Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1453 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Το νερό της βροχής στην πόλη θεωρείται απόβλητο και οι λύσεις για την περισυλλογή και απομάκρυνση του δεν στηρίζονται στους μηχανισμούς της φύσης.
      Βιοδιήθηση – Περισυλλογή του νερού της βροχής από εσοχές λεκανών κατά μήκος των δρόμων με κήπο.    
      Η βελτίωση της ποιότητας του νερού της βροχής της πόλης Ōtāhuhu ήταν ένας από τους βασικούς στόχους του έργου αναβάθμισης του κέντρου της πόλης. Διάφοροι κήποι βιοδιήθησης έχουν εγκατασταθεί κατά μήκος των πρόσφατα ανακαινισμένων δρόμων για την προώθηση ενός υγιούς περιβάλλοντος. Το έργο έκανε μια μοναδική αλλαγή στην αποτελεσματική προεπεξεργασία και διαχείριση των ακαθάριστων ρύπων με χρήση λεκανών περισυλλογής της απορροής του νερού της βροχής.

      Κατά τη φάση του σχεδιασμού, ο υπεύθυνος του έργου προκάλεσε την ομάδα σχεδιασμού να αναπτύξει ένα βελτιωμένο προκαταρκτικό σχέδιο «κήπου της βροχής» που θα φιλτράρει τον όγκο των επιπλεόντων σκουπιδιών και ιζημάτων από το εισερχόμενο νερό της επιφανειακής απορροής του νερού της βροχής από το δρόμο, πριν αυτό εισέλθει στον κήπο βροχής, μειώνοντας έτσι τις απαιτήσεις συντήρησης.

      Η ομάδα σχεδιασμού διερεύνησε διάφορες επιλογές και συνεργάστηκε με την Healthy Waters του Συμβουλίου του Auckland, τις ομάδες συντήρησης του Συμβουλίου και τους εκπροσώπους σχεδιασμού Mana Whenua. Από τη συνεργασία προέκυψε ένα σχέδιο τύπου «λεκάνης περισυλλογής».  Είναι μοναδικό και το πρώτο πρωτότυπο που εγκαταστάθηκε στο Ώκλαντ.

      Το νερό εισέρχεται στο φρεάτιο σύλληψης μέσω μιας προκατασκευασμένης μονάδας εισόδου κρασπέδου από σκυρόδεμα και ρέει κάτω από ένα πλαστικό διάφραγμα μέσα σε ένα τσιμεντένιο φρεάτιο, παγιδεύοντας επιπλέοντα σκουπίδια και αφήνοντας τα ιζήματα να καθιζάνουν. Το λάκκο συγκράτησης στερεώνεται με ένα αρθρωτό χαλύβδινο καπάκι και θα συντηρείται με το άνοιγμα του καπακιού και χρήση τροχιάς κενού. Αυτό συνεπάγεται λιγότερο χρόνο συντήρησης και είναι πιο αποτελεσματικό από τη συλλογή σκουπιδιών όταν βρίσκονται μέσα στον κήπο της βροχής.

      Το προκατασκευασμένο σκυρόδεμα χρησιμοποιήθηκε για τη δομή του φρεατίου αλίευσης και ο χάλυβας τύπου Corten χρησιμοποιήθηκε για το κάλυμμα και το υπέρθυρο του κράσπεδου. Το προκατασκευασμένο σκυρόδεμα επιλέχθηκε για την ανθεκτικότητά του και τις χαμηλές απαιτήσεις συντήρησης. Αυτές οι προκατασκευασμένες μονάδες συνδυάστηκαν με τα χαλύβδινα καλύμματα Corten για ασφάλεια και για να κρύψουν τα σκουπίδια και το νερό. Τα φινιρίσματα από φιμέ σκυρόδεμα και  χάλυβα Corten  συνδυάζονται καλά με την παλέτα υλικών της συνολικής αναβάθμισης.

      Από την πρώτη ημέρα της εγκατάστασης, οι μονάδες λεκανών περισυλλογής της απορροής του νερού της βροχής, ήταν αποτελεσματικές στη δουλειά τους για τη συγκράτηση σκουπιδιών και ιζημάτων. Η επιτυχία αυτών των μονάδων θα παρακολουθείται από την επιτροπή Healthy Waters για να διαπιστωθεί εάν μπορούν να εφαρμοστούν κι αλλού. Το καλούπι από σκυρόδεμα κατασκευάστηκε από χάλυβα για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα του Συμβουλίου του Ώκλαντ να παράγει περισσότερες ποσότητες στο μέλλον.
      Όταν το νερό δεν θεωρείται απόβλητο αλλά χρήσιμος πόρος… Πρωτότυπος τίτλος του άρθρου:
      Bio-Filtration Garden Forebay Catch pit | Ōtāhuhu Town Centre Streetscape | Boffa Miskell
      Location: Ōtāhuhu Town Centre, New Zealand
      Design Team: Boffa Miskell (Yoko Tanaka, Alex Smith, Mark Lewis)
      Client: Auckland Council and Auckland Council Healthy Waters
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Τη δυνατότητα στους κατοίκους ορεινών περιοχών της χώρας να προβούν, είτε οργανωμένα ως κοινότητα είτε ατομικά, στην υλοτόμηση ξυλείας, υπό την εποπτεία των οικείων δασικών υπηρεσιών, για να καλύψουν τις ανάγκες για τη χειμερινή περίοδο δίνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σχετική εγκύκλιο που υπέγραψε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς.
      Υπενθυμίζεται ότι, ήδη, διατίθενται δωρεάν καυσόξυλα από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας (ΔΑΣΕ) προς τους κατοίκους σε όλη την Ελλάδα.
      Φέτος, το Υπουργείο διέθεσε 4.500.000 ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη πίστωση της τελευταίας δεκαετίας, προς τις υπηρεσίες Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής: Μακεδονίας-Θράκης, Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, για κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων στις ορεινές περιοχές της χώρας.
      Αναλυτικότερα, τα ποσά χρηματοδοτήσεων κατ’ έτος έχουν ως εξής:
      2022: 4.500.000 €
      2021: 3.500.000 €
      2020: 3.000.000 €
      2019: 680.000 €
      2018: 480.000 €
      2017: 457.000 €
      2016: 907.500 €
      2015: 1.100.000 €
      2014: 90.000 €
      Παράλληλα, το ΥΠΕΝ κατανοώντας ότι οι τρέχουσες συνθήκες δημιουργούν ανάγκη αναπροσαρμογής των τιμών υλοτομικών και λοιπών εργασιών προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες για την αύξησή τους από το επόμενο διαχειριστικό έτος.
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Το 1ο Πρόγραμμα Εύρεσης και Ανάδειξης Τεχνολογικών Λύσεων για τα Δασικά Οικοσυστήματα, Smart Forest Innovation Challenge, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα διοργανώνει η Γενική Γραμματεία Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και εστιάζει σε θεματικές που αφορούν στην πρόληψη, προστασία, αποκατάσταση και ψηφιοποίηση των δασών, στην καταγραφή λύσεων και στην αξιοποίηση τους σε επιχειρηματικές ιδέες.
      Η εκδήλωση της έναρξης φιλοξενήθηκε στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την παρουσία πολλών μελών της πανεπιστημιακής και ακαδημαϊκής κοινότητας, ερευνητών, εκπροσώπων επιχειρηματικών φορέων, πλήθους φοιτητών, καθώς και στελεχών των δασικών υπηρεσιών της Βορείου Ελλάδος.
      Την παρουσίαση του Προγράμματος Smart Forest Innovation Challenge πραγματοποίησε ο Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Καθ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι για πρώτη φορά διοργανώνεται ένας διαγωνισμός καινοτομίας αποκλειστικά για τα δάση. Επεσήμανε επίσης ότι, με την πρόσφατη ανασύσταση της Γενικής Γραμματείας, τα δάση βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής του Υπουργείου. Κάλεσε δε τους ερευνητές, ομάδες και φορείς, να οραματιστούν και να σχεδιάσουν μαζί το σύγχρονο περιβάλλον εργασίας ενός δασάρχη, που θα έχει πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα δεδομένα στην οθόνη του υπολογιστή του. Ο CEO και Founder της Mantis Business Innovation και Επικεφαλής Έρευνας της Μονάδας Οικονομικής Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κ. Χρήστος Νικολούδης, ανέλυσε στη συνέχεια τη διαδικασία και αναφέρθηκε στο σύστημα αξιολόγησης του Προγράμματος, παρουσιάζοντας αναλυτικά τις θεματικές ενότητες.
      Την επίσημη παρουσίαση του Προγράμματος ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Η τεχνολογία στην υπηρεσία του Δάσους. Αποτελούν οι πράσινες καινοτόμες τεχνολογίες τη λύση στη διαχείριση των δασών;», όπου αναδείχθηκαν οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί μεμονωμένα από τους επιμέρους φορείς αλλά και τα τεχνολογικά και ερευνητικά τους επιτεύγματα.
      Η υποβολή των προτάσεων που θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο του Smart Forest Innovation Challenge θα διαρκέσει για το διάστημα από 11 Σεπτεμβρίου έως και 12 Οκτωβρίου 2022. Ο ημιτελικός, με τη συμμετοχή των 40 καλύτερων λύσεων, θα διεξαχθεί στις 21 Οκτωβρίου όπου θα αναδειχθούν οι 12 φιναλίστ. Ο μεγάλος τελικός για την ανάδειξη των νικητών θα πραγματοποιηθεί στις 22 Οκτωβρίου 2022.
      Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το https://smartforest.mantisbi.io/
       
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε  νέους κανόνες για την ασφάλεια των ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται για συσκευασίες τροφίμων.
      Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, ο νέος κανονισμός θα θέσει σαφείς κανόνες για να διασφαλίσει ότι το ανακυκλωμένο πλαστικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ. Θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής βιωσιμότητας του συστήματος τροφίμων και στην επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία.
      Ο Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις πρωτογενείς πρώτες ύλες και να οικοδομήσουμε μια πλήρως κυκλική οικονομία, πρέπει να ενισχύσουμε την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών και να μειώσουμε σημαντικά τα πλαστικά απόβλητα στον τομέα των τροφίμων και πέρα. Τα πλαστικά είναι χρήσιμα για τη διατήρηση των τροφίμων, αλλά η χρήση τους πρέπει να είναι βιώσιμη. Οι σημερινοί νέοι κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ασφαλή και βιώσιμη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών στον τομέα των τροφίμων».
      Από την πλευρά της, η Επίτροπος αρμόδια για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται νέους κανόνες για την παραγωγή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών που μπορούν να εμπιστευτούν οι επιχειρήσεις τροφίμων και οι καταναλωτές. Καθώς περίπου το 50% όλων των πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ χρησιμοποιούνται για προϊόντα διατροφής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο τομέας μπορεί να μεταβεί σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα – η χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών είναι το κλειδί για να επιτευχθεί αυτό.».
      Ο νέος κανονισμός καθιστά δυνατή την έγκριση διαδικασιών ανακύκλωσης για την κατασκευή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών για χρήση σε συσκευασίες τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης τη βιομηχανία ανακύκλωσης να δημιουργήσει κατάλληλους τρόπους για την ανακύκλωση πλαστικών που επί του παρόντος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα έχει μια σαφέστερη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των τεχνολογιών ανακύκλωσης και της ασφάλειας του ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες τροφίμων που κατασκευάζονται με διαδικασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες.
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δίνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από την Ευρώπη και ο οποίος δείχνει ότι η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003. 
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις.

      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2022 για την Ευρώπη.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως  ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες (Γράφημα 2). Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, όπως είχαμε τονίσει και πέρυσι με αντίστοιχη ανακοίνωση, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών.
        

      Γράφημα 2: Άθροισμα των ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1950-2022 όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας στα 850 hPa με περίοδο αναφοράς το 1981-2010.
       
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι έντονες ξηρασίες που επηρέασαν πολλές περιοχές της Ευρώπης από τις αρχές του καλοκαιριού επιδεινώθηκαν τον Αύγουστο, σύμφωνα με το Copernicus EU

      Το τελευταίο 10ήμερο του Αυγούστου:

      - Το 35% της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρισκόταν ακόμα σε συνθήκη προειδοποίησης
      - Το 25% των εκτάσεων ήταν σε συναγερμό
      Δείτε τους σχετικούς χάρτες εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/edov2/php/index.php?id=1111
      Βρείτε δεδομένα σχετικά με την ξηρασία σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/gdo/php/index.php?id=2112



       
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δημιουργήσει ένα ολιστικό σχέδιο παρεμβάσεων για το Σέιχ Σου με στόχο τη μείωση του κινδύνου πυρκαγιών με το πρόγραμμα Antinero, το πρωτοποριακό πρόγραμμα αφαίρεσης της πεύκης και αντικατάστασης με πλατύφυλλα, την αντιμετώπιση των φλοιοφάγων εντόμων και την ενίσχυση της δασικής αναψυχής, που περιλαμβάνει:
      AntiNERO
      Μετά από περισσότερα από 10 χρόνια συντηρήθηκαν όλοι οι δασικοί δρόμοι, απομακρύνθηκε η βλάστηση εντός δρόμων σε επιλεγμένες θέσεις και  συντηρήθηκαν τα τέσσερα πυροφυλάκιά του:
      – Δημιουργία αντιπυρικής ζώνης πλάτους 10 μ. σε μήκος 14 χλμ. και έκταση 143 στρ.
      – Δημιουργία στεγασμένης αντιπυρικής ζώνης πλάτους 50 μ. σε μήκος 20 χλμ. και έκταση 996 στρ.
      – Συντήρηση δασικού οδικού δικτύου σε μήκος 88 χλμ.
      – Καθαρισμός αντιπυρικών λωρίδων σε μήκος 48 χλμ. και έκταση 438 στρ.
      – Καθαρισμοί εκατέρωθεν δρόμων και μονοπατιών σε έκταση 212 στρ.
      Προϋπολογισμός:650.705€ (Ταμείο Ανάκαμψης)
      Άμεση αναδάσωση με πλατύφυλλα
      Υλοποίηση αναδάσωσης σε 28 θέσεις του δάσους και στη μικτή ζώνη δάσους – οικιστικού ιστού κατά την ερχόμενη φυτευτική περίοδο, τον Νοέμβριο, με φύτευση 42.500 φυταρίων πλατυφύλλων ειδών:
      Άρια (είδος δρυός)     3.500
      Δρυός χνοώδης           7.500
      Φράξος                        10.000
      Κουτσουπιά                6.000
      Κελτίς                          7.500
      Πλάτανος                    330
      Σκλήθρο                      1.070
      Συκιά                           300
      Μουριά                       500
      Αγριοκορομηλιά         100
      Ροδιά                           200
      Πικροδάφνη                2.100
      Δάφνη                         200
      Σπάρτο                        1.200
      Δενδρολίβανο             2.000
      Το φυτευτικό υλικό προέρχεται από τα φυτώρια της Διεύθυνσης Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας και βρίσκεται στο δημόσιο δασικό φυτώριο Λαγκαδά.
      Προβλέπεται άρδευση για τα τρία πρώτα χρόνια από τη φύτευση.
      Προϋπολογισμός: 1.022.000 € (Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020).
      Αντιμετώπιση φλοιοφάγου εντόμου
      Στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής που είχε προσβληθεί από το έντομο, είχαν πραγματοποιηθεί αναδασώσεις τραχείας πεύκης μετά την πυρκαγιά του 1997 και η ολική απομάκρυνση των κωνοφόρων έδρασε καταλυτικά στη φυσική αναγέννηση πλατυφύλλων.
      Τον Σεπτέμβριο του 2019 εγκρίθηκε χρηματοδότηση 500.000 € προς το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης για την υλοποίηση καλλιεργητικών υλοτομιών σε έκταση 2.253 στρ.
      Εκτελούνται εργασίες ασφαλούς διαχείρισης υπολειμμάτων σε συνολική έκταση 5.025 στρ. στο χώρο δασικής αναψυχής «Κρυονέρι», στο Πανόραμα και κατά τόπους στην ευρύτερη περιοχή.
      Σχεδιασμός για το αύριο
      Συντήρηση & εκσυγχρονισμό των χώρων δασικής αναψυχής & αθλητισμού Πιστοποίηση των υφιστάμενων μονοπατιών και τη συντήρησή αυτών Ανάπτυξη ποδηλατικών και περιπατητικών διαδρομών Σχέδιο αντιπυρικής προστασίας της περιοχής ευθύνης του, συνολικής έκτασης 1.655.167 στρ, προϋπολογισμού 246.000 € με πρόσκληση που αναμένεται να δημοσιευθεί άμεσα και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ΕΑΓΜΕ στο πλαίσιο ενημέρωσης των Αρμόδιων Αρχών εξέδωσε τα απολογιστικά Δελτία Κατολισθήσεων για τα έτη 2020 και 2021 με τα σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα που εκδηλώθηκαν στη χώρα μας. Τα Δελτία Κατολισθήσεων συντάχθηκαν από το επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος Τεχνικής Γεωλογίας της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών και κοινοποιήθηκαν στα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Υποδομών και Μεταφορών.   
      Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα δύο Δελτία Κατολισθήσεων  καταγράφεται η εκδήλωση συνολικά 501 σοβαρών κατολισθητικών φαινομένων στον ελλαδικό χώρο κατά τη διετία, ενώ αποτυπώνεται και η γεωγραφική κατανομή τους. Επίσης παρέχονται στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τη μορφή των κατολισθήσεων, η μηνιαία κατανομή τους και το έναυσμα εκδήλωσης, ενώ απεικονίζονται και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επιπτώσεων.
      Το 2020 καταγράφηκαν 312 σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα. Η Περιφέρεια της Ελλάδας που επλήγη περισσότερο είναι αυτή της Θεσσαλίας με ποσοστό καταγεγραμμένων κατολισθήσεων 62.82%, ενώ ακολουθούν οι Περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας με 11.54%, της Στερεάς Ελλάδας με 7.69% και η Περιφέρεια της Ηπείρου 5.77%, ενώ με μικρότερο αριθμό γεγονότων ακολουθούν οι υπόλοιπες Περιφέρειες.
      Το 2021 καταγράφηκαν 189 σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα. Η Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας επλήγη περισσότερο από κατολισθήσεις (ποσοστό 35,45%) και ακολουθούν οι Περιφέρειες της Ηπείρου (15,34%), της Θεσσαλίας (13,76%), Ιονίων Νήσων (10,58%) και Νοτίου Αιγαίου (8,99%), ενώ συγκριτικά λιγότερα φαινόμενα σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Κρήτης (5,82%), Στερεάς Ελλάδας (4,23%) και Πελοποννήσου (2,65%) και πολύ μικρότερος αριθμός στις υπόλοιπες Περιφέρειες της Χώρας.
      Τα απολογιστικά Δελτία Κατολισθήσεων συντάχθηκαν στο πλαίσιο των αυτοψιών που πραγματοποιήθηκαν, είτε σε εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας της ΕΑΓΜΕ με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.), είτε στο πλαίσιο λειτουργίας της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης (ΟΑΠ) και άλλων ερευνητικών έργων της ΕΑΓΜΕ.
      Η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) συντάσσει από το 2010 ετήσια συνοπτική έκθεση των κατολισθητικών φαινομένων. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι από το 1952 έως σήμερα, έχουν ερευνηθεί από τη Γεωλογική Υπηρεσία της Ελλάδας (ΙΓΕΥ – ΕΘΙΓΜΕ – ΙΓΜΕ – ΕΑΓΜΕ) περισσότερα από 8.000 φαινόμενα κατολισθήσεων στον Ελλαδικό χώρο.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Μία μικρή λίμνη έχει δημιουργηθεί στον κρατήρα του λιγνιτωρυχείου Αμυνταίου, όπου σημειώθηκε κατολίσθηση το 2017 και σταμάτησε η εξορυκτική διαδικασία.
      Μέχρι τότε, μαζί με την εξόρυξη γινόταν και άντληση των υπογείων υδάτων, αλλά με την παύση της διαδικασίας, το νερό άρχισε να συγκεντρώνεται στην επιφάνεια, στο κέντρο του ορυχείου, σχηματίζοντας μια λίμνη βάθους περίπου 40 μέτρων,  πολύ μεγαλύτερο από εκείνο των γειτονικών λιμνών Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα.
      Αν συνεχιστεί η συγκέντρωση των υδάτων, ενδέχεται να σχηματιστεί στο Αμύνταιο η πιο βαθιά λίμνη της Ελλάδας, καθώς το βάθος του κρατήρα του λιγνιτωρυχείου το 2017, ήταν μεγαλύτερο των 200 μέτρων. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ενημέρωση σχετικά με το θέμα από τη διεύθυνση του ορυχείου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει παρακολούθηση του φαινομένου και μετρήσεις.

      Κάτοικοι της γειτονικής κοινότητας Αναργύρων ανέφεραν στην ΕΡΤ πως, έχουν εντοπίσει στη λίμνη πελεκάνους, λαγγόνες και άλλα πουλιά, τα οποία έρχονται από τις γειτονικές λίμνες και ξαποσταίνουν στη μέση του ορυχείου. Ίσως να είναι μια εικόνα από το μέλλον της περιοχής, μετά την απολιγνιτοποίηση. Προς το παρόν, είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν στις τέσσερις υπάρχουσες λίμνες του Αμυνταίου, θα προστεθεί και μία πέμπτη.
    10. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία, πρωτοπορεί και είναι μια από τις πιο σπογγώδεις πόλεις του κόσμου. Το BBC αναλύει το παράδειγμα του, επισημαίνοντας ταυτόχρονα τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής που ήδη επηρεάζει δραματικά τον πλανήτη μας.
      Το παράδειγμα του Όκλαντ: Πώς έγινε μια πόλη - σφουγγάρι
      Μπερδεμένα στρώματα λασπώδους βλάστησης καλύπτουν τα μονοπάτια του Underwood Park, μιας στενής πράσινης λωρίδας που ελίσσεται κατά μήκος ενός ρυακιού κάτω από τον μικρό ηφαιστειακό κώνο του Όρους Albert στο Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας. Στο νερό, συστάδες από ξύλα και περιστασιακά πλαστικές σακούλες είναι παρατημένες σε προεξέχοντα βράχια και κλαδιά. Μια χειμωνιάτικη καταιγίδα σάρωσε την πόλη κατά τη διάρκεια της νύχτας, ρίχνοντας δυνατή βροχή, και το Te Auaunga (Oakley Creek), ένα από τα μεγαλύτερα αστικά ρέματα της πόλης, έχει υπερχειλίσει τις όχθες του.
      «Αλλά αυτό υποτίθεται ότι πρέπει να συμβεί», λέει η Julie Fairey, πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Puketāpapa, στη δημοσιογράφο του BBC, Kate Evans, ξεναγώντας τη στο Underwood και στο γειτονικό Walmsley Park. Τα συνδεδεμένα πάρκα έχουν σχεδιαστεί για να συλλέγουν τα πλεονάζοντα όμβρια ύδατα, να τα απορροφούν σαν σφουγγάρι και να τα απελευθερώνουν αργά πίσω στο ρυάκι. Τα συντρίμμια που έχουν μείνει πίσω είναι η απόδειξη ότι αυτή η «μυστική υποδομή» λειτουργεί, λέει η Fairey. Τα δύο πάρκα πλαισιώνονται και από τις δύο πλευρές από δημόσιες κατοικίες. «Αυτά τα πράγματα έχουν σχεδιαστεί για να πλημμυρίζουν, ώστε να μην πλημμυρίζουν τα σπίτια», προσθέτει.
      Δεν ήταν πάντα έτσι. Λιγότερο από μια δεκαετία πριν, η υδάτινη οδός ήταν ένας τσιμεντένιος αγωγός που περνούσε μέσα από σπάνια επισκέψιμα λασπωμένα χωράφια. Όταν πλημμύριζε, το νερό ξεχύνονταν στα γύρω προάστια. Συγκέντρωνε λάδια μηχανών, ιζήματα και σκουπίδια και ρουφούσε αυτό το ανθυγιεινό μείγμα στο διάσημο λιμάνι της πόλης, καθιστώντας τις παραλίες μη ασφαλείς για κολύμπι.
      Όμως το 2016 άρχισαν οι εργασίες για να απελευθερωθεί το Te Auaunga από το άκαμπτο σκυρόδεμα και να αποκτήσει ένα πιο φυσικό, ελικοειδές σχήμα. Οι όχθες του είναι τώρα πλούσιες με αυτοφυή βλάστηση, όπως harakeke (λινάρι) και tī kouka (λάχανο), καθώς και καλάμια, φτέρες και άλλα φυτά που φιλτράρουν τους υγροτόπους.

      Τα συνδεδεμένα πάρκα γύρω από το ρέμα Te Auaunga στο Όκλαντ έχουν σχεδιαστεί για να απορροφούν την περίσσεια των όμβριων υδάτων σαν σφουγγάρι
      Οι αλλαγές έχουν αυξήσει την ικανότητα αυτού του τμήματος της πόλης να απορροφά την υπερβολική βροχόπτωση, μια ιδιότητα που μερικές φορές αποκαλείται «σφουγγάρι». Το Ώκλαντ ονομάστηκε πρόσφατα η πιο σπογγώδης πόλη παγκοσμίως σε έκθεση της πολυεθνικής εταιρείας αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού Arup, χάρη στη γεωγραφία, τον τύπο του εδάφους και τον αστικό σχεδιασμό του - αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να μην ηγείται για πολύ. Καθώς η κλιματική αλλαγή εντείνει τα ακραία καιρικά φαινόμενα παγκοσμίως, τι μπορούν να μάθουν άλλες πόλεις από τις επιτυχίες - και τις αποτυχίες - του Όκλαντ;
      Τι είναι οι «πόλεις - σφουγγάρια»;
      Ο νονός της έννοιας των «πόλεων-σφουγγάρια» είναι ο καθηγητής αρχιτεκτονικής τοπίου του Πανεπιστημίου του Πεκίνου Yu Kongjian, ο οποίος παραλίγο να πνιγεί σε ένα πλημμυρισμένο ποτάμι όταν ήταν παιδί, αλλά κατάφερε να τραβηχτεί σε ασφαλές μέρος πιάνοντας τα κλαδιά ιτιάς και τις καλαμιές που πλαισίωναν τις όχθες του. Το 2013, ως αστικός σχεδιαστής, πρότεινε οι πόλεις να χρησιμοποιούν τη φύση αντί για το σκυρόδεμα για να επιβραδύνουν την έντονη βροχόπτωση - μια ιδέα που εφαρμόζεται τώρα σε πόλεις σε όλη την Κίνα και κερδίζει την προσοχή σε όλο τον κόσμο.
      Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι αστραπιαίες πλημμύρες προβλέπεται να αυξηθούν σημαντικά. Όσο πιο σπογγώδης είναι μια πόλη, τόσο πιο ανθεκτική θα είναι απέναντι σε αυτές τις απειλές. «Καθώς το κλίμα μας γίνεται πιο ακραίο, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους αυξανόμενους κινδύνους», λέει ο Mark Fletcher, παγκόσμιος υπεύθυνος για τα ύδατα στην Arup και συν-συγγραφέας της έκθεσης της εταιρείας για τη «σπογγώδη πόλη».

      Όκλαντ: Η πιο σπογγώδης πόλη
      Ο Fletcher και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι το Όκλαντ ήταν η πιο σπογγώδης από επτά παγκόσμιες πόλεις, ξεπερνώντας οριακά το Ναϊρόμπι, τη Σιγκαπούρη, τη Βομβάη, τη Νέα Υόρκη, τη Σαγκάη και το Λονδίνο.
      Η ομάδα χαρτογράφησε την αναλογία του γκρι (σκυρόδεμα και κτίρια), του πράσινου (βλάστηση) και του μπλε (λίμνες και ρέματα) στις επτά πόλεις, χρησιμοποιώντας τεχνολογία Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS), δορυφορικές εικόνες και μηχανική μάθηση. Στη συνέχεια συνδύασε αυτούς τους χάρτες με πληροφορίες σχετικά με τους τύπους του εδάφους και το δυναμικό απορροής για να υπολογίσει τη φυσική απορροφητικότητα κάθε πόλης.
      Το χαμηλού υψομέτρου, παράκτιο Όκλαντ είναι η μεγαλύτερη πόλη της Νέας Ζηλανδίας, με πληθυσμό 1,4 εκατομμυρίων ανθρώπων και μέση ετήσια βροχόπτωση 1210 χιλιοστών (48 ίντσες) - λίγο περισσότερο από τη Νέα Υόρκη και διπλάσια από ό,τι δέχεται συνήθως το Λονδίνο σε ένα χρόνο.
      Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 50% της επιφάνειας του Όκλαντ ήταν πράσινο ή μπλε, ακόμη και μετά την εξαίρεση των λιμανιών του (το Λονδίνο είχε το λιγότερο από τις επτά πόλεις, με 31%). Σε μια έντονη βροχόπτωση - 50 χιλιοστά που πέφτουν σε 24 ώρες - υπολόγισαν ότι το 35% του νερού που πέφτει στο Όκλαντ θα απορροφηθεί σε αυτά τα σπογγώδη μπλε και πράσινα τμήματα, αφήνοντας το 65% που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από μηχανικά συστήματα ομβρίων υδάτων - ή αλλιώς θα υπερχειλίσει και θα πλημμυρίσει.
      «Είναι ένα μέτρο του τρόπου με τον οποίο αναπτύχθηκε αυτή η πόλη και της βασικής υποκείμενης φυσικής μορφολογίας της», λέει ο Fletcher.
      Το Ναϊρόμπι ήρθε από κοντά στη δεύτερη θέση, όντας 34% σπογγώδες. Η πρωτεύουσα της Κένυας έχει ακόμη περισσότερες πράσινες και γαλάζιες εκτάσεις από το Όκλαντ - κυρίως πάρκα και αστικές αυλές - αλλά υψηλότερη δυνατότητα απορροής λόγω των αργιλικών εδαφών της, τα οποία απορροφούν λιγότερο νερό από ό,τι η άμμος ή το χαλίκι. Στην πόλη με τη χαμηλότερη κατάταξη, το Λονδίνο, μόλις το 22% του νερού σε ένα παρόμοιο γεγονός βροχόπτωσης θα απορροφηθεί - ένας κίνδυνος που αναδείχθηκε στην πραγματική ζωή τον Ιούλιο του 2021, όταν έπεσαν 47,8 χιλιοστά βροχής σε μία ώρα, προκαλώντας εκτεταμένες πλημμύρες σε δρόμους, σπίτια και σταθμούς του μετρό.
      Η Kathy Waghorn, αστική ερευνήτρια στη Σχολή Μελλοντικών Περιβαλλόντων του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Όκλαντ, δεν εκπλήσσεται που η πόλη της αξιολογήθηκε ως σχετικά σπογγώδης. «Έχουμε χαμηλή αστική πυκνότητα, εξακολουθούμε να έχουμε πολλές μονοκατοικίες, εξακολουθούμε να έχουμε κήπους», λέει.
      Η γεωμορφολογία του Όκλαντ παίζει επίσης ρόλο, λέει: η στενή λωρίδα γης που περικλείεται σε δύο τεράστια λιμάνια, τα δεκάδες μικρά αδρανή ηφαίστεια που βρίσκονται διάσπαρτα στην πόλη, τα ρέματα που τρέχουν στις πράσινες πλευρές τους και κάτω από αυτά, η κληρονομιά της λάβας τους - σπήλαια βασάλτη και σκωρίας και καταβόθρες. «Το ηφαιστειακό πεδίο έχει διαμορφώσει μέρος αυτού του ανοιχτού χώρου», λέει η Waghorn. «Ακόμα και η πέτρα μας είναι κάπως σπογγώδης».
      Γιατί το Όκλαντ κινδυνεύει να χάσει τον τίτλο του;
      Όμως η Waghorn και άλλοι ερευνητές ανησυχούν ότι το Όκλαντ δεν θα διατηρήσει το στέμμα του για πολύ καιρό.
      Μια δέσμη μακροχρόνιων τάσεων δείχνει ότι η πόλη θα γίνει σημαντικά λιγότερο απορροφητική, όταν η κλιματική αλλαγή αυξάνει τον αριθμό των ακραίων βροχοπτώσεων και τον κίνδυνο πλημμυρών. (Στο Όκλαντ, για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης του πλανήτη, η ένταση των καταιγίδων μικρής διάρκειας αναμένεται να αυξηθεί κατά 14%).
      Αρχικά, υπάρχει ισχυρή πολιτική πίεση για αστική εντατικοποίηση στην πόλη. Η Νέα Ζηλανδία έχει μια από τις λιγότερο προσιτές οικονομικά κατοικίες στον ΟΟΣΑ και η ζήτηση κατοικιών συγκεντρώνεται στο Ώκλαντ. Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας έχει πρόσφατα σηματοδοτήσει σαρωτικές αλλαγές στους κανόνες σχεδιασμού που είναι πιθανό να προκαλέσουν «μια αλλαγή στην πυκνότητα και το ύψος σε μεγάλο μέρος του ισθμού», λέει η Waghorn. «Τα σπογγώδη προάστια που έχουμε θα εξαφανιστούν, επειδή θα υπάρχει πολύ περισσότερη αδιαπέραστη επιφάνεια - περισσότερες κατοικίες, περισσότεροι δρόμοι και χώροι στάθμευσης».
      Η ζήτηση για κατοικίες έχει επίσης ωθήσει τις αρχές και τους εργολάβους να βάλουν στο μάτι άλλους μεγάλους χώρους πρασίνου, όπως γήπεδα γκολφ και ιπποδρόμια, τα οποία τείνουν να βρίσκονται σε προνομιακές οικιστικές τοποθεσίες, λέει η Waghorn. Ορισμένα έχουν ήδη πωληθεί και έχουν γίνει σχέδια για την κατασκευή χιλιάδων νέων κατοικιών στον άλλοτε πράσινο χώρο.
      Ταυτόχρονα, τα αστικά δέντρα του Όκλαντ χάνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Εκτός από τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τη διατήρηση της δροσιάς στις πόλεις - μειώνοντας την ανάγκη καύσης ορυκτών καυσίμων για κλιματισμό - τα δέντρα κάνουν μια πόλη πιο σπογγώδη. Οι ρίζες τους απορροφούν μέρος των όμβριων υδάτων και επιβραδύνουν την κίνησή τους, λέει η Waghorn. Επίσης, δεν μπορούν να φυτευτούν σε τσιμέντο, οπότε οι περιοχές με δέντρα έχουν τουλάχιστον κάποια διαπερατή επιφάνεια.
      Η έκθεση της Arup διαπίστωσε ότι, παρά το γεγονός ότι το Ώκλαντ είναι σπογγώδες, έχει μικρότερο ποσοστό δέντρων από τη Νέα Υόρκη, τη Σιγκαπούρη ή τη Βομβάη - και υπάρχουν λίγα πράγματα που εμποδίζουν την κοπή όσων απομένουν, σύμφωνα με τη Waghorn.
      Το 2012, μια αλλαγή του πολεοδομικού νόμου αφαίρεσε την αυτόματη προστασία των μεγάλων αστικών δέντρων στη Νέα Ζηλανδία. Από τότε, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, περίπου 250.000 δέντρα έχουν κοπεί στο Όκλαντ - σχεδόν χίλια δέντρα την εβδομάδα.
      Τα τελευταία χρόνια, λέει η Waghorn, είναι δύσκολο να πείσει κανείς το Συμβούλιο του Όκλαντ να καταγράψει νέα δέντρα ως «αξιόλογα», κάτι που σε κάθε περίπτωση είναι μια χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία που σύμφωνα με έρευνες «δεν προστατεύει πραγματικά τα αστικά ngāhere (δέντρα) με αποτελεσματικό τρόπο» - αφήνοντας σχεδόν όλα τα δέντρα σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες χωρίς καμία νομική προστασία.
      «Τώρα, όλοι όσοι θέλουν να χτίσουν πιο εντατικά στο τμήμα τους μπορούν, και ένα δέντρο δεν αποτελεί εμπόδιο», λέει η Waghorn. «Έτσι, το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να κόψουν τα δέντρα».
      Η Νέα Ζηλανδία έχει μια από τις λιγότερο προσιτές οικονομικά κατοικίες στον ΟΟΣΑ και η ζήτηση κατοικιών συγκεντρώνεται στο Όκλαντ. Μαζί, αυτές οι τάσεις θα μπορούσαν να υποβιβάσουν γρήγορα το Όκλαντ από την κορυφή της λίστας με τις πιο σπογγώδεις πόλεις.
      Οι πόλεις παγκοσμίως θα πρέπει να γίνουν πιο σπογγώδεις, αν πρόκειται να προσαρμοστούν στον θερμότερο και πιο θυελλώδη πλανήτη μας. Οι λύσεις θα αφορούν πολιτικούς, σχεδιαστές, κατασκευαστές και ιδιώτες, και η όλη έννοια των πόλεων-σφουγγαριών παρέχει έναν νέο τρόπο να σκεφτούμε τι πρέπει να γίνει.
      Ακόμη και οι πιο αδιαπέραστες πόλεις μπορούν να αναλάβουν δράση για να βελτιώσουν την απορροφητικότητά τους, προσθέτει o Fletcher. «Μια πόλη που βρίσκεται χαμηλά στην κατάταξη, όπως το Λονδίνο, σημαίνει απλώς ότι πρέπει να προσπάθησε λίγο περισσότερο για να δημιουργήσετε κάποια απορροφητικότητα».
      Η πόλη της Νέας Υόρκης, για παράδειγμα, έχει εισάγει χιλιάδες φυτοδοχεία στα πεζοδρόμια της πόλης. Το Λος Άντζελες σχεδιάζει να αποτσιμεντώσει και να ξαναφυτέψει τον παραμελημένο ποταμό του. Η προσθήκη κήπων στις ταράτσες, η φύτευση δέντρων σε εγκαταλελειμμένες περιοχές ή στους κήπους των ίδιων των ανθρώπων και η αλλαγή των πολεοδομικών κανονισμών ώστε να ενθαρρύνεται η χρήση χαλικιού αντί για μπετόν στους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και στους δρόμους κίνησης, μπορούν να συμβάλουν στην αλλαγή του χάρτη από γκρίζο σε πράσινο.
      Τα οφέλη των πόλεων - σφουγγαριών
      Και αν είναι καλά σχεδιασμένες, οι φυσικές υποδομές μπορούν να έχουν επιπτώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα όμβρια ύδατα, όπως η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα ή η ενίσχυση του τουρισμού.
      Υπάρχει επίσης ένα εξαιρετικά σημαντικό κοινωνικό όφελος από τον επαναπροσανατολισμό των ανθρώπων προς τις υδάτινες οδούς που τους περιβάλλουν, λέει η Waghorn. Σε όλο το Όκλαντ, έχουν δημιουργηθεί ομάδες βάσης για να φροντίσουν τα τοπικά ρυάκια και τις λεκάνες απορροής τους, και σε ορισμένα μέρη αρχίζουν να έρχονται σε επαφή με σχολεία, τοπικές και εθνικές αρχές και mana whenua (ιθαγενείς Μαορί που έχουν ιστορικά και εδαφικά δικαιώματα επί της γης) για να επινοήσουν λύσεις για τα όμβρια ύδατα με πολλά άλλα πλεονεκτήματα.
      Ωστόσο, θα εξακολουθήσουν να απαιτούνται παραδοσιακές μηχανικές λύσεις για τα όμβρια ύδατα, προειδοποιεί ο Fletcher. «Θα εξακολουθήσουμε να χρειαζόμαστε κάποια εναπομείναντα γκρίζα - σήραγγες για τη μεταφορά και την αποθήκευση νερού, κάποιες αντλίες. Αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το πράσινο για να αντισταθμίσουμε σημαντικά και να μειώσουμε την κλίμακα αυτών των έργων υποδομής του γκρι».
      Το Όκλαντ έγινε μια σχετικά σπογγώδης πόλη κατά τύχη. Για να παραμείνει έτσι, είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερα έργα όπως το Te Auaunga, και να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις τάσεις που ανοίγουν τους χώρους πρασίνου της και ρίχνουν τα δέντρα της. Παγκοσμίως, οι πόλεις θα πρέπει να βρουν παρόμοιους τρόπους συνεργασίας με τη φύση για την πρόληψη των πλημμυρών. Στην πορεία, ίσως βρουν επίσης σύνδεση και κοινότητα στις υδάτινες οδούς και το πράσινο που είναι φιλόξενο τόσο για τους ανθρώπους όσο και για άλλα πλάσματα.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Συνεχίζονται με δραματικό ρυθμό οι καταστροφικές πλημμύρες άνευ προηγουμένου στο Πακιστάν (το 5ο πιο πυκνοκατοικημένο έθνος στον κόσμο). Ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται δραματικά μέρα με τη μέρα φτάνοντας σχεδόν τους 1.400 νεκρούς, ανάμεσα τους και εκατοντάδες παιδιά.
      Οι πρόσφατες δορυφορικές εικόνες είναι αποκαλυπτικές και παρουσιάζουν το τεράστιο μέγεθος της καταστροφής. Το ένα τρίτο του Πακιστάν έχει βυθιστεί πλήρως από τις ιστορικές πλημμύρες, αναφέρει η υπουργός Κλιματικής Αλλαγής του Πακιστάν. Οι καταστροφικές ξαφνικές πλημμύρες παρέσυραν δρόμους, σπίτια και καλλιέργειες. «Είναι ένας μεγάλος ωκεανός, δεν υπάρχει ξηρή γη για να αντλήσει το νερό», αναφέρει η Sherry Rehman, αποκαλώντας την «κρίση αδιανόητων διαστάσεων».
      Το υπουργείο διαχείρισης και εκτίμησης κρίσεων του Πακιστάν αναφέρει πως οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τη χώρα προκάλεσαν ζημιές τουλάχιστον 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων (£8,5 δις). 

      Εικόνα 1. Δορυφορική εικόνα πριν τις πλημμύρες κοντά στη Λίμνη Hamal στο Νότιο Πακιστάν στις 20/07/2022. Πηγή δεδομένων: Sentinel2/Copernicus

      Εικόνα 2. Δορυφορική εικόνα των πλημμυρισμένων περιοχών κοντά στη Λίμνη Hamal στο Νότιο Πακιστάν στις 29/08/2022. Πηγή δεδομένων: Sentinel2/Copernicus
      Τη Δευτέρα 29 Αυγούστου 2022, το Πακιστάν έλαβε πρόγραμμα διάσωσης 1,1 δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Αυτά τα χρήματα στοχεύουν να βοηθήσουν την οικονομία που έχει περιορισμένα ταμειακά διαθέσιμα να αποφύγει την αθέτηση των χρεών της. Οι ξαφνικές πλημμύρες, που προκλήθηκαν από τις βροχές ρεκόρ μουσώνων, έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και επηρέασαν περισσότερα από 33 εκατομμύρια, πάνω από το 15% του πληθυσμού της χώρας.
      Πηγές: Copernicus, NASA, BBC, CNN
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Ξηρασίες που υπερβαίνουν τα μεγέθη των ιστορικών διακυμάνσεων θα μπορούσαν να συμβαίνουν όλο και πιο συχνά υπό μελλοντικές κλιματικές συνθήκες. Ωστόσο, ο χρόνος εμφάνισης άνευ προηγουμένου ξηρασίας υπό την κλιματική αλλαγή δεν έχει εξεταστεί ενδελεχώς. Μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature στις 28 Ιουνίου 2022 χρησιμοποίησε υδρολογικές προσομοιώσεις πολλαπλών μοντέλων ώστε να διερευνήσει τις αλλαγές στη συχνότητα της υδρολογικής ξηρασίας υπό σενάρια υψηλής και χαμηλής συγκέντρωσης αερίων θερμοκηπίου παγκοσμίως.
      Η μελέτη αφορά το σύνολο της Γης, όμως έμφαση δόθηκε και σε αρκετές περιοχές μικρότερης κλίμακας, δηλαδή τη Νοτιοδυτική και Νότια Αμερική, τη Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική. Αυτές οι περιοχές παρουσιάζουν ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στη συχνότητα υδρολογική ξηρασίας σύμφωνα με το σενάριο υψηλών εκπομπών. Αυτές οι τρεις περιοχές αναμένεται να αντιμετωπίσουν άνευ προηγουμένου συνθήκες μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, ανεξάρτητα από τα σενάρια εκπομπών. Παγκοσμίως, η μέση συχνότητα των ημερών ξηρασίας αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά σε αρκετές περιοχές ακόμη και κατά το πρώτο μισό του 21ου αιώνα, υποδεικνύοντας ότι οι τοπικές συνθήκες ξηρασίας είναι πιθανό να μετατοπιστούν προς πιο σοβαρές και εκτεταμένες συνθήκες. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της εργασίας καταδεικνύουν τα οφέλη της οδού χαμηλότερων εκπομπών στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης αυτών των ακραίων ξηρασιών.

      Ένα πρόσφατο παράδειγμα άνευ προηγουμένου υδρολογικής ξηρασίας συνέβη πρόσφατα στην Καλιφόρνια και διήρκεσε σχεδόν πέντε χρόνια, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στις ανθρώπινες δραστηριότητας και στο οικοσύστημα.
      Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης υπογραμμίζουν τη σημασία της βελτίωσης της ετοιμότητας για την ξηρασία εντός των προβλεπόμενων χρονικών οριζόντων και ρίχνουν φως σε πιθανές ανησυχίες ότι οι υπάρχουσες υποδομές και πρακτικές που σχεδιάστηκαν με βάση ιστορικά αρχεία ή εμπειρίες μπορεί να καταστούν ανεπαρκείς στο εγγύς μέλλον για την αντιμετώπιση ξηρασιών σε ένα θερμότερο κλίμα σε ορισμένες περιοχές. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να βελτιώσουμε την ετοιμότητά μας στον δεδομένο χρονικό ορίζοντα προτού εμφανιστούν συνθήκες άνευ προηγουμένου ξηρασίας.
      Πηγή:  Nature
    13. Περιβάλλον

      GTnews

      Πώς δουλεύει ο ψηφιακός οδηγός της Novoville;
      Με ένα κλικ στην αρχική σελίδα της εφαρμογής, https://www.novoville.com/el/ , οι πολίτες μπορούν να βρουν σημεία ανακύκλωσης, επισκευής και επαναχρησιμοποίησης στον Δήμο τους, καθώς και τα 93 κέντρα ανακύκλωσης στα καταστήματα της ΑΒ Βασιλόπουλος.
      Η εφαρμογή περιλαμβάνει έναν δυναμικό χάρτη της κάθε πόλης, με σημεία ανακύκλωσης ρούχων και οχημάτων, Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και Κέντρα Ανακύκλωσης στα καταστήματα ΑΒ.
      Όλα τα διαθέσιμα σημεία απεικονίζονται εύκολα με διαφορετικά εικονίδια, ανάλογα με το είδος του σημείου, ενώ παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες για τα ανακυκλώσιμα υλικά που δέχονται. Εκτός αυτών, προσφέρεται και υπηρεσία πλοήγησης-GPS που οδηγεί απευθείας στο κάθε σημείο.
      Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πάνω από 1.600 σημεία ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης και επισκευής σε περισσότερους από 180 Δήμους σε όλη την Ελλάδα, γεγονός που διευκολύνει τους πολίτες να υιοθετήσουν με πρακτικό τρόπο μια πιο βιώσιμη καθημερινότητα.
      Η εφαρμογή Novoville έχει ως στόχο να απλοποιήσει τη σχέση Δήμου-δημότη και να βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ των δύο αυτών πλευρών. Μέχρι τη δεδομένη στιγμή περισσότεροι από 500.000 δημότες χρησιμοποιούν ήδη την εφαρμογή για να επικοινωνούν με τον Δήμο τους και να βελτιώσουν τις γειτονιές και τις πόλεις τους. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν μέσω Google Play για Android κινητά, είτε μέσω App Store για IPhone.
       
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Αποτυχία της χώρας μας να εφαρμόσει τις προβλέψεις του νόμου για τα πλαστικά μιας χρήσης προκύπτει μέσα από την πρώτη έκθεση για την πορεία εφαρμογής του νόμου, την οποία δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το WWF Ελλάς. Σχεδόν 21 μήνες μετά τη ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας, η οποία κινούνταν σε θετική κατεύθυνση, φαίνεται πως η κυβέρνηση αδυνατεί να εφαρμόσει ορθά το νόμο που η ίδια ψήφισε για τον περιορισμό της κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης και άρα τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης.
      Η πλαστική ρύπανση αποτελεί μια μεγάλη παγκόσμια απειλή για το θαλάσσιο και το χερσαίο περιβάλλον. Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο διαρρέουν στους ωκεανούς 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι μόνο στις ελληνικές θάλασσες καταλήγουν ετησίως 11.500 τόνοι πλαστικών. Η κατανάλωση των πλαστικών μιας χρήσης αυξάνεται όλο και περισσότερο, πράγμα που οδήγησε την ΕΕ να εκδώσει το 2019 οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων από την πλαστική ρύπανση (ΕΕ 2019/904). Με νόμο που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2020 (ν. 4736/2020), η Ελλάδα έγινε μια από τις πρώτες χώρες της ΕΕ που ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την εν λόγω οδηγία, εκπλήσσοντας θετικά. Ο νόμος, έχοντας ως βασικό στόχο τη σταδιακή μείωση της πλαστικής ρύπανσης, προβλέπει μια σειρά από ρυθμίσεις για την κατάργηση ορισμένων προβληματικών πλαστικών μιας χρήσης, τον περιορισμό σειράς άλλων πλαστικών προϊόντων και την ορθολογική διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων που προκύπτουν.
      (AP Photo/Darko Vojinovic) Ωστόσο, μέχρι σήμερα, οι επιδόσεις της χώρας μας στην εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου βρίσκονται επιεικώς κάτω από τη βάση, όπως επισημαίνειτο WWF Ελλάς. Σε μια προσπάθεια να ενημερώσει τους πολίτες αλλά και να ενθαρρύνει την κυβέρνηση να κάνει πράξη τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, παρουσιάζει την πρώτη έκθεση αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής του νόμου 4736/2020 για τον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά είδη μιας χρήσης. Η περιβαλλοντική οργάνωση κατέγραψε την υφιστάμενη κατάσταση σε σχέση με τις προβλέψεις του νόμου και καταλήγει στο συμπέρασμα πως η πολιτική της κυβέρνησης για τα πλαστικά μιας χρήσης μπορεί να συνοψιστεί στη φράση «δεσμεύσεις χωρίς εφαρμογή».
      Το μόνο θετικό σημείο που καταγράφει η έκθεση είναι η εφαρμογή κάποιων ρυθμίσεων του νόμου για τα πλαστικά μπουκάλια. Πολλές επιχειρήσεις έχουν κινητοποιηθεί και ήδη διαθέτουν στην αγορά πλαστικές φιάλες από PET που περιέχουν ανακυκλωμένο πλαστικό πάνω από 25%, αλλά και μπουκάλια με προσαρτημένα καπάκια, παρότι δίνεται περιθώριο εφαρμογής των μέτρων αυτών μέχρι τον Ιανουάριο του 2025 και τον Ιούλιο του 2024, αντίστοιχα.

      Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα πλέον προβληματικά σημεία στην εφαρμογή του νόμου:
      Α. Τα πλαστικά καλαμάκια εξακολουθούν να κατακλύζουν την αγορά. Βάσει του νόμου, 9 πλαστικά είδη μιας χρήσης (μπατονέτες, μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, στηρίγματα μπαλονιών, περιέκτες τροφίμων και ποτών από φελιζόλ) θα έπρεπε να τεθούν εκτός αγοράς από 3/7/2021 και το αργότερο έως 3/5/2022. Στην πράξη όμως εξακολουθούμε να παρατηρούμε υπερβολική κατανάλωση σε πλαστικά καλαμάκια, μιας και όπως φαίνεται, ελλείψει ελέγχων, έχει δημιουργηθεί ένα παρακύκλωμα παράνομης διάθεσης αυτών των ειδών.
      Β. Κακή εφαρμογή των ρυθμίσεων για πλαστικά κύπελλα και φαγητοδοχεία. Ο νόμος επιβάλλει από 1/1/2022 εισφορά 5 λεπτών για κάθε κύπελλο ή φαγητοδοχείο μιας χρήσης και 5 λεπτά για το καπάκι τους. Προβλέπει επίσης να ενημερώνονται οι πολίτες για τη δυνατότητα να ψωνίζουν με δικό τους σκεύος τρόφιμα και ποτά από λιανεμπόριο και καταστήματα εστίασης και να κερδίζουν έκπτωση. Στην πράξη όμως, τα καταστήματα στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν ενημερώνουν τους πολίτες για τη δυνατότητα αγορών με δικά τους σκεύη, ενώ καταγγελίες από φορείς της αγοράς αναφέρουν πως σε αρκετές περιπτώσεις η εισφορά έχει ενσωματωθεί στην τελική τιμή πώλησης των προϊόντων και δεν αποδίδεται το περιβαλλοντικό τέλος στην Πολιτεία, πράγμα που οδηγεί σε απώλεια εσόδων για το κράτος της τάξης των πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
      Γ. Δημόσιες βρύσες μόνο στα χαρτιά. Ο νόμος περιλαμβάνει διάταξη βάσει της οποίας οι δήμοι υποχρεώνονται από 1/7/2021 να διαθέτουν κοινόχρηστες βρύσες προς δωρεάν διάθεση πόσιμου νερού σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδικές χαρές, καθώς και να επεκτείνουν το δίκτυο με κοινόχρηστες βρύσες σε χώρους συνάθροισης κοινού εντός των ορίων της αρμοδιότητάς τους. Στην πράξη, οι δημόσιες βρύσες εξακολουθούν να αποτελούν είδος προς εξαφάνιση σχεδόν στο σύνολο των μεγάλων αστικών κέντρων και δεν έχει προχωρήσει επαρκώς η επέκτασή τους.
      Δ. Άκρως προβληματικές μεθοδεύσεις στη δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγύησης για πλαστικά μπουκάλια. Με τον νόμο προβλεπόταν να λειτουργεί από τις 5/1/2023 -δηλαδή σε λιγότερο από 5 μήνες από σήμερα- ένα πανελλαδικό σύστημα επιστροφής εγγύησης για τα πλαστικά μπουκάλια (αλλά και για μπουκάλια γυαλιού και αλουμινίου). Βάσει αυτού, ο καταναλωτής κατά την αγορά ενός προϊόντος σε πλαστικό μπουκάλι καταβάλλει ένα έξτρα τίμημα, το οποίο θα λαμβάνει πίσω όταν επιστρέφει το άδειο μπουκάλι σε σημεία επιστροφής. Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως αυτό το σύστημα είναι το πλέον κατάλληλο για να καταφέρει η χώρα να συλλέγει και να οδηγεί στην ανακύκλωση σχεδόν το σύνολο των 2-2,5 δισεκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών που καταναλώνονται στην Ελλάδα σε ετήσια βάση. Όμως, στην πράξη παρατηρούμε δυσοίωνες εξελίξεις γύρω από την εφαρμογή του. Ο νόμος 4736/2020 προέβλεπε την ύπαρξη ενός ενιαίου πανελλαδικού συστήματος, όμως με νόμο του Ιουλίου 2021 (ν. 4819/2021) καταργήθηκε αυτή η πρόβλεψη και δίνεται το πράσινο φως για δημιουργία πολλών συστημάτων επιστροφής εγγύησης. Αυτό είναι κάτι που πολλοί φορείς της αγοράς, αλλά και το WWF Ελλάς, θεωρούν καταστροφικό, μιας και είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθούν παλινωδίες και φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των συστημάτων. Επιπρόσθετα, ενώ ο νόμος του 2020 (ν. 4736/2020) όριζε την 5η Ιανουαρίου 2023 ως ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του συστήματος επιστροφής εγγύησης, με πρόσφατο νόμο που εκδόθηκε πριν λίγες μέρες (ν. 4964/2022), η έναρξη λειτουργίας μετατίθεται για τις 3 Ιουλίου 2023. Παράλληλα, ο νόμος του 2020 προέβλεπε πως έως τις 3/7/2021 θα έπρεπε να είχε εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση σχετικά με το πεδίο και πλαίσιο εφαρμογής του συστήματος επιστροφής εγγύησης. Όμως τελικά αυτή η απόφαση εκδόθηκε με ένα χρόνο καθυστέρηση (στις 21/7/2022) και τα περιεχόμενά της περισσότερο συσκοτίζουν παρά δίνουν ένα σαφές στίγμα για την εφαρμογή του συστήματος. Η υπουργική απόφαση μάλιστα ορίζει με σχεδόν αυθαίρετο τρόπο ένα εγγυοδοτικό αντίτιμο της τάξης των 0,10-0,15€ για κάθε φιάλη, τιμή πολύ χαμηλή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εμπειρία στην εφαρμογή συστήματος εγγυοδοσίας (πχ. Γερμανία και Ολλανδία 0,25€).
      Βάσει της εμπειρίας από άλλες χώρες της ΕΕ, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ένα σύστημα επιστροφής εγγύησης θα πρέπει όλες οι λεπτομέρειες λειτουργίας του να έχουν οριστεί τουλάχιστον 12-18 μήνες πριν την έναρξη λειτουργίας και να έχει λάβει χώρα εκτενής διάλογος και κατάρτιση όλων των εμπλεκομένων. Παρά την παράταση που δόθηκε για την έναρξη λειτουργίας της εγγυοδοσίας, είναι πολύ πιθανό να προκύψουν νέες καθυστερήσεις ή η εφαρμογή να ξεκινήσει με κακό τρόπο.
      Οδηγός αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών
      Παράλληλα με την παραπάνω έκθεση, το WWF Ελλάς δίνει σήμερα στη δημοσιότητα και τη νέα ανανεωμένη έκδοση του «Οδηγού αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών». Μέσω του Οδηγού, οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για την ανακυκλωσιμότητα ή μη των πλαστικών μιας χρήσης που κατακλύζουν την αγορά, καθώς και να μάθουν περισσότερα για την αντικατάσταση αυτών των ειδών με άλλες εναλλακτικές λύσεις ή προϊόντα.

      «Οι νόμοι από μόνοι τους δεν επαρκούν για να περιοριστεί η πλαστική ρύπανση. Εάν δεν συνοδευτούν από καλή εφαρμογή και ουσιαστικούς και συστημικούς ελέγχους, οι νόμοι αποτελούν κενό γράμμα. Αν η κυβέρνηση εξακολουθεί να θεωρεί πως η πλαστική ρύπανση είναι πρόβλημα, τότε ήρθε η ώρα να εφαρμόσει σωστά τον νόμο που η ίδια θέσπισε και να κάνει σαφές πως δεν θα υπάρξουν άλλες εκπτώσεις», δηλώνει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος προγραμμάτων μείωσης αποτυπώματος του WWF Ελλάς. «Η πλαστική ρύπανση δεν είναι ένα αόριστο ζήτημα, αλλά μια υπαρκτή απειλή που καταστρέφει το περιβάλλον, θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα και τον άνθρωπο και υποβαθμίζει το τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Η μείωση της πλαστικής ρύπανσης απαιτεί τη συνδρομή όλων: Πολιτείας, επιχειρήσεων και πολιτών. Τη στιγμή που δεν γίνεται καμία ουσιαστική ενημέρωση από τη μεριά της Πολιτείας προς τους πολίτες για τις ενέργειες που μπορούν να κάνουν, ώστε να περιοριστεί η υπερκατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης, είναι υποχρέωσή μας να καλύψουμε αυτό το κενό και να προσφέρουμε πρακτική πληροφόρηση σε όλους».
      Δείτε την έκθεση εδώ: https://wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/ekthesi_axiologisis_nomos_plastika_mias_xrisis.pdf
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Αντιμέτωπη με πρωτοφανή ξηρασία, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας συνέστησε σε 43 δήμους να αυξήσουν προσωρινά την τιμή του νερού για τους μεγαλύτερους καταναλωτές και να αναστείλουν τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα των δημόσιων πάρκων και των κήπων.
      Η Πορτογαλία πλήττεται από σοβαρή ή ακραία ξηρασία μετά τα κύματα καύσωνα των τελευταίων μηνών, ανακοίνωσε το ινστιτούτο μετεωρολογίας της χώρας IPMA.
      Αργά χθες Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας Ντουάρτε Κορντέιρο δήλωσε ότι από τα 61 φράγματα στην Πορτογαλία, τα 10 είναι σε κρίσιμη κατάσταση με τον αποθηκευμένο όγκο νερού να έχει πέσει κάτω από το 20% της χωρητικότητάς τους.
      Αυτά τα σχεδόν άδεια φράγματα παρέχουν νερό σε 40 δήμους στο βόρειο και το κεντρικό τμήμα της χώρας και σε τρεις στο Αλγκάρβε στον νότο.
      Αν και η χώρα στο σύνολό της διαθέτει επαρκή αποθέματα νερού για δύο χρόνια, το νερό που υπάρχει στα 10 φράγματα που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση αρκεί μόλις για ένα χρόνο, εξήγησε ο Κορντέιρο.
      Συνολικά στην Πορτογαλία υπάρχουν 278 δήμοι που είναι αρμόδιοι για την παροχή νερού στους δημότες τους.
      Στους 43 δήμους που έχουν επηρεαστεί περισσότερο η κυβέρνηση συνέστησε, για την περίοδο που η ξηρασία είναι πιο σοβαρή, να αυξήσουν την τιμή του νερού για τις οικογένειες και τις εταιρείες που καταναλώνουν περισσότερα από 15 κυβικά μέτρα νερού μηνιαίως. Η μέση οικογένεια στην Πορτογαλία καταναλώνει 10 κυβικά μέτρα νερού τον μήνα.
      Επίσης θα πρέπει «να αναστείλουν προσωρινά τη μη απαραίτητη χρήση νερού, κυρίως για τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα του πρασίνου, όπως και στα σιντριβάνια και τις πισίνες», επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος. Πρόσθεσε εξάλλου ότι η κυβέρνηση θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν άμεσα, αν και εκτίμησε ότι οι δημοτικές αρχές συμμορφώνονται με τις συστάσεις.
      Τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ζήτησε να σταματήσει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από έξι φράγματα, ενώ από τον Αύγουστο οι αρχές έχουν πάψει να ποτίζουν τα γήπεδα του γκολφ, τα δημόσια πάρκα και τους κήπους στο Αλγκάρβε προκειμένου να αποφύγουν να επιβάλλουν δελτίο στην κατανάλωση νερού από τους πολίτες.
      Εικόνες από: https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/em-montalegre-nao-ha-memoria-de-tao-pouca-agua-na-barragem-do-alto-rabagao#


    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η ξηρασία δεν είναι νέα προβλήματα: Ήδη στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, μεγάλοι πολιτισμοί κατέρρευσαν λόγω της κλιματικής αλλαγής και ιδίως της ξηρασίας.
      Αυτό υποστηρίζει ο Γκέρχαρντ Γκέρολντ, καθηγητής γεω-οικολογίας του πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών Λεοπολντίνα, στο βιβλίο του «Η αλλαγή του κλίματος και η κατάρρευση των προηγμένων πολιτισμών – τι μας διδάσκει η ιστορία;».

      Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πολιτισμούς πολλά χρόνια πίσω
      Η λεπτομερής του ανάλυση βασίζεται στις επιστημονικές γνώσεις της αρχαιολογίας, της ιστορίας και της παλαιοκλιματικής έρευνας που αποκτήθηκαν τα τελευταία 20-30 χρόνια.
      Περιγράφει το πολύπλοκο δίκτυο πολιτιστικών-ιστορικών και περιβαλλοντικών-οικολογικών συνθηκών που επικρατούσαν στο παρελθόν και εξηγεί τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής στην κατάρρευση προηγμένων πολιτισμών από τη Μεσοποταμία και την Ελλάδα έως την Λατινική Αμερική και την Γροιλανδία.

      Η παλαιολιθική κοινωνία κυνηγών-τροφοσυλλεκτών με χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα άλλαξε κατά τη μετάβαση από το Πλειστόκαινο στο Ολόκαινο με την αύξηση της δασοκάλυψης και την πρώιμη χρήση γης από πολυπληθείς ομάδες μεταξύ 10.000 και 5.000 πΧ (Νεολιθική Επανάσταση)
      Σε διάφορες περιοχές της Μεσοπαταμίας εμφανίστηκαν προηγμένοι πολιτισμοί κατά την Εποχή του Χαλκού. Η Ουρούκ εξελίχθηκε σε μεγάλη πόλη κατά τη διάρκεια της 4ης χιλιετίας, αλλά λόγω μιας σημαντικά πιο ξηρής κλιματικής φάσης από το 3300-3000 πΧ κατέρρευσε.
      Επίσης, η μεγάλη Ακκαδική Αυτοκρατορία κατέρρευσε σχετικά απότομα γύρω στα 4200 χρόνια πΧ. Υπεύθυνη για την κατάρρευση όλων των προηγμένων πολιτισμών της ύστερης Εποχής του Χαλκού (γύρω στα 3100 χρόνια πΧ) θεωρείται μεταξύ άλλων η κλιματική αλλαγή η οποία συνοδευόταν από περιόδους μεγάλης ξηρασίας κατά τον διαπρεπή Γερμανό επιστήμονα.

      Η ξηρασία του 2200 πΧ και οι αρνητικές επιπτώσεις
      Ενώ όμως η μεγάλη ξηρασία του 2200 πΧ είχε εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις στην ανατολική Μεσόγειο με αποτέλεσμα οι πόλεις είτε να καταστραφούν ή να εγκαταλειφθούν μέχρι το τέλος της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, αντίστροφα στην ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Κάτω Μεσοποταμία σημειώθηκε πολιτιστική άνοδος κατά την χρονική περίοδο προς τη Μέση Εποχή του Χαλκού.
      Η δε Ύστερη Εποχή του Χαλκού μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «χρυσή εποχή» όσον αφορά το εμπόριο, τον πλούτο και την διασύνδεση πόλεων-κρατών όπως η Ουγκαρίτ ή το Χαλέπι. Κυρίαρχες ήταν οι αυτοκρατορίες των Χετταίων, των Ασσυρίων και των Αιγυπτίων, καθώς επίσης και οι πόλεις-κράτη του ελλαδικού χώρου όπως των Μυκηνών, της Κρήτης και της Κύπρου.

      Οι κλιματικές συνθήκες ήταν αρχικά ευνοϊκές. Τα προϊόντα -φυσικά και τα γεωργικά- διακινούνταν συστηματικά μέσω των δρόμων των καραβανιών και των θαλασσίων οδών στη Μεσόγειο. Εκείνη την εποχή υπήρχε ένα μεγάλης κλίμακας, περίπλοκο και σταθερό οικονομικό σύστημα βασισμένο στον καταμερισμό της εργασίας.
      Μεταξύ του 1200 και του 900 πΧ ωστόσο, κατέρρευσαν αυτοκρατορίες και πόλεις-κράτη, όπως επίσης κατέρρευσε ολοκληρωτικά το εμπόριο και το εμπορικό δίκτυο, η βάση δηλαδή της ευημερίας στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Ο ρόλος των περιβόητων Λαών της Θάλασσας παραμένει αμφιλεγόμενος.
      Ποια ήταν επομένως η αιτία της κατάρρευσης;
      Η απάντηση κατά τον Γκέρχαρντ Γκέρολντ είναι ότι «η μεγάλη ξηρασία του 1200-850 πΧ με ένα μικρό διάλειμμα από το 1050-1000 πΧ είχε σοβαρές επιπτώσεις σε ολόκληρη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
      Λόγω της μείωσης των χειμερινών βροχοπτώσεων κατά 30-50% και των ψυχρότερων θερμοκρασιών που επικράτησαν από το 1100 πΧ, σε μεγάλα τμήματα της Ανατολίας, της Συρίας, της Μέσης Ανατολής όπως επίσης και της Πελοποννήσου δοκιμάστηκε η καλλιέργεια σιτηρών.
      Έτσι κατέρρευσε μια σημαντική βάση διατροφής η οποία δεν μπορούσε να αντισταθμιστεί πλέον με τις εισαγωγές. Η μεγάλη κατάρρευση οφείλεται σε ένα συνδυασμό διαφόρων παραγόντων, με καθοριστική αιτία τη μεγάλη ξηρασία».

      Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συνέβη και με τις πολυάριθμες βασιλικές πόλεις των Μάγια τον 9ο και 11ο αιώνα μΧ.
      Ο συγγραφέας του βιβλίου θεωρεί ως αιτίες τα κλιματικά προβλήματα, την αποψίλωση των δασών -προκειμένου να εξασφαλιστεί ο επισιτισμός- και την αύξηση του πληθυσμού: Με εξαίρεση μερικές βασιλικές πόλεις, όπως η Λαμανάι στο Μπελίζ (700-15 μΧ) και η Μαγιαπάν, πρωτεύουσα των Μάγια στο βόρειο Γιουκατάν (1000-1442 μΧ) στο σημερινό Μεξικό, οι πόλεις-κράτη εξαφανίστηκαν κάτω από τον καταπράσινο θόλο του τροπικού δάσους και ανακαλύφθηκαν ξανά στη σύγχρονη εποχή.
      Οι ξηρασίες δεν ήταν ο μοναδικός λόγος για την κατάρρευσή τους, ωστόσο η συχνή εμφάνισή τους τον 9ο αιώνα (τέσσερις μεγάλες περίοδοι ξηρασίας) και τον 11ο αιώνα συμπίπτει με την υπερεκμετάλλευση των πόρων λόγω της απότομης αύξησης του πληθυσμού και της συνακόλουθης ανεπάρκειας τροφίμων που προκάλεσαν μια πολιτική και κοινωνική κρίση μεταξύ 750 και 750 -1000 μΧ με πολυάριθμες συγκρούσεις και πολέμους.
      Η ξηρασία και οι κοινωνικές συγκρούσεις
      Πάντως, η μεταγενέστερη κατάρρευση της Μαγιαπάν, τον 14ο και 13ο αιώνα μΧ, πιθανότατα πυροδοτήθηκε επίσης από μια ξηρασία, η οποία προκάλεσε κοινωνικές συγκρούσεις, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications και στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες του Ινστιτούτου Κλιματικής Αλλαγής (PIK) του Πότσνταμ.
      Οι ερευνητές υποθέτουν ότι μετά την κατάρρευσή της, οι κάτοικοι μετανάστευσαν σε άλλες μικρότερες πόλεις και έτσι κατάφεραν να επιβιώσουν μέχρι τον 16ο αιώνα. Συμπεραίνουν δε ότι οι επιπτώσεις της ξηρασίας στις πολιτικές και κοινωνικές δομές στην χερσόνησο Γιουκατάν ήταν -αιώνες πριν από την εποχή μας- ιδιαίτερα περίπλοκες, και μπορούν να μας χρησιμεύσουν ως σημαντικό παράδειγμα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κλιματικών αλλαγών.

      Ο Γκέρολντ αφιερώνει και ένα κεφάλαιο στην παρακμή των Βίκινγκς στην Γροιλανδία τον 14ο αιώνα. Οι αυτάρκεις κοινότητες βασίζονταν εκεί στο κυνήγι ζώων και φώκιας, καθώς επίσης και στο εμπόριο προϊόντων της φύσης με την πατρίδα τους την Νορβηγία – μέχρι που οι πάγοι κάλυψαν τη θάλασσα και τους οικισμούς τους και συντόμευσαν τις περιόδους βλάστησης. Έτσι παρήκμασαν.
      Στο βιβλίο του χρησιμοποιεί και πολλά άλλα ιστορικά παραδείγματα προκειμένου να γίνει σύγκριση με σύγχρονες περιβαλλοντικές κρίσεις και κάνει πολλούς παραλληλισμούς.
      Απειλούμαστε άραγε και εμείς με ανάλογη κοινωνική κατάρρευση όπως οι πολιτισμοί που περιγράφει; Ο ίδιος απαντά εμμέσως στο τέλος του βιβλίου του ως εξής:
      «Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σήμερα, τίθεται το ερώτημα ως προς τις συνέπειες σε έναν εξαιρετικά περίπλοκο βιομηχανοποιημένο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο».
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Π.Ε. Χαλκιδικής αναφέρεται στην κατάσταση που επικρατεί στις θαλάσσιες περιοχές λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων.
      Την προσοχή των πολιτών εφιστά η περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής καλώντας τους να αποφεύγουν την κολύμβηση κατά την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων, έντονων βροχοπτώσεων και κεραυνών.
      Σε ανακοίνωσή της, η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Π.Ε. Χαλκιδικής αναφέρεται στην κατάσταση που επικρατεί στις θαλάσσιες περιοχές λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων.
      Σύμφωνα με την περιφερειακή ενότητα έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα επιμόλυνσης της θάλασσας από φερτά υλικά στις εκβολές των ποταμών/ρεμάτων των περιοχών που έχουν πληγεί και αναμένεται να επανεμφανιστούν.
      Αναλυτικά η ανακοίνωση
      Σε συνέχεια έντονων βροχοπτώσεων που έχουν πλήξει την Χαλκιδική, τα οποία αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διήμερο, σας ενημερώνουμε ότι έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα επιμόλυνσης της θάλασσας από φερτά υλικά στις εκβολές των ποταμών/ρεμάτων των περιοχών που έχουν πληγεί και αναμένεται να επανεμφανιστούν. Σας ενημερώνουμε ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι φυσικό, αναμενόμενο μετά από έντονες βροχοπτώσεις και αποτελεί τον φυσικό μηχανισμό δημιουργίας των αμμουδερών ακτών.
      Τα ρέματα και τα ποτάμια ως αποδέκτες των υδάτων που κατακλύζουν μία λεκάνη απορροής, συμπαρασύρουν τα φερτά υλικά που ξεπλένονται από αυτή και δια μέσω των ρεμμάτων καταλήγουν στην θάλασσα, ο κυματισμός της οποίας τα διαχωρίζει και εναποθέτει τελικά την άμμο στις ακτές. Κατά την εκδήλωσή του το φαινόμενο είναι ορατό με γυμνό μάτι από το χρώμα που αποκτά η θάλασσα (καφέ), ενώ ο καθαρισμός της μέσω της φυσικής αραίωσης θα έρθει σε λίγες ώρες ή/και μέρες μετά την παύση των φαινομένων και ανάλογα λοιπών γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών (υφιστάμενα θαλάσσια ρεύματα) και των μεταβολών του καιρού (ένταση και κατεύθυνση ανέμων, κλπ).
      Αξίζει να σημειώσουμε ότι υπό αυτές τις συνθήκες, οι θαλάσσιες εκτάσεις όπου εμφανίζεται οπτικά επιβαρυμένες παρουσιάζουν υψηλούς δείκτες ρύπανσης και μόλυνσης και σημαντική μεταβλητότητα με τον χρόνο και τον χώρο, χωρίς ωστόσο να μπορεί να χαρακτηριστεί ανθρωπογενής και χωρίς να πληρούνται όλα τα κριτήρια της παρ. 2 & 3 του άρθρου 2 του Ν. 1650/86 “Για την προστασία του περιβάλλοντος” για να χαρακτηριστεί ως ρύπανση.
      Σε συνέχεια των παραπάνω, εφιστούμε την προσοχή στους πολίτες όπως να αποφύγουν την κολύμβηση κατά την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων έντονων βροχοπτώσεων και κεραυνών καθώς και την κολύμβηση σε θαλάσσιες εκτάσεις που εμφανίζουν υψηλή θολερότητα και καφέ χρωματισμό από τα φερτά υλικά που έχουν εκλυθεί σε αυτή μέσω ρεμάτων.
      Πηγή: https://www.voria.gr/article/periferia-chalkidikis-ochi-sto-kolimpi-otan-ekdilononte-akrea-kerika-fenomena?fbclid=IwAR3n-2uVYoSMO931SyjJEpGOKspatcOK9_SQd-AKHABvpxyysbrl-K4hyjs
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Κίνα εξέδωσε την πρώτη εθνική προειδοποίηση ξηρασίας για φέτος καθώς οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές που έχουν ξεσπάσει και κινητοποιούν ειδικούς για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες από τις ακραίες θερμοκρασίες που καταγράφονται κατά μήκος του ποταμού Γιανγκτσέ.
      Ο «κίτρινος συναγερμός» εκδόθηκε αργά χθες Πέμπτη το βράδυ αφού εδώ και εβδομάδες καταγράφονται ακραίες θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές, από τη Σέτσουαν στα νοτιοδυτικά ως τη Σανγκάη στο δέλτα του Γιανγκτσέ. Οι κινεζικές αρχές αποδίδουν τα φαινόμενο στην κλιματική αλλαγή.
      Η λίμνη Πογιάνγκ στην κεντρική επαρχία Ζιανγκσί έχει συρρικνωθεί στο ένα τέταρτο του κανονικού της μεγέθους για αυτή την περίοδο του χρόνου, μετέδωσε χθες το κρατικό πρακτορείο Xinhua.
      Τουλάχιστον 66 ποταμοί σε 34 περιφέρειες στη νοτιοδυτική επαρχία Τσονγκίνγκ έχουν στερέψει, σύμφωνα με την κινεζική κρατική τηλεόραση CCTV.
      Φέτος οι βροχοπτώσεις στην Τσονγκίνγκ ήταν κατά 60% μειωμένες σε σχέση με τις συνηθισμένες, πρόσθεσε η ίδια πηγή.
      Στην περιφέρεια Μπέιμπεϊ, βόρεια του αστικού κέντρου της Τσονγκίνγκ, η θερμοκρασία χθες Πέμπτη έφτασε τους 45 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με την κινεζική μετεωρολογική υπηρεσία.
      Εξάλλου στην επαρχία αυτή καταγράφηκαν σήμερα το πρωί έξι από τις 10 υψηλότερες θερμοκρασίες, με το θερμόμετρο στην περιφέρεια Μπισάν να πλησιάζει ήδη τους 39 βαθμούς. Στη Σανγκάη η θερμοκρασία την Παρασκευή το πρωί είχε φτάσει τους 37 βαθμούς.
      Οι υποδομές της επαρχίας Τσονγκίνγκ όπως και οι υπηρεσίες αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων δέχονται πίεση, με τους πυροσβέστες να είναι σε κατάσταση συναγερμού καθώς έχουν ξεσπάσει πυρκαγιές σε διάφορες ορεινές και δασικές περιοχές. Επίσης τα κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι καταγράφονται αυξημένα περιστατικά θερμοπληξίας στους κατοίκους.
      Η υπηρεσία γεωργίας της επαρχίας έχει συστήσει ομάδες ειδικών προκειμένου να προστατεύσουν τις πιο ευάλωτες καλλιέργειες και να επεκτείνουν τις σοδειές για να αντικαταστήσουν τις απώλειες που αναμένεται να προκαλέσει το κύμα καύσωνα.
      Στο μεταξύ το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο της Κίνας (NMC) ανανέωσε την κόκκινη προειδοποίησή του για ιδιαίτερα αυξημένες θερμοκρασίες σήμερα. Πρόκειται για την 30η συνεχή ημέρα που εκδίδει αυτή την προειδοποίηση. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το τρέχον κύμα του καύσωνα θα αρχίσει να υποχωρεί από τις 26 Αυγούστου.
      Η μετεωρολογική υπηρεσία στο ημερήσιο δελτίο της ανέφερε ότι τον προηγούμενο μήνα η θερμοκρασία έφτασε ή ξεπέρασε τους 35 βαθμούς Κελσίου σε μια έκταση 4,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, σχεδόν η μισή έκταση της Κίνας, με περισσότερους από 200 μετεωρολογικούς σταθμούς να καταγράφουν ρεκόρ θερμοκρασιών.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Πριν από τριάντα χρόνια, επιστήμονες και μηχανικοί εκτόξευσαν έναν νέο δορυφόρο για να μελετήσουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας με την πάροδο του χρόνου, μια μελέτη που κάποτε μπορούσε να γίνει μόνο από όργανα μέτρησης στις ακτές. Το TOPEX/Poseidon εκτοξεύτηκε στο διάστημα στις 10 Αυγούστου 1992 και ξεκίνησε μια καταγραφή δεδομένων 30 ετών για το ύψος της επιφάνειας των ωκεανών σε όλο τον κόσμο. Οι παρατηρήσεις έχουν επιβεβαιώσει σε παγκόσμια κλίμακα αυτό που οι επιστήμονες είδαν προηγουμένως από την ακτογραμμή: η μέση στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και ο ρυθμός επιταχύνεται συνεχώς.
      Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας —που φαίνεται στο γραμμικό διάγραμμα πάνω— έχει αυξηθεί κατά 10,1 εκατοστά από το 1992. Τα τελευταία 140 χρόνια, οι δορυφόροι και οι μετρητές παλίρροιας δείχνουν ότι η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί 21 έως 24 εκατοστά.
      Ξεκινώντας με το TOPEX/Poseidon, η NASA και οι συνεργαζόμενες διαστημικές υπηρεσίες έχουν εκτοξεύσει μια σειρά δορυφόρων που χρησιμοποιούν ραντάρ υψομετρίας για την παρακολούθηση της τοπογραφίας της επιφάνειας του ωκεανού – ουσιαστικά, το κατακόρυφο σχήμα και το ύψος του ωκεανού. Τα υψομετρικά ραντάρ στέλνουν συνεχώς παλμούς ραδιοκυμάτων (μικροκύματα) που αντανακλώνται από την επιφάνεια του ωκεανού πίσω προς τον δορυφόρο. Τα όργανα υπολογίζουν τον χρόνο που χρειάζεται για να επιστρέψει το σήμα, ενώ παράλληλα παρακολουθούν την ακριβή θέση του δορυφόρου στο διάστημα. Από αυτό, οι επιστήμονες εξάγουν το ύψος της επιφάνειας της θάλασσας ακριβώς κάτω από τον δορυφόρο.

      Από το 1992, πέντε αποστολές με παρόμοια υψόμετρα έχουν επαναλάβει την ίδια τροχιά κάθε 10 ημέρες: TOPEX/Poseidon (1992 έως 2006), Jason-1 (2001 έως 2013), το Ocean Surface Topography Mission/Jason-2 (2008 έως 2019), Jason-3 (2016 έως σήμερα) και Sentinel-6 Michael Freilich (2020 έως σήμερα). Οι αποστολές δημιουργήθηκαν μέσω διαφόρων συνεργασιών μεταξύ της NASA, του γαλλικού Centre National d’Etudes Spatiales (CNES), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Εκμετάλλευση Μετεωρολογικών Δορυφόρων (EUMETSAT), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ. (NOAA).
      Μαζί, οι ομάδες της αποστολής έχουν συγκεντρώσει ένα ενοποιημένο αρχείο τοπογραφίας ωκεανών που ισοδυναμεί με το έργο μισού εκατομμυρίου μετρητών παλίρροιας. Οι επιστήμονες συσσώρευσαν και επιβεβαίωσαν ένα αρχείο δεδομένων που είναι πλέον αρκετά μεγάλο και ευαίσθητο για να ανιχνεύσει τις παγκόσμιες και περιφερειακές αλλαγές της στάθμης της θάλασσας πέρα από τους εποχιακούς, ετήσιους και δεκαετούς κύκλους που συμβαίνουν φυσικά.
      «Με δεδομένα 30 ετών, μπορούμε επιτέλους να δούμε τι τεράστιο αντίκτυπο έχουμε στο κλίμα της Γης», δήλωσε ο Josh Willis, ωκεανογράφος στο Jet Propulsion Laboratory και επιστήμονας του έργου της NASA για το Sentinel-6 Michael Freilich. «Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από την ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα επισκιάζει τώρα τους φυσικούς κύκλους. Και συμβαίνει όλο και πιο γρήγορα κάθε δεκαετία».
      Ο χάρτης στην κορυφή του άρθρου δείχνει τις παγκόσμιες τάσεις στη στάθμη της θάλασσας όπως παρατηρήθηκαν από το 1993 έως το 2022 από το TOPEX/Poseidon, τις τρεις αποστολές Jason και τον Sentinel-6 Michael Freilich. Σημειώστε τις χωρικές διακυμάνσεις στον ρυθμό ανόδου της στάθμης της θάλασσας, με ορισμένα μέρη του ωκεανού να ανεβαίνουν ταχύτερα (που απεικονίζονται με κόκκινο και βαθύ πορτοκαλί) από τον παγκόσμιο ρυθμό. Πολλές από τις ανωμαλίες αντικατοπτρίζουν μακροπρόθεσμες αλλαγές στα ωκεάνια ρεύματα και τη διανομή θερμότητας.
      Τα δεδομένα υψομετρίας δείχνουν επίσης ότι ο ρυθμός ανόδου της στάθμης της θάλασσας επιταχύνεται. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά περίπου 1,5 mm ανά έτος. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ήταν περίπου 2,5 mm ετησίως. Την τελευταία δεκαετία, το ποσοστό αυξήθηκε στα 3,9 mm ετησίως.
      Οι υψηλές και χαμηλές τιμές κάθε χρόνο προκαλούνται από την ανταλλαγή νερού μεταξύ ξηράς και θάλασσας. «Η χειμερινή βροχή και η χιονόπτωση στο βόρειο ημισφαίριο μετατοπίζουν το νερό από τον ωκεανό στη στεριά και χρειάζεται λίγος χρόνος για να απορροή πίσω στους ωκεανούς», σημείωσε ο Willis. «Αυτό το φαινόμενο προκαλεί συνήθως περίπου 1 cm άνοδο και πτώση κάθε χρόνο, με λίγο περισσότερο ή λιγότερο κατά τη διάρκεια των ετών Ελ Νίνιο και Λα Νίνια. Είναι κυριολεκτικά σαν τον καρδιακό παλμό του πλανήτη».
      Ενώ μερικά χιλιοστά ανόδου της στάθμης της θάλασσας ετησίως μπορεί να φαίνονται μικρά, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι κάθε 2,5 cm ανόδου της στάθμης της θάλασσας μεταφράζεται σε 2,5 μέτρα παραλίας που χάνονται κατά μήκος της μέσης ακτής. Σημαίνει επίσης ότι οι υψηλές παλίρροιες και οι καταιγίδες μπορούν να ανυψώσουν τον ωκεανό τοπικά ακόμη πιο ψηλά, προκαλώντας περισσότερες παράκτιες πλημμύρες, ακόμη και τις ηλιόλουστες μέρες. Σε μια έκθεση που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2022, Αμερικανοί επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μέχρι το 2050 η στάθμη της θάλασσας κατά μήκος των ακτών των ΗΠΑ θα μπορούσε να ανέβει μεταξύ 25 και 30 cm πάνω από τα σημερινά επίπεδα.
      «Αυτό που ξεχωρίζει από το αρχείο δορυφορικής υψομετρίας είναι ότι η άνοδος τα τελευταία 30 χρόνια είναι περίπου δέκα φορές μεγαλύτερη από τη φυσική ανταλλαγή νερού μεταξύ ωκεανού και ξηράς σε ένα χρόνο», είπε ο Willis. «Με άλλα λόγια, η άνοδος της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από τον άνθρωπο είναι τώρα δέκα φορές μεγαλύτερη από τους φυσικούς κύκλους».
      Πηγή: NASA
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Ενώ η περίοδος αιχμής των πυρκαγιών δεν έχει ακόμη τελειώσει, ο προσωρινός απολογισμός τους αυξάνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ήδη περισσότερα από 6.600.000 στρέμματα να έχουν καεί από τον Ιανουάριο, αριθμός ρεκόρ για αυτή τη χρονική περίοδο από το 2006 που υπάρχουν τα πρώτα δορυφορικά δεδομένα.
      Έσπασαν κάθε ρεκόρ οι καμένες εκτάσεις στην Ευρώπη
      Από την 1η Ιανουαρίου, οι φωτιές έχουν καταστρέψει 6.627.760 στρέμματα δασών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος ενημέρωσης για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS) που επικαιροποιήθηκαν σήμερα. Το EFFIS εκπονεί συγκριτικές στατιστικές από το 2006 χάρη στις δορυφορικές εικόνες του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus.
      Η Γαλλία είχε γνωρίσει χειρότερες χρονιές στα χρόνια του 1970, πριν υπάρξουν τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Όμως η χρονιά 2022 είναι η χειρότερη εδώ και 16 χρόνια, σύμφωνα με αυτούς τους αριθμούς, σε μεγάλο μέρος εξαιτίας δύο μεγάλων διαδοχικών πυρκαγιών στον νομό Ζιρόντ, στη νοτιοδυτική Γαλλία, όπου Γερμανοί, Πολωνοί και Αυστριακοί πυροσβέστες έφθασαν για ενισχύσεις αυτή την εβδομάδα.
      Η κατάσταση είναι επίσης σοβαρή στην κεντρική Ευρώπη: οι πυροσβέστες χρειάστηκαν περισσότερο από δέκα ημέρες τον Ιούλιο για να θέσουν υπό έλεγχο τη μεγαλύτερη φωτιά στην πρόσφατη ιστορία της Σλοβενίας, βοηθούμενοι από ένα πληθυσμό που είχε κινητοποιηθεί σε σημείο που η κυβέρνηση αναγκάσθηκε να ζητήσει από τους κατοίκους να σταματήσουν να κάνουν δώρα στους πυροσβέστες.
      Καθώς όμως δεν διαθέτει ειδικά πυροσβεστικά αεροπλάνα, η Σλοβενία αναγκάσθηκε να ζητήσει βοήθεια από την Κροατία, η οποία έστειλε ένα αεροπλάνο, πριν το ανακαλέσει για να σβήσει τις δικές της πυρκαγιές. Η σλοβενική κυβέρνηση εξετάζει πλέον την αγορά των πρώτων της πυροσβεστικών αεροπλάνων.
      Γιγαντιαία ήταν η φωτιά που εκδηλώθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Βερολίνο, στη Γερμανία, ξεκινώντας από μια αποθήκη πυρομαχικών της αστυνομίας μέσα σε ένα δάσος εν μέσω ξηρασίας, και η οποία τέθηκε γρήγορα υπό έλεγχο. Ενώ μέχρι τώρα δεν είχε τέτοιες πυρκαγιές, η γερμανική πρωτεύουσα απειλείται σήμερα όλο και περισσότερο εξαιτίας των μεγάλων δενδρόφυτων εκτάσεων που διαθέτει.
      Όμως η ζώνη που επλήγη περισσότερο από τις πυρκαγιές είναι η Ιβηρική χερσόνησος. Η Ισπανία, στην οποία επικρατεί ξηρασία μετά τα φετινά κύματα καύσωνα, είδε 2.462.780 στρέμματα να καταστρέφονται από πυρκαγιές, ιδιαίτερα στη βορειοδυτική Γαλικία. Η κατάσταση έχει πάντως βελτιωθεί με την πτώση των θερμοκρασιών.
      Η Πορτογαλία δίνει επίσης μάχη εδώ και περισσότερο από μία εβδομάδα εναντίον μιας πυρκαγιάς στην ορεινή περιφέρεια της Σέρα ντα Εστρέλα, η κορυφή της οποίας φθάνει περίπου τα 2.000 μέτρα.
      Αύξηση στην κεντρική Ευρώπη
      Σε όρους καμένων εκτάσεων, μετά την Ισπανία έρχονται η Ρουμανία (1.505.280 στρέμματα), η Πορτογαλία (752.770 στρέμματα) και η Γαλλία (612.890 στρέμματα).
      Μόνο κατά τη θερινή περίοδο, «το 2022 είναι ήδη μια χρονιά ρεκόρ», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χεσούς Σαν-Μιγκέλ, συντονιστής του EFFIS. Το προηγούμενο ρεκόρ για την Ευρώπη χρονολογούνταν από το 2017, όταν 4.209.130 στρέμματα είχαν καεί μέχρι τις 13 Αυγούστου και 9.880.870 στρέμματα μέσα σε ένα χρόνο.
      «Ελπίζω ότι δεν θα έχουμε φέτος τον Οκτώβριο που είχαμε εκείνη τη χρονιά», συνεχίζει· 4.000.000 στρέμματα είχαν καεί τότε σε όλη την Ευρώπη μέσα σε ένα μήνα.
      Η ασυνήθιστη ξηρασία που επικρατεί στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τα κύματα καύσωνα, διευκολύνει το ξέσπασμα πυρκαγιών. Αυτές οι συνθήκες ακραίας ξηρασίας παρατηρούνταν συχνότερα στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο, όμως τώρα παρατηρήθηκαν στην κεντρική Ευρώπη», που μέχρι στιγμής είχε αποφύγει αυτά τα μετεωρολογικά φαινόμενα, προσθέτει ο Χεσούς Σαν-Μιγκέλ.
      Για παράδειγμα, η Τσεχική Δημοκρατία είδε τη φωτιά να κατακαίει περισσότερα από 10.000 στρέμματα, έκταση μικρή σε σχέση με άλλες χώρες, όμως 158 φορές μεγαλύτερη από το μέσο όρο της περιόδου 2006-2021, όταν οι πυρκαγιές ήταν αμελητέες.
      Στην κεντρική Ευρώπη, οι καμένες επιφάνειες εξακολουθούν συνεπώς να είναι περιορισμένες σε σχέση με τα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην Ισπανία, τη Γαλλία ή την Πορτογαλία. Εκτός από τις φωτιές στην Κροατία, σημειώθηκαν μόνο τρεις πυρκαγιές στη Σλοβενία και πέντε στην Αυστρία.
      Όμως η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας σε όλη την Ευρώπη αναμένεται ότι θα ενισχύσει την τάση.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Ρήνος, ο σημαντικότερος ποταμός για το εμπόριο και ευρύτερα την οικονομία της Ευρώπης, στερεύει. Η στάθμη των υδάτων στον Δούναβη και τον Πάδο έχει μειωθεί επικίνδυνα. Ο Τάμεσης εκπέμπει SOS. Τα ποτάμια της ηπείρου υποφέρουν από μία ξηρασία, που οι επιστήμονες προειδοποιούν πως ίσως αποδειχθεί η χειρότερη των τελευταίων 500 ετών.  Και ο «θάνατος» των ποταμών, σε μία περίοδο ενεργειακής κρίσης και πολλαπλών προκλήσεων, ίσως να οδηγήσει και τις οικονομίες στην εντατική. 
      Λευκή σκόνη και χιλιάδες νεκρά ψάρια καλύπτουν είναι το σκηνικό που αντικρύζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι σε περιοχές από τις οποίες άλλοτε έτρεχαν τα νερά ποταμών. Η άνευ προηγουμένου ξηρασία καίει αγροτικές σοδειές, επιβάλλει περιορισμούς στο νερό, προκαλεί πυρκαγιές και απειλεί τα υδρόβια είδη.
      VIA REUTERS/GREENPEACE Εδώ και σχεδόν δύο μήνες δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές βροχοπτώσεις στη Δυτική, Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Και η ξηρή περίοδος αναμένεται να έχει συνέχεια. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις συνθήκες καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιταχύνουν την εξάτμιση των υδάτων, τα διψασμένα φυτά προσλαμβάνουν περισσότερη υγρασία και η μειωμένη χιονόπτωση τον χειμώνα περιορίζει τα αποθέματα γλυκού νερού που είναι διαθέσιμο για άρδευση το καλοκαίρι.

      Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη που βιώνει μία τέτοια κλιματική κρίση. Συνθήκες έντονης ξηρασίας αναφέρθηκαν επίσης στην Ανατολική Αφρική, τις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και το βόρειο Μεξικό.

      Το Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι οι συνθήκες ξηρασίας θα επιδεινωθούν και δυνητικά θα επηρεάσουν το 47% της ηπείρου. Ο Αντρέα Τορέτι, ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, σε δηλώσεις του στο Associated Press τόνισε: «Η ξηρασία το 2018 ήταν τόσο ακραία που δεν υπήρξαν παρόμοια γεγονότα τα τελευταία 500 χρόνια, αλλά φέτος, νομίζω, είναι πολύ χειρότερη».
      Για τους επόμενους τρεις μήνες, «βλέπουμε πολύ υψηλό κίνδυνο ξηρών συνθηκών στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο», προειδοποίησε.
      Η τρέχουσα κατάσταση είναι αποτέλεσμα μακρών περιόδων ξηρών καιρικών συνθηκών που προκαλούνται από αλλαγές στα παγκόσμια καιρικά συστήματα, όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος Πίτερ Χόφμαν του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων στο Βερολίνο. «Απλώς το καλοκαίρι το νιώθουμε περισσότερο», είπε. «Αλλά στην πραγματικότητα η ξηρασία συσσωρεύεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους». 
      Σύμφωνα με τον Χόφμαν οι παρατηρήσεις τα τελευταία χρόνια ήταν όλες στο ανώτερο άκρο αυτού που προέβλεπαν τα υπάρχοντα κλιματικά μοντέλα.
      Οι επιπτώσεις
      Η ξηρασία έχει οδηγήσει ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να επιβάλουν περιορισμούς στη χρήση του νερού και η ναυτιλία βρίσκεται σε κίνδυνο στον Ρήνο και στον Δούναβη. Ο Ρήνος θα μπορούσε να φτάσει σε κρίσιμα χαμηλά επίπεδα τις επόμενες ημέρες, καθιστώντας τη μεταφορά εμπορευμάτων - συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα και του πετρελαίου - όλο και πιο δύσκολη. Στον Δούναβη, οι αρχές στη Σερβία άρχισαν να εκτρέφουν άμμο για να εμβαθύνουν την πλωτή οδό και να διατηρήσουν την ομαλή κίνηση των πλοίων.
      Μία πλήρης διακοπή της κυκλοφορίας στον Ρήνο θα έπληττε σκληρά τη γερμανική –και την ευρωπαϊκή– οικονομία: οι ειδικοί υπολόγισαν ότι μια εξάμηνη αναστολή το 2018 κόστισε περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ, Τα χαμηλά επίπεδα νερού να αναμένεται να αφαιρέσουν φέτος τουλάχιστον 0,2 μονάδες από την ανάπτυξη του γερμανικού ΑΕΠ.

      Ενώ η ΕΕ έχει πει ότι η ενίσχυση των θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών κατά 25% είναι μία από τις προτεραιότητες της πράσινης μετάβασης του μπλοκ, η Γερμανία εργάζεται τώρα για να τις εκτρέψει σε σιδηροδρομικές και οδικές - αν και χρειάζονται μεταξύ 40 και 100 φορτηγά για να αντικαταστήσουν ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
      Τα ποτάμια της Γαλλίας μπορεί να μην είναι τόσο βασικές εμπορευματικές αρτηρίες, αλλά χρησιμεύουν για την ψύξη των πυρηνικών σταθμών που παράγουν το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Καθώς οι τιμές έφτασαν στα υψηλά όλων των εποχών, ο γίγαντας ηλεκτρικής ενέργειας EDF αναγκάστηκε να μειώσει την παραγωγή λόγω της ξηρασίας.

      Οι εμπορευματικές μεταφορές στα 2.850 χιλιόμετρα του Δούναβη έχουν επίσης διαταραχθεί σοβαρά, ωθώντας τις αρχές στη Σερβία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία να αρχίσουν να ανοίγουν βαθύτερα κανάλια, προκειμένου πλοία που μεταφέρουν κυρίως καύσιμα για τις γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας να καταφέρουν να προχωρήσουν.
      Ακόμη και η Νορβηγία, η οποία βασίζεται στην υδροηλεκτρική ενέργεια για περίπου το 90% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έχει πει ότι τα ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα των δεξαμενών της μπορεί τελικά να την υποχρεώσουν να περιορίσει τις εξαγωγές ενέργειας. 
      Στην Ουγγαρία, μεγάλα τμήματα της δημοφιλούς λίμνης Velence κοντά στη Βουδαπέστη, έχουν μετατραπεί σε κομμάτια αποξηραμένης λάσπης. Έχει εγκατασταθεί εξοπλισμός αερισμού και κυκλοφορίας νερού για την προστασία της άγριας ζωής, αλλά η ποιότητα του νερού έχει επιδεινωθεί σε σημείο που επιβλήθηκε απαγόρευση κολύμβησης.

      Οι εκτάσεις του Πάδου, του μακρύτερου ποταμού της Ιταλίας, είναι τόσο χαμηλές που βάρκες, οι οποίες είχαν βυθιστεί που βυθίστηκαν πριν από δεκαετίες ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια.
      Η ξηρασία έχει επίσης επηρεάσει τη νότια Αγγλία, η οποία έλαβε μόνο το 10% της μέσης βροχόπτωσης τον Ιούλιο. Οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με έναν άνευ προηγουμένου αριθμό πυρκαγιών και στους ανθρώπους σε αρκετές περιοχές έχει απαγορευτεί να ποτίζουν το γκαζόν τους.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.