Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για τις ετικέτες 'νοκ'.

  • Αναζήτηση με βάση τις ετικέτες

    Πληκτρολογήστε τις ετικέτες και χωρίστε τες με κόμμα.
  • Αναζήτηση με βάση τον συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Φόρουμ

  • Ειδήσεις
    • Ειδήσεις
    • Θέματα Ιδιωτών
  • Εργασίες Μηχανικών
    • Τοπογραφικά-Χωροταξικά
    • Αρχιτεκτονικά
    • Στατικά
    • Μηχανολογικά
    • Ηλεκτρολογικά
    • Περιβαλλοντικά
    • Διάφορα
  • Εργασιακά-Διαδικαστικά
    • Άδειες-Διαδικασίες
    • Αυθαίρετα
    • Οικονομικά-Αμοιβές
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά
    • Εκπαίδευση
    • Ειδικότητες-Συλλογικά Όργανα
  • Εργαλεία
    • Προγράμματα Η/Υ
    • Εξοπλισμός
    • Διαδίκτυο
    • Showroom
  • Γενικά
    • Αγγελίες
    • Κουβέντα
    • Δράσεις-Προτάσεις προς φορείς
    • Michanikos.gr
    • Θέματα Ιδιωτών
  • Δοκιμαστικό's Θεματολογία γενική

Κατηγορίες

  • 1. Τοπογραφικά-Πολεοδομικά
    • 1.1 Λογισμικό
    • 1.2 Νομοθεσία
    • 1.3 Έντυπα
    • 1.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 1.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 2. Συγκοινωνιακά - Οδοποιίας
    • 2.1 Λογισμικό
    • 2.2 Νομοθεσία
    • 2.3 Έντυπα
    • 2.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 2.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 3. Αρχιτεκτονικά - Σχεδιαστικά
    • 3.1 Λογισμικό
    • 3.2 Νομοθεσία
    • 3.3 Έντυπα
    • 3.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 3.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 4. Στατικά - Εδαφοτεχνικά
    • 4.1 Λογισμικό
    • 4.2 Νομοθεσία
    • 4.3 Έντυπα
    • 4.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 4.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 5. Μηχανολογικά
    • 5.1 Λογισμικό
    • 5.2 Νομοθεσία
    • 5.3 Έντυπα
    • 5.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 5.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 6. Ηλεκτρολογικά
    • 6.1 Λογισμικό
    • 6.2 Νομοθεσία
    • 6.3 Έντυπα
    • 6.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 6.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 7. ΑΠΕ - Φωτοβολταϊκά
    • 7.1 Λογισμικό
    • 7.2 Νομοθεσία
    • 7.3 Έντυπα
    • 7.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 7.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 8. Περιβαλλοντικά
    • 8.1 Λογισμικό
    • 8.2 Νομοθεσία
    • 8.3 Έντυπα
    • 8.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 8.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 9. Υδραυλικά - Λιμενικά
    • 9.1 Λογισμικό
    • 9.2 Νομοθεσία
    • 9.3 Έντυπα
    • 9.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 9.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 10. Διαχείριση Έργων - Εκτιμήσεις - Πραγματογνωμοσύνες
    • 10.1 Λογισμικό
    • 10.2 Νομοθεσία
    • 10.3 Έντυπα
    • 10.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 10.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 11. Δημόσια Έργα - Ασφάλεια και Υγιεινή
    • 11.1 Λογισμικό
    • 11.2 Νομοθεσία
    • 11.3 Έντυπα
    • 11.4 Μελέτες-Βοηθήματα
    • 11.5 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 12. Αμοιβές - Φορολογικά - Άδειες
    • 12.1 Λογισμικό
    • 12.2 Νομοθεσία
    • 12.3 Έντυπα - Αιτήσεις
    • 12.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 13. Αυθαίρετα
    • 13.1 Λογισμικό
    • 13.2 Νομοθεσία
    • 13.3 Έντυπα
    • 13.4 Συνέδρια-Ημερίδες
  • 14. Διάφορα

Categories

  • Ειδήσεις
    • Νομοθεσία
    • Εργασιακά
    • Ασφαλιστικά-Φορολογικά
    • Περιβάλλον
    • Ενέργεια-ΑΠΕ
    • Τεχνολογία
    • Χρηματοδοτήσεις
    • Έργα-Υποδομές
    • Επικαιρότητα
    • Αρθρογραφία
    • Michanikos.gr
    • webTV
    • Sponsored

Κατηγορίες

  • Εξοπλισμός
  • Λογισμικό
  • Βιβλία
  • Εργασία
  • Ακίνητα
  • Διάφορα

Βρείτε αποτελέσματα...

Βρείτε αποτελέσματα που...


Ημερομηνία δημιουργίας

  • Start

    End


Τελευταία ενημέρωση

  • Start

    End


Φιλτράρισμα με βάση τον αριθμό των...

Εντάχθηκε

  • Start

    End


Ομάδα


Επάγγελμα


Ειδικότητα

  1. Καλησπέρα, Καλησπέρα, Εχει κανείς εικόνα να με διαφωτίσει για τη διαφορά στεγάστρου και Ημιυπαίθριου χώρου κατα ΝΟΚ? Εκτός φυσικά απο τα προφανή με την κάλυψη και τα σχετικά. Αν υπαρχει ένα στέγαστρο σε συνέχεια του κτιρίου σε 4 κολώνες και απο κάτω δεν υπάρχει υπόγειο ( δεν μετράει στην κάλυψη ) γιατί να μην χρεωθεί ως στέγαστρο ?
  2. Καλησπέρα σας συνάδελφοι. Σήμερα διαπίστωσα ότι ο ΝΟΚ σε αντάλλαγμα φύτευσης 80% του δώματος επιτρέπει (μάλιστα πάνω από το επιτρεπόμενο ύψος) σε υφιστάμενα κτήρια χώρο κυρίας χρήσης έως 35 τ.μ. χωρίς να προσμετράται στο συντελεστή δόμησης (Άρ. 19 παρ2.α) . Πελάτης με αποκλειστική χρήση δώματος 138 τ.,μ, ζητάει να βγάλω άδεια δόμησης για: α)Κατασκευή φυτεμένου δώματος115 τ.μ. β)Χώρο κυρίας χρήσης 23 τ.μ. Δεδομένα κτηρίου: Αδεια 2010 με ΓΟΚ 85 Όλοι ημιυπαίθριοι και ισόγεια γκαράζ κλεισμένα στο maximum, ρυθμισμένα με 4014. Η σύσταση οριζοντιας ιδιοκησίας έγινε πριν το 4014 (εγκ 1/2012). Στατική μελέτη χωρίς πρόβλεψη για μελλόντικό όροφο. Ερωτήσεις: 1. Απαιτείται άδεια δόμησης; Μήπως επειδή ο χώρος αυτός δεν προσμετράται βασει ΝΟΚ στον όγκο, ούτε στο συντελεστή, δεν απαιτεί ικριώματα γίνεται απαλλαγή; 2. Αν απαιτείται άδεια, στο διάγραμμα δόμησης, δείχνουμε όλο το κτήριο, ή μόνο την οριζόντια ιδιοκτησία του πελάτη (διαμέρισμα τελευταιου ορόφου); 3. Ο επιτρεπόμενος όγκος υπολογίζεται βάσει ΓΟΚ ή βάσει ΝΟΚ; 4. Ο όγκος των τακτοποιημένων χωρων κάτω από τη στάθμη εδάφους υπογείων υπολογίζεται; 5. Η στατική μελέτη πρέπει να τρέξει για όλο το κτήριο με την προσθήκη από την αρχή, ή αρκεί μια τεχνική έκθεση του πολ μηχανικού που θα βεβαιώνει ότι επαρκεί ο υπάρχων φέρων οργανισμός; 6. Στατική μελέτη του χώρου αυτού θα καταθέσω; Σκέφτομαι να γίνει με φέρουσα τοιχοποιία ΥΤΟΝG. 7. Απο πλευράς μελετών τους πάω κανονικά Η/Μ αποχέτευση, ύδρευση, ενεργειακή απόδοση, πυροπροστασία κτλ;; Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων θερμά για το χρόνο σας!
  3. Γεια σας συναδελφοι..... μπορεί κάποιος να μου διευκρινίσει το πως ορίζεται τωρα με τον ΝΟΚ ο ημιυπαίθριος χώρος? Αναφέρει για το 1/3 του συνολικού περιγραμματος του χώρου... εκτός της ανοιχτής πλευράς μήπως?
  4. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της δέσμευσής του για ασφάλεια δικαίου, προστασία του περιβάλλοντος και τόνωση της αναπτυξιακής δραστηριότητας, κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση με αντικείμενο την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025). Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών, προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται, και εισάγει για πρώτη φορά τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ως εργαλείου αντιστάθμισης και βιώσιμης αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος. Ακολουθούν επεξηγηματικές ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ποιος είναι ο βασικός στόχος της νέας ρύθμισης του ΥΠΕΝ; Μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (146-149/2025), που έκριναν την οριζόντια εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ αντισυνταγματική, έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα. Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμα τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, οι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου. Ποιους αφορά η ρύθμιση; Η ρύθμιση αφορά όλους τους κατόχους οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ και κάνουν χρήση των συγκεκριμένων κινήτρων και προσαυξήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Αφορά επίσης αγοραστές, επενδυτές, κατασκευαστές αλλά και τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης και αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών. Τι ισχύει για τις νέες άδειες; Από εδώ και στο εξής, δεν προβλέπονται πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ οριζόντια, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι αυτά θα μπορούν να εντάσσονται προσαρμοσμένα και τεκμηριωμένα στον πολεοδομικό σχεδιασμό κάθε περιοχής. Τι σημαίνει ότι τα κίνητρα θα μπορούν να εντάσσονται στον ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό; Αυτή την περίοδο υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το εμβληματικό Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ) για το 80% της Επικράτειας. Μέσω των ΤΠΣ – ΕΠΣ οι μελετητές μπορούν να καθορίσουν, κατόπιν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ειδικές ζώνες κινήτρων, όπου θα προβλέπονται τα κίνητρα του ΝΟΚ -τα οποία μέχρι σήμερα δίνονταν οριζόντια-, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση, τον βαθμό της οικιστικής ανάπτυξης του κάθε οικισμού, τις ιδιαιτερότητες, τα χαρακτηριστικά και την εν γένει φυσιογνωμία του, τη φέρουσα ικανότητα, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής, καθώς και την οικιστική πυκνότητά της. Ποιοι διατηρούν το δικαίωμα δόμησης με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ; Όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις). Με Προεδρικό Διάταγμα, σε συνέχεια των σχετικών κατευθύνσεων του ΣτΕ, θα περιγραφούν με λεπτομέρεια οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Τι γίνεται με όσους δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024; Χάνουν το δικαίωμα δόμησης; Σε καμία περίπτωση δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, όμως για να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες, οφείλουν να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια, προκειμένου να απαλειφθούν τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις. Έτσι, δεν χάνουν το δικαίωμα δόμησης, παρά μόνον κατά το μέρος που αφορά στα εν λόγω κίνητρα και προσαυξήσεις. Υπάρχει κάποια μέριμνα για όσους υποχρεούνται να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια; Θα πρέπει να πληρώσουν ξανά και για την αναθεώρηση; Υπάρχει σχετική μέριμνα. Όχι, δεν καταβάλλονται άλλοι φόροι, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις για τις αναθεωρήσεις αυτές. Οι εν λόγω αναθεωρήσεις διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης ανέξοδα, χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα. Τι προβλέπεται για όσους έχουν άδειες που δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ); Σε αυτές τις περιπτώσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο έχει διπλή υπόσταση: α) την καταβολή ενός τέλους και β) στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της Δημοτικής Ενότητας ή του Δήμου, όπου κατασκευάζεται μια οικοδομή με κίνητρα και προσαυξήσεις. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Συμπερασματικά, για να μπορεί να γίνει χρήση των κινήτρων και των προσαυξήσεων του ΝΟΚ, θα πρέπει να πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και να έχει εγκριθεί το ΕΣΠΙΑΠ. Η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης. Τι είναι το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλης (ΕΣΠΙΑΠ); Το ΕΣΠΙΑΠ είναι μια ειδική μελέτη που εισάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μέσω του ΕΣΠΙΑΠ εξειδικεύονται τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, δηλαδή οι στοχευμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ. Η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ παρέχει νομική θωράκιση και δυνατότητα χρήσης των κινήτρων, χωρίς αλλαγές στην οικοδομική άδεια, για τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται. Είναι βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την άμεση επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιγραφή της περιοχής και των υφιστάμενων αδειών, ανάλυση νομικών ζητημάτων και ακυρωμένων αδειών, περιβαλλοντική αξιολόγηση και επιπτώσεις, προτάσεις για διαχείριση και αναπροσαρμογή σχεδίων, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και οικονομική ανάλυση, παρακολούθηση – αξιολόγηση – συστάσεις – τεκμηρίωση. Με Προεδρικό Διάταγμα θα δίνεται η δυνατότητα να εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, να καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους. Ποια μπορεί να είναι τα περιβαλλοντικά ισοδύναμα που προτείνει ένα ΕΣΠΙΑΠ; Δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων, Αναπλάσεις περιοχών με έντονη δόμηση, Αστικές υποδομές ή αναβαθμίσεις (πεζοδρομήσεις, φωτισμός, υλικό αστικής επίπλωσης κ.ά.), Η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή και επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων, Η χρηματοδότηση απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο Δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων, Περιβαλλοντικές δράσεις, όπως ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και έργα διευθέτησης. Τι προβλέπεται για όσους είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί; Και στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και οι άδειες διατηρούνται σε ισχύ. Αυτό προβλέπεται, προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων, που υποβαθμίζει το περιβάλλον και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ. Κατόπιν εξασφάλισης των προαναφερόμενων εγκρίσεων, μπορεί να συνεχίσει η κατασκευή με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες αδειών που εξαιρούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο; Ναι, οι άδειες που εντάσσονται σε ειδικά χωρικά σχέδια αναπτυξιακού χαρακτήρα εξαιρούνται του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, επειδή έχει προηγηθεί ειδική επιστημονική τεκμηρίωση. Το ίδιο ισχύει και για τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος. View full είδηση
  5. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της δέσμευσής του για ασφάλεια δικαίου, προστασία του περιβάλλοντος και τόνωση της αναπτυξιακής δραστηριότητας, κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση με αντικείμενο την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025). Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών, προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται, και εισάγει για πρώτη φορά τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ως εργαλείου αντιστάθμισης και βιώσιμης αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος. Ακολουθούν επεξηγηματικές ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ποιος είναι ο βασικός στόχος της νέας ρύθμισης του ΥΠΕΝ; Μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (146-149/2025), που έκριναν την οριζόντια εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ αντισυνταγματική, έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα. Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμα τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, οι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου. Ποιους αφορά η ρύθμιση; Η ρύθμιση αφορά όλους τους κατόχους οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ και κάνουν χρήση των συγκεκριμένων κινήτρων και προσαυξήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Αφορά επίσης αγοραστές, επενδυτές, κατασκευαστές αλλά και τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης και αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών. Τι ισχύει για τις νέες άδειες; Από εδώ και στο εξής, δεν προβλέπονται πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ οριζόντια, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι αυτά θα μπορούν να εντάσσονται προσαρμοσμένα και τεκμηριωμένα στον πολεοδομικό σχεδιασμό κάθε περιοχής. Τι σημαίνει ότι τα κίνητρα θα μπορούν να εντάσσονται στον ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό; Αυτή την περίοδο υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το εμβληματικό Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ) για το 80% της Επικράτειας. Μέσω των ΤΠΣ – ΕΠΣ οι μελετητές μπορούν να καθορίσουν, κατόπιν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ειδικές ζώνες κινήτρων, όπου θα προβλέπονται τα κίνητρα του ΝΟΚ -τα οποία μέχρι σήμερα δίνονταν οριζόντια-, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση, τον βαθμό της οικιστικής ανάπτυξης του κάθε οικισμού, τις ιδιαιτερότητες, τα χαρακτηριστικά και την εν γένει φυσιογνωμία του, τη φέρουσα ικανότητα, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής, καθώς και την οικιστική πυκνότητά της. Ποιοι διατηρούν το δικαίωμα δόμησης με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ; Όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις). Με Προεδρικό Διάταγμα, σε συνέχεια των σχετικών κατευθύνσεων του ΣτΕ, θα περιγραφούν με λεπτομέρεια οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Τι γίνεται με όσους δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024; Χάνουν το δικαίωμα δόμησης; Σε καμία περίπτωση δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, όμως για να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες, οφείλουν να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια, προκειμένου να απαλειφθούν τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις. Έτσι, δεν χάνουν το δικαίωμα δόμησης, παρά μόνον κατά το μέρος που αφορά στα εν λόγω κίνητρα και προσαυξήσεις. Υπάρχει κάποια μέριμνα για όσους υποχρεούνται να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια; Θα πρέπει να πληρώσουν ξανά και για την αναθεώρηση; Υπάρχει σχετική μέριμνα. Όχι, δεν καταβάλλονται άλλοι φόροι, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις για τις αναθεωρήσεις αυτές. Οι εν λόγω αναθεωρήσεις διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης ανέξοδα, χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα. Τι προβλέπεται για όσους έχουν άδειες που δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ); Σε αυτές τις περιπτώσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο έχει διπλή υπόσταση: α) την καταβολή ενός τέλους και β) στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της Δημοτικής Ενότητας ή του Δήμου, όπου κατασκευάζεται μια οικοδομή με κίνητρα και προσαυξήσεις. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Συμπερασματικά, για να μπορεί να γίνει χρήση των κινήτρων και των προσαυξήσεων του ΝΟΚ, θα πρέπει να πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και να έχει εγκριθεί το ΕΣΠΙΑΠ. Η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης. Τι είναι το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλης (ΕΣΠΙΑΠ); Το ΕΣΠΙΑΠ είναι μια ειδική μελέτη που εισάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μέσω του ΕΣΠΙΑΠ εξειδικεύονται τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, δηλαδή οι στοχευμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ. Η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ παρέχει νομική θωράκιση και δυνατότητα χρήσης των κινήτρων, χωρίς αλλαγές στην οικοδομική άδεια, για τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται. Είναι βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την άμεση επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιγραφή της περιοχής και των υφιστάμενων αδειών, ανάλυση νομικών ζητημάτων και ακυρωμένων αδειών, περιβαλλοντική αξιολόγηση και επιπτώσεις, προτάσεις για διαχείριση και αναπροσαρμογή σχεδίων, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και οικονομική ανάλυση, παρακολούθηση – αξιολόγηση – συστάσεις – τεκμηρίωση. Με Προεδρικό Διάταγμα θα δίνεται η δυνατότητα να εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, να καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους. Ποια μπορεί να είναι τα περιβαλλοντικά ισοδύναμα που προτείνει ένα ΕΣΠΙΑΠ; Δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων, Αναπλάσεις περιοχών με έντονη δόμηση, Αστικές υποδομές ή αναβαθμίσεις (πεζοδρομήσεις, φωτισμός, υλικό αστικής επίπλωσης κ.ά.), Η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή και επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων, Η χρηματοδότηση απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο Δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων, Περιβαλλοντικές δράσεις, όπως ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και έργα διευθέτησης. Τι προβλέπεται για όσους είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί; Και στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και οι άδειες διατηρούνται σε ισχύ. Αυτό προβλέπεται, προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων, που υποβαθμίζει το περιβάλλον και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ. Κατόπιν εξασφάλισης των προαναφερόμενων εγκρίσεων, μπορεί να συνεχίσει η κατασκευή με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες αδειών που εξαιρούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο; Ναι, οι άδειες που εντάσσονται σε ειδικά χωρικά σχέδια αναπτυξιακού χαρακτήρα εξαιρούνται του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, επειδή έχει προηγηθεί ειδική επιστημονική τεκμηρίωση. Το ίδιο ισχύει και για τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος.
  6. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) παρακολουθεί με αυξημένο ενδιαφέρον και εύλογο προβληματισμό τις εξελίξεις σχετικά με την τροπολογία που κατατέθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αντικείμενο τη διαχείριση των συνεπειών της πρόσφατης απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), που προβλέπουν μπόνους δόμησης. Πρόκειται για τροπολογία έξι άρθρων, ενταγμένη σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που κατατέθηκε στη Βουλή το βράδυ της 13ης Μαΐου 2025. Μέσω αυτής, το ΥΠΕΝ επιχειρεί να διασώσει, κατά την κρίση του, ό,τι μπορεί να διασωθεί από τα κίνητρα του ΝΟΚ – τα οποία, ως οριζόντια, δεν υπερισχύουν κατά το ΣτΕ των κατά τόπους ισχυόντων Προεδρικών Διαταγμάτων, δηλαδή του υφιστάμενου πολεοδομικού σχεδιασμού. Το ΥΠΕΝ προχωρά σε μια πρωτοφανή ενέργεια: παρεμβαίνει εμμέσως στο έργο της Δικαιοσύνης, παρακάμπτοντας ακυρωτικές αποφάσεις και προκαταλαμβάνοντας υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμοδικία. Επιτρέπει την ολοκλήρωση οικοδομών με τα κίνητρα του ΝΟΚ, υπό την προϋπόθεση ότι οι εργασίες είχαν ξεκινήσει έως τις 11.12.2024. Το ίδιο προβλέπεται και για άδειες που είχαν εκδοθεί έως την ίδια ημερομηνία και για τις οποίες είχε υποβληθεί αίτημα ένταξης σε προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή του Εταιρικού Συμφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Ως αντιστάθμισμα για τη χρήση των κινήτρων προβλέπεται η καταβολή περιβαλλοντικού ισοδύναμου, με σκοπό τη λήψη μέτρων που θα εξειδικευτούν εντός διετίας στο πλαίσιο ενός Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Τα μέτρα, που αναφέρονται ενδεικτικά στην τροπολογία, ανήκουν στην αρμοδιότητα του Δημοσίου ή των ΟΤΑ. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία διασφάλιση ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούν τα κίνητρα – όπως η στέρηση θέας, η επιδείνωση του μικροκλίματος, η παγίδευση ρύπων στα χαμηλότερα στρώματα, η κοπή δέντρων κ.ά. – θα αποκατασταθούν. Η διαπίστωση της έναρξης εργασιών έως τις 11.12.2024 (ημερομηνία της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ) προβλέπεται με τρόπο ανεπαρκή και ελλιπώς τεκμηριωμένο, παρέχοντας τη δυνατότητα έναρξης εργασιών ακόμη και σήμερα, ώστε να διασφαλιστεί η χωρίς εμπόδια ολοκλήρωση οικοδομών με τα κίνητρα του ΝΟΚ. Επιπλέον, η τροπολογία «καθοδηγεί» τους μελετητές των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων να ενσωματώνουν τα κίνητρα του ΝΟΚ σε αυτά. Παράλληλα, με Προεδρικό Διάταγμα δύναται να εγκρίνεται η εφαρμογή των κινήτρων του ΝΟΚ για ΕΣΧΑΣΕ, ΕΣΧΑΔΑ και Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, εφόσον αυτά είχαν ληφθεί υπόψη έως τις 11.12.2024 – δηλαδή για μεγάλες επενδύσεις. Συμπερασματικά, η νέα ρύθμιση: • Δεν διασφαλίζει τη σαφήνεια που όφειλε να εγγυηθεί η Διοίκηση μετά από απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της χώρας. • Επιτρέπει, μέσω καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος, την ολοκλήρωση κτιρίων με άδειες που ακυρώθηκαν ή βρίσκονται υπό δικαστική αμφισβήτηση, προκαλώντας εύλογες ανησυχίες για τη διατήρηση της πολεοδομικής και περιβαλλοντικής ισορροπίας. • Εισάγει ένα νέο πλαίσιο περιβαλλοντικού «ισοδύναμου» χωρίς σαφείς όρους υλοποίησης και ελέγχου, εγείροντας ζητήματα διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. • Εξαιρεί επενδύσεις μεγάλης κλίμακας από τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη νομολογία του ΣτΕ, δημιουργώντας συνθήκες ανισομερούς εφαρμογής της νομιμότητας. Η τροπολογία, όπως κατατέθηκε, μοιάζει να στοχεύει στη διατήρηση των κινήτρων δόμησης, χωρίς την απαραίτητη θεσμική πρόβλεψη για την εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ ή την αποκατάσταση της πολεοδομικής ισορροπίας, ιδίως σε ήδη κορεσμένες περιοχές. Η ΕΛΛΕΤ καλεί την Πολιτεία: • Να επανεξετάσει τη ρύθμιση, με γνώμονα την ασφάλεια δικαίου και με πλήρη σεβασμό στη διάκριση των εξουσιών, στη δικαστική κρίση και στη διαφάνεια. • Να προχωρήσει στη διαμόρφωση ενός σαφούς και εφαρμόσιμου θεσμικού πλαισίου που θα προστατεύει ουσιαστικά τον αστικό ιστό και τα δικαιώματα των πολιτών. • Να διασφαλίσει ένα βιώσιμο και ισόρροπο μοντέλο ανάπτυξης, που να σέβεται το περιβάλλον και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Η προστασία της περιβαλλοντικής ποιότητας και της κοινωνικής ισότητας δεν μπορεί να εξαρτάται από οικονομικά ισοδύναμα ή εξαιρέσεις. Απαιτούνται συνέπεια, θεσμική σοβαρότητα και ένα σαφές όραμα για το μέλλον των πόλεων μας. Καλούμε τον Πρωθυπουργό της χώρας να αποτρέψει την προώθηση μιας τέτοιας -ευρισκόμενης στα όρια της νομιμότητας- νομοθεσίας, τόσο αντίθετης στις εξαγγελίες της ίδιας της Κυβέρνησης για τον σεβασμό του περιβάλλοντος αλλά και στις ευρωπαϊκές φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές. View full είδηση
  7. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) παρακολουθεί με αυξημένο ενδιαφέρον και εύλογο προβληματισμό τις εξελίξεις σχετικά με την τροπολογία που κατατέθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αντικείμενο τη διαχείριση των συνεπειών της πρόσφατης απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), που προβλέπουν μπόνους δόμησης. Πρόκειται για τροπολογία έξι άρθρων, ενταγμένη σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που κατατέθηκε στη Βουλή το βράδυ της 13ης Μαΐου 2025. Μέσω αυτής, το ΥΠΕΝ επιχειρεί να διασώσει, κατά την κρίση του, ό,τι μπορεί να διασωθεί από τα κίνητρα του ΝΟΚ – τα οποία, ως οριζόντια, δεν υπερισχύουν κατά το ΣτΕ των κατά τόπους ισχυόντων Προεδρικών Διαταγμάτων, δηλαδή του υφιστάμενου πολεοδομικού σχεδιασμού. Το ΥΠΕΝ προχωρά σε μια πρωτοφανή ενέργεια: παρεμβαίνει εμμέσως στο έργο της Δικαιοσύνης, παρακάμπτοντας ακυρωτικές αποφάσεις και προκαταλαμβάνοντας υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμοδικία. Επιτρέπει την ολοκλήρωση οικοδομών με τα κίνητρα του ΝΟΚ, υπό την προϋπόθεση ότι οι εργασίες είχαν ξεκινήσει έως τις 11.12.2024. Το ίδιο προβλέπεται και για άδειες που είχαν εκδοθεί έως την ίδια ημερομηνία και για τις οποίες είχε υποβληθεί αίτημα ένταξης σε προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή του Εταιρικού Συμφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Ως αντιστάθμισμα για τη χρήση των κινήτρων προβλέπεται η καταβολή περιβαλλοντικού ισοδύναμου, με σκοπό τη λήψη μέτρων που θα εξειδικευτούν εντός διετίας στο πλαίσιο ενός Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Τα μέτρα, που αναφέρονται ενδεικτικά στην τροπολογία, ανήκουν στην αρμοδιότητα του Δημοσίου ή των ΟΤΑ. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία διασφάλιση ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούν τα κίνητρα – όπως η στέρηση θέας, η επιδείνωση του μικροκλίματος, η παγίδευση ρύπων στα χαμηλότερα στρώματα, η κοπή δέντρων κ.ά. – θα αποκατασταθούν. Η διαπίστωση της έναρξης εργασιών έως τις 11.12.2024 (ημερομηνία της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ) προβλέπεται με τρόπο ανεπαρκή και ελλιπώς τεκμηριωμένο, παρέχοντας τη δυνατότητα έναρξης εργασιών ακόμη και σήμερα, ώστε να διασφαλιστεί η χωρίς εμπόδια ολοκλήρωση οικοδομών με τα κίνητρα του ΝΟΚ. Επιπλέον, η τροπολογία «καθοδηγεί» τους μελετητές των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων να ενσωματώνουν τα κίνητρα του ΝΟΚ σε αυτά. Παράλληλα, με Προεδρικό Διάταγμα δύναται να εγκρίνεται η εφαρμογή των κινήτρων του ΝΟΚ για ΕΣΧΑΣΕ, ΕΣΧΑΔΑ και Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, εφόσον αυτά είχαν ληφθεί υπόψη έως τις 11.12.2024 – δηλαδή για μεγάλες επενδύσεις. Συμπερασματικά, η νέα ρύθμιση: • Δεν διασφαλίζει τη σαφήνεια που όφειλε να εγγυηθεί η Διοίκηση μετά από απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της χώρας. • Επιτρέπει, μέσω καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος, την ολοκλήρωση κτιρίων με άδειες που ακυρώθηκαν ή βρίσκονται υπό δικαστική αμφισβήτηση, προκαλώντας εύλογες ανησυχίες για τη διατήρηση της πολεοδομικής και περιβαλλοντικής ισορροπίας. • Εισάγει ένα νέο πλαίσιο περιβαλλοντικού «ισοδύναμου» χωρίς σαφείς όρους υλοποίησης και ελέγχου, εγείροντας ζητήματα διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. • Εξαιρεί επενδύσεις μεγάλης κλίμακας από τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη νομολογία του ΣτΕ, δημιουργώντας συνθήκες ανισομερούς εφαρμογής της νομιμότητας. Η τροπολογία, όπως κατατέθηκε, μοιάζει να στοχεύει στη διατήρηση των κινήτρων δόμησης, χωρίς την απαραίτητη θεσμική πρόβλεψη για την εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ ή την αποκατάσταση της πολεοδομικής ισορροπίας, ιδίως σε ήδη κορεσμένες περιοχές. Η ΕΛΛΕΤ καλεί την Πολιτεία: • Να επανεξετάσει τη ρύθμιση, με γνώμονα την ασφάλεια δικαίου και με πλήρη σεβασμό στη διάκριση των εξουσιών, στη δικαστική κρίση και στη διαφάνεια. • Να προχωρήσει στη διαμόρφωση ενός σαφούς και εφαρμόσιμου θεσμικού πλαισίου που θα προστατεύει ουσιαστικά τον αστικό ιστό και τα δικαιώματα των πολιτών. • Να διασφαλίσει ένα βιώσιμο και ισόρροπο μοντέλο ανάπτυξης, που να σέβεται το περιβάλλον και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Η προστασία της περιβαλλοντικής ποιότητας και της κοινωνικής ισότητας δεν μπορεί να εξαρτάται από οικονομικά ισοδύναμα ή εξαιρέσεις. Απαιτούνται συνέπεια, θεσμική σοβαρότητα και ένα σαφές όραμα για το μέλλον των πόλεων μας. Καλούμε τον Πρωθυπουργό της χώρας να αποτρέψει την προώθηση μιας τέτοιας -ευρισκόμενης στα όρια της νομιμότητας- νομοθεσίας, τόσο αντίθετης στις εξαγγελίες της ίδιας της Κυβέρνησης για τον σεβασμό του περιβάλλοντος αλλά και στις ευρωπαϊκές φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές.
  8. Είναι η πρώτη φορά που θα ασχοληθούμε νόμιμα με πατάρια και σοφίτες. Γιαυτό νομίζω ότι είναι πολύτιμη η γνώση που αποκτά κανείς από τις νέες μελέτες. Ετσι, ξεκινώ αυτό το θέμα, ώστε να βλέπουμε τί συμβαίνει και πώς θα εκμεταλλευτούμε καλύτερα τα νέα αυτά στοιχεία των κτιρίων. Μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζει κανείς και που έμαθα κι εγώ πρόσφατα. ΠΕΡΙΕΡΓΑ κατά τη γνώμη μου. 1. Οπως φαίνεται στα σχόλια του ΝΟΚ, στο πατάρι αν κάνεις π.χ. WC αυτό θα μετρά στον σ.δ. 2. Το παραπάνω δεν σχολιάζεται στο αντίστοιχο κομμάτι για τις σοφίτες... Γιατί; 3. Σύμφωνα με πολεοδομία, στο πατάρι ΔΕΝ μπορώ να έχω κανένα χώρισμα... έτσι ακριβώς μας είπαν συζητώντας για μια νέα δουλειά που μελετάμε με τον συνεργάτη. ΠΕΡΙΕΡΓΟ!!! Δηλαδή ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ χώρο θα μπορώ να έχω στο πατάρι;;; Στα σχόλια διαβάζω ότι δεν πρέπει να υποκαθιστά χώρο κ.χ. της κατοικίας, δηλαδή να μην έχει το μοναδικό υ/δ ... αλλά αν έχω κάτω 2 υ/δ, δεν μπορώ π.χ. να κάνω ένα τρίτο;;;; ΤΙ ΑΞΙΑ ΕΧΕΙ λοιπόν ο χώρος αυτός αν πρέπει να είναι ενιαίος και ανοικτός;;; Ούτε καν γραφείο δεν με διευκολύνει να κάνω! Και το σπουδαιότερο... ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ;;; Ερμηνεύει δηλαδή τα περί wc εντός σ.δ. ότι αφού αναφέρει μόνο β.χ εντός σ.δ προφανώς δεν επιτρέπει άλλο χώρισμα!!! Αντε τώρα να το καταλάβεις!!! Λογικό... αλλά και τρελλό ταυτόχρονα! 4. Τα παραπάνω, επίσης δεν αναφέρονται για τις σοφίτες!!! Το αντίθετο μάλιστα, λέει ότι μπορεί να είναι ανοικτή ή κλειστή. 5. Στο εμβαδόν που επιτρέπεται πατάρι, μετρά και η σκάλα πρόσβασης σε αυτό. 6. Δεν αναφέρεται αν μετρά η σκάλα και στη σοφίτα. 7. Στα σχόλια αναφέρεται ότι μπορώ να κάνω πατάρι μέχρι το 10% της επιτρεπόμενης δόμησης του κτιρίου. Επειδή επιτρεπόμενη δόμηση αναφέρεται συνήθως για το οικόπεδο, να υποθέσω ότι εννοεί ότι δεν μπορώ π.χ. σε οικόπεδο με 2 κτίρια δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω τ.μ. για πατάρι από το ένα στο άλλο... σωστά; 8. Η έκφραση "υποκείμενος χώρος" που αναφέρεται στο πατάρι και τη σοφίτα... δεν μου αρκεί... δεν με πείθει για το ότι εννοεί να επιλέξω ένα χώρο π.χ. ενιαίο καθιστικό-κουζίνα, ή υπνοδωμάτιο... και με αυτό το χώρο να βρω τί πατάρι φτιάχνω... Στη σοφίτα αναφέρει "της υποκείμενης κάτοψης".... Δηλαδή, ΟΥΤΕ ΑΥΤΟ δεν μπορούσε να γραφτεί ίδιο;;; Προσπαθώντας να αναλύσω τα παραπάνω, είναι πράγματι ΓΡΙΦΟΣ το ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ και το ΤΙ ΣΥΜΦΕΡΕΙ να κάνεις ακόμη και σε πολύ απλές περιπτώσεις... π.χ. σε διαμέρισμα 100τ.μ. όπου έχω 50τ.μ. ενιαίο, 40τ.μ. υ/δ και 10τ.μ. λουτρά-wc τότε : max πατάρι = 50*70%=35τ.μ. (αν έχω βέβαια και 350τ.μ. δόμηση) με τη σκάλα! ενώ max σοφίτα = 50τ.μ. αφού λέει μόνο "υποκείμενη κάτοψη" και εννοεί ιδιοκτησίας. ΑΛΛΑ η σοφίτα είναι μέσα στη στέγη οπότε για να βγάλεις το max μέσο ύψος 2.20 δεν ξέρεις πόσα τ.μ. τελικά είναι χρήσιμα... ΑΛΑΛΟΥΜ!!!
  9. Καλησπέρα σας, Θέλω να κάνω μια ερώτηση για τον ορισμό της σοφίτας. Έχω μια διώροφη μονοκατοικία με ισόγειο 70 τ.μ. και όροφο 50 τ.μ. Σύμφωνα με τον ορισμό έχουν εμβαδόν ίσο ή μικρότερο του 50% του υποκείμενου ορόφου με τον οποίο συνδέονται λειτουργικά. Αυτό σημαίνει ότι μπορώ να έχω 25 τ.μ. σοφίτα ή μπορώ να έχω 35 τ.μ. Αφού συνδέεται και με το ισόγειο λειτουργικά; Αλλά έστω ότι ισχύει μόνο με τον υποκείμενο όροφο άρα 25 τ.μ. Μπορώ να έχω και δεύτερη σοφίτα στο επίπεδο του ορόφου που να συνδέεται λειτουργικά με το ισόγειο; Άρα να έχω στο σύνολο μια σοφίτα 25 τ.μ και μια δεύτερη που να καλύπτει το υπόλοιπο τμήμα της κατοικίας άρα αλλά 20 τ.μ.? Αν δεν γίνεται το παραπάνω θα μπορούσε μήπως να γίνει έστω η μια σοφίτα με 50% του ορόφου άρα 25 τ.μ. και τα άλλα 20 τ.μ. του ισογείου που δεν έχουν από πάνω όροφο να υπολογιστεί 50% * 20 τ.μ. Άρα αλλά 10 τ.μ. Δεύτερη σοφίτα εν συνεχεία του ορόφου; Συγχωρέστε με αν ακούγονται ηλίθιες ερωτήσεις απλώς με τις νέες αποφάσεις του ΣΤΕ χάνω ένα δωμάτιο που είχα πατάρι και ο πελάτης μ δυσανασχέτησε. Σας ευχαριστώ πολύ εκ των προτέρων.
  10. Κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025) ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΝΟΚ ΓΙΑ ΥΠΔΙΚ Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της δέσμευσής του για ασφάλεια δικαίου, προστασία του περιβάλλοντος και τόνωση της αναπτυξιακής δραστηριότητας, κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση με αντικείμενο την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025). Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών, προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται, και εισάγει για πρώτη φορά τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ως εργαλείου αντιστάθμισης και βιώσιμης αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος. Ακολουθούν επεξηγηματικές ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας 1. Ποιος είναι ο βασικός στόχος της νέας ρύθμισης του ΥΠΕΝ; Μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (146-149/2025), που έκριναν την οριζόντια εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ αντισυνταγματική, έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα. Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμα τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, οι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου. 2. Ποιους αφορά η ρύθμιση; Η ρύθμιση αφορά όλους τους κατόχους οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ και κάνουν χρήση των συγκεκριμένων κινήτρων και προσαυξήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Αφορά επίσης αγοραστές, επενδυτές, κατασκευαστές αλλά και τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης και αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών. 3. Τι ισχύει για τις νέες άδειες; Από εδώ και στο εξής, δεν προβλέπονται πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ οριζόντια, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι αυτά θα μπορούν να εντάσσονται προσαρμοσμένα και τεκμηριωμένα στον πολεοδομικό σχεδιασμό κάθε περιοχής. 4. Τι σημαίνει ότι τα κίνητρα θα μπορούν να εντάσσονται στον ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό; Αυτή την περίοδο υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το εμβληματικό Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ) για το 80% της Επικράτειας. Μέσω των ΤΠΣ – ΕΠΣ οι μελετητές μπορούν να καθορίσουν, κατόπιν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ειδικές ζώνες κινήτρων, όπου θα προβλέπονται τα κίνητρα του ΝΟΚ -τα οποία μέχρι σήμερα δίνονταν οριζόντια-, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση, τον βαθμό της οικιστικής ανάπτυξης του κάθε οικισμού, τις ιδιαιτερότητες, τα χαρακτηριστικά και την εν γένει φυσιογνωμία του, τη φέρουσα ικανότητα, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής, καθώς και την οικιστική πυκνότητά της. 5. Ποιοι διατηρούν το δικαίωμα δόμησης με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ; Όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις). Με Προεδρικό Διάταγμα, σε συνέχεια των σχετικών κατευθύνσεων του ΣτΕ, θα περιγραφούν με λεπτομέρεια οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. 6. Τι γίνεται με όσους δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024; Χάνουν το δικαίωμα δόμησης; Σε καμία περίπτωση δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, όμως για να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες, οφείλουν να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια, προκειμένου να απαλειφθούν τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις. Έτσι, δεν χάνουν το δικαίωμα δόμησης, παρά μόνον κατά το μέρος που αφορά στα εν λόγω κίνητρα και προσαυξήσεις. 7. Υπάρχει κάποια μέριμνα για όσους υποχρεούνται να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια; Θα πρέπει να πληρώσουν ξανά και για την αναθεώρηση; Υπάρχει σχετική μέριμνα. Όχι, δεν καταβάλλονται άλλοι φόροι, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις για τις αναθεωρήσεις αυτές. Οι εν λόγω αναθεωρήσεις διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης ανέξοδα, χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα. 8. Τι προβλέπεται για όσους έχουν άδειες που δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ); Σε αυτές τις περιπτώσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο έχει διπλή υπόσταση: α) την καταβολή ενός τέλους και β) στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της Δημοτικής Ενότητας ή του Δήμου, όπου κατασκευάζεται μια οικοδομή με κίνητρα και προσαυξήσεις. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Συμπερασματικά, για να μπορεί να γίνει χρήση των κινήτρων και των προσαυξήσεων του ΝΟΚ, θα πρέπει να πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και να έχει εγκριθεί το ΕΣΠΙΑΠ. Η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης. 9. Τι είναι το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλης (ΕΣΠΙΑΠ); Το ΕΣΠΙΑΠ είναι μια ειδική μελέτη που εισάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μέσω του ΕΣΠΙΑΠ εξειδικεύονται τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, δηλαδή οι στοχευμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ. Η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ παρέχει νομική θωράκιση και δυνατότητα χρήσης των κινήτρων, χωρίς αλλαγές στην οικοδομική άδεια, για τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται. Είναι βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την άμεση επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιγραφή της περιοχής και των υφιστάμενων αδειών, ανάλυση νομικών ζητημάτων και ακυρωμένων αδειών, περιβαλλοντική αξιολόγηση και επιπτώσεις, προτάσεις για διαχείριση και αναπροσαρμογή σχεδίων, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και οικονομική ανάλυση, παρακολούθηση – αξιολόγηση – συστάσεις – τεκμηρίωση. Με Προεδρικό Διάταγμα θα δίνεται η δυνατότητα να εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, να καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους. 10. Ποια μπορεί να είναι τα περιβαλλοντικά ισοδύναμα που προτείνει ένα ΕΣΠΙΑΠ; Δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων, Αναπλάσεις περιοχών με έντονη δόμηση, Αστικές υποδομές ή αναβαθμίσεις (πεζοδρομήσεις, φωτισμός, υλικό αστικής επίπλωσης κ.ά.), Η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή και επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων, Η χρηματοδότηση απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο Δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων, Περιβαλλοντικές δράσεις, όπως ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και έργα διευθέτησης. 11. Τι προβλέπεται για όσους είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί; Και στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και οι άδειες διατηρούνται σε ισχύ. Αυτό προβλέπεται, προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων, που υποβαθμίζει το περιβάλλον και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ. Κατόπιν εξασφάλισης των προαναφερόμενων εγκρίσεων, μπορεί να συνεχίσει η κατασκευή με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. 12. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες αδειών που εξαιρούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο; Ναι, οι άδειες που εντάσσονται σε ειδικά χωρικά σχέδια αναπτυξιακού χαρακτήρα εξαιρούνται του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, επειδή έχει προηγηθεί ειδική επιστημονική τεκμηρίωση. Το ίδιο ισχύει και για τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος. View full είδηση
  11. Κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025) ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΝΟΚ ΓΙΑ ΥΠΔΙΚ Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της δέσμευσής του για ασφάλεια δικαίου, προστασία του περιβάλλοντος και τόνωση της αναπτυξιακής δραστηριότητας, κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση με αντικείμενο την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 4067/2012) στις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 146–149/2025). Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών, προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται, και εισάγει για πρώτη φορά τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ως εργαλείου αντιστάθμισης και βιώσιμης αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος. Ακολουθούν επεξηγηματικές ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας 1. Ποιος είναι ο βασικός στόχος της νέας ρύθμισης του ΥΠΕΝ; Μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (146-149/2025), που έκριναν την οριζόντια εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ αντισυνταγματική, έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα. Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμα τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, οι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου. 2. Ποιους αφορά η ρύθμιση; Η ρύθμιση αφορά όλους τους κατόχους οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ και κάνουν χρήση των συγκεκριμένων κινήτρων και προσαυξήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Αφορά επίσης αγοραστές, επενδυτές, κατασκευαστές αλλά και τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης και αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών. 3. Τι ισχύει για τις νέες άδειες; Από εδώ και στο εξής, δεν προβλέπονται πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ οριζόντια, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι αυτά θα μπορούν να εντάσσονται προσαρμοσμένα και τεκμηριωμένα στον πολεοδομικό σχεδιασμό κάθε περιοχής. 4. Τι σημαίνει ότι τα κίνητρα θα μπορούν να εντάσσονται στον ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό; Αυτή την περίοδο υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το εμβληματικό Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ) για το 80% της Επικράτειας. Μέσω των ΤΠΣ – ΕΠΣ οι μελετητές μπορούν να καθορίσουν, κατόπιν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ειδικές ζώνες κινήτρων, όπου θα προβλέπονται τα κίνητρα του ΝΟΚ -τα οποία μέχρι σήμερα δίνονταν οριζόντια-, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση, τον βαθμό της οικιστικής ανάπτυξης του κάθε οικισμού, τις ιδιαιτερότητες, τα χαρακτηριστικά και την εν γένει φυσιογνωμία του, τη φέρουσα ικανότητα, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής, καθώς και την οικιστική πυκνότητά της. 5. Ποιοι διατηρούν το δικαίωμα δόμησης με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ; Όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις). Με Προεδρικό Διάταγμα, σε συνέχεια των σχετικών κατευθύνσεων του ΣτΕ, θα περιγραφούν με λεπτομέρεια οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. 6. Τι γίνεται με όσους δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024; Χάνουν το δικαίωμα δόμησης; Σε καμία περίπτωση δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, όμως για να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες, οφείλουν να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια, προκειμένου να απαλειφθούν τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις. Έτσι, δεν χάνουν το δικαίωμα δόμησης, παρά μόνον κατά το μέρος που αφορά στα εν λόγω κίνητρα και προσαυξήσεις. 7. Υπάρχει κάποια μέριμνα για όσους υποχρεούνται να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια; Θα πρέπει να πληρώσουν ξανά και για την αναθεώρηση; Υπάρχει σχετική μέριμνα. Όχι, δεν καταβάλλονται άλλοι φόροι, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις για τις αναθεωρήσεις αυτές. Οι εν λόγω αναθεωρήσεις διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης ανέξοδα, χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα. 8. Τι προβλέπεται για όσους έχουν άδειες που δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ); Σε αυτές τις περιπτώσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο έχει διπλή υπόσταση: α) την καταβολή ενός τέλους και β) στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της Δημοτικής Ενότητας ή του Δήμου, όπου κατασκευάζεται μια οικοδομή με κίνητρα και προσαυξήσεις. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Συμπερασματικά, για να μπορεί να γίνει χρήση των κινήτρων και των προσαυξήσεων του ΝΟΚ, θα πρέπει να πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και να έχει εγκριθεί το ΕΣΠΙΑΠ. Η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης. 9. Τι είναι το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλης (ΕΣΠΙΑΠ); Το ΕΣΠΙΑΠ είναι μια ειδική μελέτη που εισάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μέσω του ΕΣΠΙΑΠ εξειδικεύονται τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, δηλαδή οι στοχευμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ. Η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ παρέχει νομική θωράκιση και δυνατότητα χρήσης των κινήτρων, χωρίς αλλαγές στην οικοδομική άδεια, για τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται. Είναι βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την άμεση επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιγραφή της περιοχής και των υφιστάμενων αδειών, ανάλυση νομικών ζητημάτων και ακυρωμένων αδειών, περιβαλλοντική αξιολόγηση και επιπτώσεις, προτάσεις για διαχείριση και αναπροσαρμογή σχεδίων, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και οικονομική ανάλυση, παρακολούθηση – αξιολόγηση – συστάσεις – τεκμηρίωση. Με Προεδρικό Διάταγμα θα δίνεται η δυνατότητα να εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, να καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους. 10. Ποια μπορεί να είναι τα περιβαλλοντικά ισοδύναμα που προτείνει ένα ΕΣΠΙΑΠ; Δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων, Αναπλάσεις περιοχών με έντονη δόμηση, Αστικές υποδομές ή αναβαθμίσεις (πεζοδρομήσεις, φωτισμός, υλικό αστικής επίπλωσης κ.ά.), Η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή και επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων, Η χρηματοδότηση απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο Δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων, Περιβαλλοντικές δράσεις, όπως ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και έργα διευθέτησης. 11. Τι προβλέπεται για όσους είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί; Και στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και οι άδειες διατηρούνται σε ισχύ. Αυτό προβλέπεται, προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων, που υποβαθμίζει το περιβάλλον και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ. Κατόπιν εξασφάλισης των προαναφερόμενων εγκρίσεων, μπορεί να συνεχίσει η κατασκευή με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ. 12. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες αδειών που εξαιρούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο; Ναι, οι άδειες που εντάσσονται σε ειδικά χωρικά σχέδια αναπτυξιακού χαρακτήρα εξαιρούνται του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, επειδή έχει προηγηθεί ειδική επιστημονική τεκμηρίωση. Το ίδιο ισχύει και για τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος.
  12. Συνάδελφοι καλησπέρα. Απο τις λίγες φόρες που απασχολώ το forum μιας και η πληθώρα απαντήσεων και συζητήσεων που γίνεται επί των θεμάτων είναι τις περισσότερες φορές πολύ χρήσιμες και διαφωτιστικές πάνω στα θέματα. Αυτή τη φορά έχω προβληματιστεί λίγο με τις διατάξεις (ο θεός να τις κάνει διατάξεις) για τα υποσκαφα κτίρια. Και συγκεκριμένα : Εχω μια εκσκαφη ετοιμη απο παλια μελετη(ενα ορυγμα στην ουσια) και πρεπει να <εφαρμοσω> μεσω μιας αναθεωρηση ενα υποσκαφο κτιριο.Μεσα στην εκσκαφη πρεπει να υπολογισω να γινει και ενα διωροφο κτισμα, και εκει γενιουνται και οι αποριες.... Ερώτηση 1. -Μπορεί να συνδυαστεί σε μια μελέτη υποσκαφο κτίριο με τμήμα το οποίο να θεωρηθεί υπογειο,λογω χρήσης? (μηχανοστασια,εξαερισμοι κ.α) Ερωτηση2.-Εαν η μια ορατή πλευρά λόγο αποστάσεων δεν είναι μια ευθεία αλλά τεθλασμένη γραμμη,θεωρειτε πως θα έχει πλέον 2 η 3 όψεις? Ερωτηση3.-Εαν πρέπει να συνδυάσω και ένα διώροφο στην μελέτη μου,πρεπει να εφαρμόσω απόσταση Δ?και αν ναι μπορεί αυτή να είναι ένας υ/χ? Ερωτηση4.-Το υποσκαφο δύναται να είναι 2 οροφους?και αν ναι υπάρχει περιορισμός ως προς την σύνδεση αυτών? Σας ευχαριστώ προκαταβολικά και περιμένω τις γνώμες σας για το θέμα.
  13. Να ενεργοποιήσει την οικοδομική δραστηριότητα που έχει παγώσει επί πέντε μήνες βάζει σε άμεση προτεραιότητα η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ υπό τον υπουργό Σταύρο Παπασταύρου, με νομοθετική ρύθμιση που κατατίθεται με τροπολογία στις 12 Μαΐου στη Βουλή, για να θεραπεύσει τις επιπτώσεις που έχουν επιφέρει στην οικοδομή οι δικαστικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα μπόνους του οικοδομικού κανονισμού. .... Οριστικά προστατευμένοι από το πλαίσιο των δικαστικών αποφάσεων παραμένουν όσοι έχουν οικοδομική άδεια και έχουν ξεκινήσει εργασίες μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου του 2024, οι οποίοι θα μπορούν να εκτελέσουν τις οικοδομικές άδειες με τη χρήση των κινήτρων χωρίς να κινδυνεύουν με ακύρωση των αδειών τους. Για αυτήν την κατηγορία δεν θα χρειαστεί ρύθμιση, καθώς υπάρχουν οι προβλέψεις του ΣτΕ. Ως έναρξη εργασιών θεωρούνται οι εργασίες εκσκαφής μιας οικοδομής, με κριτήρια που θα εμπλουτιστούν από το ΥΠΕΝ με διευρυμένο πλαίσιο από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αντίθετα, όσοι δεν έχουν εκκινήσει εργασίες μέχρι το συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο (της 11ης Δεκεμβρίου κατά το οποίο δημοσιεύτηκε η περίληψη της απόφασης του ΣτΕ), για να μπορέσουν να χτίσουν θα πρέπει να προχωρήσουν σε αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας προκειμένου να αφαιρέσουν από αυτή στοιχεία της οικοδομής (π.χ. πατάρια, δώμα) που η δικαστική απόφαση έχει κρίνει αντισυνταγματικά. Κατά το ΣτΕ, αντισυνταγματικός είναι ο μη συνυπολογισμός στον συντελεστή δόμησης των παταριών και του κτίσματος έως 35 τ.μ. στο δώμα, καθώς και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια που πρέπει να προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης. Μάλιστα, από την επικείμενη ρύθμιση του ΥΠΕΝ, οι διατάξεις αυτές καταργούνται από τον ΝΟΚ ως ένδειξη πλήρους εναρμόνισης με το Συμβούλιο της Επικρατείας. Γι’ αυτή την κατηγορία, το ΥΠΕΝ, ως αναγνώριση της πολύμηνης ταλαιπωρίας αλλά και της έλλειψης αξιοπιστίας που έχει επιδείξει η διοίκηση σε όσους πολίτες έχτισαν με βάση τις ρυθμίσεις του νόμου, θα προβλέπει ότι καταβληθέντες φόροι, παράβολα και εισφορές για τα τετραγωνικά που θα αφαιρεθούν από την οικοδομική άδεια (για να εναρμονιστούν με τις αποφάσεις) θα τα επιστρέψουν στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Παράλληλα, προβλέπεται ότι δεν θα εισπράττονται πρόσθετοι φόροι ή παράβολα για τις αναθεωρήσεις των αδειών, οι οποίες θα διενεργούνται κατά προτεραιότητα έναντι άλλων αιτήσεων. .... 1 / Κανονικά το bonus δόμησης για όσους έκαναν έναρξη εργασιών έως τις 11 Δεκεμβρίου του 2024 2 / Θα επιβαρυνθούν όμως με οικονομικό αντίτιμο ως περιβαλλοντικό ισοδύναμο για κοινόχρηστα έργα στην περιοχή 3 / Αναθεωρούνται οι εκδοθείσες άδειες (που δεν προχώρησαν σε έναρξη εργασιών έως τις 11/12) και επιστρέφονται οι πρόσθετοι φόροι, εισφορές για τα επιπλέον τετραγωνικά 4 / Χωρίς bonus τετραγωνικών οι νέες οικοδομικές άδειες στο εξής, όπως προβλέπει η απόφαση του ΣτΕ, μέχρι να εκπονηθούν πολεοδομικά σχέδια (σε 2-3 χρόνια)
  14. Να ενεργοποιήσει την οικοδομική δραστηριότητα που έχει παγώσει επί πέντε μήνες βάζει σε άμεση προτεραιότητα η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ υπό τον υπουργό Σταύρο Παπασταύρου, με νομοθετική ρύθμιση που κατατίθεται με τροπολογία στις 12 Μαΐου στη Βουλή, για να θεραπεύσει τις επιπτώσεις που έχουν επιφέρει στην οικοδομή οι δικαστικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα μπόνους του οικοδομικού κανονισμού. .... Οριστικά προστατευμένοι από το πλαίσιο των δικαστικών αποφάσεων παραμένουν όσοι έχουν οικοδομική άδεια και έχουν ξεκινήσει εργασίες μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου του 2024, οι οποίοι θα μπορούν να εκτελέσουν τις οικοδομικές άδειες με τη χρήση των κινήτρων χωρίς να κινδυνεύουν με ακύρωση των αδειών τους. Για αυτήν την κατηγορία δεν θα χρειαστεί ρύθμιση, καθώς υπάρχουν οι προβλέψεις του ΣτΕ. Ως έναρξη εργασιών θεωρούνται οι εργασίες εκσκαφής μιας οικοδομής, με κριτήρια που θα εμπλουτιστούν από το ΥΠΕΝ με διευρυμένο πλαίσιο από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αντίθετα, όσοι δεν έχουν εκκινήσει εργασίες μέχρι το συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο (της 11ης Δεκεμβρίου κατά το οποίο δημοσιεύτηκε η περίληψη της απόφασης του ΣτΕ), για να μπορέσουν να χτίσουν θα πρέπει να προχωρήσουν σε αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας προκειμένου να αφαιρέσουν από αυτή στοιχεία της οικοδομής (π.χ. πατάρια, δώμα) που η δικαστική απόφαση έχει κρίνει αντισυνταγματικά. Κατά το ΣτΕ, αντισυνταγματικός είναι ο μη συνυπολογισμός στον συντελεστή δόμησης των παταριών και του κτίσματος έως 35 τ.μ. στο δώμα, καθώς και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια που πρέπει να προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης. Μάλιστα, από την επικείμενη ρύθμιση του ΥΠΕΝ, οι διατάξεις αυτές καταργούνται από τον ΝΟΚ ως ένδειξη πλήρους εναρμόνισης με το Συμβούλιο της Επικρατείας. Γι’ αυτή την κατηγορία, το ΥΠΕΝ, ως αναγνώριση της πολύμηνης ταλαιπωρίας αλλά και της έλλειψης αξιοπιστίας που έχει επιδείξει η διοίκηση σε όσους πολίτες έχτισαν με βάση τις ρυθμίσεις του νόμου, θα προβλέπει ότι καταβληθέντες φόροι, παράβολα και εισφορές για τα τετραγωνικά που θα αφαιρεθούν από την οικοδομική άδεια (για να εναρμονιστούν με τις αποφάσεις) θα τα επιστρέψουν στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Παράλληλα, προβλέπεται ότι δεν θα εισπράττονται πρόσθετοι φόροι ή παράβολα για τις αναθεωρήσεις των αδειών, οι οποίες θα διενεργούνται κατά προτεραιότητα έναντι άλλων αιτήσεων. .... 1 / Κανονικά το bonus δόμησης για όσους έκαναν έναρξη εργασιών έως τις 11 Δεκεμβρίου του 2024 2 / Θα επιβαρυνθούν όμως με οικονομικό αντίτιμο ως περιβαλλοντικό ισοδύναμο για κοινόχρηστα έργα στην περιοχή 3 / Αναθεωρούνται οι εκδοθείσες άδειες (που δεν προχώρησαν σε έναρξη εργασιών έως τις 11/12) και επιστρέφονται οι πρόσθετοι φόροι, εισφορές για τα επιπλέον τετραγωνικά 4 / Χωρίς bonus τετραγωνικών οι νέες οικοδομικές άδειες στο εξής, όπως προβλέπει η απόφαση του ΣτΕ, μέχρι να εκπονηθούν πολεοδομικά σχέδια (σε 2-3 χρόνια) View full είδηση
  15. Τι σηματοδοτεί η απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής για κτίριο που, χρησιμοποιώντας τα μπόνους, κατέληξε σχεδόν διπλάσιο από το επιτρεπόμενο Στις σοφίτες επεκτείνει την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού πρόσφατη απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής. Η απόφαση αφορά κτίριο στην Καβάλα, η οικοδομική άδεια του οποίου ακυρώθηκε καθώς μέσω της συνδυαστικής εφαρμογής των κινήτρων κατέληξε σχεδόν διπλάσιο από το επιτρεπόμενο στην περιοχή. Να σημειωθεί ότι στις πρόσφατες αποφάσεις το ΣτΕ δεν εξέτασε τη συνταγματικότητα των διατάξεων που αφορούν τις σοφίτες, τα υπόγεια εκτός του περιγράμματος του κτιρίου και άλλα κίνητρα του ΝΟΚ, τα οποία αναμένονται να αποσαφηνισθούν μέσα στο επόμενο διάστημα μέσω άλλων υποθέσεων.Η πρόσφατη απόφαση αφορά οικοδομή στην οδό Θεοδ. Καβαλιώτου στην Καβάλα. Ιδιοκτήτης οικοπέδου εξέδωσε οικοδομική άδεια τον Φεβρουάριο του 2024 για την ανέγερση τετραώροφης οικοδομής. Το κτίριο έχει εμβαδόν μόλις 161 τ.μ. (λόγω μικρού οικοπέδου), το οποίο με τη χρήση συνδυαστικά διαφόρων κινήτρων του ΝΟΚ αυξάνεται περίπου κατά 140 τ.μ. (ήτοι σχεδόν διπλασιάζεται). Κατά της οικοδομικής άδειας προσέφυγε γειτόνισσα, υποστηρίζοντας ότι η ανέγερση μιας πολύ υψηλότερης οικοδομής υποβαθμίζει την περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, η γειτόνισσα στράφηκε κατά της προσαύξησης κατά 10% της επιφάνειας του κτιρίου λόγω καλύτερου ενεργειακού σχεδιασμού, της αύξησης της δόμησης μέσω του «κρυφού συντελεστή», δηλαδή των κοινόχρηστων χώρων, σοφιτών, παταριών και έρκερ που δεν προσμετρώνται στον συντελεστή. Και της αύξησης του ύψους περίπου στα 18 μέτρα, τη στιγμή που στην περιοχή ισχύει ανώτατο ύψος 10,9 μέτρων.Κατ’ αρχάς το δικαστήριο απέρριψε παρέμβαση του Δήμου Καβάλας, που υποστήριξε ότι δεν φέρει ευθύνη επειδή οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται αυτόματα από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ. Οπως ανέφερε το δικαστήριο, τυπικώς η πολεοδομική αρχή θεωρείται κατά πλάσμα δικαίου εκδότρια της οικοδομικής άδειας (επικαλούμενο την πιο «σκληρή» από τις αποφάσεις του Ε΄ τμήματος του ΣτΕ που παρέπεμψαν την υπόθεση των μπόνους στην ολομέλεια, την 293/2024). Στη συνέχεια το δικαστήριο επικαλέστηκε τις πρόσφατες αποφάσεις της ολομέλειας του ΣτΕ (1478-149/2025) και ακύρωσε την οικοδομική άδεια. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την προσαύξηση του συντελεστή δόμησης το δικαστήριο επανέλαβε ότι δεν επιτρέπεται να γίνεται «οριζόντια», αλλά μέσα από ορθολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Οσον αφορά τον «κρυφό συντελεστή», η απόφαση διαχωρίζει τους κοινόχρηστους χώρους, που είναι απαραίτητοι για πολλούς λόγους, και τα έρκερ, που αποτελούν (εξωτερικά) μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου.Κρίνει όμως αντισυνταγματικό το να μη συνυπολογίζεται στον συντελεστή δόμησης το εμβαδόν της σοφίτας, καθώς αποτελεί χώρο κύριας χρήσης του κτιρίου. Το δικαστήριο θυμίζει πως η αρχική ρύθμιση του ΝΟΚ προέβλεπε να μην προσμετράται στον συντελεστή μια πολύ μικρή σοφίτα, κάτι που άλλαξε με νομοθετική ρύθμιση το 2021. «Συνεπώς, η σοφίτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πλευράς ύψους ως χώρος κατοίκησης, όπως παρατηρείται άλλωστε στην προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια. Υπό τα δεδομένα αυτά, οι σοφίτες αποτελούν χώρους που, έχοντας χρήση και ύψος χώρου κύριας χρήσης και προσαυξάνοντας την κατοικήσιμη επιφάνεια του υποκειμένου ορόφου, προσφέρονται για να εξυπηρετήσουν τη διαμονή και τις ανάγκες περισσότερων ατόμων εντός συγκεκριμένου διαμερίσματος και αποτελούν στην πραγματικότητα επιπλέον όροφο, παρά τον αντίθετο κατ’ επίφαση ορισμό του νόμου», αναφέρει. Η συνταγματικότητα ή μη των ρυθμίσεων για τις σοφίτες, όπως και για τα υπόγεια, θα κριθεί μέσα από σειρά αποφάσεων που εκκρεμούν στο ΣτΕ. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής πιθανότατα υποδεικνύει την κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί η νομολογία, αποδεικνύοντας πόσο καταστροφική ήταν για το δομημένο περιβάλλον αλλά και εντέλει για την κατασκευαστική αγορά η αλόγιστη παροχή πολεοδομικών κινήτρων το 2019-2022. View full είδηση
  16. Τι σηματοδοτεί η απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής για κτίριο που, χρησιμοποιώντας τα μπόνους, κατέληξε σχεδόν διπλάσιο από το επιτρεπόμενο Στις σοφίτες επεκτείνει την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού πρόσφατη απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής. Η απόφαση αφορά κτίριο στην Καβάλα, η οικοδομική άδεια του οποίου ακυρώθηκε καθώς μέσω της συνδυαστικής εφαρμογής των κινήτρων κατέληξε σχεδόν διπλάσιο από το επιτρεπόμενο στην περιοχή. Να σημειωθεί ότι στις πρόσφατες αποφάσεις το ΣτΕ δεν εξέτασε τη συνταγματικότητα των διατάξεων που αφορούν τις σοφίτες, τα υπόγεια εκτός του περιγράμματος του κτιρίου και άλλα κίνητρα του ΝΟΚ, τα οποία αναμένονται να αποσαφηνισθούν μέσα στο επόμενο διάστημα μέσω άλλων υποθέσεων.Η πρόσφατη απόφαση αφορά οικοδομή στην οδό Θεοδ. Καβαλιώτου στην Καβάλα. Ιδιοκτήτης οικοπέδου εξέδωσε οικοδομική άδεια τον Φεβρουάριο του 2024 για την ανέγερση τετραώροφης οικοδομής. Το κτίριο έχει εμβαδόν μόλις 161 τ.μ. (λόγω μικρού οικοπέδου), το οποίο με τη χρήση συνδυαστικά διαφόρων κινήτρων του ΝΟΚ αυξάνεται περίπου κατά 140 τ.μ. (ήτοι σχεδόν διπλασιάζεται). Κατά της οικοδομικής άδειας προσέφυγε γειτόνισσα, υποστηρίζοντας ότι η ανέγερση μιας πολύ υψηλότερης οικοδομής υποβαθμίζει την περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, η γειτόνισσα στράφηκε κατά της προσαύξησης κατά 10% της επιφάνειας του κτιρίου λόγω καλύτερου ενεργειακού σχεδιασμού, της αύξησης της δόμησης μέσω του «κρυφού συντελεστή», δηλαδή των κοινόχρηστων χώρων, σοφιτών, παταριών και έρκερ που δεν προσμετρώνται στον συντελεστή. Και της αύξησης του ύψους περίπου στα 18 μέτρα, τη στιγμή που στην περιοχή ισχύει ανώτατο ύψος 10,9 μέτρων.Κατ’ αρχάς το δικαστήριο απέρριψε παρέμβαση του Δήμου Καβάλας, που υποστήριξε ότι δεν φέρει ευθύνη επειδή οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται αυτόματα από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ. Οπως ανέφερε το δικαστήριο, τυπικώς η πολεοδομική αρχή θεωρείται κατά πλάσμα δικαίου εκδότρια της οικοδομικής άδειας (επικαλούμενο την πιο «σκληρή» από τις αποφάσεις του Ε΄ τμήματος του ΣτΕ που παρέπεμψαν την υπόθεση των μπόνους στην ολομέλεια, την 293/2024). Στη συνέχεια το δικαστήριο επικαλέστηκε τις πρόσφατες αποφάσεις της ολομέλειας του ΣτΕ (1478-149/2025) και ακύρωσε την οικοδομική άδεια. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την προσαύξηση του συντελεστή δόμησης το δικαστήριο επανέλαβε ότι δεν επιτρέπεται να γίνεται «οριζόντια», αλλά μέσα από ορθολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Οσον αφορά τον «κρυφό συντελεστή», η απόφαση διαχωρίζει τους κοινόχρηστους χώρους, που είναι απαραίτητοι για πολλούς λόγους, και τα έρκερ, που αποτελούν (εξωτερικά) μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου.Κρίνει όμως αντισυνταγματικό το να μη συνυπολογίζεται στον συντελεστή δόμησης το εμβαδόν της σοφίτας, καθώς αποτελεί χώρο κύριας χρήσης του κτιρίου. Το δικαστήριο θυμίζει πως η αρχική ρύθμιση του ΝΟΚ προέβλεπε να μην προσμετράται στον συντελεστή μια πολύ μικρή σοφίτα, κάτι που άλλαξε με νομοθετική ρύθμιση το 2021. «Συνεπώς, η σοφίτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πλευράς ύψους ως χώρος κατοίκησης, όπως παρατηρείται άλλωστε στην προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια. Υπό τα δεδομένα αυτά, οι σοφίτες αποτελούν χώρους που, έχοντας χρήση και ύψος χώρου κύριας χρήσης και προσαυξάνοντας την κατοικήσιμη επιφάνεια του υποκειμένου ορόφου, προσφέρονται για να εξυπηρετήσουν τη διαμονή και τις ανάγκες περισσότερων ατόμων εντός συγκεκριμένου διαμερίσματος και αποτελούν στην πραγματικότητα επιπλέον όροφο, παρά τον αντίθετο κατ’ επίφαση ορισμό του νόμου», αναφέρει. Η συνταγματικότητα ή μη των ρυθμίσεων για τις σοφίτες, όπως και για τα υπόγεια, θα κριθεί μέσα από σειρά αποφάσεων που εκκρεμούν στο ΣτΕ. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση του Εφετείου Κομοτηνής πιθανότατα υποδεικνύει την κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί η νομολογία, αποδεικνύοντας πόσο καταστροφική ήταν για το δομημένο περιβάλλον αλλά και εντέλει για την κατασκευαστική αγορά η αλόγιστη παροχή πολεοδομικών κινήτρων το 2019-2022.
  17. Σύμφωνα με το αρ. 11 παρ. 6δ του ΝΟΚ τα κλιμακοστάσια δεν προσμετρούν στη δόμηση. Σε οικοδομική άδεια που εκδόθηκε πριν το 4030/12 (Φεβρουάριος 2012) μπορεί να γίνει αναθεώρηση και να συμπεριληφθούν τα τετραγωνικά των κλιμακοστασίων στην pilotis? Επίσης το υπόλοιπο του συντελεστή μου είναι 0,01μ. Στο ΝΟΚ γίνεται λόγος μόνο για προσθήκες καθ' ύψος και για υπόλοιπο συντελεστή δόμησης χωρίς να διευκρινίζεται πόσο πρέπει να είναι. Γνωρίζει κάποιος κάτι πάνω σε αυτό? Στο τεύχος οδηγιών δεν υπάρχει κάτι πιο αναλυτικο
  18. Μπορεί μία πέργκολα να κατασκευαστεί εντός της υποχρεωτικής απόστασης Δ από το πίσω όριο του οικοπέδου που γειτνιάζει με άλλη ιδιοκτησία και μάλιστα ακριβώς μέχρι το όριο αυτού; Οι ιδιοκτησίες έχουν χωριστεί μετά από σύσταση καθέτου σε μεγαλύτερο οικόπεδο. Ευχαριστώ.
  19. Στην τελική ευθεία για τη σύνταξη μιας νέας νομικής φόρμουλας βρίσκεται το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου να διευθετηθούν διαφορετικές περιπτώσεις οικοδομικών αδειών οι οποίες «πάγωσαν» έπειτα από τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα κίνητρα έξτρα δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ). Οι συσκέψεις πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα, τόσο μεταξύ των στελεχών του υπουργείου, αλλά και σε κυβερνητικό επίπεδο, με πιο πρόσφατη την έκτακτη ειδική σύσκεψη στο Μαξίμου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν εντός λίγων ημερών. Το Προεδρικό Διάταγμα για τα μπόνους δόμησης Σε κάθε περίπτωση, μέχρι στιγμής, υπερισχύει η άποψη όσων υποστηρίζουν ότι καταρχάς πρέπει να εκδοθεί μια εξουσιοδοτική διάταξη η οποία θα παραπέμπει σε Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ). Αυτό θα προσδιορίζει τις περιπτώσεις και τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσουν να υλοποιούνται ορισμένες κατηγορίες οικοδομικών αδειών που έκαναν χρήση των ευεργετημάτων σε ύψος και έξτρα τετραγωνικά του ΝΟΚ αλλά δεν μπορούν να προχωρήσουν λόγω των αποφάσεων του ΣτΕ. Έτσι, η όποια παρέμβαση θα είναι νομικά στέρεα καθώς τα ΠΔ περνούν από τον έλεγχο του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον «OT» στέλεχος του ΥΠΕΝ, είναι σημαντικό η προσαρμογή στις αποφάσεις του να γίνεται υπό καθεστώς ομαλής μετάβασης. «Η νομολογία είναι σημαντική, προσθέτει στη νομοθεσία, ωστόσο υπάρχει το ζήτημα της ομαλής ένταξης της νομολογίας του ανώτατου δικαστηρίου, ώστε να μην υπάρχουν παρενέργειες νομικές, οικονομικές κλπ.», επισημαίνει η ίδια πηγή. Στο ΠΔ θα αποσαφηνίζεται με λεπτομέρεια το τί ακριβώς σημαίνει «έναρξη εργασιών» σε μια οικοδομή (σύμφωνα με τις αποφάσεις όσες άδειες δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες ακυρώθηκαν) και πώς αποδεικνύεται, καθώς το ΣτΕ δεν παρέθετε στις αποφάσεις του έναν εξαντλητικό κατάλογο αλλά έδινε κάποια ενδεικτικά παραδείγματα. Επίσης, θα δίνει λύσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες οικοδομικών αδειών, όπως για όσες: • εκδόθηκαν και δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση δεν μπορούν να προχωρήσουν. • έχουν εκκινήσει εργασίες έως την ημερομηνία που όρισε το ΣτΕ (11/12/2024), αλλά δεν έχουν φθάσει στο στάδιο που να θεωρείται «έναρξη εργασιών». • είχαν εκδοθεί νόμιμα αλλά «πάγωσαν» σε αρχικό στάδιο, λόγω δικαστικών προσφυγών. • σταμάτησαν λόγω δικαστικών προσφυγών, αλλά το κτίριο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής ή έχει ολοκληρωθεί. Στο ΣτΕ η τύχη οικοδομής στην Κηφισιά Στο ΣτΕ εκκρεμούν ωστόσο κι άλλες υποθέσεις με οικοδομικές άδειες στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων διατάξεων του ΝΟΚ (π.χ. υπόσκαφα, διεύρυνση υπογείων γκαράζ κλπ). Προσφάτως, δικάστηκε από το Ε΄ Τμήμα του κι άλλη προσφυγή συλλόγων πολιτών κατά άδειας για τριώροφη οικοδομή στο κέντρο της Κηφισιάς που έκανε χρήση διατάξεων του ΝΟΚ για έξτρα ύψος και για επέκταση των υπογείων της εκτός του περιγράμματός της, κάτι που δεν προβλέπεται από τους ειδικούς όρους του Προεδρικού Διατάγματος για το «παραδοσιακό τμήμα» της Κηφισιάς. Σύμφωνα με την προσφυγή, το μέγιστο ύψος στην περιοχή είναι 10,5 μέτρα, αλλά, σύμφωνα με την αρχική άδεια θα έπαιρνε «μπόι» άλλα 3,4 μέτρα κάνοντας χρήση φυτεμένου δώματος, το υπόγειο θα έφτανε στα όρια του οικοπέδου κλπ. Τον περασμένο μήνα η άδεια αναθεωρήθηκε, βάσει των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, ώστε να συμμορφωθεί με τους όρους δόμησης του παραδοσιακού τμήματος της πόλης, ωστόσο οι προσφεύγοντες δεν έχουν πεισθεί και μένει πλέον στο Δικαστήριο να κρίνει την τύχη των περιοχών όπου ισχύουν προστατευτικά διατάγματα σε σχέση με τις προβλέψεις του ΝΟΚ. View full είδηση
  20. Στην τελική ευθεία για τη σύνταξη μιας νέας νομικής φόρμουλας βρίσκεται το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου να διευθετηθούν διαφορετικές περιπτώσεις οικοδομικών αδειών οι οποίες «πάγωσαν» έπειτα από τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα κίνητρα έξτρα δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ). Οι συσκέψεις πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα, τόσο μεταξύ των στελεχών του υπουργείου, αλλά και σε κυβερνητικό επίπεδο, με πιο πρόσφατη την έκτακτη ειδική σύσκεψη στο Μαξίμου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν εντός λίγων ημερών. Το Προεδρικό Διάταγμα για τα μπόνους δόμησης Σε κάθε περίπτωση, μέχρι στιγμής, υπερισχύει η άποψη όσων υποστηρίζουν ότι καταρχάς πρέπει να εκδοθεί μια εξουσιοδοτική διάταξη η οποία θα παραπέμπει σε Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ). Αυτό θα προσδιορίζει τις περιπτώσεις και τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσουν να υλοποιούνται ορισμένες κατηγορίες οικοδομικών αδειών που έκαναν χρήση των ευεργετημάτων σε ύψος και έξτρα τετραγωνικά του ΝΟΚ αλλά δεν μπορούν να προχωρήσουν λόγω των αποφάσεων του ΣτΕ. Έτσι, η όποια παρέμβαση θα είναι νομικά στέρεα καθώς τα ΠΔ περνούν από τον έλεγχο του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον «OT» στέλεχος του ΥΠΕΝ, είναι σημαντικό η προσαρμογή στις αποφάσεις του να γίνεται υπό καθεστώς ομαλής μετάβασης. «Η νομολογία είναι σημαντική, προσθέτει στη νομοθεσία, ωστόσο υπάρχει το ζήτημα της ομαλής ένταξης της νομολογίας του ανώτατου δικαστηρίου, ώστε να μην υπάρχουν παρενέργειες νομικές, οικονομικές κλπ.», επισημαίνει η ίδια πηγή. Στο ΠΔ θα αποσαφηνίζεται με λεπτομέρεια το τί ακριβώς σημαίνει «έναρξη εργασιών» σε μια οικοδομή (σύμφωνα με τις αποφάσεις όσες άδειες δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες ακυρώθηκαν) και πώς αποδεικνύεται, καθώς το ΣτΕ δεν παρέθετε στις αποφάσεις του έναν εξαντλητικό κατάλογο αλλά έδινε κάποια ενδεικτικά παραδείγματα. Επίσης, θα δίνει λύσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες οικοδομικών αδειών, όπως για όσες: • εκδόθηκαν και δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση δεν μπορούν να προχωρήσουν. • έχουν εκκινήσει εργασίες έως την ημερομηνία που όρισε το ΣτΕ (11/12/2024), αλλά δεν έχουν φθάσει στο στάδιο που να θεωρείται «έναρξη εργασιών». • είχαν εκδοθεί νόμιμα αλλά «πάγωσαν» σε αρχικό στάδιο, λόγω δικαστικών προσφυγών. • σταμάτησαν λόγω δικαστικών προσφυγών, αλλά το κτίριο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής ή έχει ολοκληρωθεί. Στο ΣτΕ η τύχη οικοδομής στην Κηφισιά Στο ΣτΕ εκκρεμούν ωστόσο κι άλλες υποθέσεις με οικοδομικές άδειες στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων διατάξεων του ΝΟΚ (π.χ. υπόσκαφα, διεύρυνση υπογείων γκαράζ κλπ). Προσφάτως, δικάστηκε από το Ε΄ Τμήμα του κι άλλη προσφυγή συλλόγων πολιτών κατά άδειας για τριώροφη οικοδομή στο κέντρο της Κηφισιάς που έκανε χρήση διατάξεων του ΝΟΚ για έξτρα ύψος και για επέκταση των υπογείων της εκτός του περιγράμματός της, κάτι που δεν προβλέπεται από τους ειδικούς όρους του Προεδρικού Διατάγματος για το «παραδοσιακό τμήμα» της Κηφισιάς. Σύμφωνα με την προσφυγή, το μέγιστο ύψος στην περιοχή είναι 10,5 μέτρα, αλλά, σύμφωνα με την αρχική άδεια θα έπαιρνε «μπόι» άλλα 3,4 μέτρα κάνοντας χρήση φυτεμένου δώματος, το υπόγειο θα έφτανε στα όρια του οικοπέδου κλπ. Τον περασμένο μήνα η άδεια αναθεωρήθηκε, βάσει των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, ώστε να συμμορφωθεί με τους όρους δόμησης του παραδοσιακού τμήματος της πόλης, ωστόσο οι προσφεύγοντες δεν έχουν πεισθεί και μένει πλέον στο Δικαστήριο να κρίνει την τύχη των περιοχών όπου ισχύουν προστατευτικά διατάγματα σε σχέση με τις προβλέψεις του ΝΟΚ.
  21. Είναι η κατάργηση των πολεοδομιών ο τελικός στόχος της πολιτείας; Σε αυτό το συμπέρασμα κατατείνουν οι κινήσεις που γίνονται συστηματικά τα τελευταία χρόνια: από τη σταδιακή αφαίρεση σχεδόν όλων των αρμοδιοτήτων τους, την «αυτοματοποίηση» της διαδικασίας έως τη δρομολογούμενη αφαίρεση της υπηρεσίας από τους δήμους. Θα λύσει όμως η πλήρης ψηφιοποίηση και η συγκέντρωση των διάσπαρτων υπηρεσιών όλα τα προβλήματα – όταν δεν υπάρχουν έλεγχοι για το τι και πώς χτίζεται μετά; Δεν είναι ήδη ορατές οι συνέπειες της μετατροπής της οικοδομικής άδειας σε απλή οικοδομική «ενημέρωση»; Το ΤΕΕ θέλει τη μεταφορά της αρμοδιότητας από την αυτοδιοίκηση, οι δήμοι αντιδρούν. Το χρονικό Οι πολεοδομίες (ή υπηρεσίες δόμησης, όπως κάποια στιγμή μετονομάστηκαν) μέχρι το 2010 βρίσκονταν υπό τη σκέπη των νομαρχιών. Με τον Καλλικράτη ορίστηκε ότι η αρμοδιότητα θα ανατεθεί στους δήμους. Ομως, η χρονική σύμπτωση με την οικονομική κρίση ουσιαστικά υπέσκαψε το εγχείρημα: 15 χρόνια αργότερα, πολλές από τις παλιές «νομαρχιακές» υπηρεσίες εξακολουθούν να εξυπηρετούν και άλλους δήμους, που δεν προχώρησαν στην ίδρυση και στελέχωση δικής τους υπηρεσίας (λ.χ. η πολεοδομία του Δήμου Αθηναίων εξακολουθεί να εξυπηρετεί Καισαριανή και Βύρωνα), ενώ οι μηχανικοί που εργάζονται σ’ αυτές είναι λιγότεροι από τους μισούς που απαιτούνται. Μέσα σε όλα αυτά και με επιχείρημα τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ανεπάρκεια ή τη διαφθορά των πολεοδομιών, το υπουργείο Περιβάλλοντος νομοθετεί αργά αλλά σταθερά στην κατεύθυνση της αφαίρεσης των αρμοδιοτήτων τους. Το σημαντικότερο βήμα ήταν η ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών, που προβλέφθηκε ήδη από το 2011, αλλά ξεκίνησε να εφαρμόζεται πλήρως το 2017-2018. Μέσω του συστήματος αυτού, οι άδειες εκδίδονται αυτόματα με ευθύνη μηχανικού, χωρίς να ελέγχονται από κανέναν (παρά μόνο στα «τυπικά»). Όπως και στην περίπτωση των νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων, έτσι και στην «αυτόματη» έκδοση οικοδομικών αδειών, η πολιτεία «αμέλησε» να κάνει έστω τους προβλεπόμενους δειγματοληπτικούς ελέγχους, με αποτέλεσμα η δόμηση να είναι ουσιαστικά ανεξέλεγκτη, με ελάχιστα «αναχώματα» νομιμότητας. Για τον έλεγχο της δόμησης, το υπουργείο Περιβάλλοντος προέβλεψε το 2017 την ίδρυση «παρατηρητηρίων δόμησης» σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Τα παρατηρητήρια έμειναν στα χαρτιά. Δεν λειτούργησαν ποτέ, καθώς η επόμενη κυβέρνηση εγκατέλειψε την ιδέα. Αντιστοίχως, το υπουργείο Περιβάλλοντος νομοθέτησε το 2022 (ν. 4954) τη δημιουργία Κεντρικής Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία εκτός των άλλων θα αναλάμβανε το έργο των υποστελεχωμένων δήμων της Αττικής, του βορείου και του νοτίου Αιγαίου. Ούτε αυτή έχει λειτουργήσει – το ΥΠΕΝ «διαρρέει» αυτές τις ημέρες ότι η υπηρεσία θα ενεργοποιηθεί και θα αναλάβει ενεργό δράση. Παράλληλα, το υπουργείο Εσωτερικών ξεκίνησε διαδικασίες διαβούλευσης για τον νέο Ενιαίο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μια από τις τέσσερις βασικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται είναι η μεταφορά των πολεοδομιών από τους δήμους στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Τη μεταφορά προανήγγειλε και ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών από το βήμα του συνεδρίου της ΚΕΔΕ τον Νοέμβριο: πολλές από τις αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν στο παρελθόν στους δήμους, με την εξαίρεση των πολεοδομιών, είναι στη σωστή κατεύθυνση, ανέφερε. Ο δε γενικός γραμματέας Αστικού Σχεδιασμού αρχιτέκτονας των σχεδίων, έχει τοποθετηθεί στην επιτροπή που εξετάζει την αναδιαμόρφωση των αρμοδιοτήτων. Το ερώτημα είναι αν οι υπηρεσίες θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν αποκεντρωμένες, όπως έγινε λ.χ. με τη μεταφορά των δασαρχείων στο ΥΠΕΝ, ή σταδιακά θα «απορροφηθούν» από το κεντρικό υπουργείο, με τη «νεκρανάσταση» της κεντρικής υπηρεσίας. Η άποψη του ΤΕΕ Θα είναι αυτή η αλλαγή προς το καλύτερο; Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, Γιώργος Στασινός, απαντάει θετικά. Το ΤΕΕ (που έχει διττή υπόσταση, καθώς από τη μια θεωρείται ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους, αλλά ταυτόχρονα από την άλλη είναι το συνδικαλιστικό όργανο των μηχανικών) έχει σταθερά την τελευταία δεκαετία υποστηρίξει τη μετάβαση αυτή, με τη δημιουργία και λειτουργία των απαραίτητων ψηφιακών υποδομών (όπως οι e-adeies για την ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών). «Θεωρώ ότι οι πολεοδομίες πρέπει να πάνε στο ΥΠΕΝ ή, στη χειρότερη περίπτωση, στις περιφέρειες. Στους δήμους γίνεται μικροπολιτική – ο κάθε δήμαρχος είτε ασκεί πιέσεις στους υπαλλήλους είτε βγάζει ένα “εντέλλεσθε” (σ.σ. υποχρεωτική εντολή προς την υπηρεσία) και κάνει ό,τι θέλει. Ο εκάστοτε υπουργός Περιβάλλοντος δεν εξαρτάται από τα μικροσυμφέροντα της κάθε περιοχής», εκτιμά ο κ. Στασινός. «Οι δήμαρχοι ευθύνονται και για την κατάσταση των πολεοδομιών – συχνά μεταφέρουν τους μηχανικούς στην υπηρεσία δόμησης ίσα ίσα για να πιστοποιηθεί η επάρκεια της υπηρεσίας και μετά τους μεταφέρουν στις τεχνικές υπηρεσίες. Η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων ακούγεται ωραία θεωρητικά, αλλά στην πράξη δεν δουλεύει», καταλήγει ο επικεφαλής του Τεχνικού Επιμελητηρίου. Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο επικεφαλής των μηχανικών του δημοσίου τομέα (συγκεκριμένα, της πανελλήνιας ομοσπονδίας τους, ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ), Δημήτρης Πετρόπουλος. «Το μοντέλο μεταφοράς των πολεοδομιών στους δήμους έχει αποτύχει. Το εγχείρημα συνέπεσε με την περίοδο μείωσης των προσλήψεων, λόγω μνημονίων, αλλά το πρόβλημα δεν φάνηκε για πολλά χρόνια λόγω της τεράστιας μείωσης της οικοδομικής δραστηριότητας. Η γύμνια των πολεοδομιών άρχισε να φαίνεται από το 2018. Κατ’ αρχάς, ενώ έπρεπε να είναι 320 (μία ανά δήμο), είναι περίπου 160. Έπρεπε να έχουν 800 μηχανικούς, αλλά έχουν μόλις τους μισούς. Προσπάθησαν να κάνουν ένα τρικ με την πρόσληψη ιδιωτών μηχανικών μέσω αναπτυξιακών εταιρειών, αλλά ούτε αυτό δούλεψε στην πράξη. Κατά τη γνώμη μας, οι υπηρεσίες δόμησης πρέπει να μεταφερθούν είτε στις περιφέρειες, είτε στις αποκεντρωμένες διοικήσεις». Καθώς πολλά από τα μέλη της ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ είναι μηχανικοί εργαζόμενοι στις υπηρεσίες δόμησης, η Ομοσπονδία έχει καλή εικόνα της κατάστασης που αυτοί αντιμετωπίζουν. «Αυτή τη στιγμή, με τον ν. 4495/17 και τις τροποποιήσεις του, πρακτικά το 80%-90% των αδειών εκδίδεται αυτόματα, χωρίς κανέναν έλεγχο από δημόσια υπηρεσία. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι που προβλέπει η νομοθεσία δεν έγιναν ποτέ – τώρα το ΥΠΕΝ θυμήθηκε την υποχρέωση. Ως αποτέλεσμα, εκτιμώ ότι έχει δημιουργηθεί από το 2017 μια νέα γενιά αυθαιρέτων, η οποία μάλιστα δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί, αφού η σχετική νομοθεσία έχει ως “κόκκινη γραμμή” το 2011». Την ασύδοτη κατάσταση που έχει δημιουργήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος παραδέχθηκε ο ίδιος ο γενικός γραμματέας. Όπως ανέφερε (μιλώντας στις 5 Φεβρουαρίου στην εκπομπή Update της ΕΡΤ στον δημοσιογράφο Χρήστο Παγώνη) για τη νέα διαδικασία έκδοσης αδειών, που ίσχυσε από το 2017, «ήταν μια περίοδος που στη χώρα έπρεπε να προχωρήσουν γρήγορα οι επενδύσεις και η οικοδομική δραστηριότητα. Και ουσιαστικά επετράπη στους μηχανικούς να εκδίδουν άδειες με μεγαλύτερη ταχύτητα, να μην περνάει από τον πλήρη έλεγχο της διοίκησης (…). Σήμερα πρέπει να ενεργοποιηθούν οι ιδιώτες μηχανικοί, καθώς το Δημόσιο είναι αδύνατον να ελέγχει το σύνολο των οικοδομικών αδειών. Πρέπει να γίνει και ο δειγματοληπτικός έλεγχος του 30%, κάτι που είναι σε φάση ενεργοποίησης. Πώς παίρνει την ευθύνη ένας γιατρός και κάνει ένα χειρουργείο; Δεν παίρνει την άδεια κανενός. Eτσι και ο μηχανικός έχει την ευθύνη να εκδίδει μια οικοδομική άδεια με βάση τους κανόνες της επιστήμης, με βάση τη νομοθεσία, ελεγχόμενος από το κράτος και παίρνοντας εγκρίσεις από την αρχαιολογία, τη δασική υπηρεσία, τους αιγιαλούς και τα ρέματα». Αντιδρούν οι δήμαρχοι Οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, πάντως, διαβλέποντας την πρόθεση του υπουργείου, ετοιμάζονται για πόλεμο. «Το πρόβλημα της κυβέρνησης δεν είναι η λειτουργία των υπηρεσιών δόμησης. Είναι καθαρά πολιτικό», εκτιμά ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και α΄ αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων (ΚΕΔΕ). «Η αρμοδιότητα έκδοσης αδειών είναι για πολλές δεκαετίες στην αυτοδιοίκηση – πρώτα στις νομαρχίες και μετά στους δήμους. Από τότε που φτιάχτηκε το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών του ΤΕΕ, το οποίο πλέον έχει αναλάβει τα πάντα και “κάνει κουμάντο” στη δόμηση, στις υπηρεσίες δόμησης απέμειναν πολύ λίγα. Μια πολεοδομία δίνει βεβαιώσεις χρήσεων γης και όρους δόμησης, ή όταν κάποιος επιλέγει (ή υποχρεούται) τη διαδικασία της προέγκρισης, ελέγχει την ορθότητα και πληρότητα του φακέλου και υπογράφει τα τοπογραφικά. Επίσης έχει την ευθύνη για τους ελέγχους σε αυθαίρετα. Η κατάσταση αυτή χτίζεται πολλά χρόνια: όλα να περνούν μέσα από έναν ψηφιακό σωλήνα, να μη μεσολαβεί κανένας και πρόσβαση στην πληροφορία (άρα και την εξουσία) να την έχει αυτός που διαχειρίζεται την πλατφόρμα, δηλαδή το ΤΕΕ». Σύμφωνα με τον δήμαρχο την πορεία κατάργησης κάθε δημοσίου ελέγχου στη δόμηση επιτάχυνε η αντίδραση των δήμων στην υπόθεση των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ). «Επειδή κάποιοι λίγοι δήμοι μπήκαν στη λογική να φρενάρουν τις ατασθαλίες που έχουν γίνει με τον ΝΟΚ και την υπερδόμηση, το υπουργείο Περιβάλλοντος και το ΤΕΕ εξεμάνησαν. Τους “χαλάμε τη σούπα”. Αν δεν υπήρχαν οι δήμαρχοι να σταματήσουν κάποιες άδειες με τα “εντέλλεσθε”, όλα θα συνεχίζονταν κανονικά». Σκιές και σκιαμαχίες Υπάρχει ωστόσο και ένα σοβαρό αντεπιχείρημα: ανά τα έτη ήρθαν στο φως αρκετές υποθέσεις σκανδάλων με επίκεντρο πολεοδομίες, οι οποίες κατέληξαν στη Δικαιοσύνη. Μήπως τελικά η διαμάχη αυτή «αγιοποιεί» τις πολεοδομίες; «Βγήκε ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος και έκανε δηλώσεις για το κύκλωμα σε πολεοδομία στη Χαλκιδική. Βγήκε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Πριβάλλοντος και κατηγόρησε τον δήμαρχο Μήλου, που δεν κατήγγειλε τη δόμηση στο ΥΠΕΝ. Όλα αυτά είναι επικοινωνιακή προετοιμασία ενόψει της αφαίρεσης της αρμοδιότητας. Θέλω να αντιστρέψω το επιχείρημα: το ότι πριν από κάποια χρόνια έπιασαν δύο υπουργούς Άμυνας “με τη γίδα στην πλάτη” σημαίνει ότι έπρεπε να καταργηθεί το υπουργείο; Ποιος ελέγχει τις υπηρεσίες δόμησης; Το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ποιος δεν ελέγχει τις οικοδομικές άδειες ούτε καν δειγματοληπτικά; Το υπουργείο Περιβάλλοντος. Επομένως, η ευθύνη για τον εντοπισμό των επίορκων υπαλλήλων και των παρανομούντων ιδιωτών μηχανικών ανήκει στο ΥΠΕΝ. Ας βρουν έναν τρόπο να το θεραπεύσουν. Για εμάς πάντως η υπόθεση αυτή είναι “κόκκινη γραμμή”. Ήδη προετοιμαζόμαστε για προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας και θα αντιδράσουμε με κάθε μέσο», επισημαίνει ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης.
  22. Είναι η κατάργηση των πολεοδομιών ο τελικός στόχος της πολιτείας; Σε αυτό το συμπέρασμα κατατείνουν οι κινήσεις που γίνονται συστηματικά τα τελευταία χρόνια: από τη σταδιακή αφαίρεση σχεδόν όλων των αρμοδιοτήτων τους, την «αυτοματοποίηση» της διαδικασίας έως τη δρομολογούμενη αφαίρεση της υπηρεσίας από τους δήμους. Θα λύσει όμως η πλήρης ψηφιοποίηση και η συγκέντρωση των διάσπαρτων υπηρεσιών όλα τα προβλήματα – όταν δεν υπάρχουν έλεγχοι για το τι και πώς χτίζεται μετά; Δεν είναι ήδη ορατές οι συνέπειες της μετατροπής της οικοδομικής άδειας σε απλή οικοδομική «ενημέρωση»; Το ΤΕΕ θέλει τη μεταφορά της αρμοδιότητας από την αυτοδιοίκηση, οι δήμοι αντιδρούν. Το χρονικό Οι πολεοδομίες (ή υπηρεσίες δόμησης, όπως κάποια στιγμή μετονομάστηκαν) μέχρι το 2010 βρίσκονταν υπό τη σκέπη των νομαρχιών. Με τον Καλλικράτη ορίστηκε ότι η αρμοδιότητα θα ανατεθεί στους δήμους. Ομως, η χρονική σύμπτωση με την οικονομική κρίση ουσιαστικά υπέσκαψε το εγχείρημα: 15 χρόνια αργότερα, πολλές από τις παλιές «νομαρχιακές» υπηρεσίες εξακολουθούν να εξυπηρετούν και άλλους δήμους, που δεν προχώρησαν στην ίδρυση και στελέχωση δικής τους υπηρεσίας (λ.χ. η πολεοδομία του Δήμου Αθηναίων εξακολουθεί να εξυπηρετεί Καισαριανή και Βύρωνα), ενώ οι μηχανικοί που εργάζονται σ’ αυτές είναι λιγότεροι από τους μισούς που απαιτούνται. Μέσα σε όλα αυτά και με επιχείρημα τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ανεπάρκεια ή τη διαφθορά των πολεοδομιών, το υπουργείο Περιβάλλοντος νομοθετεί αργά αλλά σταθερά στην κατεύθυνση της αφαίρεσης των αρμοδιοτήτων τους. Το σημαντικότερο βήμα ήταν η ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών, που προβλέφθηκε ήδη από το 2011, αλλά ξεκίνησε να εφαρμόζεται πλήρως το 2017-2018. Μέσω του συστήματος αυτού, οι άδειες εκδίδονται αυτόματα με ευθύνη μηχανικού, χωρίς να ελέγχονται από κανέναν (παρά μόνο στα «τυπικά»). Όπως και στην περίπτωση των νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων, έτσι και στην «αυτόματη» έκδοση οικοδομικών αδειών, η πολιτεία «αμέλησε» να κάνει έστω τους προβλεπόμενους δειγματοληπτικούς ελέγχους, με αποτέλεσμα η δόμηση να είναι ουσιαστικά ανεξέλεγκτη, με ελάχιστα «αναχώματα» νομιμότητας. Για τον έλεγχο της δόμησης, το υπουργείο Περιβάλλοντος προέβλεψε το 2017 την ίδρυση «παρατηρητηρίων δόμησης» σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Τα παρατηρητήρια έμειναν στα χαρτιά. Δεν λειτούργησαν ποτέ, καθώς η επόμενη κυβέρνηση εγκατέλειψε την ιδέα. Αντιστοίχως, το υπουργείο Περιβάλλοντος νομοθέτησε το 2022 (ν. 4954) τη δημιουργία Κεντρικής Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία εκτός των άλλων θα αναλάμβανε το έργο των υποστελεχωμένων δήμων της Αττικής, του βορείου και του νοτίου Αιγαίου. Ούτε αυτή έχει λειτουργήσει – το ΥΠΕΝ «διαρρέει» αυτές τις ημέρες ότι η υπηρεσία θα ενεργοποιηθεί και θα αναλάβει ενεργό δράση. Παράλληλα, το υπουργείο Εσωτερικών ξεκίνησε διαδικασίες διαβούλευσης για τον νέο Ενιαίο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μια από τις τέσσερις βασικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται είναι η μεταφορά των πολεοδομιών από τους δήμους στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Τη μεταφορά προανήγγειλε και ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών από το βήμα του συνεδρίου της ΚΕΔΕ τον Νοέμβριο: πολλές από τις αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν στο παρελθόν στους δήμους, με την εξαίρεση των πολεοδομιών, είναι στη σωστή κατεύθυνση, ανέφερε. Ο δε γενικός γραμματέας Αστικού Σχεδιασμού αρχιτέκτονας των σχεδίων, έχει τοποθετηθεί στην επιτροπή που εξετάζει την αναδιαμόρφωση των αρμοδιοτήτων. Το ερώτημα είναι αν οι υπηρεσίες θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν αποκεντρωμένες, όπως έγινε λ.χ. με τη μεταφορά των δασαρχείων στο ΥΠΕΝ, ή σταδιακά θα «απορροφηθούν» από το κεντρικό υπουργείο, με τη «νεκρανάσταση» της κεντρικής υπηρεσίας. Η άποψη του ΤΕΕ Θα είναι αυτή η αλλαγή προς το καλύτερο; Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, Γιώργος Στασινός, απαντάει θετικά. Το ΤΕΕ (που έχει διττή υπόσταση, καθώς από τη μια θεωρείται ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους, αλλά ταυτόχρονα από την άλλη είναι το συνδικαλιστικό όργανο των μηχανικών) έχει σταθερά την τελευταία δεκαετία υποστηρίξει τη μετάβαση αυτή, με τη δημιουργία και λειτουργία των απαραίτητων ψηφιακών υποδομών (όπως οι e-adeies για την ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών). «Θεωρώ ότι οι πολεοδομίες πρέπει να πάνε στο ΥΠΕΝ ή, στη χειρότερη περίπτωση, στις περιφέρειες. Στους δήμους γίνεται μικροπολιτική – ο κάθε δήμαρχος είτε ασκεί πιέσεις στους υπαλλήλους είτε βγάζει ένα “εντέλλεσθε” (σ.σ. υποχρεωτική εντολή προς την υπηρεσία) και κάνει ό,τι θέλει. Ο εκάστοτε υπουργός Περιβάλλοντος δεν εξαρτάται από τα μικροσυμφέροντα της κάθε περιοχής», εκτιμά ο κ. Στασινός. «Οι δήμαρχοι ευθύνονται και για την κατάσταση των πολεοδομιών – συχνά μεταφέρουν τους μηχανικούς στην υπηρεσία δόμησης ίσα ίσα για να πιστοποιηθεί η επάρκεια της υπηρεσίας και μετά τους μεταφέρουν στις τεχνικές υπηρεσίες. Η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων ακούγεται ωραία θεωρητικά, αλλά στην πράξη δεν δουλεύει», καταλήγει ο επικεφαλής του Τεχνικού Επιμελητηρίου. Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο επικεφαλής των μηχανικών του δημοσίου τομέα (συγκεκριμένα, της πανελλήνιας ομοσπονδίας τους, ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ), Δημήτρης Πετρόπουλος. «Το μοντέλο μεταφοράς των πολεοδομιών στους δήμους έχει αποτύχει. Το εγχείρημα συνέπεσε με την περίοδο μείωσης των προσλήψεων, λόγω μνημονίων, αλλά το πρόβλημα δεν φάνηκε για πολλά χρόνια λόγω της τεράστιας μείωσης της οικοδομικής δραστηριότητας. Η γύμνια των πολεοδομιών άρχισε να φαίνεται από το 2018. Κατ’ αρχάς, ενώ έπρεπε να είναι 320 (μία ανά δήμο), είναι περίπου 160. Έπρεπε να έχουν 800 μηχανικούς, αλλά έχουν μόλις τους μισούς. Προσπάθησαν να κάνουν ένα τρικ με την πρόσληψη ιδιωτών μηχανικών μέσω αναπτυξιακών εταιρειών, αλλά ούτε αυτό δούλεψε στην πράξη. Κατά τη γνώμη μας, οι υπηρεσίες δόμησης πρέπει να μεταφερθούν είτε στις περιφέρειες, είτε στις αποκεντρωμένες διοικήσεις». Καθώς πολλά από τα μέλη της ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ είναι μηχανικοί εργαζόμενοι στις υπηρεσίες δόμησης, η Ομοσπονδία έχει καλή εικόνα της κατάστασης που αυτοί αντιμετωπίζουν. «Αυτή τη στιγμή, με τον ν. 4495/17 και τις τροποποιήσεις του, πρακτικά το 80%-90% των αδειών εκδίδεται αυτόματα, χωρίς κανέναν έλεγχο από δημόσια υπηρεσία. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι που προβλέπει η νομοθεσία δεν έγιναν ποτέ – τώρα το ΥΠΕΝ θυμήθηκε την υποχρέωση. Ως αποτέλεσμα, εκτιμώ ότι έχει δημιουργηθεί από το 2017 μια νέα γενιά αυθαιρέτων, η οποία μάλιστα δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί, αφού η σχετική νομοθεσία έχει ως “κόκκινη γραμμή” το 2011». Την ασύδοτη κατάσταση που έχει δημιουργήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος παραδέχθηκε ο ίδιος ο γενικός γραμματέας. Όπως ανέφερε (μιλώντας στις 5 Φεβρουαρίου στην εκπομπή Update της ΕΡΤ στον δημοσιογράφο Χρήστο Παγώνη) για τη νέα διαδικασία έκδοσης αδειών, που ίσχυσε από το 2017, «ήταν μια περίοδος που στη χώρα έπρεπε να προχωρήσουν γρήγορα οι επενδύσεις και η οικοδομική δραστηριότητα. Και ουσιαστικά επετράπη στους μηχανικούς να εκδίδουν άδειες με μεγαλύτερη ταχύτητα, να μην περνάει από τον πλήρη έλεγχο της διοίκησης (…). Σήμερα πρέπει να ενεργοποιηθούν οι ιδιώτες μηχανικοί, καθώς το Δημόσιο είναι αδύνατον να ελέγχει το σύνολο των οικοδομικών αδειών. Πρέπει να γίνει και ο δειγματοληπτικός έλεγχος του 30%, κάτι που είναι σε φάση ενεργοποίησης. Πώς παίρνει την ευθύνη ένας γιατρός και κάνει ένα χειρουργείο; Δεν παίρνει την άδεια κανενός. Eτσι και ο μηχανικός έχει την ευθύνη να εκδίδει μια οικοδομική άδεια με βάση τους κανόνες της επιστήμης, με βάση τη νομοθεσία, ελεγχόμενος από το κράτος και παίρνοντας εγκρίσεις από την αρχαιολογία, τη δασική υπηρεσία, τους αιγιαλούς και τα ρέματα». Αντιδρούν οι δήμαρχοι Οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, πάντως, διαβλέποντας την πρόθεση του υπουργείου, ετοιμάζονται για πόλεμο. «Το πρόβλημα της κυβέρνησης δεν είναι η λειτουργία των υπηρεσιών δόμησης. Είναι καθαρά πολιτικό», εκτιμά ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και α΄ αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων (ΚΕΔΕ). «Η αρμοδιότητα έκδοσης αδειών είναι για πολλές δεκαετίες στην αυτοδιοίκηση – πρώτα στις νομαρχίες και μετά στους δήμους. Από τότε που φτιάχτηκε το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών του ΤΕΕ, το οποίο πλέον έχει αναλάβει τα πάντα και “κάνει κουμάντο” στη δόμηση, στις υπηρεσίες δόμησης απέμειναν πολύ λίγα. Μια πολεοδομία δίνει βεβαιώσεις χρήσεων γης και όρους δόμησης, ή όταν κάποιος επιλέγει (ή υποχρεούται) τη διαδικασία της προέγκρισης, ελέγχει την ορθότητα και πληρότητα του φακέλου και υπογράφει τα τοπογραφικά. Επίσης έχει την ευθύνη για τους ελέγχους σε αυθαίρετα. Η κατάσταση αυτή χτίζεται πολλά χρόνια: όλα να περνούν μέσα από έναν ψηφιακό σωλήνα, να μη μεσολαβεί κανένας και πρόσβαση στην πληροφορία (άρα και την εξουσία) να την έχει αυτός που διαχειρίζεται την πλατφόρμα, δηλαδή το ΤΕΕ». Σύμφωνα με τον δήμαρχο την πορεία κατάργησης κάθε δημοσίου ελέγχου στη δόμηση επιτάχυνε η αντίδραση των δήμων στην υπόθεση των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ). «Επειδή κάποιοι λίγοι δήμοι μπήκαν στη λογική να φρενάρουν τις ατασθαλίες που έχουν γίνει με τον ΝΟΚ και την υπερδόμηση, το υπουργείο Περιβάλλοντος και το ΤΕΕ εξεμάνησαν. Τους “χαλάμε τη σούπα”. Αν δεν υπήρχαν οι δήμαρχοι να σταματήσουν κάποιες άδειες με τα “εντέλλεσθε”, όλα θα συνεχίζονταν κανονικά». Σκιές και σκιαμαχίες Υπάρχει ωστόσο και ένα σοβαρό αντεπιχείρημα: ανά τα έτη ήρθαν στο φως αρκετές υποθέσεις σκανδάλων με επίκεντρο πολεοδομίες, οι οποίες κατέληξαν στη Δικαιοσύνη. Μήπως τελικά η διαμάχη αυτή «αγιοποιεί» τις πολεοδομίες; «Βγήκε ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος και έκανε δηλώσεις για το κύκλωμα σε πολεοδομία στη Χαλκιδική. Βγήκε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Πριβάλλοντος και κατηγόρησε τον δήμαρχο Μήλου, που δεν κατήγγειλε τη δόμηση στο ΥΠΕΝ. Όλα αυτά είναι επικοινωνιακή προετοιμασία ενόψει της αφαίρεσης της αρμοδιότητας. Θέλω να αντιστρέψω το επιχείρημα: το ότι πριν από κάποια χρόνια έπιασαν δύο υπουργούς Άμυνας “με τη γίδα στην πλάτη” σημαίνει ότι έπρεπε να καταργηθεί το υπουργείο; Ποιος ελέγχει τις υπηρεσίες δόμησης; Το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ποιος δεν ελέγχει τις οικοδομικές άδειες ούτε καν δειγματοληπτικά; Το υπουργείο Περιβάλλοντος. Επομένως, η ευθύνη για τον εντοπισμό των επίορκων υπαλλήλων και των παρανομούντων ιδιωτών μηχανικών ανήκει στο ΥΠΕΝ. Ας βρουν έναν τρόπο να το θεραπεύσουν. Για εμάς πάντως η υπόθεση αυτή είναι “κόκκινη γραμμή”. Ήδη προετοιμαζόμαστε για προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας και θα αντιδράσουμε με κάθε μέσο», επισημαίνει ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης. View full είδηση
  23. Καλησπέρα και καλή χρονιά. Θέλοντας να νομιμοποιήσω μια προσθήκη (προ 83) κατ επέκταση σε υφιστάμενη οικία (προ 55) συνάντησα το πρόβλημα της απόστασης από τα όρια (του προ 55 τμήματος). Η οικία βρίσκεται σε διανομή συνοικισμού, υπήρχε πριν την διανομή (είναι αποτυπωμένη στο διάγραμμα) και είχε παραχωρηθεί από το δημόσιο σε πρόσφυγα (πολύ πριν το 1955 αλλά δεν υπάρχει απόδειξη για πριν το 1923).Ερώτηση: -Είναι δυνατόν να παραχωρηθεί μια οικία από το δημόσιο πριν από τουλάχιστον 70 χρόνια και σήμερα να ελέγχει η πολεοδομία την νομιμότητά της; -Υπάρχει νομοθεσία εκτός από τον ΓΟΚ (που λέει ποια θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα), που να αναφέρεται σε κυρωμένες διανομές με επικείμενα κτίσματα και στη νομιμότητα αυτών; -Ξέρει κανείς ποιές αποστάσεις από τα όρια ίσχυαν πριν το 55. Κάθε εμπόδιο σε καλό Ευχαριστώ.
  24. To μήκος του cours anglais βάσει ΝΟΚ πρέπει να είναι όχι μεγαλύτερο από το 1/3 της όψης στην οποία ανήκει. Η ερώτηση μου είναι αν πρόκειται για την όψη του ισογείου ή του υπογείου; Αν το υπόγειο δηλαδή δεν επεκτείνεται στο σύνολο της όψης του ισογείου αλλά σε μέγεθος μικρότερο αυτής τότε βάσει ποιάς όψης υπολογίζεται το 1/3;
  25. Αγαπητοί συνάδελφοι καλησπέρα, Σε μελέτη νέας κατοικίας σε οικόπεδο με έντονη κλίση έχουμε επιλέξει (η ομάδα εργασίας) τον συνδυασμό ενός υπόσκαφου τμήματος με ένα υπέργειο. Όπως φαίνεται και στη τομή που σας επισυνάπτω, από το χαμηλότερο σημείο, πρώτα αναπτύσσεται ο υπόσκαφος χώρος και ύστερα ο υπέργειος. Τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι πολλά και η αρμόδια πολεοδομία αδυνατεί να απαντήσει. Μερικά από τα βασικά είναι τα εξής: Α) Λόγω της υψομετρικής διαφοράς που εμφανίζεται (στο σημείο που δείχνω 2 υπόγεια) σύμφωνα με το "τεύχος τεχνικών οδηγιών για την εφαρμογή του Ν. 4067/12 (Ν.Ο.Κ)" του 12/2012 παρ.61 "Οι αποθήκες που εξυπηρετούν την ανωδομή κατοικίας μπορεί να μοιράζονται σε περισσότερους του ενός υπογείους ορόφους αρκεί το άθροισμά τους να είναι ίσο με την κάλυψη του κτιρίου." μπορώ να έχω πράγματι 2 υπόγειους χώρους; Β) Αν όχι θα πρέπει να βρω λύση ώστε να μειώσω το ύψος του χώρου που μου προκύπτει (σε αυτή την ενδεικτική τομή έχει ύψος άνω των 6 μ.); Γ) Μπορώ να θεωρήσω το Ά υπόγειο πως αντιστοιχεί στον υπέργειο χώρο και πως το Β΄ υπόγειο αντιστοιχεί στον υπόσκαφο χώρο; Δ) Μπορώ να κάνω μέρος του υπογείου μου κάτω από το υπόσκαφο; (αν ναι τότε πάλι δεν έχω υπόγεια σε διαφορετικές στάθμες; Ε) Με εμποδίζει ο ΝΟΚ να συνδέσω 2 χώρους ΚΧ μέσω υπόγειου χώρου; Αν θέλω πχ να συνδέσω με κλιμακοστάσιο τον υπέργειο χώρο μου με τον υπόσκαφο; Ευχαριστώ εκ των προτέρων όποιον εμπλακεί σε αυτή την σπαζοκεφαλιά.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.