Engineer

Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία καθορίζονται οι «Απάτητες παραλίες», οι οποίες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά με το νόμο 5092/2024 («Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές»), υπεγράφη από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, όπως ανακοινώθηκε. Πρόκειται για 198 παραλίες σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται εντός του δικτύου Natura 2000 και στις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ. Οι «Απάτητες παραλίες» προσδιορίστηκαν -όπως προβλέπει ο ίδιος νόμος- ύστερα από εισήγηση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), με κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται: η σημαντική παρουσία οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη, ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, στις «Απάτητες παραλίες» απαγορεύεται η παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως: α) Η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων, β) η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα άτομα, γ) η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων δ) η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών κ.ά. ε) η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, στ) η λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου. Πίνακας Απάτητες Παραλίες 2024.pdf View full είδηση

Με νέα Εγκύκλιό του ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/42966/1311 19.04.2024 παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων. Η εγκύκλιος αναφέρει: Σε συνέχεια της (2) σχετικής Οδηγίας προς του δήμους της χώρας, με την οποία επισημάνθηκαν αφενός η έναρξη εφαρμογής του Κανονισμού πυροπροστασίας ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων (σχετ.1) και αφετέρου οι ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν οι δήμοι στο πλαίσιο των προβλέψεων του εν λόγω κανονισμού, και μετά από πληθώρα ερωτημάτων που υποβλήθηκαν επί της εφαρμογής του κανονισμού από δήμους και πολίτες ακινήτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του, διευκρινίζονται τα εξής: Α. Γενικά: Ο κανονισμός αποσκοπεί στην αύξηση της ανθεκτικότητας και στην ενίσχυση του βαθμού πυρασφαλείας των ακινήτων που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων. Στόχος είναι η προστασία της ζωής και της υγείας του κοινού, του φυσικού περιβάλλοντος και των δασικών οικοσυστημάτων, καθώς και των ακινήτων με περιορισμό της συμβολής τους στην μετάδοση της φωτιάς. Σημαντικός παράλληλα στόχος του κανονισμού είναι η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η προετοιμασία του κοινού για την αντιμετώπιση κινδύνων από δασικές πυρκαγιές, οι οποίοι έχουν ενταθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής. Β. Πεδίο εφαρμογής: Ο κανονισμός αφορά σε δομημένα ακίνητα που βρίσκονται μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις, περιαστικό πράσινο, κηρυγμένες δασωτέες, αναδασωτέες και χορτολιβαδικές εκτάσεις, καθώς και σε ακτίνα τριακοσίων (300) μέτρων από τα όρια των εκτάσεων αυτών. Αφορά επίσης κτίσματα εντός πάρκων και αλσών πόλεων και οικιστικών περιοχών. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση των αλσών, ο κανονισμός εφαρμόζεται μόνο στα κτίρια που βρίσκονται εντός αυτών και όχι στα όμορα του άλσους ακίνητα, ούτε και σε αυτά που έχουν πρόσωπο στο άλσος. Αυτό γίνεται λόγω ικανής δυνατότητας ελέγχου, περιορισμού της μετάδοσης, πρόσβασης και επέμβασης των δυνάμεων σε περίπτωση εκδήλωσης φωτιάς εντός άλσους ή πάρκου τα οποία περιβάλλονται από οικιστική δόμηση. Με τον ίδιο τρόπο δύναται να αντιμετωπίζονται και μεμονωμένοι δασικοί θύλακες μικρής έκτασης σε εντός σχεδίου περιοχές οι οποίοι περιβάλλονται από δόμηση. Αντίθετα, στους οικισμούς, καθώς και σε οικιστικές πυκνώσεις που περιβάλλονται στο σύνολό τους από δασικές εκτάσεις, ο κίνδυνος μετάδοσης της φωτιάς από τη δασική έκταση στον οικισμό ή αντίστροφα είναι αυξημένος και λιγότερο ελεγχόμενος, με αποτέλεσμα να προβλέπεται στον κανονισμό διαφορετική διαδικασία (άρθρο 4 του Κεφαλαίου Δεύτερου), η οποία αναλύεται παρακάτω. Διευκρινίζεται επίσης ότι ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, ούτε στην περίπτωση που υπάρχει εντός αυτών κτίσμα βοηθητικής χρήσης για την αποθήκευση εξοπλισμού, εργαλείων και υλικών που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση γεωργικής δραστηριότητας. Γ. Διαδικασία: Σημειώνεται ότι οι τεχνικοί κανονισμοί εν γένει και εν προκειμένω ο κανονισμός του θέματος, εφαρμόζεται σε όλα τα ακίνητα με κτίρια που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του, ως απαίτηση της πολεοδομικής νομοθεσίας και εξειδίκευση ρύθμισης θεμάτων κτιριοδομικού περιεχομένου που βελτιώνουν την υγεία και την ασφάλεια των ενοίκων, των περιοίκων και των κτιρίων και προστατεύουν το περιβάλλον, χωρίς δυνατότητα εξαίρεσης λόγω άλλων παραγόντων, όπως τυχόν ασφάλιση του κτιρίου. Ειδικότερα, η διαδικασία μελέτης κατά τις προβλέψεις του κανονισμού, περιλαμβάνει τρία στάδια: την αξιολόγηση της επικινδυνότητας του ακινήτου, τη σύνταξη τεχνικής έκθεσης μέτρων και ενεργειών, καθώς και τη δήλωση εφαρμογής τους από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου. 1. Η αξιολόγηση της επικινδυνότητας των ακινήτων γίνεται βάσει των έξι ομάδων κριτηρίων του άρθρου 5 του Κεφαλαίου Πρώτου του κανονισμού. Η αξιολόγηση αυτή γίνεται για την περιοχή επιρροής του ακινήτου και αποτυπώνεται στο Έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας από το οποίο προκύπτει η κατάταξή του (χαμηλή, μέση, υψηλή και ιδιαίτερα υψηλή). Στον κανονισμό υφίστανται στοιχεία, σύνδεσμοι και παραρτήματα για τη διευκόλυνση του έργου των συντακτών της αξιολόγησης. Το έντυπο αξιολόγησης συντάσσεται άπαξ και επανασύνταξή του απαιτείται μόνο στην περίπτωση που τροποποιηθούν οι παράμετροι που λήφθηκαν υπόψη κατά την αξιολόγηση (όπως για παράδειγμα τυχόν αλλαγή στο πλάτος της οδού πρόσβασης στο ακίνητο, προσθήκη σημείου υδροληψίας πυροσβεστικού οχήματος, δόμηση νέων κτιρίων στα όμορα ακίνητα με επίπτωση στον δείκτη της πυκνότητας του δομημένου περιβάλλοντος) εφόσον επιφέρουν μεταβολή στην κατηγορία επικινδυνότητας του ακινήτου. Το Έντυπο αξιολόγησης συντάσσεται από τεχνικό επιστήμονα με κατάρτιση σε θέματα τοπογραφίας, βλάστησης, υποδομών και δικτύων. Ενδεικτικά και με την επιφύλαξη των επαγγελματικών δικαιωμάτων του συνόλου των τεχνικών επιστημόνων, το έντυπο αξιολόγησης μπορεί να συνταχθεί από μηχανικούς (τοπογράφους, αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς, μηχανολόγους μηχανικούς, μηχανικούς περιβάλλοντος, κ.λ.π,) καθώς και δασολόγους, γεωπόνους ή γεωτεχνικούς επιστήμονες. Κατ’ εξαίρεση των ανωτέρω, στην περίπτωση οικισμών, οριοθετημένων ή μη και οικιστικών πυκνώσεων που περιβάλλονται στο σύνολό τους από δασικές, χορτολιβαδικές, αναδασωτέες και λοιπές εκτάσεις, η αξιολόγηση της επικινδυνότητας συντάσσεται για το σύνολο του οικισμού, σε ένα ενιαίο έντυπο, με μέριμνα του αρμόδιου ΟΤΑ. 2. Η τεχνική έκθεση, περιλαμβάνει: Α. περιγραφή: – του ακινήτου, με ιδιαίτερη αναφορά στη θέση του ως προς τη δασική, αναδασωτέα, κ.λ.π έκταση και στα κρίσιμα σημεία του εντύπου αξιολόγησης που οδήγησαν στην κατάταξή του από πλευράς επικινδυνότητας, – του ή των κτισμάτων εντός του ακινήτου, με αναφορά στα γεωμετρικά τους χαρακτηριστικά, τα δομικά τους στοιχεία και υλικά, – του περιβάλλοντος χώρου, των κατασκευών (θέση και υλικά) και εγκαταστάσεών του, καθώς και του είδους, μεγέθους και θέσης των φυτών, – των γειτονικών ιδιοκτησιών, τυχόν κτισμάτων εντός αυτών και του περιβάλλοντος χώρου τους κατά τα ανωτέρω, – κάθε άλλου στοιχείου κρίσιμου και συναφούς με το αντικείμενο του κανονισμού. Β. καθορισμό: – των απαιτούμενων προληπτικών μέτρων, μέτρων παθητικής πυροπροστασίας και μέσων ενεργητικής πυροπροστασίας, καθώς και τυχόν συστάσεις προς τους ιδιοκτήτες για το σχέδιο προετοιμασίας εκκένωσης, – των εργασιών και ενεργειών που πρέπει να γίνουν στην περίπτωση ακινήτων με υφιστάμενα κτίρια για την τήρηση των ανωτέρω προβλεπόμενων μέτρων, – των κατά περίπτωση απαιτούμενων διοικητικών πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών του άρθρου 28 του ν.4495/17, όπως ισχύει. και συνοδεύεται από σχέδιο κάτοψης του ακινήτου όπου αποτυπώνονται τα απαραίτητα στοιχεία, όπως ενδεικτικά, οι θέσεις των κτισμάτων κύριας και βοηθητικής χρήσης, η πρόσβαση στο ακίνητο, οι ζώνες προστασίας, οι θέσεις και αποστάσεις των δέντρων, οι αποστάσεις των όμορων κτιρίων, κ.λ.π Επισημαίνεται ότι διοικητική πράξη εκδίδεται μόνο για τις εργασίες εκείνες που είναι οικοδομικής φύσεως (επί τω πλείστον εργασίες που προβλέπονται στις απαιτήσεις παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας) εφόσον δεν εμπίπτουν στις εργασίες του άρθρου 30 του ν.4495/17, για τις οποίες δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ούτε έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας. Σε ότι αφορά στην εφαρμογή προληπτικών μέτρων όπως καθαρισμό παρεδαφιαίας βλάστησης, υπορόφου, κοπή κλάδων ιστάμενων δέντρων, δεν απαιτείται καμία άδεια ή έγκριση. Όσον αφορά στη τυχόν απαίτηση κοπής δέντρων εντός ιδιωτικών ακινήτων, εφόσον πρόκεται για ακίνητα εντός σχεδίου περιοχών και, εντός οικισμού ή και εκτός σχεδίου περιοχών με κτίσματα ανεγερθέντα βάσει οικοδομικής άδειας, για την εφαρμογή των ζωνών προστασίας, αυτή διενεργείται με έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, όπου αντί του στοιχείου αα) της περίπτωσης ζ της υπ’ αρίθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/43266/1174/2020 (Β’ 1843) Απόφασης, υποβάλλεται η τεχνική έκθεση του παρόντος κανονισμού. Σύμφωνα δε με το άρθρο 36 της υπ’ αρίθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360/2023 Απόφασης (Β’ 3985) οι διατάξεις του Κανονισμού πυροπροστασίας ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων κατισχύουν των προβλέψεων του άρθρου 19 του Κτιριοδομικού κανονισμού στην περίπτωση που από την εφαρμογή τους δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση του ελάχιστου υποχρεωτικού αριθμού δέντρων. Η τεχνική έκθεση συντάσσεται από μηχανικούς που έχουν δικαίωμα υπογραφής μελετών πυροπροστασίας κατά τις προβλέψεις του π.δ 99/2018 (Α’ 187) «Ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα» (πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί, χημικοί μηχανικοί, μηχανικοί μεταλλείων και μεταλλουργοί μηχανικοί, ναυπηγοί μηχανικοί, μηχανικοί παραγωγής και διοίκησης). Το έντυπο αξιολόγησης και η τεχνική έκθεση δύναται να συνταχθούν από τον ίδιο τεχνικό επιστήμονα ή από διαφορετικούς. Σε κάθε όμως περίπτωση συνιστούν αλληλένδετα έγγραφα το περιεχόμενο των οποίων πρέπει να συγκλίνει. Η τεχνική έκθεση συντάσσεται και αυτή μία φορά, επανυποβάλλεται όμως επικαιροποιημένη στην περίπτωση τροποποίησης, είτε του εντύπου αξιολόγησης επικινδυνότητας, είτε του περιεχομένου της και των στοιχείων που περιλαμβάνει (π.χ προσθήκη νέου κτίσματος στο ακίνητο ή επέκταση υφισταμένου). Στην περίπτωση των οικισμών ή οικιστικών πυκνώσεων που περιβάλλονται από δασική έκταση, μετά τη γνωστοποίηση από τον ΟΤΑ στους δημότες της κατάταξης επικινδυνότητας του Εντύπου αξιολόγησης της επικινδυνότητας του οικισμού, το οποίο έχει διενεργηθεί με μέριμνά του, υποβάλλονται οι τεχνικές εκθέσεις των ιδιωτών για τα ακίνητά τους οι οποίες αφορούν στο σύνολο των προαναφερόμενων στοιχείων (περιγραφής και καθορισμού μέτρων) πλην εκείνων για τη δημιουργία των ζωνών προστασίας οι οποίες εφαρμόζονται πέριξ του οικισμού κατά τα αναφερόμενα στη συνέχεια. Δεδομένου ότι τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας για τα υφιστάμενα κτίρια διαφοροποιούνται ελάχιστα αναλόγως της κατάταξης επικινδυνότητας του ακινήτου συστήνεται η λήψη τους ακόμα και πριν τη γνωστοποίηση του Εντύπου αξιολόγησης της επικινδυνότητας του οικισμού από τους ΟΤΑ. 3. Μετά τη σύνταξη του εντύπου αξιολόγησης επικινδυνότητας και της τεχνικής έκθεσης και την υποβολή τους στο ειδικό πληροφοριακό σύστημα και μεταβατικά στον οικείο δήμο, ο ιδιοκτήτης υποχρεούται για κάθε έτος πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου να υποβάλει στο πληροφοριακό σύστημα ή τον δήμο, την υπεύθυνη δήλωση λήψης των μέτρων και συμμόρφωσης με την τεχνική έκθεση. Διευκρινίζεται ότι η τεχνική έκθεση, το έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας και η δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφαλείας αφορούν στο σύνολο του ακινήτου (κτίρια και περιβάλλων χώρος) και υποβάλλονται μία φορά για το σύνολο αυτού, ανεξαρτήτως ύπαρξης τυχόν διηρημένων ιδιοκτησιών. Δ. Μέτρα: Για τη φετινή αντιπυρική περίοδο έτους 2024, στα ακίνητα του πεδίου εφαρμογής με υφιστάμενα κτίρια εφαρμόζονται μόνο τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας, δηλαδή: α) εξασφάλιση καθαρής από καύσιμες ύλες πρόσβασης στο ακίνητο, β) τακτικός καθαρισμός ο οποίος περιλαμβάνει τακτικό κλάδεμα και καθαρισμό δένδρων και θάμνων από τυχόν υπάρχοντα ξερά, αραίωμα της μη ανθεκτικής στη φωτιά δενδρώδους βλάστησης, κοπή κλαδιών που εφάπτονται ή βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα εξωτερικά δομικά στοιχεία του κτιρίου, καθαρισμός εδάφους (πευκοβελόνες), κούρεμα χόρτων, τακτικός έλεγχος και συντήρηση του αρδευτικού συστήματος, καθαρισμός στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες. γ) μεταφορά υλικών που τυχόν αποθηκεύονται ελεύθερα στο ακίνητο, όπως απορρίμματα, καυσόξυλα, δοχεία με καύσιμα, χρώματα κ.λ.π σε κλειστό χώρο ή πυράντοχο ερμάριο. δ) σύνταξη από τον ή τους ιδιοκτήτες του ακινήτου του σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης, δηλαδή μίας λίστας ελέγχου και ενεργειών που θα αυξήσει τον βαθμό ετοιμότητας σε περίπτωση συμβάντος πυρκαγιάς, στην οποία καταγράφονται οι απαραίτητες ενέργειες πριν την εκκένωση του κτιρίου, καθώς και ο τρόπος διαφυγής των χρηστών από το ακίνητο σε ασφαλές μέρος. Στην περίπτωση ακινήτων με περισσότερες της μίας ιδιοκτησίες το σχέδιο προετοιμασίας εκκένωσης συντάσσεται από το σύνολο των συνιδιοκτητών και αναρτάται σε εμφανές σημείο για την ενημέρωση ενοίκων και κοινού. ε) σχεδιασμός των περιμετρικών ζωνών προστασίας, δηλαδή των τριών επιπέδων διαβαθμισμένης προστασίας γύρω από κτίριο όπου γίνεται διαδοχική μείωση των καύσιμων υλών όσο πλησιάζουμε σε αυτό. Ο σχεδιασμός των περιμετρικών ζωών προστασίας μπορεί να εφαρμοστεί είτε για κάθε μεμονωμένο κτίριο, είτε για συγκροτήματα κτιρίων της ίδιας ή άλλης ιδιοκτησίας εφόσον απέχουν μεταξύ τους απόσταση μικρότερη των πέντε (5,00) μέτρων, κατόπιν συνεννόησης των ιδιοκτητών τους, με ενσωμάτωση του συνόλου αυτών στο «περίγραμμα» βάσει του οποίου θα προσδιοριστούν οι ζώνες προστασίας. Ομοίως, στο «περίγραμμα του κτιρίου» δύναται να περιληφθούν και κατασκευές του περιβάλλοντος χώρου, όπως πέργκολες, στέγαστρα, bbq, κ.ά. Ως προς τις προβλέψεις του κανονισμού για τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας των υποπαρ. 3.1.1, 3.1.2 και 3.1.3 του άρθρου 3 του κεφαλαίου δεύτερου του κανονισμού επισημαίνεται ότι αυτές είναι γενικές, με δυνατότητα αποκκλίσεων, κατόπιν σχετικής κατά περίπτωση τεκμηρίωσης στην τεχνική έκθεση. Ειδικά για την περίπτωση οικισμών, οριοθετημένων ή μη καθώς και οικιστικών πυκνώσεων που περιβάλλονται στο σύνολό τους από δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του Κεφαλαίου Δεύτερου του κανονισμού, προβλέπεται ως προς τη δημιουργία των ζωνών προστασίας ότι αντί της μεμονωμένης εφαρμογής τους σε κάθε ακίνητο, αντιμετωπίζεται το σύνολο του οικισμού ως ενότητα-σύστημα, με τις διαβαθμισμένες περιμετρικές ζώνες προστασίας να διαμορφώνονται πέριξ των ορίων του οικισμού σε συνεννόηση και συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες (τοπική αυτοδιοίκηση και οικεία Δασική Υπηρεσία). Ειδικά γύρω από τα όρια του οικισμού επιβάλλεται η δημιουργία αντιπυρικής ζώνης πλάτους 10 μέτρων. Δείτε αναλυτικά όλη την Εγκύκλιο: ΥΠΕΝ-ΔΑΟΚΑ-42966-1311 19.04.2024 Εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων.pdf Η προηγούμενη σχετική ερμηνευτική εγκύκλιος Εγκύκλιος ΥΠΕΝ ΔΑΟΚΑ 28909-848 Εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων.pdf Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεω ΚΥΑ ΥΠΕΝ ΔΑΟΚΑ 55904-2019 Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων.pdf View full είδηση

Ο κατάλογος των 7 πιο απειλούμενων μνημείων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024 ανακοινώθηκε σήμερα από την Europa Nostra, την Ευρωπαϊκή φωνή της κοινωνίας των πολιτών που έχει δεσμευτεί για τη διαφύλαξη και την προώθηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB). Αυτά είναι τα 7 πιο απειλούμενα μνημεία και τόποι πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024: - Νησιά των Κυκλάδων: oι περιπτώσεις της Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου, ΕΛΛΑΔΑ - Εργατικές κατοικίες (courées), Roubaix-Tourcoing, ΓΑΛΛΙΑ - Εκκλησία του San Pietro, Gessate, Μιλάνο, ΙΤΑΛΙΑ - Συναγωγή της Σιένα, ΙΤΑΛΙΑ - Οικία του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού, Šabac, ΣΕΡΒΙΑ - Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, Altınözü / Hatay, ΤΟΥΡΚΙΑ - Σιδηρά Πύλη της Αντιόχειας, Antakya / Hatay, ΤΟΥΡΚΙΑ Η ανακοίνωση έγινε σε μια διαδικτυακή εκδήλωση με τους υποψηφίους και τους εκπροσώπους των επιλεγμένων χωρών, η οποία προσέλκυσε συμμετέχοντες από όλη την Ευρώπη και πέραν αυτής. Ο φετινός κατάλογος περιλαμβάνει δύο μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην επαρχία Hatay της Τουρκίας που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου 2023, ο οποίος προκάλεσε σοβαρές ανθρώπινες απώλειες, όπως και απώλειες πολιτιστικής κληρονομιάς στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και ένα θρησκευτικό κτίριο στη Σιένα της Ιταλίας που υπέστη δομικές ζημιές ως αποτέλεσμα του σεισμού που σημειώθηκε τον ίδιο μήνα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Europa Nostra επέλεξε τους φιναλίστ μεταξύ των 11 μνημείων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς από εννέα χώρες που είχαν προηγουμένως προταθεί από τη Συμβουλευτική Επιτροπή του προγράμματος 7 Most Endangered. Οι υποψηφιότητες των μνημείων για το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2024 προτάθηκαν από οργανώσεις μέλη, συνεργαζόμενες οργανώσεις και μεμονωμένα μέλη της Europa Nostra. Η επιλογή των 7 μνημείων και τόπων έγινε με βάση την πολιτιστική σημασία και αξία του καθενός, καθώς και τον σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν σήμερα. Ο βαθμός εμπλοκής των τοπικών κοινοτήτων και η δέσμευση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων (συμπεριλαμβανομένου του αντίστοιχου υποψηφίου για το καθένα) για τη διάσωση αυτών των τόπων θεωρήθηκαν κρίσιμες προστιθέμενες αξίες. Ένα άλλο κριτήριο επιλογής ήταν η δυνατότητα αυτών των τόπων να λειτουργήσουν ως καταλύτης για τη βιώσιμη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Τα 7 επιλεγμένα μνημεία και τόποι έχουν επιλεγεί ώστε να λάβουν επιχορήγηση από το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους 10.000 ευρώ ανά τοποθεσία, με σκοπό την υλοποίηση μιας συμφωνημένης και έγκαιρης δραστηριότητας που θα συμβάλει στη διάσωση των απειλούμενων τοποθεσιών. Ομάδες εμπειρογνωμόνων που εκπροσωπούν την Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μαζί με τους οργανισμούς που πρότειναν τις 7 επιλεγμένες περιοχές και άλλους εταίρους, θα συγκεντρώσουν τώρα πληροφορίες και θα συναντηθούν με τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς για να αξιολογήσουν τις περιοχές και να εκδώσουν μια τεχνική και οικονομική έκθεση με συστάσεις για δράση. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Europa Nostra, Guy Clausse, δήλωσε: “Ο κατάλογος των 7 πιο απειλούμενων μνημείων του 2024 περιλαμβάνει τρία μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές από φυσικές καταστροφές, καθώς και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που απειλούνται από κατεδάφιση, ακατάλληλη ανάπτυξη ή έλλειψη χρηματοδότησης. Μαζί με τους εταίρους μας (ευρωπαϊκούς και εθνικούς), θα παράσχουμε τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, θα εντοπίσουμε πιθανές πηγές χρηματοδότησης και θα κινητοποιήσουμε το ευρύ μας δίκτυο για να στηρίξουμε τις προσπάθειες των τοπικών κοινοτήτων να σώσουν αυτούς τους χώρους. Είναι κοινή μας ευθύνη να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε την κοινή μας κληρονομιά. Η κληρονομιά μας είναι καθοριστική για την οικοδόμηση μιας πιο βιώσιμης, συμπεριληπτικής και ειρηνικής Ευρώπης.” H Διευθύντρια και Επικεφαλής του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Shiva Dustdar, ανέφερε: “Όταν η καταστροφή έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, καθώς και την Ιταλία, πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μέσω του Ινστιτούτου, ήταν εκεί για να παράσχει επείγουσα βοήθεια και στήριξη. Τώρα, με το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2024, θα παράσχουμε την εμπειρογνωμοσύνη μας μέσω τόσο του εν ενεργεία όσο και του συνταξιούχου προσωπικού σε τρεις περιοχές που υπέστησαν ζημιές από αυτές τις καταστροφές. Αυτό καταδεικνύει την επωφελή για όλους συνεργασία, μεταξύ μιας δυναμικής οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Συμβάλλει επίσης στη διαφώτιση των χώρων που θα μπορούσαν τελικά να επωφεληθούν από τη συμβουλευτική και χρηματοδοτική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Είμαστε υπερήφανοι που πρόσφατα ανανεώσαμε τη συμφωνία συνεργασίας μας με την Europa Nostra μέσω αυτού του εμβληματικού προγράμματος.” Νησιά των Κυκλάδων: oι περιπτώσεις της Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου Το αρχιπέλαγος των Κυκλάδων απλώνεται στο Αιγαίο Πέλαγος και αποτελείται από περίπου 220 νησιά, μεταξύ των οποίων η Δήλος, η οποία αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Εκτός από την ιστορική σημασία που φέρει το Αιγαίο Πέλαγος, ένας συνδυασμός φυσικών στοιχείων και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής καθορίζει το κυκλαδίτικο τοπίο. Το ορεινό και τραχύ ανάγλυφο των νησιών συμβάλλει στον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους, προσφέροντας μαγευτικές και γραφικές εικόνες που καθορίζουν το τοπίο της περιοχής. Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο του κυκλαδίτικου τοπίου είναι η παρουσία γεωργικών εκτάσεων που φιλοξενούν μικρά αγροτικά σπίτια και βοηθητικές κατασκευές όπως ανεμόμυλους ή αγροκτήματα. Στα περισσότερα νησιά υπάρχουν ξερολιθιές, οι οποίες επιτρέπουν την καλλιέργεια σε εδάφη με απότομες κλίσεις. Τα λιμάνια των Κυκλάδων συμβάλλουν επίσης στον χαρακτήρα τους. Σε ορισμένα νησιά, το λιμάνι βρίσκεται στον κύριο οικισμό (Χώρα), ενώ σε άλλα, τα δύο μέρη συνδέονται με ένα στενό δρόμο. Οι Κυκλάδες, φημισμένες για τη μοναδική γοητεία και τον πλούσιο πολιτισμό τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πληθώρα προκλήσεων που θέτει η έξαρση της τουριστικής ανάπτυξης και η ανεξέλεγκτη δόμηση. Παρά την οικονομική ανάπτυξη που επιτυγχάνεται, δημιουργείται παράλληλα και πλήθος περιβαλλοντικών, πολιτιστικών και κοινωνικών ζητημάτων, όπως η υποβάθμιση των φυσικών πόρων, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η λειψυδρία, τα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων και οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Τα νησιά κινδυνεύουν να χάσουν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα, καθώς η ταχεία τουριστική οικοδόμηση απειλεί να επισκιάσει την εγγενή ομορφιά τους. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι μικρότεροι νησιωτικοί προορισμοί εντός των Κυκλάδων, οι οποίοι υφίστανται το κύριο βάρος του υπερτουρισμού. Η επιβάρυνση των υποδομών και η αυξανόμενη ζήτηση για καταλύματα αποτελούν σημαντικές προκλήσεις. Η ζήτηση για νέες κατασκευές πέραν των ορίων των οικισμών έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής να αποκαλύπτουν σταθερή αύξηση των νέων οικοδομικών αδειών από 916 το 2018 σε 1.280 το 2022. Τα δομημένα τετραγωνικά μέτρα, που αυξάνονται από 291.722 τ.μ. το 2018 σε 419.232 τ.μ. το 2022, υπογραμμίζουν την εντατικοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Την υποψηφιότητα των Κυκλάδων, και συγκεκριμένα των νησιών Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου, στο πρόγραμμα «7 Most Endangered 2024», έκανε η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). Η ΕΛΛΕΤ υποστηρίζει πως είναι καίριας σημασίας η λήψη στρατηγικών μέτρων βασισμένων σε πολιτικές για την αντιμετώπιση των πιεστικών ζητημάτων στις Κυκλάδες, προτείνοντας η προσέγγιση για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των νησιών να είναι ολιστική. Στις άμεσες προτεραιότητες θα πρέπει να περιλαμβάνεται η θέσπιση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό με σκοπό τη ρύθμιση και διαχείριση των δραστηριοτήτων, μαζί με τη θεσμοθέτηση ενός δεσμευτικού Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου για το Νότιο Αιγαίο. Η πρόταση υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη κατάρτισης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων για τον καθορισμό ζωνών ανάδειξης του τοπίου, τη συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Τουρισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τη σύγκλιση των πολιτικών και τη δημιουργία ειδικών θεσμικών ρυθμίσεων για την ενσωμάτωση της φέρουσας ικανότητας στο χωρικό σχεδιασμό. Η ΕΛΛΕΤ δρομολόγησε δράσεις με αντίκτυπο, εστιάζοντας σε τρία κυκλαδίτικα νησιά – τη Σίφνο, τη Σέριφο και τη Φολέγανδρο. Οι προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια των δημόσιων διαβουλεύσεων αφορούν κρίσιμες πτυχές όπως η έναρξη τουριστικών επενδύσεων, η υπερδόμηση και η προστασία των φυσικών και γεωργικών περιοχών. Μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης, που ξεκίνησε το 2013, υποστηρίζει τη φέρουσα ικανότητα κάθε νησιού, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών. Το πρόγραμμα της ΕΛΛΕΤ “Αειφόρο Αιγαίο”, που ξεκίνησε το 2004, έχει λειτουργήσει ως πλατφόρμα για δράσεις ευαισθητοποίησης, διαβουλεύσεις σχετικά με αναπτυξιακά μοντέλα και παρεμβάσεις για τη διασφάλιση του βιώσιμου μέλλοντος των νησιών. Η ΕΛΛΕΤ οραματίζεται την αξιοποίηση του προγράμματος «7 Most Endangered» για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανεξέλεγκτη δόμηση και την προσπάθεια επιρροής των κυβερνητικών πολιτικών για τη βελτίωση του πολεοδομικού σχεδιασμού στα νησιά. Στους υποστηρικτές αυτής της εκστρατείας περιλαμβάνονται οι δήμαρχοι των τριών νησιών που λειτουργούν ως παράδειγμα: της Σίφνου, της Σερίφου και της Φολεγάνδρου. Η Συμβουλευτική Επιτροπή της Europa Nostra δήλωσε: “Μέσω του προγράμματος 7 Most Endangered, ο φορέας που καταθέτει την υποψηφιότητα στοχεύει στη διεθνή αναγνώριση της απειλής που τίθεται στον σημαντικό και ευαίσθητο κυκλαδικό χώρο, καθώς και στην προώθηση κοινών και επιτυχημένων πρακτικών για την προστασία αυτού του ευρωπαϊκού πολιτιστικού αγαθού που ονομάζεται Κυκλαδικό Τοπίο”. Ξεκίνησε η πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για το πρόγραμα “7 πιο απειλούμενα” 2025 Αν γνωρίζετε κάποια σημαντική κληρονομιά στην Ευρώπη που απειλείται, μπορείτε να την προτείνετε για το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2025 και να συμμετέχετε στις προσπάθειές μας για τη διάσωση της κληρονομιάς μας! Τόσο η υλική όσο και η άυλη κληρονομιά είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα, ανεξάρτητα από το αν είναι δημόσια ή ιδιωτική. Μπορείτε να υποβάλετε μια υποψηφιότητα για το πρόγραμμα με την υποστήριξη μιας οργάνωσης μέλους ή συνεργαζόμενης οργάνωσης της Europa Nostra ή με το να γίνετε μεμονωμένο μέλος της Europa Nostra. Για περισσότερες πληροφορίες και ηλεκτρονικές υποβολές, επισκεφθείτε τον ιστότοπο του 7 Most Endangered. View full είδηση

Στο φουλ δουλεύουν οι μηχανές για τη δημιουργία νέων εγγυοδοτικών εργαλείων που θα ανοίξουν τον δρόμο σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να λάβουν δάνεια άνω των 3,7 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή, τους επόμενους μήνες και μέχρι τα τέλη του έτους αναμένονται νέα προγράμματα επιδοτήσεων από το ΕΣΠΑ που θα ξεπερνούν το μισό δισ. ευρώ, ενώ ενεργοποιείται και το Equifund II που θα δημιουργήσει νέα επενδυτικά fund για την υποστήριξη startups και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αναλυτικά, την τελευταία εβδομάδα του μήνα αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης με το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (EIF), το οποίο πρόκειται να διαχειριστεί 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την βελτίωσή της πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση. Ακόμη 100 εκατ. ευρώ θα διαχειριστεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Τα κεφάλαια αυτά θα αξιοποιηθούν για τη δημιουργία τριών εγγυοδοτικών εργαλείων. Το πρώτο είναι το χαρτοφυλάκιο βιωσιμότητας το οποίο θα υποστηρίζει τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην ενεργειακή αναβάθμιση και την πράσινη ενέργεια. Το δεύτερο θα υποστηρίζει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το τρίτο εργαλείο θα υποστηρίζει την καινοτομία και την έρευνα και ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αφού προχωρήσουν οι συμφωνίες με τις τράπεζες τα προγράμματα αυτά θα παρέχουν εγγυήσεις από 50% έως και 70% των δανείων με στόχο να διατεθούν δάνεια 1,5 δισ. ευρώ. Ακόμη 500 εκατ. ευρώ από το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ Τα νέα εγγυοδοτικά εργαλεία από το EIF θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά με το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙΙ που όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, είναι το μεγαλύτερο Ταμείο Επιχειρηματικότητας που έχει γίνει ποτέ . Το ΤΕΠΙΧ θα δίνει και εγγυήσεις αλλά και επιδοτήσεις δανείων με χαμηλότοκα δάνεια. Ειδικότερα, ο εγγυοδοτικός πυλώνας του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ θα παρέχει εγγυήσεις για έως το 80% των επιχειρηματικών δανείων και επιδότηση του επιτοκίου κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ο πυλώνας των επιδοτήσεων θα παρέχει δάνεια κατά τα οποία θα υπολογίζεται μηδενικό επιτόκιο για το 40% του ποσού και για το υπόλοιπο 60% του ποσού το επιτόκιο θα μειώνεται κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες. Το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ το «τρέχει» η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB) σε συνεργασία με τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες. Το ΤΕΠΙΧ έχει προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ και στόχος είναι με τη μόχλευση να διατεθούν δάνεια 2,2 δισ. μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Πόροι 200 εκατ. ευρώ για το Equifund II Τέλη του μήνα αναμένεται να υπογραφεί και η συμφωνία με το EIF για τη σύσταση του Equifund ΙΙ με 200 εκατ. ευρώ από κοινοτικά κονδύλια. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα fund of funds που θα τρέξει με την υποστήριξη του EIF σε συνέχεια του Equifund που δημιουργήθηκε το 2016 με κεφάλαια 250 εκατ. ευρώ από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους τα οποία συνεπενδύθηκαν με ιδιωτικά κεφάλαια για τη δημιουργία funds τα οποία επενδύουν σε startup αλλα και σε μικρομεσαίες εταιρείες που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης. Το Equifund κινητοποίησε επενδύσεις που ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ για περισσότερες από 130 καινοτόμες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Οι νέες επιδοτήσεις του ΕΣΠΑ για τις μικρομεσαίες Στο «μέτωπο» των επιδοτήσεων άμεσα αναμένεται να ξεκινήσει το «Ερευνώ – Καινοτομώ» του ΕΣΠΑ, προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, για την υποστήριξη της διασύνδεσης της έρευνας με την επιχειρηματικότητα. Η νέα προδημοσίευση του προγράμματος έγινε τον προηγούμενο μήνα. Ακόμη, εντός της χρονιάς, αναμένεται και το πρόγραμμα για την «Στήριξη της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα», προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, για τις παραγωγές ταινιών και σειρών στη χώρα μας. Μια ακόμη δράση στήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων αναμένεται να ανακοινωθεί μετά το Πάσχα και να ξεκινήσει πιθανότατα τον Σεπτέμβριο και αφού έχουν καθοριστεί με ακρίβεια τα αδιάθετα κονδύλια από τη δράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» που δεν είχε την αναμενόμενη ανταπόκριση. Όπως έχει γράψει το insider.gr τα αδιάθετα κονδύλια προσεγγίζουν τα 200 εκατ. ευρώ. View full είδηση

Την έγκρισή του για την υλοποίηση έργων υποδομών, πυρασφάλειας, αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης μνημείων στο Άγιο Όρος έδωσε το ΚΕΔΑΚ. Το Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς, εποπτευόμενος φορέας του Υπουργείου Εσωτερικών (Τομέα Μακεδονίας-Θράκης), υπηρετεί τον στόχο της διαφύλαξης, συντήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς του Αγίου Όρους, μέσω της υλοποίησης κάθε είδους έργων και παρεμβάσεων στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον και στις υποδομές της μοναστικής πολιτείας, πάντα με σεβασμό στις ιδιαίτερες συνθήκες, την παράδοση, την αρχιτεκτονική και την αισθητική του χώρου. Στα περισσότερα από 40 χρόνια της λειτουργίας του, έχει εγκρίνει κι έχει υλοποιήσει περισσότερα από 2.000 έργα στην Αθωνική Πολιτεία (οικοδομικά, λιμενικά, ενεργειακά, δασικά και άλλα έργα). Στην τελευταία συνεδρίαση του ΚΕΔΑΚ, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του νέου Διοικητή του Αγίου Όρους, Αναστάσιου Μητσιάλη, των στελεχών του φορέα και των μελών του Δ.Σ., εγκρίθηκε η πρόοδος σημαντικών έργων που αφορούν σε λιμενικές υποδομές, στην πυρασφάλεια, στην αντιπλημμυρική προστασία, στην αποκατάσταση μνημείων και στην κατασκευή έργων υποδομών εντός του Αγίου Όρους. Το Υφυπουργείο Μακεδονίας και Θράκης, μέσω του ΚΕΔΑΚ, μετρά περισσότερα από 40 χρόνια αδιάλειπτης συνδρομής στα έργα του Αγίου Όρους, σε αγαστή συνεργασία με την Ιερά Επιστασία και την Πολιτική Διοίκηση του Αγίου Όρους. View full είδηση

Ανακοινώθηκαν από το USGBC οι 10 Χώρες και Περιφέρειες εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών που κάνουν σημαντικά βήματα, όσον αφορά στον αειφόρο σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία των κτιρίων για το 2023. Το Green Business Certification Inc. (GBCI) ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2008 με την υποστήριξη του Αμερικάνικου U.S. Green Building Council (USGBC) ως ανεξάρτητος εποπτεύον οργανισμός που παρακολουθεί την πιστοποίηση έργων σύμφωνα με την αξιολόγηση του συστήματος Leadership in Energy and Environmental Design (LEED). Η ετήσια κατάταξη επισημαίνει χώρες και περιοχές εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών που κάνουν σημαντικά βήματα στον αειφόρο σχεδιασμό, κατασκευή και λειτουργία κτιρίων. Η λίστα Top 10 κατατάσσει τις χώρες με βάση το συνολικό αριθμό έργων που πιστοποιήθηκαν από το LEED μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 31ης Δεκεμβρίου 2023. Οι ΗΠΑ δεν περιλαμβάνονται στην κατάταξη, αλλά παραμένουν η μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο για το LEED, με περισσότερα από 51,65 εκατ. τμ πιστοποιημένα το 2023. Για άλλη μια φορά, η Κίνα βρέθηκε στην κορυφή της λίστας το 2023, με πιστοποιημένα 1.563 έργα LEED, που περιλαμβάνουν περισσότερα από 24,5 εκατ. τμ. Ο Καναδάς κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 280 έργα, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν 8 εκατ. τμ. Η Ινδία ολοκλήρωσε την πρώτη τριάδα με περισσότερα από 7,2 εκατ. τμ. Η Τουρκία μπήκε στην κατάταξη στην τέταρτη θέση με 36 έργα πιστοποιημένα από το LEED που περιλαμβάνουν περισσότερα από 2,9 εκατ. τμ.. Μεταξύ των έργων με το υψηλότερο προφίλ της χώρας είναι το Εκπαιδευτικό και Ερευνητικό Νοσοκομείο Okmeydani στην Κωνσταντινούπολη. View full είδηση

Νέα άνοδο σημείωσε η αξία της ακίνητης περιουσίας που έχουν στην κατοχή τους, τα φυσικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις που έχουν ιδιοκτησία στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ, με αφορμή την ακτινογραφία του ΕΝΦΙΑ για το 2024. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η συνολική αντικειμενική αξία των 7.159.164 φυσικών νομικών προσώπων, ανέρχεται σε 771,9 δις ευρώ, αυξημένη κατά 2,5 δις ευρώ σε σχέση με το 2023. Μάλιστα το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της περιουσίας, σχεδόν το 53%, βρίσκεται στην Αττική. Ειδικότερα, οι 2.549.919 φορολογούμενοι που κατοικούν στην περιοχή της πρωτεύουσας, έχουν στα χέρια τους ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας που υπερβαίνει τα 409 δις. ευρώ. Σε ότι αφορά το σύνολο του Φόρου, η επεξεργασία των στοιχείων δείχνει ότι από τα 7.159.164 φυσικά και νομικά πρόσωπα έλαβαν εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ, οι 991.860 ιδιοκτήτες ακινήτων απαλλάχθηκαν από την πληρωμή ΕΝΦΙΑ με μηδενικό εκκαθαριστικό. Ο φόρος που καλούνται να πληρώσουν οι υπόλοιποι 6.167.304 φυσικά και νομικά πρόσωπα ανήλθε συνολικά σε 2,286 δισ. ευρώ. Έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ έως 10% κέρδισαν 215.171 φορολογούμενοι με ασφαλισμένες κατοικίες για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα. Τα στοιχεία ανά Περιφέρεια, μετά την επεξεργασία των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, εμφανίζουν την εξής εικόνα: 1. Οι 2.226.723 ιδιοκτήτες ακινήτων (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) που κατοικούν στην Αττική θα καταβάλλουν 1,2 δισ. ευρώ για την ακίνητη περιουσία τους με την αξία των ακινήτων τους να υπερβαίνει 409 δις. ευρώ. 2. Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, οι 337.700 ιδιοκτήτες ακινήτων διαθέτουν ακίνητη περιουσία 23,7 δις. ευρώ και πληρώνουν φόρο 74,77 εκατ. ευρώ. 3. Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, οι 127.424ιδιοκτήτες ακινήτων διαθέτουν ακίνητη περιουσία 11,34 δις. ευρώ και πληρώνουν φόρο 33,3 εκατ. ευρώ. 4. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, 354.111 φορολογούμενοι έχουν ακίνητα αξίας 28,5 δις. ευρώ και πληρώνουν φόρο 83,89 εκατ. ευρώ. 5. Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, 160.858 φορολογούμενοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία 10,16 δισ. ευρώ και πληρώνουν φόρο 34,23 εκατ. ευρώ. 6. Στην Περιφέρεια Ηπείρου, 184.026 ιδιοκτήτες ακινήτων διαθέτουν ακίνητη περιουσία 17,5 δις. ευρώ για την οποία πληρώνουν φόρο 43,7 εκατ. ευρώ. 7. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, 400.846 φορολογούμενοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία 33 δις. ευρώ και ο φόρος που καλούνται να πληρώσουν ανέρχεται στο ποσό των 96,33 εκατ. ευρώ. 8. Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, οι 139.556 ιδιοκτήτες ακινήτων αξίας 16,36 δισ. ευρώ πληρώνουν φόρο 48,63 εκατ. ευρώ. 1. 9. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, 1.061.286 φορολογούμενοι έχουν ακίνητη περιουσία 100,1 δισ. ευρώ και πληρώνουν φόρο 292,99 εκατ. ευρώ. 9. Στην Κρήτη, 364.000 φορολογούμενοι με ακίνητα αξίας 41,46 δις. ευρώ επιβαρύνονται με φόρο 122 εκατ. ευρώ. 10. Στο Νότιο Αιγαίο, οι 176.999 ιδιοκτήτες ακινήτων αξίας 25,62 δισ. ευρώ πληρώνουν φόρο 78,84 εκατ. ευρώ. 11. Στην Πελοπόννησο οι 346.765 ιδιοκτήτες ακινήτων αξίας 31,55 δις. ευρώ επιβαρύνονται με φόρο 93,9 εκατ. ευρώ. 12. Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, 287.010 ιδιοκτήτες ακινήτων αξίας 22,99 δισ. ευρώ πληρώνουν φόρο 70 εκατ. ευρώ. View full είδηση

Το Top 10 των πολυσύχναστων αεροδρομίων στον κόσμο, για το 2023, κυκλοφόρησε το ACI World, με τη λίστα να παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές που οφείλονται στην αναζωπύρωση των διεθνών αεροπορικών ταξιδιών. Επιμέλεια: Β. Βεγιάζη Σύμφωνα με το ACI World, η παγκόσμια πρόβλεψη για το σύνολο της κίνησης το 2023 αγγίζει τα 8,5 δισεκατομμύρια επιβάτες, αντικατοπτρίζοντας μια αξιοσημείωτη ανάκαμψη 93,8% σε σχέση με τα προ Covid επίπεδα. Συγκεκριμένα, η ανάκαμψη της διεθνούς επιβατικής κίνησης έφτασε στα επίπεδα της εγχώριας κυκλοφορίας, «τονίζοντας τον ουσιαστικό της ρόλο στην προώθηση της αναζωπύρωσης και της επέκτασης του κλάδου», σημειώνει το ACI World. Η μαζική εισροή επιβατών στα διεθνή αεροδρόμια διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ενίσχυση της ανάκαμψης, επηρεάζοντας κατά συνέπεια τη σύνθεση των κορυφαίων 10 πιο πολυσύχναστων αεροδρομίων για το σύνολο των επιβατών. Σταχυολογώντας τα στοιχεία του ACI World προκύπτουν τα εξής: -Ο συνολικός αριθμός επιβατών παγκοσμίως το 2023 πλησιάζει τα 8,5 δισεκατομμύρια, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 27,2% έναντι του 2022 ή ανάκαμψη 93,8% σε σχέση με το 2019. -Ενώ η εγχώρια αγορά αυξήθηκε κατά 20,2% (ή ανάκαμψη 96,8% έναντι του 2019), η διεθνής αγορά οδήγησε την ανάκαμψη με ρυθμό ανάπτυξης 36,5% (ή 90,4% έναντι του 2019). -Τα 10 κορυφαία αεροδρόμια που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 10% της παγκόσμιας κίνησης (806 εκατομμύρια επιβάτες), σημείωσαν άνοδο 19,8% έναντι του 2022 ή άνοδο 0,7% έναντι του 2019 (801 εκατομμύρια άτομα το 2019). -Το Διεθνές Αεροδρόμιο Hartsfield-Jackson Atlanta κατέχει την 1η θέση και ακολουθεί -για πρώτη φορά- στη 2η θέση το Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντουμπάι, ξεπερνώντας το Διεθνές Αεροδρόμιο Dallas Forth Worth στην 3η θέση. -Από τις πρώτες 10 κατατάξεις για τη συνολική επιβατική κίνηση, 5 αεροδρόμια βρίσκονται στις ΗΠΑ. -Το μεγαλύτερο «άλμα» στο Top 10 καταγράφεται για το Tokyo Haneda, που από την 16η θέση το 2022 αναρριχήθηκε στην 5η θέση το 2023. Οι επιδόσεις στο cargo Οι όγκοι στο air cargo εκτιμάται ότι έχουν μειωθεί κατά 3,1% σε ετήσια βάση (-4,6% έναντι του 2019), σε σχεδόν 113 εκατομμύρια μετρικούς τόνους το 2023. Οι όγκοι αεροπορικού φορτίου στην πρώτη 10άδα -που αντιπροσωπεύουν περίπου το 26% (29,6 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι) των παγκόσμιων όγκων το 2023- κατέγραψαν ετήσια 3,5% το 2023. Η μείωση μπορεί να αποδοθεί στις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και στις διαταραχές του παγκόσμιου εμπορίου και των εφοδιαστικών. Το Διεθνές Αεροδρόμιο του Χονγκ Κονγκ παρέμεινε στην κορυφή, ακολουθούμενο από το Διεθνές Αεροδρόμιο Μέμφις και το Διεθνές Αεροδρόμιο Pudong της Σαγκάης. Το αεροδρόμιο Anchorage κατατάσσεται στην 4η θέση και ακολουθεί το Διεθνές Αεροδρόμιο Incheon στην 5η θέση. Οι μετακινήσεις αεροσκαφών -Το 2023 οι παγκόσμιες μετακινήσεις αεροσκαφών πλησίασαν τα 95 εκατομμύρια, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 11,8% έναντι του 2022 ή ανάκαμψη 92,7% σε σχέση με τα προ-Covid επίπεδα. -Τα 10 κορυφαία αεροδρόμια -που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 6% της παγκόσμιας κίνησης (6 εκατομμύρια μετακινήσεις)- κατέγραψαν αύξηση 7,4% έναντι του 2022 ή +96,4% έναντι του 2019 (6,2 εκατομμύρια το 2019). -Το διεθνές αεροδρόμιο Hartsfield-Jackson Atlanta βρίσκεται στην 1η θέση, ακολουθούμενο από το Chicago O’Hare Airport στη 2η και το Διεθνές Αεροδρόμιο Dallas Fort Worth στην 3η. View full είδηση

Το Σανταντέρ είναι πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της αυτόνομης κοινότητας και ιστορικής περιοχής της Κανταβρίας στις βόρειες ακτές της Ισπανίας. Ο δήμος του Σανταντέρ υπολογίζεται ότι το 2013 είχε 178.465 κατοίκους. Η πόλη είναι κτισμένη στις νότιες ακτές του ακρωτηρίου Μαγιόρ, το οποίο σχηματίζει ένα λιμάνι στο Βισκαϊκό κόλπο. Η πόλη έχει δεσμευτεί να μετατραπεί σε μια έξυπνη πόλη και ήδη αποτελεί ένα «αστικό εργαστήριο», με «αιχμή του δόρατος» την ανάπτυξη του IoT ιδίως τα τελευταία δέκα χρόνια. Τα ακαδημαϊκά ιδρύματα κοινότητα, ερευνητικά ινστιτούτα και οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας χρησιμοποιούν τους πόρους της πόλης για να σχεδιάσουν, να δοκιμάσουν και να επικυρώσουν τεχνολογίες, υπηρεσίες και εφαρμογές που ταιριάζουν στις απαιτήσεις των αστικών οικοσυστημάτων. Η Santander δεσμεύεται για την καινοτομία, εστιάζοντας τις προσπάθειες για την οικοδόμηση μιας έξυπνης, καινοτόμου και ανοιχτής στρατηγικής πόλης που προσφέρει στους πολίτες ποιοτικές, αποτελεσματικές και συνεργατικές υπηρεσίες, ενισχύοντας την επιχειρηματικότητα καθώς και τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων υλοποιώντας επιτυχώς το συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρόγραμμα Santander Smart City, ένα ολιστικό πρόγραμμα για την παροχή πιο αποτελεσματικών αστικών υπηρεσιών, την αύξηση της ικανοποίησης των πολιτών και τη συμβολή στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Για τη στήριξή του καθώς και της γενικότερης στρατηγικής της πόλης και συνακόλουθα την αξιοποίηση των επιπτώσεων του έργου δόθηκαν κίνητρα στον ιδιωτικό τομέα όπως η μείωση κατά 60% του φόρου ακίνητης περιουσίας για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τεχνολογικό τομέα. Η πόλη επιζητούσε «έξυπνους» τρόπους ώστε να βελτιώσει την μητροπολιτική διακυβέρνηση, την κυκλοφοριακή κίνηση, την στάθμευση στο κέντρο της πόλης και να βελτιστοποιήσει τη χρήση του χώρου στάθμευσης μεταξύ των οδηγών και να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Έτσι αποφασίστηκε η εγκατάσταση ενός εκτεταμένου δικτύου 14.000 αισθητήρων διαφόρων τύπων (στατικών, δυναμικών, συμμετοχικών). Τα δεδομένα από αυτούς «ρέουν» προς τις βάσεις των πληροφοριακών συστημάτων και το Ολοκληρωμένο Κέντρο Λειτουργίας και Ελέγχου, όπου αναλύονται οι πληροφορίες που συλλέγονται σε πραγματικό χρόνο και επιτρέπουν στα στελέχη της πόλης να βελτιστοποιήσουν την διοίκηση και να διαχειριστούν αποδοτικότερα τους διαθέσιμους πόρους που διαθέτει η πόλη. Τοποθετήθηκαν αισθητήρες στάθμευσης, θαμμένοι κάτω από την άσφαλτο σε κεντρικούς χώρους στάθμευσης του κέντρου της πόλης, προκειμένου να ανιχνευθεί η διαθεσιμότητα χώρων στάθμευσης σε αυτές τις ζώνες. Επιπρόσθετα, τοποθετήθηκαν πάνελ που βρίσκονται στις διασταυρώσεις των κεντρικών δρόμων για να καθοδηγούν τους οδηγούς προς τους διαθέσιμους χώρους στάθμευσης, ώστε η κατανάλωση ενέργειας των αυτοκινήτων να μειωθεί καθώς και οι εκπομπές CO2. Στις εισόδους της πόλης εξάλλου, έχουν τοποθετηθεί 60 συσκευές καταγραφής που μετρούν τον όγκο της κυκλοφορίας, την οδική συμφόρηση και την ταχύτητα των οχημάτων. Οι πληροφορίες αυτές δίνουν τη δυνατότητα στους διαχειριστές των υποδομών της πόλης να παρακολουθούν την κυκλοφοριακή ροή και να προσαρμόζουν αναλόγως τη λειτουργία των φαναριών και την καθοδήγηση των οδηγών. Επίσης, έχουν εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ακουστικών αισθητήρων καταγραφής αστικών θορύβων που βοηθούν στον έλεγχο της κυκλοφορίας. Αξιοσημείωτο είναι και το σύστημα συγκομιδής απορριμμάτων οπού οι αισθητήρες καταγράφουν των όγκο των απορριμμάτων και τη διαθέσιμη χωρητικότητα. Οι τοπικές αρχές μπορούν να οργανώσουν την συχνότητα των δρομολογίων συγκομιδής, σύμφωνα με την πληρότητα του χώρου των κάδων. Επιπλέον, έχουν εγκατασταθεί αισθητήρες σε στατικές τοποθεσίες (λαμπτήρες δρόμου, προσόψεις, στάσεις λεωφορείων) επεκτείνοντας την ήδη διευρυμένη υποδομή IoT η οποία έχει ήδη αναπτυχθεί σε όλη την πόλη. Περίπου 2000 συσκευές IoT που είναι εγκατεστημένες σε λαμπτήρες δρόμου και προσόψεις, διαθέτουν διαφορετικούς αισθητήρες, οι οποίοι προσφέρουν μετρήσεις σε διαφορετικές περιβαλλοντικές παραμέτρους, όπως θερμοκρασία, CO, θόρυβος και φωτεινότητα. Εκτός από τη μέτρηση παραμέτρων σε στατικά σημεία, 150 συσκευές που βρίσκονται σε δημόσια οχήματα (λεωφορεία, ταξί) ανακτούν περιβαλλοντικές παραμέτρους όπως CO, NO2, O3, σωματίδια, θερμοκρασία και υγρασία. Περίπου 50 συσκευές έχουν αναπτυχθεί σε δύο πράσινες ζώνες της πόλης, για την παρακολούθηση παραμέτρων που σχετίζονται με την άρδευση, όπως θερμοκρασία και υγρασία, υδρόμετρο, ανεμόμετρο, ηλιακή ακτινοβολία, ατμοσφαιρική πίεση προκειμένου να γίνει η άρδευση όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εφαρμογή «El pulso de la Ciudad» (Ο σφυγμός της πόλης), χάρη στην οποία οι χρήστες μπορούν να λαμβάνουν και να στέλνουν πληροφορίες σχετικά με σημεία ενδιαφέροντος καθώς και γεγονότα στην πόλη. Επιτρέπει πρόσβαση, σε πραγματικό χρόνο, σε κάμερες ελέγχου κυκλοφορίας, δελτία και προβλέψεις καιρού, πληροφορίες για δρομολόγια μέσων μαζικής μεταφοράς και ενοικίασης ποδηλάτων, αποτελώντας ένα σημαντικό βοήθημα για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης. Οι πληροφορίες που αφορούν σε αξιοθέατα, καταστήματα, μουσεία, δημόσιους χώρους οι οποίες στην πλειονότητα τους είναι γεωκωδικοποιημένες. Οι θετικές επιπτώσεις της εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος είναι οι μειωμένες εκπομπές CO2 που προκαλούνται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση που δημιουργείται από οχήματα που αναζητούν θέσεις στάθμευσης, η αύξηση της ποιότητας στην υγεία του πολίτη με μειωμένο άγχος, καλύτερη ποιότητα αέρα, η προσέλκυση επενδυτικών πόρων, η ενίσχυση της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, ο λιγότερος χρόνος που χάνεται σε μποτιλιαρίσματα, η ανάλυση χρήσης χώρων στάθμευσης σε διαφορετικούς χώρους και χρονικές περιόδους, η ανάλυση ιστορικών δεδομένων χρήσης χώρου στάθμευσης σε πραγματικό χρόνο, η πρόβλεψη της διαθεσιμότητας θέσεων στάθμευσης σε δεδομένες περιοχές, η παροχή καθοδήγησης σε πραγματικό χρόνο στους οδηγούς για διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης ή ζώνες με περισσότερες διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης και η βελτίωση των παρεχόμενων δημοτικών υπηρεσιών. View full είδηση

Όλα συνέβησαν το πρωί της Τρίτης, στην οδό Νεωριών, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, όταν κατέρρευσε παλιό κτίριο. Σύμφωνα με πληροφορίες, είχε εκδοθεί ηλεκτρονική άδεια για μικρές εργασίες από τον δήμαρχο Πειραιά, Γιάννη Μώραλη. Κατά τη διάρκεια των εργασιών κατέρρευσε τμήμα του κτιρίου, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο 31χρονος και να τραυματιστούν άλλα έξι άτομα. Ο νεαρός αστυνομικός βρισκόταν στο φορτηγό, όταν τα μπάζα έπεσαν και τον καταπλάκωσαν. Στιγμιότυπα από το σημείο της τραγωδίας / Φωτογραφίες Intime Την υπόθεση ερευνά το ΑΤ Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, με τους αστυνομικούς να έχουν προβεί σε επτά προσαγωγές, ανάμεσα στους οποίους ο εργολάβος και κάποιοι εργάτες. View full είδηση

Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο η νέα αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (ΟΕΑΚ) η οποία αναβαθμίζει το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο (που συμφωνήθηκε το 2018) για τα κράτη μέλη. Σκοπός της νέας οδηγίας η μείωση των εκπομπών και της χρήσης ενέργειας σε κτίρια σε ολόκληρη την ΕΕ, από τα σπίτια και τους χώρους εργασίας έως τα σχολεία, τα νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια. Βάσει του ενισχυμένου πλαισίου, τα οικιστικά και τα μη οικιστικά κτίρια αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Όσον αφορά τα οικιστικά κτίρια, κάθε κράτος μέλος θα υιοθετήσει μέτρα για τη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας κατά 16 % έως το 2030 και κατά 20-22 % έως το 2035. Τα εν λόγω εθνικά μέτρα θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 55 % της μείωσης της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της ανακαίνισης των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Η αναθεωρημένη οδηγία καθιστά τα κτίρια μηδενικών εκπομπών το νέο πρότυπο για τα νέα κτίρια. Όλα τα νέα οικιστικά και μη οικιστικά κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές επιτόπιες εκπομπές από ορυκτά καύσιμα, από την 1 Ιανουαρίου 2028 για τα δημόσια κτίρια και από την 1 Ιανουαρίου 2030 για όλα τα άλλα νέα κτίρια, με δυνατότητα ειδικών εξαιρέσεων. Η επικαιροποιημένη ΟΕΑΚ ενισχύει επίσης το ευνοϊκό πλαίσιο για τις ανακαινίσεις Εισάγει συστήματα «διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων» σε ολόκληρη την ΕΕ για να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες κτιρίων να σχεδιάσουν τις (σταδιακές) ανακαινίσεις τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επιπλέον να θεσπίσουν μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων των λεγόμενων «εξώσεων» (de facto έξωση που σχετίζεται με σημαντική αύξηση των ενοικίων μετά από εργασίες ανακαίνισης). Ο καλύτερος σχεδιασμός αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της αναθεωρημένης οδηγίας. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων για τον καθορισμό της εθνικής στρατηγικής για την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από τις εκπομπές άνθρακα και τον τρόπο αντιμετώπισης εμποδίων, όπως η χρηματοδότηση, η κατάρτιση και η προσέλκυση πιο ειδικευμένων εργαζομένων. Εισάγεται κοινό υπόδειγμα με υποχρεωτικά και προαιρετικά στοιχεία για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας μεταξύ των κρατών μελών. Τα προσχέδια πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή προς αξιολόγηση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει συστάσεις που θα πρέπει να στηρίξουν περαιτέρω τα κράτη μέλη στην κατάρτιση των τελικών τους σχεδίων. Τα σχέδια υποβάλλονται στο πλαίσιο της διαδικασίας των ενοποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ). Κατ' εξαίρεση, και λαμβανομένης υπόψη της επείγουσας ανάγκης κλιμάκωσης της ανακαίνισης κτιρίων με βάση στέρεα εθνικά σχέδια, τα πρώτα προσχέδια των σχεδίων θα υποβληθούν έως τον Δεκέμβριο του 2025. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη ΟΕΑΚ, οι αυτόνομοι λέβητες που τροφοδοτούνται με ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι επιλέξιμοι για δημόσια στήριξη από το 2025. Μολονότι η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ δεν επιβάλλει ημερομηνία σταδιακής κατάργησης σε επίπεδο ΕΕ για την εγκατάσταση νέων λεβήτων ορυκτών καυσίμων, εισάγει σαφή νομική βάση για τις εθνικές απαγορεύσεις, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να καθορίζουν απαιτήσεις για τις μονάδες παραγωγής θερμότητας με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, το είδος του χρησιμοποιούμενου καυσίμου ή ένα ελάχιστο μέρος της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για θέρμανση. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν στα οικεία σχέδια ανακαίνισης κτιρίων τις πολιτικές και τα μέτρα τους όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης με σκοπό τη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων ορυκτών καυσίμων έως το 2040. Τέλος, για να ενθαρρυνθεί η ταχεία ανάπτυξη συστημάτων θέρμανσης με μηδενικές άμεσες εκπομπές, τα νέα κτίρια μηδενικών εκπομπών δεν πρέπει να προκαλούν επιτόπιες εκπομπές άνθρακα από ορυκτά καύσιμα. Εκτός από τη στήριξη της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων από τη θέρμανση των κτιρίων, η αναθεωρημένη οδηγία θεσπίζει ειδική απαίτηση για όλα τα νέα κτίρια να είναι «έτοιμα για ηλιακή ενέργεια», πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είναι σε θέση να φιλοξενήσουν φωτοβολταϊκές ή ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις στέγης σε μεταγενέστερο στάδιο χωρίς δαπανηρές διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν την ανάπτυξη κατάλληλων ηλιακών εγκαταστάσεων σε μεγάλα υφιστάμενα δημόσια κτίρια και υφιστάμενα μη οικιστικά κτίρια που υφίστανται ανακαινίσεις μεγάλης κλίμακας ή για τα οποία απαιτείται άδεια, καθώς και σε νέους στεγασμένους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων. Επιπλέον, σε κτίρια μηδενικών εκπομπών (δηλαδή σε όλα τα νέα κτίρια από το 2030), όπου είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό, το 100 % της συνολικής ετήσιας χρήσης πρωτογενούς ενέργειας θα πρέπει να καλύπτεται από ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται επιτόπου, κοντά ή από κοινότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενέργεια από αποδοτικό σύστημα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης ή ενέργεια από πηγές απαλλαγμένες από ανθρακούχες εκπομπές. Η ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επισημαίνεται επίσης καλύτερα στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ), καθώς και στα διαβατήρια ανακαίνισης κτιρίων. Ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και σε ποια κτίρια θα εφαρμόζονται Γενικά, τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης (MEPS) είναι απαιτήσεις για τα υφιστάμενα κτίρια να πληρούν μια ορισμένη ενεργειακή απόδοση στο πλαίσιο ενός ευρέος σχεδίου ανακαίνισης κτιριακού αποθέματος ή σε σημείο ενεργοποίησης στην αγορά (όπως πώληση, μίσθωση, δωρεά ή αλλαγή σκοπού εντός του κτηματολογίου ή του κτηματολογίου), για μια χρονική περίοδο ή σε συγκεκριμένη ημερομηνία, ενεργοποιώντας έτσι την ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων. Χρησιμοποιούνται ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη. Η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ θεσπίζει τη σταδιακή εισαγωγή ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης μόνο για τα μη οικιστικά κτίρια, ώστε να ενεργοποιηθεί η ανακαίνιση των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Τα εν λόγω πρότυπα θα βασίζονται σε ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης και θα οδηγήσουν στην ανακαίνιση του 16 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2030 και του 26 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2033. Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να εξαιρούν διάφορες κατηγορίες κτιρίων, βάσει δυσμενούς αξιολόγησης κόστους-οφέλους ή λόγω της κατηγορίας κτιρίων και του τρόπου χρήσης του κτιρίου, όπως για ιστορικά κτίρια και κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται επίσης να καθορίσουν μια πορεία για τη συμμόρφωση με χαμηλότερα ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης έως το 2040 και το 2050 στο πλαίσιο των εθνικών τους σχεδίων ανακαίνισης κτιρίων. Αλλάζουν τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) Τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) αποτελούν βασικό εργαλείο για την αξιολόγηση της απόδοσης των κτιρίων μας. Η αναθεώρηση περιλαμβάνει μέτρα για να καταστούν τα ΠΕΑ σαφέστερα, πιο αξιόπιστα και ορατά, και να βασιστούν σε ένα κοινό υπόδειγμα και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ με μια σειρά δεικτών για την ενέργεια και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και εθελοντικούς δείκτες για τα σημεία φόρτισης ή την παρουσία σταθερών ελέγχων για την ποιότητα του αέρα εσωτερικών χώρων. Αυτό θα ωφελήσει τους ιδιοκτήτες, τους αγοραστές και τους ενοικιαστές κτιρίων, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις δημόσιες αρχές. Βελτιώνονται οι μηχανισμοί ελέγχου και η προβολή της διαφήμισης ακινήτων και τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν δημόσια εκθέσεις σχετικά με τη διαδικασία διασφάλισης της ποιότητας για τα ΠΕΑ. Στο πλαίσιο της αναθεωρημένης EPC, θα υπάρχει κοινή κλίμακα A-G. Η βαθμολογία «Α» θα αντιστοιχεί σε κτίρια μηδενικών εκπομπών, ενώ η βαθμολογία «G» αντιστοιχεί στα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις σε κάθε χώρα, ενώ τα υπόλοιπα κτίρια στη χώρα κατανέμονται μεταξύ των κατηγοριών. Αυτό θα επιτρέψει ένα σαφέστερο και απλούστερο σύστημα ταξινόμησης των κτιρίων, διευκολύνοντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα θα είναι ευέλικτο και προσαρμόσιμο στα εθνικά χαρακτηριστικά του κτιριακού αποθέματος. Τα κράτη μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να ορίσουν μια κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «A +» που αντιστοιχεί σε κτίρια με ακόμη καλύτερη ενεργειακή απόδοση από τα κτίρια μηδενικών εκπομπών και παράγουν επιτόπου περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ετησίως από την ποσότητα ενέργειας που καταναλώνουν. Τα ΠΕΑ θα πρέπει να εκδίδονται και να επιδεικνύονται σε περισσότερα σημεία ενεργοποίησης από ό, τι σήμερα, μεταξύ άλλων σε περίπτωση ανακαινίσεων μεγάλης κλίμακας και ανανέωσης σύμβασης μίσθωσης, ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών κτιρίων. Η αναδιατυπωμένη ΟΕΑΚ περιλαμβάνει επίσης κοινές απαιτήσεις για τη δημιουργία εθνικών βάσεων δεδομένων σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, την πρόσβαση στις εν λόγω βάσεις δεδομένων και τη δημοσίευση συγκεντρωτικών πληροφοριών. Αυτό θα βελτιώσει τη διαθεσιμότητα των πληροφοριών, την ποιότητά τους και θα διευκολύνει το έργο των δημόσιων αρχών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την προώθηση ανακαινίσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θα θεσπιστούν επίσης συστήματα διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων σε όλα τα κράτη μέλη για την παροχή αξιόπιστων και εξατομικευμένων χαρτών πορείας ανακαίνισης στους ιδιοκτήτες κτιρίων που σχεδιάζουν σταδιακή ανακαίνιση του κτιρίου τους. Χρηματοδότηση για ενεργειακές ανακαινίσεις Τα εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων πρέπει να επιτρέπουν την ανάπτυξη επαρκούς χρηματοδότησης σε εθνικό επίπεδο και να συμβάλλουν στη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων σε κλίμακα. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συμπεριλάβουν επισκόπηση των εθνικών πολιτικών και μέτρων για την ενδυνάμωση και την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών, την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας και τη διασφάλιση της οικονομικής προσιτότητας της στέγασης, σύμφωνα επίσης με τις πρόσφατα δημοσιευθείσες συστάσεις της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Δεδομένου ότι εκτιμάται ότι θα διατεθούν περισσότερα από €100 δισ. από τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τη στήριξη ανακαινίσεων μεταξύ 2023 και 2030, η Επιτροπή συμβάλλει επίσης στην κινητοποίηση μεγαλύτερης χρηματοδότησης που είναι αναγκαία για την κάλυψη των αρχικών επενδυτικών δαπανών. Η χρηματοδότηση της ΕΕ προέρχεται από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων της πολιτικής συνοχής, του InvestEU, της δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, του υποπρογράμματος LIFE για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένης της εταιρικής σχέσης «Κτίρια για τους ανθρώπους», του μηχανισμού ELENA, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού και του Μηχανισμού Ανάκαμψης, ιδίως χάρη στις ισχυρές εμβληματικές πρωτοβουλίες «Renovate» και σε ειδικά κεφάλαια που σχετίζονται με το REPowerEU στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Κρίσιμο είναι το γεγονός ότι το νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα που συστάθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα κινητοποιήσει €86.7 δισ. για την περίοδο 2026-2032 για τη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, με τις ενεργειακές ανακαινίσεις να αποτελούν έναν από τους δύο τομείς εστίασης (με τις μεταφορές) σε διαρθρωτικά μέτρα. Για να καταστεί δυνατός ο αποτελεσματικός συνδυασμός δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, η Επιτροπή έχει επίσης καταστήσει το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις πιο ευνοϊκό για τις ανάγκες των ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία. Η αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην κινητοποίηση στήριξης από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η οδηγία αναθέτει στην Επιτροπή την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου χαρτοφυλακίου για εθελοντική χρήση από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, με σκοπό τη στήριξη της αύξησης του όγκου των δανείων για την ανακαίνιση κτιρίων. Η διευκόλυνση και η ρύθμιση της πρόσβασης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στα δεδομένα EPC θα πρέπει επίσης να διευκολύνει τη χρηματοδότηση ανακαινίσεων μέσω ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επόμενα βήματα Η αναθεωρημένη οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ τις προσεχείς εβδομάδες. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να την μεταφέρουν στην εθνική τους νομοθεσία. View full είδηση

Η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας, η οποία δεν σταματά να επιδεινώνεται μήνα τον μήνα εδώ και έναν χρόνο, απειλεί τη θαλάσσια ζωή και προκαλεί μεγαλύτερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, πράγμα συνώνυμο με πιο ασταθείς καιρικές συνθήκες, όπως ισχυροί άνεμοι και καταρρακτώδεις βροχές. δραματική αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών ανησυχεί τους επιστήμονες, οι οποίοι ζητούν να ενισχυθεί η έρευνα για τις αλλαγές που προκαλούνται, εκφράζοντας φόβους για καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα στο σύνολό του. «Οι αλλαγές γίνονται τόσο γρήγορα που δεν είμαστε σε θέση να παρακολουθήσουμε τον αντίκτυπο» που έχουν, αναγνωρίζει ο Βίνταρ Χέλγκεσεν, εκτελεστικός γραμματέας της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO, ο οποίος τονίζει ότι «επείγει η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης των ωκεανών». «Είναι απαραίτητο να γίνουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την παρατήρηση και την έρευνα σε πραγματικό χρόνο», δήλωσε στο AFP κατά τη Διάσκεψη της Δεκαετίας των Ωκεανών στη Βαρκελώνη, στην οποία συμμετείχαν 1.500 επιστήμονες, εκπρόσωποι κρατών ή οργανώσεων, και σήμερα ολοκληρώνονται οι εργασίες της. Η θερμοκρασία των ωκεανών, οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης και έχουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, έφτασε σε νέο απόλυτο ρεκόρ τον Μάρτιο, με κατά μέσον όρο 21,07 βαθμούς Κελσίου να μετρώνται στην επιφάνεια της θάλασσας, με εξαίρεση τις ζώνες κοντά στους πόλους, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus. Η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας, η οποία δεν σταματά να επιδεινώνεται μήνα τον μήνα εδώ και έναν χρόνο, απειλεί τη θαλάσσια ζωή και προκαλεί μεγαλύτερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, πράγμα συνώνυμο με πιο ασταθείς καιρικές συνθήκες, όπως ισχυροί άνεμοι και καταρρακτώδεις βροχές. «Δεν μπορεί να απορροφά θερμότητα στο άπειρο» Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει από την αρχή της βιομηχανικής περιόδου το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Τα θαλάσσια περιβάλλοντα, τα οποία παράγουν σχεδόν το μισό από το οξυγόνο που αναπνέουμε επέτρεψαν κατ’αυτόν τον τρόπο στην επιφάνεια της Γης να παραμείνει κατοικήσιμη. «Ο ωκεανός έχει θερμοχωρητικότητα πολύ μεγαλύτερη από την ατμόσφαιρα, απορροφά πολύ περισσότερη θερμότητα, αλλά δεν μπορεί να την απορροφά στο άπειρο», προειδοποίησε η Κριστίνα Γκονθάλεθ Άρο, ερευνήτρια του Ινστιτούτου Επιστημών της Θάλασσας στη Βαρκελώνη. Σύμφωνα με μελέτη αναφοράς που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Ιανουάριο, οι ωκεανοί απορρόφησαν το 2023 τεράστια ποσότητα ενέργειας, τόσο μεγάλη που θα μπορούσε να βράσει το νερό από «δισεκατομμύρια πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων». Ένας από τους μεγάλους στόχους της Δεκαετίας των Ωκεανών (2021-2030) είναι ο κόσμος να διευρύνει τις γνώσεις του για την υπερθέρμανσή τους και να αποκρυπτογραφήσει τις πολλαπλές επιπλοκές της, με στόχο να προσπαθήσει να τις περιορίσει. «Αγνοούμε ακόμη πολλά πράγματα για τους ωκεανούς. Έχουμε χαρτογραφήσει μόνον περίπου το 25% του θαλάσσιου βυθού του πλανήτη και, ταυτοχρόνως, οφείλουμε να χαρτογραφήσουμε και να παρακολουθούμε απευθείας τις αλλαγές που προκαλούνται λόγω της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε ο Χέλγκεσεν. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας, υπηρεσία του ΟΗΕ, πάνω από το 90% των ωκεανών του πλανήτη αντιμετώπισε κάποια στιγμή κατά το έτος 2023 κύματα θερμότητας, με άμεσο αντίκτυπο στο κλίμα και στα οικοσυστήματα στο σύνολο του πλανήτη (…) όποια απόσταση κι αν τα χώριζε από τη θάλασσα. «Βρισκόμαστε σε πορεία που προκαλεί πολλά ερωτήματα στους επιστήμονες και που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν υποτιμήσαμε την επερχόμενη υπερθέρμανση του πλανήτη», προειδοποίησε από τη Βαρκελώνη ο Ζαν-Πιερ Γκατουζό, ειδικός του γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας (CNRS). Όλα μετράνε Οι δυσκολίες να εφαρμοστούν οι μεγάλες διεθνείς συμφωνίες για το περιβάλλον, όπως η Συμφωνία του Παρισιού που συνήφθη το 2015 και έχει στόχο να περιοριστεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου, δεν προκαλούν ωστόσο αισιοδοξία, σύμφωνα με τους επιστήμονες. «Είμαστε πολλοί που νιώθουμε μια κάποια απογοήτευση καθώς βλέπουμε ότι παρά τις επιστημονικές αποδείξεις για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της, η υλοποίηση της συμφωνίας του Παρισιού είναι τόσο αργή, τόσο δύσκολη, τόσο επίπονη. Αυτό δεν προμηνύει τίποτα καλό» για το μέλλον, σημείωσε ο Γκατουζό. Οι ερευνητές αναφέρουν ωστόσο και κάποιες θετικές ενδείξεις, όπως η υιοθέτηση το 2023 από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ --έπειτα από συνομιλίες 15 ετών-- μιας ιστορικής συμφωνίας για την προστασία της ανοιχτής θάλασσας. «Αν μπορούσα να στείλω ένα μήνυμα σε αυτούς στα κέντρα λήψης αποφάσεων, στους προέδρους, τους πρωθυπουργούς, ή τους επικεφαλείς επιχειρήσεων, πιστεύω ότι θα ήταν αυτό: ‘βγείτε για μια στιγμή από το φορτωμένο πρόγραμμά σας και κοιτάξτε τα παιδιά και τα εγγόνια σας στα μάτια’», απηύθυνε έκκληση ο Χέλγκεσεν. «Κάθε δέκατο του βαθμού μετράει, κάθε χρόνος που κερδίζουμε μετράει και ποτέ δεν είναι πολύ αργά. Είναι απόλυτη ανάγκη να μην παραιτούμαστε», απηύθυνε στο ίδιο πνεύμα έκκληση ο Ζαν-Πιερ Γκατουζό. View full είδηση