Μετάβαση στο περιεχόμενο

Engineer

Administrators
  • Περιεχόμενα

    13.727
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Days Won

    39

Everything posted by Engineer

  1. Παραδόθηκε επίσημα το μεγαλύτερο data center της Ελλάδας από την ανάδοχο εταιρεία METLEN στην Digital Realty , που έχει την ιδιοκτησία και την ευθύνη διαχείρισης του data center ATH3 στο Κορωπί. Πρόκειται για ένα 3οροφο κτίριο με υπόγειο, συνολικής επιφανείας 7.517 τμ., στην οδό Ηφαίστου, στη βιομηχανική περιοχή του Κορωπίου. Η ελληνική κυβέρνηση έχει στοχεύσει στις επενδύσεις σε data center, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει αναφέρει στα εγκαίνια θεμελίωσης του ATH3 το 2022: «Δεν έχω κρύψει τη φιλοδοξία μου: Σε πέντε χρόνια ο κλάδος της τεχνολογίας να συμμετέχει κατά 10% στο ΑΕΠ της πατρίδας μας». Τι περιλαμβάνει το data center ATH3 Tο ATH3 προσφέρει αναβαθμισμένες υπηρεσίες αποθήκευσης και διαχείρισης δεδομένων καθώς και παγκόσμιου cloud connectivity, εξυπηρετώντας πελάτες στην Ελλάδα, στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και παγκοσμίως. «Με την ολοκλήρωση και παράδοση του ATH3, η Ελλάδα απέκτησε ένα από τα πλέον εξελιγμένα Data Centers, το οποίο πληροί τα σχετικά διεθνή πρότυπα ασφάλειας, απόδοσης και βιωσιμότητας. Μάλιστα, έχει ήδη προσελκύσει σημαντικό ενδιαφέρον από κορυφαίους διεθνείς παρόχους υπηρεσιών, γεγονός που επιβεβαιώνει τη στρατηγική του σημασία για την περιοχή και την αναπτυξιακή του προοπτική» αναφέρει η εταιρεία. Το ATH3 data center προστίθεται στα ήδη υπάρχοντα Athens-1 & Athens-2 και Heraklion-1 της Digital Realty στην Ελλάδα.
  2. Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια & Υποστήριξη Δικαιούχων» ανακοίνωσε την έναρξη της Πράξης «Εκπόνηση Τοπικών Σχεδίων Δράσης στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας GR-eco Islands», στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του Προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων». Η πρόσκληση απευθύνεται σε Δήμους νησιών με πληθυσμό από 100 έως 3.500 κατοίκους, εντός των Περιφερειών Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, οι οποίοι είναι υποψήφιοι για ένταξη στην Πρωτοβουλία GR-eco Islands. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, η ΜΟΔ Α.Ε. ως δικαιούχος υποβάλλει συνολική πρόταση, αποτυπωμένη σε ενιαίο Τεχνικό Δελτίο Πράξης, το οποίο περιλαμβάνει διακριτά υποέργα για κάθε Δήμο/συνδικαιούχο, ο οποίος αναλαμβάνει την υλοποίηση των αντίστοιχων νησιών που υπάγονται στην αρμοδιότητά του. Η χρηματοδότηση αφορά την εκπόνηση Τοπικών Σχεδίων Δράσης (ΤΣΔ), τα οποία αποτελούν το απαραίτητο βήμα για την πιστοποίηση κάθε νησιού ως GR-eco Island. Κάθε Δήμος υποβάλλει ξεχωριστό ΤΣΔ ανά νησί που εμπίπτει στην αρμοδιότητά του. Τα ΤΣΔ περιλαμβάνουν: • Περιγραφή προτεινόμενων έργων και δράσεων με χρονοδιάγραμμα και πηγές χρηματοδότησης • Έκθεση ωριμότητας και δήλωση δέσμευσης για την υλοποίηση • Τεκμηρίωση διοικητικής και τεχνικής επάρκειας των Δήμων • Δυνητικοί συν-δικαιούχοι είναι οι παρακάτω δήμοι στους οποίους υπάγονται τα επιλέξιμα νησιά: 1 Τέλενδος (Καλύμνου) δήμου Καλυμνίων 2 Θύμαινα (Φούρνων) Δήμου Φούρνων Κορσεών 3 Φούρνοι Δήμου Φούρνων Κορσεών 4 Μαθράκι Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 5 Οθωνοί Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 6 Ερεικούσσα Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 7 Αγαθονήσι Δήμου Αγαθονησίου 8 Θηρασιά Δήμου Θήρας 9 Σίκινος Δήμου Σικίνου 10 Άγιος Ευστράτιος Δήμου Αγίου Ευστρατίου 11 Ανάφη Δήμου Ανάφης 12 Κάλαμος Δήμου Λευκάδας 13 Ηρακλειά Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 14 Δονούσα Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 15 Σχοινούσα Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 16 Άνω Κουφονήσι Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 17 Ψαρά Δήμου Ηρωικής Νήσου Ψαρών 18 Χάλκη Δήμου Χάλκης 19 Μεγίστη (Καστελλόριζο) Δήμου Μεγίστης 20 Φολέγανδρος Δήμου Φολεγάνδρου 21 Τήλος Δήμου Τήλου 22 Λειψοί Δήμου Λειψών 23 Κίμωλος Δήμου Κιμώλου 24 Οινούσσες Δήμου Οινουσσών 25 Μεγανήσι Δήμου Μεγανησίου 26 Νίσυρος Δήμου Νισύρου 27 Κάσος Δήμου Ηρωικής Νήσου Κάσου 28 Σέριφος Δήμου Σερίφου 29 Αντίπαρος Δήμου Αντιπάρου 30 Αστυπάλαια Δήμου Αστυπάλαιας 31 Κύθνος Δήμου Κύθνου 32 Αμοργός Δήμου Αμοργού 33 Ίος Δήμου Ιητών 34 Κέα Δήμου Κέας 35 Παξοί Δήμου Παξών 36 Σύμη Δήμου Σύμης 37 Σίφνος Δήμου Σίφνου 38 Ιθάκη Δήμου Ιθάκης 39 Πάτμος Δήμου Πάτμου Περιοχή εφαρμογής Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου 39 μικρά νησιά με μόνιμο πληθυσμό από εκατό (100) έως τρεισήμισι (3.500) χιλιάδες κατοίκους που υπάγονται στις περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων Προϋπολογισμός € 1.450.800 Σχετικά αρχεία Πρόσκληση (PDF - 1,46 Mb) Συνοδευτικά αρχεία (ZIP - 4,13 Mb) View full είδηση
  3. Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια & Υποστήριξη Δικαιούχων» ανακοίνωσε την έναρξη της Πράξης «Εκπόνηση Τοπικών Σχεδίων Δράσης στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας GR-eco Islands», στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του Προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων». Η πρόσκληση απευθύνεται σε Δήμους νησιών με πληθυσμό από 100 έως 3.500 κατοίκους, εντός των Περιφερειών Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, οι οποίοι είναι υποψήφιοι για ένταξη στην Πρωτοβουλία GR-eco Islands. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, η ΜΟΔ Α.Ε. ως δικαιούχος υποβάλλει συνολική πρόταση, αποτυπωμένη σε ενιαίο Τεχνικό Δελτίο Πράξης, το οποίο περιλαμβάνει διακριτά υποέργα για κάθε Δήμο/συνδικαιούχο, ο οποίος αναλαμβάνει την υλοποίηση των αντίστοιχων νησιών που υπάγονται στην αρμοδιότητά του. Η χρηματοδότηση αφορά την εκπόνηση Τοπικών Σχεδίων Δράσης (ΤΣΔ), τα οποία αποτελούν το απαραίτητο βήμα για την πιστοποίηση κάθε νησιού ως GR-eco Island. Κάθε Δήμος υποβάλλει ξεχωριστό ΤΣΔ ανά νησί που εμπίπτει στην αρμοδιότητά του. Τα ΤΣΔ περιλαμβάνουν: • Περιγραφή προτεινόμενων έργων και δράσεων με χρονοδιάγραμμα και πηγές χρηματοδότησης • Έκθεση ωριμότητας και δήλωση δέσμευσης για την υλοποίηση • Τεκμηρίωση διοικητικής και τεχνικής επάρκειας των Δήμων • Δυνητικοί συν-δικαιούχοι είναι οι παρακάτω δήμοι στους οποίους υπάγονται τα επιλέξιμα νησιά: 1 Τέλενδος (Καλύμνου) δήμου Καλυμνίων 2 Θύμαινα (Φούρνων) Δήμου Φούρνων Κορσεών 3 Φούρνοι Δήμου Φούρνων Κορσεών 4 Μαθράκι Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 5 Οθωνοί Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 6 Ερεικούσσα Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων 7 Αγαθονήσι Δήμου Αγαθονησίου 8 Θηρασιά Δήμου Θήρας 9 Σίκινος Δήμου Σικίνου 10 Άγιος Ευστράτιος Δήμου Αγίου Ευστρατίου 11 Ανάφη Δήμου Ανάφης 12 Κάλαμος Δήμου Λευκάδας 13 Ηρακλειά Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 14 Δονούσα Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 15 Σχοινούσα Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 16 Άνω Κουφονήσι Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων 17 Ψαρά Δήμου Ηρωικής Νήσου Ψαρών 18 Χάλκη Δήμου Χάλκης 19 Μεγίστη (Καστελλόριζο) Δήμου Μεγίστης 20 Φολέγανδρος Δήμου Φολεγάνδρου 21 Τήλος Δήμου Τήλου 22 Λειψοί Δήμου Λειψών 23 Κίμωλος Δήμου Κιμώλου 24 Οινούσσες Δήμου Οινουσσών 25 Μεγανήσι Δήμου Μεγανησίου 26 Νίσυρος Δήμου Νισύρου 27 Κάσος Δήμου Ηρωικής Νήσου Κάσου 28 Σέριφος Δήμου Σερίφου 29 Αντίπαρος Δήμου Αντιπάρου 30 Αστυπάλαια Δήμου Αστυπάλαιας 31 Κύθνος Δήμου Κύθνου 32 Αμοργός Δήμου Αμοργού 33 Ίος Δήμου Ιητών 34 Κέα Δήμου Κέας 35 Παξοί Δήμου Παξών 36 Σύμη Δήμου Σύμης 37 Σίφνος Δήμου Σίφνου 38 Ιθάκη Δήμου Ιθάκης 39 Πάτμος Δήμου Πάτμου Περιοχή εφαρμογής Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου 39 μικρά νησιά με μόνιμο πληθυσμό από εκατό (100) έως τρεισήμισι (3.500) χιλιάδες κατοίκους που υπάγονται στις περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων Προϋπολογισμός € 1.450.800 Σχετικά αρχεία Πρόσκληση (PDF - 1,46 Mb) Συνοδευτικά αρχεία (ZIP - 4,13 Mb)
  4. Η κάλυψη της επικράτειας με λειτουργούντα αλλά και δίκτυα που ολοκληρώνονται σύντομα, καθώς και η αδυναμία χρηματοδότησης νέων από πόρους ΕΣΠΑ, ελαχιστοποιεί τις δυνατότητες για μια επόμενη μεγάλη γενιά οδικών υποδομών. Στη φάση ολοκλήρωσης εισέρχονται μεγάλα οδικά έργα, όπως το Πάτρα – Πύργος, το τελευταίο σκέλος του οποίου (10 χλμ. με ανάδοχο κατασκευαστή την εταιρία Άβαξ) αναμένεται να παραδοθεί το Νοέμβριο του 2025, ολοκληρώνοντας την τριπλή εργολαβία που συμπληρώνει τον αυτοκινητόδρομο της Ολυμπία Οδού. Μεγάλο επόμενο οδικό έργο που βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης είναι το βόρειο τμήμα του Ε65, η πρόοδος του οποίου έχει ξεπεράσει το 75%, κατασκευάζεται από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ελέγχεται από τη θυγατρική της εταιρία Κεντρική Οδό, γεγονός που δίνει ορατότητα στην ολοκλήρωση και παράδοση του συνόλου του δρόμου εντός του 2026. Υπενθυμίζεται πως το βόρειο τμήμα του Ε65 αφορά σε 70,5 χιλιόμετρα που θα συνδέσουν την Καλαμπάκα με τα Γρεβενά και την Εγνατία Οδό. Ουσιαστικά στο «τελευταίο μίλι» απομένει να κατασκευαστούν λιγότερα από 46 χλμ. ώστε ο Ε65 να θεωρείται πλήρης. Ως γνωστόν στις αρχές του 2024 παραδόθηκε το νότιο τμήμα του Ε65, μήκους 32,5 χλμ. από την Εθνική Οδό έως τον Ανισόπεδο Κόμβο Ξυνιάδας, ενώνοντας επί της ουσίας το «τυφλό» μεσαίο τμήμα μήκους 93,5 χλμ. που είχε παραδοθεί ήδη από το 2020 έως τα Τρίκαλα. Επίσης στις αρχές του 2024 είχε παραδοθεί μέρος του βόρειου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου – περίπου 25 χλμ. από τα Τρίκαλα έως την Καλαμπάκα, με τον αυτοκινητόδρομο να είναι λειτουργικός για 136 χιλιόμετρα συνολικά. Σημειώνεται ότι ο άξονας θα συνδεθεί με την Εγνατία Οδό, για την οποία ως γνωστόν υπάρχει η εκκρεμότητα παράδοσής της στο νέο ιδιώτη παραχωρησιούχο που είναι η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EGIS, με όλες τις ενδείξεις να υποδεικνύουν πως αυτή η διαδικασία θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης τα έργα για την κατασκευή του Flyover της Θεσσαλονίκης από την κοινοπραξία Metlen – Άβαξ (έργο ΣΔΙΤ), αλλά και το δημόσιο οδικό έργο Μπράλος – Άμφισσα (με κατασκευαστή επίσης την τεχνική εταιρία Άβαξ) με ορίζοντα ολοκλήρωσης στο τέλος του 2027 αμφότερα. Σε καλό δρόμο ο ΒΟΑΚ Σε εξέλιξη βρίσκεται – αν και σε διαφορετικές φάσεις – το σπονδυλωτό οδικό έργο του ΒΟΑΚ (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης) που αποτελεί τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής υπό κατασκευή οδική υποδομή στη χώρα. Το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, μήκους 14 χλμ. που δημοπρατήθηκε ως δημόσιο έργο με κατασκευαστή τον όμιλο Aktor βρίσκεται σε εξέλιξη και σύμφωνα με το τελευταίο αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2026. Το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, το οποίο υλοποιείται με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, αφορά έργο συνολικού μήκους 22,4 χλμ. με ανάδοχο κοινοπραξία των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Aktor – Άκτωρ Παραχωρήσεις και βρίσκεται σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027. Το σημαντικότερο και μεγαλύτερο τμήμα του ΒΟΑΚ (157 χλμ.) υλοποιείται με σύμβαση παραχώρησης με ανάδοχο τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η σύμβαση προβλέπει την ταυτόχρονη κατασκευή και λειτουργία του δρόμου και άρα την τμηματική παράδοση του οδικού άξονα. Στην 35 ετών σύμβαση παραχώρησης, η διάρκεια μελετών και κατασκευαστικής περιόδου είναι στα 5 έτη και άρα το τμήμα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2030, εφόσον βεβαίως όλα κυλήσουν ομαλά τόσο όσον αφορά το στάδιο ωρίμασης (μελέτες, απαλλοτριώσεις, ενστάσεις), όσο και όσον αφορά τη φάση κατασκευής. Περιορισμένη η νέα «γενιά» οδικών έργων Ως γνωστόν τα νέα οδικά έργα στη χώρα φθίνουν, αφενός λόγω της κάλυψης της επικράτειας με λειτουργούντα αλλά και νέα δίκτυα, όσο και λόγω της αδυναμίας χρηματοδότησης αυτών από του πόρους ΕΣΠΑ. Παρόλα αυτά μέσα στο 2025 αναμένεται η δημοπράτηση ενός σημαντικού έργου στην Αττική, που αφορά τον τριπλό κόμβο Σκαραμαγκά, όπως έχει αναφέρει η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών. Ο χρονικός ορίζοντας της σύμβασης κατασκευής είναι 36 μήνες με εκτιμώμενο κόστος στα 65 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από το ΠΔΕ. Στη δεύτερη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου έχουν εισέλθει ωστόσο και δύο μεγάλα οδικά έργα ΣΔΙΤ στη Βόρεια Ελλάδα, για τα οποία θα υπάρξει κατάθεση δεσμευτικών οικονομικών προσφορών ενδεχομένως μέχρι το τέλος του 2025. Πρόκειται για τα έργα που αφορούν τους άξονες Θεσσαλονίκη – Έδεσσα και Δράμα – Αμφίπολη, οι προϋπολογισμοί των οποίων έχουν οριοθετηθεί για τον μεν άξονα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα στα 444,91 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ και για τον άξονα Δράμα – Αμφίπολη στα 248,54 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως στη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου είχαν εισέλθει οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ Παραχωρήσεις – Metlen, όμιλος Aktor και Άβαξ και για τους δύο διαγωνισμούς. Πρόκειται πάντως για έργα που θα υλοποιηθούν χωρίς διόδια και με πληρωμές διαθεσιμότητας για τους αναδόχους, που θα έχουν δικαίωμα εκμετάλλευσης για 30 χρόνια από την έναρξη της σύμβασης, με τα πρώτα τρία χρόνια να αφορούν στον εκτιμώμενο χρόνο για την περίοδο μελέτης – κατασκευής.
  5. Η κάλυψη της επικράτειας με λειτουργούντα αλλά και δίκτυα που ολοκληρώνονται σύντομα, καθώς και η αδυναμία χρηματοδότησης νέων από πόρους ΕΣΠΑ, ελαχιστοποιεί τις δυνατότητες για μια επόμενη μεγάλη γενιά οδικών υποδομών. Στη φάση ολοκλήρωσης εισέρχονται μεγάλα οδικά έργα, όπως το Πάτρα – Πύργος, το τελευταίο σκέλος του οποίου (10 χλμ. με ανάδοχο κατασκευαστή την εταιρία Άβαξ) αναμένεται να παραδοθεί το Νοέμβριο του 2025, ολοκληρώνοντας την τριπλή εργολαβία που συμπληρώνει τον αυτοκινητόδρομο της Ολυμπία Οδού. Μεγάλο επόμενο οδικό έργο που βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης είναι το βόρειο τμήμα του Ε65, η πρόοδος του οποίου έχει ξεπεράσει το 75%, κατασκευάζεται από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ελέγχεται από τη θυγατρική της εταιρία Κεντρική Οδό, γεγονός που δίνει ορατότητα στην ολοκλήρωση και παράδοση του συνόλου του δρόμου εντός του 2026. Υπενθυμίζεται πως το βόρειο τμήμα του Ε65 αφορά σε 70,5 χιλιόμετρα που θα συνδέσουν την Καλαμπάκα με τα Γρεβενά και την Εγνατία Οδό. Ουσιαστικά στο «τελευταίο μίλι» απομένει να κατασκευαστούν λιγότερα από 46 χλμ. ώστε ο Ε65 να θεωρείται πλήρης. Ως γνωστόν στις αρχές του 2024 παραδόθηκε το νότιο τμήμα του Ε65, μήκους 32,5 χλμ. από την Εθνική Οδό έως τον Ανισόπεδο Κόμβο Ξυνιάδας, ενώνοντας επί της ουσίας το «τυφλό» μεσαίο τμήμα μήκους 93,5 χλμ. που είχε παραδοθεί ήδη από το 2020 έως τα Τρίκαλα. Επίσης στις αρχές του 2024 είχε παραδοθεί μέρος του βόρειου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου – περίπου 25 χλμ. από τα Τρίκαλα έως την Καλαμπάκα, με τον αυτοκινητόδρομο να είναι λειτουργικός για 136 χιλιόμετρα συνολικά. Σημειώνεται ότι ο άξονας θα συνδεθεί με την Εγνατία Οδό, για την οποία ως γνωστόν υπάρχει η εκκρεμότητα παράδοσής της στο νέο ιδιώτη παραχωρησιούχο που είναι η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EGIS, με όλες τις ενδείξεις να υποδεικνύουν πως αυτή η διαδικασία θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης τα έργα για την κατασκευή του Flyover της Θεσσαλονίκης από την κοινοπραξία Metlen – Άβαξ (έργο ΣΔΙΤ), αλλά και το δημόσιο οδικό έργο Μπράλος – Άμφισσα (με κατασκευαστή επίσης την τεχνική εταιρία Άβαξ) με ορίζοντα ολοκλήρωσης στο τέλος του 2027 αμφότερα. Σε καλό δρόμο ο ΒΟΑΚ Σε εξέλιξη βρίσκεται – αν και σε διαφορετικές φάσεις – το σπονδυλωτό οδικό έργο του ΒΟΑΚ (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης) που αποτελεί τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής υπό κατασκευή οδική υποδομή στη χώρα. Το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, μήκους 14 χλμ. που δημοπρατήθηκε ως δημόσιο έργο με κατασκευαστή τον όμιλο Aktor βρίσκεται σε εξέλιξη και σύμφωνα με το τελευταίο αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2026. Το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, το οποίο υλοποιείται με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, αφορά έργο συνολικού μήκους 22,4 χλμ. με ανάδοχο κοινοπραξία των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Aktor – Άκτωρ Παραχωρήσεις και βρίσκεται σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027. Το σημαντικότερο και μεγαλύτερο τμήμα του ΒΟΑΚ (157 χλμ.) υλοποιείται με σύμβαση παραχώρησης με ανάδοχο τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η σύμβαση προβλέπει την ταυτόχρονη κατασκευή και λειτουργία του δρόμου και άρα την τμηματική παράδοση του οδικού άξονα. Στην 35 ετών σύμβαση παραχώρησης, η διάρκεια μελετών και κατασκευαστικής περιόδου είναι στα 5 έτη και άρα το τμήμα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2030, εφόσον βεβαίως όλα κυλήσουν ομαλά τόσο όσον αφορά το στάδιο ωρίμασης (μελέτες, απαλλοτριώσεις, ενστάσεις), όσο και όσον αφορά τη φάση κατασκευής. Περιορισμένη η νέα «γενιά» οδικών έργων Ως γνωστόν τα νέα οδικά έργα στη χώρα φθίνουν, αφενός λόγω της κάλυψης της επικράτειας με λειτουργούντα αλλά και νέα δίκτυα, όσο και λόγω της αδυναμίας χρηματοδότησης αυτών από του πόρους ΕΣΠΑ. Παρόλα αυτά μέσα στο 2025 αναμένεται η δημοπράτηση ενός σημαντικού έργου στην Αττική, που αφορά τον τριπλό κόμβο Σκαραμαγκά, όπως έχει αναφέρει η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών. Ο χρονικός ορίζοντας της σύμβασης κατασκευής είναι 36 μήνες με εκτιμώμενο κόστος στα 65 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από το ΠΔΕ. Στη δεύτερη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου έχουν εισέλθει ωστόσο και δύο μεγάλα οδικά έργα ΣΔΙΤ στη Βόρεια Ελλάδα, για τα οποία θα υπάρξει κατάθεση δεσμευτικών οικονομικών προσφορών ενδεχομένως μέχρι το τέλος του 2025. Πρόκειται για τα έργα που αφορούν τους άξονες Θεσσαλονίκη – Έδεσσα και Δράμα – Αμφίπολη, οι προϋπολογισμοί των οποίων έχουν οριοθετηθεί για τον μεν άξονα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα στα 444,91 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ και για τον άξονα Δράμα – Αμφίπολη στα 248,54 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως στη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου είχαν εισέλθει οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ Παραχωρήσεις – Metlen, όμιλος Aktor και Άβαξ και για τους δύο διαγωνισμούς. Πρόκειται πάντως για έργα που θα υλοποιηθούν χωρίς διόδια και με πληρωμές διαθεσιμότητας για τους αναδόχους, που θα έχουν δικαίωμα εκμετάλλευσης για 30 χρόνια από την έναρξη της σύμβασης, με τα πρώτα τρία χρόνια να αφορούν στον εκτιμώμενο χρόνο για την περίοδο μελέτης – κατασκευής. View full είδηση
  6. Η πρόσφατη διαβούλευση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το δίκτυο έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμματογενών καυσίμων στην Ελλάδα άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση για τον ρόλο της καύσης απορριμμάτων στην εθνική στρατηγική διαχείρισης αποβλήτων. Η μελέτη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θέτει σαφείς στόχους: μείωση της ταφής κάτω από 10%, συμπληρωματική λειτουργία της καύσης έναντι της ανακύκλωσης, παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, δημιουργία θέσεων εργασίας και τήρηση αυστηρών ευρωπαϊκών ορίων ρύπων. Όμως, το πραγματικό ερώτημα παραμένει: τι δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία τόσο για την περιβαλλοντική όσο και για την οικονομική διάσταση αυτής της επιλογής; Η ευρωπαϊκή εικόνα: δίκτυο εκατοντάδων μονάδων, αλλά και έντονες αντιπαραθέσεις Στην Ε.Ε. και τον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο λειτουργούν σήμερα περίπου 500–546 μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, με συνολική δυναμικότητα 100–114 εκατ. τόνους ετησίως. Μόνο το 2023, στην ΕΕ-27 κάηκαν 58 εκατ. τόνοι δημοτικών αποβλήτων (129 kg ανά κάτοικο), σύμφωνα με την Eurostat. Οι μεγάλες πόλεις της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες τις μονάδες WtE ως βασικό πυλώνα διαχείρισης, ενσωματώνοντάς τες σε δίκτυα τηλεθέρμανσης και βιομηχανικής ενέργειας. Παράλληλα, καταγράφεται ισχυρό επενδυτικό κύμα για αναβαθμίσεις απόδοσης και έργα δέσμευσης CO₂ (CCS): Στη Brescia (Ιταλία), η A2A επενδύει €110 εκατ. για αύξηση απόδοσης από 84% σε 98% και μείωση εκπομπών. Στην Κοπεγχάγη, το εμβληματικό CopenHill ξεκινά έργο CCS για δέσμευση 400.000 τόνων CO₂ ετησίως. Στο Όσλο, το Klemetsrud επανεκκινεί αντίστοιχο έργο με στόχο 350.000 τόνους. Στη Στοκχόλμη, η ΕΤΕπ χρηματοδοτεί με €260 εκατ. έργο BECCS για βιοενέργεια. Ωστόσο, η τάση δεν είναι μονοσήμαντη: εκατοντάδες ευρωπαϊκές πόλεις που υιοθετούν την προσέγγιση Zero Wasteαπορρίπτουν νέες μονάδες, επενδύοντας σε διαλογή στην πηγή, βιοαπόβλητα και μηχανική επεξεργασία υπολειμμάτων (MRBT). Περιβαλλοντικές επιπτώσεις: τι λένε οι μελέτες Η επιστημονική βιβλιογραφία δείχνει μια διαφοροποιημένη εικόνα: Σύγχρονες μονάδες με αυστηρά φίλτρα (BAT – Best Available Techniques) εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα εκπομπών βαρέων μετάλλων, διοξινών και μικροσωματιδίων, συχνά κάτω από τα όρια της Ε.Ε. Μελέτες στην Ιταλία, Σλοβακία και Ην. Βασίλειο καταγράφουν μικρή αύξηση συγκεντρώσεων NO₂ και PMσε αποστάσεις έως 3 χλμ., αλλά σε επίπεδα χαμηλότερα από άλλες πηγές όπως η κυκλοφορία. Η EEA δείχνει ότι οι εκπομπές διοξινών από τις μονάδες καύσης στην Ε.Ε. έχουν μειωθεί πάνω από 90% από το 1990, λόγω τεχνολογικών αναβαθμίσεων. Η έρευνα για υπερλεπτά σωματίδια (UFP) υπογραμμίζει ότι πάνω από το 90% των εκπεμπόμενων σωματιδίων μπορεί να είναι μικρότερα από 0,1 μm – δύσκολα φιλτραρίσιμα, με άγνωστη ακόμη πλήρως επίδραση στην υγεία. Παρά τις βελτιώσεις, η καύση έχει σημαντικό κλιματικό αποτύπωμα: η καύση 1 τόνου αποβλήτων παράγει περίπου 1 τόνο CO₂, ενώ το WtE έχει υψηλότερες εκπομπές CO₂e ανά MWh από τις περισσότερες ανανεώσιμες πηγές. Η αντιστάθμιση επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της αποφυγής εκπομπών μεθανίου από την ταφή. Η οικονομική διάσταση: ακριβή ή ανταγωνιστική ενέργεια; Η ενέργεια από WtE δεν είναι φθηνή. Στην Ευρώπη: Η τιμή παραγωγής κυμαίνεται £80–121/MWh για έργα με συμπαραγωγή, υψηλότερη από αιολικά (€60/MWh) και μεγάλης κλίμακας ηλιακά (€87/MWh), και κοντά στο κόστος ηλεκτροπαραγωγής από αέριο ή λιγνίτη (~€90–95/MWh). Το κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων με καύση σε σύγχρονες μονάδες κυμαίνεται συνήθως από €80 έως €120/τόνο, ενώ με νέα περιβαλλοντικά τέλη/ETS μπορεί να φτάσει τα £135–193/τόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο – υπερβαίνοντας το κόστος ταφής. Για την ελληνική ΣΜΠΕ, οι υπολογισμοί δείχνουν ότι το καθαρό κόστος για τους δήμους (μετά την πώληση της παραγόμενης ενέργειας) θα μπορούσε να φτάσει τα ~100 €/τόνο, δηλαδή έως και τριπλάσιο από το σημερινό τέλος ταφής. Η διάσταση της διαβούλευσης Η ευρωπαϊκή νομοθεσία (Οδηγία 2001/42/ΕΚ για Στρατηγικές Μελέτες και 2011/92/ΕΕ για Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) απαιτεί ουσιαστική δημόσια διαβούλευση και εξέταση εύλογων εναλλακτικών σεναρίων. Στη Γαλλία και το Βέλγιο, για παράδειγμα, η έγκριση νέων WtE συνδέεται με αποδείξεις ότι έχει εξαντληθεί η ανακύκλωση και η μείωση στην πηγή. Στην ελληνική περίπτωση, η διαβούλευση της ΣΜΠΕ μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία ώστε: να εξεταστούν σενάρια χωρίς νέες μονάδες και με ενίσχυση της διαλογής στην πηγή, να υπάρξουν δεσμεύσεις για δημοσιοποίηση σε πραγματικό χρόνο των εκπομπών, να ενσωματωθεί πρόβλεψη για CCS-ready σχεδιασμό, ακολουθώντας τις τάσεις των έργων στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Η ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων στην Ευρώπη δεν είναι μια μονοδιάστατη λύση: τεχνολογικά, μπορεί να λειτουργήσει με χαμηλές εκπομπές, οικονομικά όμως παραμένει ακριβή πηγή ενέργειας και απαιτεί σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Για την Ελλάδα, το κρίσιμο είναι να ληφθούν υπόψη τα διεθνή δεδομένα, τόσο στην περιβαλλοντική παρακολούθηση όσο και στην κοστολόγηση, ώστε η επιλογή να είναι αποτέλεσμα τεκμηριωμένης και διαφανούς διαδικασίας. 1. Επιδημιολογικές μελέτες & επιπτώσεις στην υγεία Μελέτη σε Ιταλία, Σλοβακία, Αγγλία (2011): Αξιολογήθηκαν οι επιδράσεις της καύσης και της ταφής σε άτομα που ζουν κοντά σε εγκαταστάσεις (≤ 3 km). Εντοπίστηκε μικρή αύξηση NO₂ (~0.14–0.23 µg/m³), χαμηλότερη για PM₁₀. Συμπέρασμα: μέτριες επιπτώσεις, σε σύγκριση με άλλες πηγές όπως κυκλοφορία ή βιομηχανία.(PMC, BioMed Central) Μετα-ανάλυση (PMC, 2023): Συνοπτική ανασκόπηση που υποδεικνύει ευρεία επιστημονική συμφωνία ότι οι σύγχρονες, καλά σχεδιασμένες μονάδες WtE έχουν χαμηλό κίνδυνο για την υγεία.(PMC) Μελέτη Greater London Authority (2020): Ανέλυσε 35 πρόσφατες επιστημονικές εργασίες. Το συμπέρασμα ήταν ότι οι ελεγχόμενες, σύγχρονες μονάδες είναι απίθανο να προκαλέσουν σοβαρό κίνδυνο υγείας (καρκίνος, αναπαραγωγή, νεογνική υγεία).(London City Hall) 2. Βιοχημικές επιπτώσεις & biomonitoring Σημασία του biomonitoring: Πόρισμα από Zero Waste Europe τονίζει ότι η παρακολούθηση του περιβάλλοντος (φυτά, τρόφιμα) κοντά σε μονάδες καύσης αποκαλύπτει ενδείξεις τοξικών ρύπων και υπογραμμίζει την ανάγκη για ενδελεχείς περιβαλλοντικές αξιολογήσεις.(Zero Waste Europe) Πολυκλώρια PCB & διοξίνες στο μητρικό γάλα (Ηνωμένο Βασίλειο): Μελέτη σε 194 πρώτες μητέρες κοντά σε μονάδες καύσης: δεν βρέθηκε άμεση συσχέτιση με απόσταση κατοικίας, αλλά με τα επίγεια σωματίδια από την καύση. Οι τιμές ήταν εντός φυσιολογικών ευρωπαϊκών ορίων, αλλά υπογραμμίζει ανάγκη για περισσότερη παρακολούθηση.(The Guardian) 3. Εκπομπές ρύπων & τεχνικές πτυχές Ευρωπαϊκή εικόνα εκπομπών (EEA, 2025): Οι συνολικές εκπομπές από μονάδες καύσης (WtE) εμφανίζουν σταθερότητα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις—ενδεικτικό της συνειδητής βελτίωσης και σταθεροποίησης.(European Environment Agency) Διοξίνες και άλλα τοξικά (Wikipedia & EEA😞 Νεότερες μονάδες, με συστήματα καθαρισμού, μειώνουν σημαντικά τις εκπομπές. Οι διοξίνες αποτελούσαν μεγάλο πρόβλημα παλιά, αλλά έχουν μειωθεί >90%. Τα υπόλοιπα κατάλοιπα (fly ash, bottom ash) περιέχουν βαρέα μέταλλα και πρέπει να διαχειρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα.(Wikipedia) Ιδιαίτερη πηγή UFP (ultrafine particles😞 Μελέτη (UK/US) δείχνει ότι >90% των εκπεμπόμενων σωματιδίων είναι υπερλεπτά (UFP<0.1 μm), τα οποία τα φίλτρα μπορεί να μην συγκρατούν αποτελεσματικά (από 5% έως 100% ανάλογα με μέγεθος).(arXiv) GHG και περιβαλλοντική απόδοση: Μία μελέτη (PLOS, 2023) αναφέρει ότι οι μονάδες καύσης έχουν μεγαλύτερες εκπομπές CO₂e ανά παραγόμενη kWh (1707 g CO₂e/kWh), υπερέχοντας άλλων πηγών ενέργειας—και θίγεται ότι θεωρούνται «καθαρές» λάθος.(London City Hall, journals.plos.org) Κόστος παραγωγής ενέργειας (ανά MWh) Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μέσω συστήματος Contracts for Difference (CfD), η τιμή εγγύησης (“strike price”) για WtE με συμπαραγωγή (CHP) έχει κυμανθεί: £80/MWh (2015–2019) Έως £116–121/MWh (2023–2024) (SCIEPublish, Wikipedia, Wikipedia) Άλλες πηγές ενέργειας – EU (2018): Αιολικά (έδαφος): ~€60/MWh Ηλιακά (PV, μεγάλα έργα): ~€87/MWh Αέριο CCGT: ~€95/MWh Λιγνίτης / κάρβουνο: ~€90/MWh (Energy) → Συμπέρασμα: Η ενέργεια από WtE είναι ακριβότερη από τα πιο φθηνά ΑΠΕ (ηλιακά & αιολικά), αλλά όχι δραματικά ακριβότερη από τα ορυκτά. Επιπτώσεις από νέους φόρους / ETS (Ηνωμένο Βασίλειο) Η επέκταση του ETS (Emissions Trading Scheme) στα WtE αναμένεται να φέρει κόστος £135–193 ανά τόνο απορριμμάτων, ενώ το κόστος ταφής κυμαίνεται £146–156/τόνο και η εξαγωγή £111–124/τόνο (RenewablesRoadmap, The Guardian). → Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι ενδέχεται να επιβαρυνθούν σημαντικά, και μπορεί να γίνει φθηνότερο να συνεχίσουν την ταφή ή να εξάγουν απορρίμματα, αρκετά οικονομικά. Εκτίμηση παραγωγής και επενδύσεων Iru Power Plant – Εσθονία: Εγκατεστημένη ισχύς WtE: 17 MW + θερμότητα Κόστος κατασκευής μονάδας: €105 εκατ. (Wikipedia) Gloucestershire WtE (Γλασκόβη, Αγγλία): Ισχύς: 14.5 MW παραγωγής – ~116 GWh/έτος Κόστος επένδυσης: £633 εκατ. Κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων: £112.47/τόνο (Wikipedia) Παράμετρος Εκτίμηση / Σύγκριση Τιμές ενέργειας (WtE) ~£80–121/MWh – πιο ακριβή από ΑΠΕ, κοντά σε ορυκτά Κόστος απορριμμάτων (UK) ~£112/τόνο για επεξεργασία με WtE Κόστος από φόρους (ETS) £135–193/τόνο – πιθανά πιο ακριβό από ταφή Κατασκευαστικό κόστος Τουλάχιστον δεκάδες έως εκατοντάδες εκατ. € Συμπέρασμα: Η ενέργεια από καύση απορριμμάτων μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμη σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα—όπως όταν αντικαθιστά ταφή με υψηλό κόστος ή όταν συνδυάζεται με τηλεθέρμανση ή συμπαραγωγή. Ωστόσο, σε σύγκριση με φθηνότερες ΑΠΕ (ηλιακή, αιολική), είναι σαφώς πιο ακριβή. Επιπλέον, νέα περιβαλλοντικά κόστη ή φόροι (όπως ETS) μπορούν να αλλάξουν δυναμικά την οικονομική αποδοτικότητα. View full είδηση
  7. Η πρόσφατη διαβούλευση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το δίκτυο έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμματογενών καυσίμων στην Ελλάδα άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση για τον ρόλο της καύσης απορριμμάτων στην εθνική στρατηγική διαχείρισης αποβλήτων. Η μελέτη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θέτει σαφείς στόχους: μείωση της ταφής κάτω από 10%, συμπληρωματική λειτουργία της καύσης έναντι της ανακύκλωσης, παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, δημιουργία θέσεων εργασίας και τήρηση αυστηρών ευρωπαϊκών ορίων ρύπων. Όμως, το πραγματικό ερώτημα παραμένει: τι δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία τόσο για την περιβαλλοντική όσο και για την οικονομική διάσταση αυτής της επιλογής; Η ευρωπαϊκή εικόνα: δίκτυο εκατοντάδων μονάδων, αλλά και έντονες αντιπαραθέσεις Στην Ε.Ε. και τον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο λειτουργούν σήμερα περίπου 500–546 μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, με συνολική δυναμικότητα 100–114 εκατ. τόνους ετησίως. Μόνο το 2023, στην ΕΕ-27 κάηκαν 58 εκατ. τόνοι δημοτικών αποβλήτων (129 kg ανά κάτοικο), σύμφωνα με την Eurostat. Οι μεγάλες πόλεις της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες τις μονάδες WtE ως βασικό πυλώνα διαχείρισης, ενσωματώνοντάς τες σε δίκτυα τηλεθέρμανσης και βιομηχανικής ενέργειας. Παράλληλα, καταγράφεται ισχυρό επενδυτικό κύμα για αναβαθμίσεις απόδοσης και έργα δέσμευσης CO₂ (CCS): Στη Brescia (Ιταλία), η A2A επενδύει €110 εκατ. για αύξηση απόδοσης από 84% σε 98% και μείωση εκπομπών. Στην Κοπεγχάγη, το εμβληματικό CopenHill ξεκινά έργο CCS για δέσμευση 400.000 τόνων CO₂ ετησίως. Στο Όσλο, το Klemetsrud επανεκκινεί αντίστοιχο έργο με στόχο 350.000 τόνους. Στη Στοκχόλμη, η ΕΤΕπ χρηματοδοτεί με €260 εκατ. έργο BECCS για βιοενέργεια. Ωστόσο, η τάση δεν είναι μονοσήμαντη: εκατοντάδες ευρωπαϊκές πόλεις που υιοθετούν την προσέγγιση Zero Wasteαπορρίπτουν νέες μονάδες, επενδύοντας σε διαλογή στην πηγή, βιοαπόβλητα και μηχανική επεξεργασία υπολειμμάτων (MRBT). Περιβαλλοντικές επιπτώσεις: τι λένε οι μελέτες Η επιστημονική βιβλιογραφία δείχνει μια διαφοροποιημένη εικόνα: Σύγχρονες μονάδες με αυστηρά φίλτρα (BAT – Best Available Techniques) εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα εκπομπών βαρέων μετάλλων, διοξινών και μικροσωματιδίων, συχνά κάτω από τα όρια της Ε.Ε. Μελέτες στην Ιταλία, Σλοβακία και Ην. Βασίλειο καταγράφουν μικρή αύξηση συγκεντρώσεων NO₂ και PMσε αποστάσεις έως 3 χλμ., αλλά σε επίπεδα χαμηλότερα από άλλες πηγές όπως η κυκλοφορία. Η EEA δείχνει ότι οι εκπομπές διοξινών από τις μονάδες καύσης στην Ε.Ε. έχουν μειωθεί πάνω από 90% από το 1990, λόγω τεχνολογικών αναβαθμίσεων. Η έρευνα για υπερλεπτά σωματίδια (UFP) υπογραμμίζει ότι πάνω από το 90% των εκπεμπόμενων σωματιδίων μπορεί να είναι μικρότερα από 0,1 μm – δύσκολα φιλτραρίσιμα, με άγνωστη ακόμη πλήρως επίδραση στην υγεία. Παρά τις βελτιώσεις, η καύση έχει σημαντικό κλιματικό αποτύπωμα: η καύση 1 τόνου αποβλήτων παράγει περίπου 1 τόνο CO₂, ενώ το WtE έχει υψηλότερες εκπομπές CO₂e ανά MWh από τις περισσότερες ανανεώσιμες πηγές. Η αντιστάθμιση επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της αποφυγής εκπομπών μεθανίου από την ταφή. Η οικονομική διάσταση: ακριβή ή ανταγωνιστική ενέργεια; Η ενέργεια από WtE δεν είναι φθηνή. Στην Ευρώπη: Η τιμή παραγωγής κυμαίνεται £80–121/MWh για έργα με συμπαραγωγή, υψηλότερη από αιολικά (€60/MWh) και μεγάλης κλίμακας ηλιακά (€87/MWh), και κοντά στο κόστος ηλεκτροπαραγωγής από αέριο ή λιγνίτη (~€90–95/MWh). Το κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων με καύση σε σύγχρονες μονάδες κυμαίνεται συνήθως από €80 έως €120/τόνο, ενώ με νέα περιβαλλοντικά τέλη/ETS μπορεί να φτάσει τα £135–193/τόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο – υπερβαίνοντας το κόστος ταφής. Για την ελληνική ΣΜΠΕ, οι υπολογισμοί δείχνουν ότι το καθαρό κόστος για τους δήμους (μετά την πώληση της παραγόμενης ενέργειας) θα μπορούσε να φτάσει τα ~100 €/τόνο, δηλαδή έως και τριπλάσιο από το σημερινό τέλος ταφής. Η διάσταση της διαβούλευσης Η ευρωπαϊκή νομοθεσία (Οδηγία 2001/42/ΕΚ για Στρατηγικές Μελέτες και 2011/92/ΕΕ για Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) απαιτεί ουσιαστική δημόσια διαβούλευση και εξέταση εύλογων εναλλακτικών σεναρίων. Στη Γαλλία και το Βέλγιο, για παράδειγμα, η έγκριση νέων WtE συνδέεται με αποδείξεις ότι έχει εξαντληθεί η ανακύκλωση και η μείωση στην πηγή. Στην ελληνική περίπτωση, η διαβούλευση της ΣΜΠΕ μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία ώστε: να εξεταστούν σενάρια χωρίς νέες μονάδες και με ενίσχυση της διαλογής στην πηγή, να υπάρξουν δεσμεύσεις για δημοσιοποίηση σε πραγματικό χρόνο των εκπομπών, να ενσωματωθεί πρόβλεψη για CCS-ready σχεδιασμό, ακολουθώντας τις τάσεις των έργων στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Η ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων στην Ευρώπη δεν είναι μια μονοδιάστατη λύση: τεχνολογικά, μπορεί να λειτουργήσει με χαμηλές εκπομπές, οικονομικά όμως παραμένει ακριβή πηγή ενέργειας και απαιτεί σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Για την Ελλάδα, το κρίσιμο είναι να ληφθούν υπόψη τα διεθνή δεδομένα, τόσο στην περιβαλλοντική παρακολούθηση όσο και στην κοστολόγηση, ώστε η επιλογή να είναι αποτέλεσμα τεκμηριωμένης και διαφανούς διαδικασίας. 1. Επιδημιολογικές μελέτες & επιπτώσεις στην υγεία Μελέτη σε Ιταλία, Σλοβακία, Αγγλία (2011): Αξιολογήθηκαν οι επιδράσεις της καύσης και της ταφής σε άτομα που ζουν κοντά σε εγκαταστάσεις (≤ 3 km). Εντοπίστηκε μικρή αύξηση NO₂ (~0.14–0.23 µg/m³), χαμηλότερη για PM₁₀. Συμπέρασμα: μέτριες επιπτώσεις, σε σύγκριση με άλλες πηγές όπως κυκλοφορία ή βιομηχανία.(PMC, BioMed Central) Μετα-ανάλυση (PMC, 2023): Συνοπτική ανασκόπηση που υποδεικνύει ευρεία επιστημονική συμφωνία ότι οι σύγχρονες, καλά σχεδιασμένες μονάδες WtE έχουν χαμηλό κίνδυνο για την υγεία.(PMC) Μελέτη Greater London Authority (2020): Ανέλυσε 35 πρόσφατες επιστημονικές εργασίες. Το συμπέρασμα ήταν ότι οι ελεγχόμενες, σύγχρονες μονάδες είναι απίθανο να προκαλέσουν σοβαρό κίνδυνο υγείας (καρκίνος, αναπαραγωγή, νεογνική υγεία).(London City Hall) 2. Βιοχημικές επιπτώσεις & biomonitoring Σημασία του biomonitoring: Πόρισμα από Zero Waste Europe τονίζει ότι η παρακολούθηση του περιβάλλοντος (φυτά, τρόφιμα) κοντά σε μονάδες καύσης αποκαλύπτει ενδείξεις τοξικών ρύπων και υπογραμμίζει την ανάγκη για ενδελεχείς περιβαλλοντικές αξιολογήσεις.(Zero Waste Europe) Πολυκλώρια PCB & διοξίνες στο μητρικό γάλα (Ηνωμένο Βασίλειο): Μελέτη σε 194 πρώτες μητέρες κοντά σε μονάδες καύσης: δεν βρέθηκε άμεση συσχέτιση με απόσταση κατοικίας, αλλά με τα επίγεια σωματίδια από την καύση. Οι τιμές ήταν εντός φυσιολογικών ευρωπαϊκών ορίων, αλλά υπογραμμίζει ανάγκη για περισσότερη παρακολούθηση.(The Guardian) 3. Εκπομπές ρύπων & τεχνικές πτυχές Ευρωπαϊκή εικόνα εκπομπών (EEA, 2025): Οι συνολικές εκπομπές από μονάδες καύσης (WtE) εμφανίζουν σταθερότητα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις—ενδεικτικό της συνειδητής βελτίωσης και σταθεροποίησης.(European Environment Agency) Διοξίνες και άλλα τοξικά (Wikipedia & EEA😞 Νεότερες μονάδες, με συστήματα καθαρισμού, μειώνουν σημαντικά τις εκπομπές. Οι διοξίνες αποτελούσαν μεγάλο πρόβλημα παλιά, αλλά έχουν μειωθεί >90%. Τα υπόλοιπα κατάλοιπα (fly ash, bottom ash) περιέχουν βαρέα μέταλλα και πρέπει να διαχειρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα.(Wikipedia) Ιδιαίτερη πηγή UFP (ultrafine particles😞 Μελέτη (UK/US) δείχνει ότι >90% των εκπεμπόμενων σωματιδίων είναι υπερλεπτά (UFP<0.1 μm), τα οποία τα φίλτρα μπορεί να μην συγκρατούν αποτελεσματικά (από 5% έως 100% ανάλογα με μέγεθος).(arXiv) GHG και περιβαλλοντική απόδοση: Μία μελέτη (PLOS, 2023) αναφέρει ότι οι μονάδες καύσης έχουν μεγαλύτερες εκπομπές CO₂e ανά παραγόμενη kWh (1707 g CO₂e/kWh), υπερέχοντας άλλων πηγών ενέργειας—και θίγεται ότι θεωρούνται «καθαρές» λάθος.(London City Hall, journals.plos.org) Κόστος παραγωγής ενέργειας (ανά MWh) Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μέσω συστήματος Contracts for Difference (CfD), η τιμή εγγύησης (“strike price”) για WtE με συμπαραγωγή (CHP) έχει κυμανθεί: £80/MWh (2015–2019) Έως £116–121/MWh (2023–2024) (SCIEPublish, Wikipedia, Wikipedia) Άλλες πηγές ενέργειας – EU (2018): Αιολικά (έδαφος): ~€60/MWh Ηλιακά (PV, μεγάλα έργα): ~€87/MWh Αέριο CCGT: ~€95/MWh Λιγνίτης / κάρβουνο: ~€90/MWh (Energy) → Συμπέρασμα: Η ενέργεια από WtE είναι ακριβότερη από τα πιο φθηνά ΑΠΕ (ηλιακά & αιολικά), αλλά όχι δραματικά ακριβότερη από τα ορυκτά. Επιπτώσεις από νέους φόρους / ETS (Ηνωμένο Βασίλειο) Η επέκταση του ETS (Emissions Trading Scheme) στα WtE αναμένεται να φέρει κόστος £135–193 ανά τόνο απορριμμάτων, ενώ το κόστος ταφής κυμαίνεται £146–156/τόνο και η εξαγωγή £111–124/τόνο (RenewablesRoadmap, The Guardian). → Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι ενδέχεται να επιβαρυνθούν σημαντικά, και μπορεί να γίνει φθηνότερο να συνεχίσουν την ταφή ή να εξάγουν απορρίμματα, αρκετά οικονομικά. Εκτίμηση παραγωγής και επενδύσεων Iru Power Plant – Εσθονία: Εγκατεστημένη ισχύς WtE: 17 MW + θερμότητα Κόστος κατασκευής μονάδας: €105 εκατ. (Wikipedia) Gloucestershire WtE (Γλασκόβη, Αγγλία): Ισχύς: 14.5 MW παραγωγής – ~116 GWh/έτος Κόστος επένδυσης: £633 εκατ. Κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων: £112.47/τόνο (Wikipedia) Παράμετρος Εκτίμηση / Σύγκριση Τιμές ενέργειας (WtE) ~£80–121/MWh – πιο ακριβή από ΑΠΕ, κοντά σε ορυκτά Κόστος απορριμμάτων (UK) ~£112/τόνο για επεξεργασία με WtE Κόστος από φόρους (ETS) £135–193/τόνο – πιθανά πιο ακριβό από ταφή Κατασκευαστικό κόστος Τουλάχιστον δεκάδες έως εκατοντάδες εκατ. € Συμπέρασμα: Η ενέργεια από καύση απορριμμάτων μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμη σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα—όπως όταν αντικαθιστά ταφή με υψηλό κόστος ή όταν συνδυάζεται με τηλεθέρμανση ή συμπαραγωγή. Ωστόσο, σε σύγκριση με φθηνότερες ΑΠΕ (ηλιακή, αιολική), είναι σαφώς πιο ακριβή. Επιπλέον, νέα περιβαλλοντικά κόστη ή φόροι (όπως ETS) μπορούν να αλλάξουν δυναμικά την οικονομική αποδοτικότητα.
  8. Προέλαση και στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των φωτοβολταϊκών δείχνουν τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ αναφορικά με τις μονάδες ΑΠΕ που βρίσκονταν εν λειτουργία ή είχαν κλειδώσει ηλεκτρικό «χώρο» μέχρι τον Απρίλιο του 2025. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, στα εν λειτουργία έργα τα ηλιακά έχουν ήδη κλείσει σημαντικά την «ψαλίδα» έναντι των αιολικών. Επίσης, είναι προεξοφλημένο πως η ηλιακή τεχνολογία θα κυριαρχήσει και στο ΕΣΜΗΕ, με βάση τη «δεξαμενή» των πράσινων σταθμών που έχουν λάβει οριστικές προσφορές σύνδεσης. Επομένως, είναι προεξοφλημένη η ακόμη μεγαλύτερη ανισορροπία στο ενεργειακό μίγμα, με δεδομένο ότι, λόγω της ισχύος των ανεμογεννητριών, στο σύστημα μεταφοράς ανέκαθεν κυριαρχούσαν τα έργα αιολικής τεχνολογίας. Ανισορροπία που, αν δεν αντιμετωπιστεί, θα επιδεινώσει όλες τις αρρυθμίες οι οποίες έχουν ήδη γίνει ορατές και οφείλονται στο γεγονός ότι η πλειονότητα της «πράσινης» παραγωγής συγκεντρώνεται γύρω από τις μεσημβρινές ώρες. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από σχετικό πίνακα που, όπως έγραψε το energypress, συνόδευε έγγραφο του Διαχειριστή που διαβιβάστηκε στη Βουλή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Σύμφωνα με το έγγραφο, σε εκείνο το χρονικό σημείο η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ βρισκόταν στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ στα 7.741 Μεγαβάτ συν 699 Μεγαβάτ σε αντλησιοταμιευτικά. Με βάση την επεξεργασία των δεδομένων του πίνακα από το energypress, προκύπτει από το εν λειτουργία χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ, τα 4,41 Γιγαβάτ περίπου αφορούν αιολικά έργα και τα 3,18 Γιγαβάτ φωτοβολταϊκά. Σε αντιδιαστολή, όπως είχε γράψει το energypress, στο τέλος του 2024 (δηλαδή τέσσερις μήνες νωρίτερα) στο ηλεκτρικό σύστημα υπήρχαν εν λειτουργία έργα 6,8 Γιγαβάτ περίπου. Από αυτά, τα 4,1 Γιγαβάτ αφορούσαν αιολικά και τα 2,6 φωτοβολταϊκά. Κάτι που σημαίνει ότι, από τα έργα που «μπήκαν στην πρίζα» μέσα στο 2025, «ροκανίστηκε» κατά 250 Μεγαβάτ η πρωτοκαθεδρία των αιολικών έναντι των φωτοβολταϊκών. Ακόμη όμως πιο ενδεικτικά για τη μονοκαλλιέργεια των ηλιακών πάρκων (και στην περίπτωση των «μεγάλων» συστημάτων) είναι τα στοιχεία των έργων που έχουν λάβει προσφορές σύνδεσης από τον Διαχειριστή. Και αυτό γιατί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι εντυπωσιακή η κυριαρχία των φωτοβολταϊκών, καθώς τα έργα που έχουν δεσμεύσει ηλεκτρικό «χώρο» αθροίζουν περί τα 10,2 Γιγαβάτ, ενώ τα αντίστοιχα αιολικά περιορίζονται περίπου στο 1/3, καθώς δεν ξεπερνούν τα 3,16 Γιγαβάτ. Συνολικά, τα έργα με ΟΠΣ στο ΕΣΜΗΕ άγγιζαν τα 14,8 Γιγαβάτ τον Απρίλιο του 2024. Το μερίδιο των φωτοβολταϊκών σε αυτή τη «δεξαμενή» φτάνει το 69%, ενώ των αιολικών το 21%. Με δεδομένο ότι τα έργα ΑΠΕ που έχουν δεσμεύσει ηλεκτρικό «χώρο» αποτελούν τον πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη για την περαιτέρω ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ, τα παραπάνω ποσοστά προεξοφλούν πως τα ηλιακά πάρκα συν τω χρόνω θα κυριαρχήσουν και στο ΕΣΜΗΕ (όπως συμβαίνει στο δίκτυο διανομής). Μάλιστα, στην υπόθεση ότι θα υλοποιηθούν όλες οι μονάδες με ΟΠΣ, τα εν λειτουργία και ώριμα φωτοβολταϊκά στο ΕΣΜΗΕ αθροίζουν ένα portfolio 13,35 Γιγαβάτ. Επομένως, μόνο οι μονάδες στο σύστημα μεταφοράς προσεγγίζουν τον στόχο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ για το 2030, ο οποίος έχει «τοποθετήσει» τα ηλιακά πάρκα στα 13,5 Γιγαβάτ στο τέλος της 10ετίας. Στον αντίποδα, από εν λειτουργία αιολικά και αιολικά με ΟΠΣ προκύπτει ένα portfolio 7,5 Γιγαβάτ. Η παραπάνω εικόνα δείχνει ότι θα μεγεθυνθούν οι παρενέργειες από την ολοένα και πιο συχνή κατάρρευση των χονδρεμπορικών τιμών κατά τις μεσημβρινές ώρες, με επίσης ολοένα μεγαλύτερες περικοπές «πράσινης» παραγωγής. Είναι εξάλλου ενδεικτικό ότι φέτος εφαρμόστηκε «ψαλίδι» σε «πράσινες» Μεγαβατώρες και τους τρεις θερινούς μήνες, με την DAM να «γυρίζει» σε αρνητικό έδαφος μόλις το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Μάλιστα, η έλευση των πρώτων μπαταριών δεν αναμένεται πριν από το καλοκαίρι του 2026, ώστε να ξεκινήσει να αμβλύνεται το πρόβλημα. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει προαναγγείλει την προώθηση λύσεων από τις αρχές Σεπτεμβρίου σε μία σειρά από προβλήματα που ταλανίζουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η επέλαση των φωτοβολταϊκών έργων. Συγκεκριμένα, από το βήμα του 8th InvestGR Forum, ο υφυπουργός περιβάλλοντος και ενέργειας, Νίκος Τσάφος, είχε σημειώσει ότι χρειάζονται περισσότερα αιολικά έργα, ωστόσο εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο θα επιτευχθεί η νέα ισορροπία. «Αυτό εξετάζουμε. Μέχρι πρόσφατα είχαμε ισορροπία, σε ότι αφορά την παραγωγή, όχι την ισχύ. Αυτή την ισορροπία θέλουμε να επαναφέρουμε», είχε σχολιάσει χαρακτηριστικά.
  9. Προέλαση και στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των φωτοβολταϊκών δείχνουν τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ αναφορικά με τις μονάδες ΑΠΕ που βρίσκονταν εν λειτουργία ή είχαν κλειδώσει ηλεκτρικό «χώρο» μέχρι τον Απρίλιο του 2025. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, στα εν λειτουργία έργα τα ηλιακά έχουν ήδη κλείσει σημαντικά την «ψαλίδα» έναντι των αιολικών. Επίσης, είναι προεξοφλημένο πως η ηλιακή τεχνολογία θα κυριαρχήσει και στο ΕΣΜΗΕ, με βάση τη «δεξαμενή» των πράσινων σταθμών που έχουν λάβει οριστικές προσφορές σύνδεσης. Επομένως, είναι προεξοφλημένη η ακόμη μεγαλύτερη ανισορροπία στο ενεργειακό μίγμα, με δεδομένο ότι, λόγω της ισχύος των ανεμογεννητριών, στο σύστημα μεταφοράς ανέκαθεν κυριαρχούσαν τα έργα αιολικής τεχνολογίας. Ανισορροπία που, αν δεν αντιμετωπιστεί, θα επιδεινώσει όλες τις αρρυθμίες οι οποίες έχουν ήδη γίνει ορατές και οφείλονται στο γεγονός ότι η πλειονότητα της «πράσινης» παραγωγής συγκεντρώνεται γύρω από τις μεσημβρινές ώρες. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από σχετικό πίνακα που, όπως έγραψε το energypress, συνόδευε έγγραφο του Διαχειριστή που διαβιβάστηκε στη Βουλή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Σύμφωνα με το έγγραφο, σε εκείνο το χρονικό σημείο η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ βρισκόταν στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ στα 7.741 Μεγαβάτ συν 699 Μεγαβάτ σε αντλησιοταμιευτικά. Με βάση την επεξεργασία των δεδομένων του πίνακα από το energypress, προκύπτει από το εν λειτουργία χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ, τα 4,41 Γιγαβάτ περίπου αφορούν αιολικά έργα και τα 3,18 Γιγαβάτ φωτοβολταϊκά. Σε αντιδιαστολή, όπως είχε γράψει το energypress, στο τέλος του 2024 (δηλαδή τέσσερις μήνες νωρίτερα) στο ηλεκτρικό σύστημα υπήρχαν εν λειτουργία έργα 6,8 Γιγαβάτ περίπου. Από αυτά, τα 4,1 Γιγαβάτ αφορούσαν αιολικά και τα 2,6 φωτοβολταϊκά. Κάτι που σημαίνει ότι, από τα έργα που «μπήκαν στην πρίζα» μέσα στο 2025, «ροκανίστηκε» κατά 250 Μεγαβάτ η πρωτοκαθεδρία των αιολικών έναντι των φωτοβολταϊκών. Ακόμη όμως πιο ενδεικτικά για τη μονοκαλλιέργεια των ηλιακών πάρκων (και στην περίπτωση των «μεγάλων» συστημάτων) είναι τα στοιχεία των έργων που έχουν λάβει προσφορές σύνδεσης από τον Διαχειριστή. Και αυτό γιατί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι εντυπωσιακή η κυριαρχία των φωτοβολταϊκών, καθώς τα έργα που έχουν δεσμεύσει ηλεκτρικό «χώρο» αθροίζουν περί τα 10,2 Γιγαβάτ, ενώ τα αντίστοιχα αιολικά περιορίζονται περίπου στο 1/3, καθώς δεν ξεπερνούν τα 3,16 Γιγαβάτ. Συνολικά, τα έργα με ΟΠΣ στο ΕΣΜΗΕ άγγιζαν τα 14,8 Γιγαβάτ τον Απρίλιο του 2024. Το μερίδιο των φωτοβολταϊκών σε αυτή τη «δεξαμενή» φτάνει το 69%, ενώ των αιολικών το 21%. Με δεδομένο ότι τα έργα ΑΠΕ που έχουν δεσμεύσει ηλεκτρικό «χώρο» αποτελούν τον πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη για την περαιτέρω ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ, τα παραπάνω ποσοστά προεξοφλούν πως τα ηλιακά πάρκα συν τω χρόνω θα κυριαρχήσουν και στο ΕΣΜΗΕ (όπως συμβαίνει στο δίκτυο διανομής). Μάλιστα, στην υπόθεση ότι θα υλοποιηθούν όλες οι μονάδες με ΟΠΣ, τα εν λειτουργία και ώριμα φωτοβολταϊκά στο ΕΣΜΗΕ αθροίζουν ένα portfolio 13,35 Γιγαβάτ. Επομένως, μόνο οι μονάδες στο σύστημα μεταφοράς προσεγγίζουν τον στόχο του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ για το 2030, ο οποίος έχει «τοποθετήσει» τα ηλιακά πάρκα στα 13,5 Γιγαβάτ στο τέλος της 10ετίας. Στον αντίποδα, από εν λειτουργία αιολικά και αιολικά με ΟΠΣ προκύπτει ένα portfolio 7,5 Γιγαβάτ. Η παραπάνω εικόνα δείχνει ότι θα μεγεθυνθούν οι παρενέργειες από την ολοένα και πιο συχνή κατάρρευση των χονδρεμπορικών τιμών κατά τις μεσημβρινές ώρες, με επίσης ολοένα μεγαλύτερες περικοπές «πράσινης» παραγωγής. Είναι εξάλλου ενδεικτικό ότι φέτος εφαρμόστηκε «ψαλίδι» σε «πράσινες» Μεγαβατώρες και τους τρεις θερινούς μήνες, με την DAM να «γυρίζει» σε αρνητικό έδαφος μόλις το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Μάλιστα, η έλευση των πρώτων μπαταριών δεν αναμένεται πριν από το καλοκαίρι του 2026, ώστε να ξεκινήσει να αμβλύνεται το πρόβλημα. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει προαναγγείλει την προώθηση λύσεων από τις αρχές Σεπτεμβρίου σε μία σειρά από προβλήματα που ταλανίζουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η επέλαση των φωτοβολταϊκών έργων. Συγκεκριμένα, από το βήμα του 8th InvestGR Forum, ο υφυπουργός περιβάλλοντος και ενέργειας, Νίκος Τσάφος, είχε σημειώσει ότι χρειάζονται περισσότερα αιολικά έργα, ωστόσο εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο θα επιτευχθεί η νέα ισορροπία. «Αυτό εξετάζουμε. Μέχρι πρόσφατα είχαμε ισορροπία, σε ότι αφορά την παραγωγή, όχι την ισχύ. Αυτή την ισορροπία θέλουμε να επαναφέρουμε», είχε σχολιάσει χαρακτηριστικά. View full είδηση
  10. Για 20 χρόνια, το Google Earth μάς έχει βοηθήσει να εξερευνήσουμε και να κατανοήσουμε τον κόσμο. Με δισεκατομμύρια εικόνες από εναέρια φωτογραφία, δορυφορικές λήψεις, Street View και τρισδιάστατες (3D) απεικονίσεις, το Google Earth προσφέρει μια εντυπωσιακή εικόνα του πλανήτη μας. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο το έχουν χρησιμοποιήσει για να δημιουργήσουν πιο ανθεκτικές πόλεις, πιο δυνατές κοινότητες και έναν πιο υγιή πλανήτη. Μόνο τον τελευταίο χρόνο, οι αναζητήσεις τοποθεσιών στο Google Earth ξεπέρασαν τα 2 δισεκατομμύρια. Η Ρώμη σε 3D απεικόνιση απο το Google Earth. Στις 24 Ιουνίου, η Google γιόρτασε τα 20ά γενέθλια του Google Earth, φέρνοντας το ιστορικό υλικό του Street View στο Google Earth. Πλέον, μπορείτε να εξερευνήσετε τα θαύματα του πλανήτη από ακόμα περισσότερες οπτικές — είτε από ψηλά, είτε σε επίπεδο δρόμου. Παράλληλα, η Google κάνει μια χρονική αναδρομή στα σημαντικότερα ορόσημα του Google Earth: 2005: Το Google Earth έγινε viral αμέσως μετά την κυκλοφορία του, με 100 εκατομμύρια λήψεις μόνο την πρώτη εβδομάδα. Δύο μήνες αργότερα, ο τυφώνας Κατρίνα έπληξε τις ΗΠΑ και η Google συνεργάστηκε άμεσα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) για να παρέχει ενημερωμένο φωτογραφικό υλικό στους διασώστες επί τόπου — μια πρόγευση του αντίκτυπου που επρόκειτο να έχει το Google Earth . 2008: Ο επιστήμονας Chris Simpson ανακάλυψε περιθωριακούς κοραλλιογενείς υφάλους — ένα σπάνιο είδος ύφαλου που αποκαλείται συχνά «το τροπικό δάσος της θάλασσας» — στα δυτικά παράλια της Αυστραλίας, όταν εντόπισε έναν ασυνήθιστο σχηματισμό σε δορυφορικές εικόνες του Google Earth. Οι περιθωριακοί ύφαλοι προσφέρουν καταφύγιο και τροφή σε ένα τέταρτο της θαλάσσιας ζωής και μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα όσα συμβαίνουν στους ωκεανούς. 2010: Επιστήμονες χρησιμοποίησαν το Google Earth για να εντοπίσουν σπήλαια και απολιθωματοφόρες τοποθεσίες μέσα από δορυφορικές εικόνες, γεγονός που συνέβαλε στην ανακάλυψη ενός εντελώς νέου είδους ανθρωποειδούς, του Australopithecus sediba. Δορυφορική λήψη του Google Earth απο τα Νησιά Μάρσαλ. 2012: Η Google δημοσίευσε εικόνες του Όκλαντ στην Καλιφόρνια, χρησιμοποιώντας χαρταετούς και μπαλόνια. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η εταιρεία κατέγραψε εικόνες από κάτι διαφορετικό πέρα από αεροπλάνα ή δορυφόρους, χάρη στο Public Laboratory for Open Technology and Science. Αυτό το πρόγραμμα έδινε τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε, με μια οικονομική ψηφιακή κάμερα, ένα μπαλόνι με ήλιον και μερικά ακόμα απλά υλικά, να τραβήξει εναέριες φωτογραφίες. 2014: Για να αναδείξει την ομορφιά του πλανήτη μας, η Google δημιούργησε το Earth View – μια εύχρηστη επέκταση για τον Chrome που μετατρέπει σε ψηφιακές ταπετσαρίες και screensavers μερικά από τα πιο εντυπωσιακά τοπία της Γης, όπως φαίνονται από το διάστημα. 2016: Η ταινία “Lion” αφηγήθηκε την απίστευτη ιστορία του Saroo Brierley, ο οποίος χρησιμοποίησε εικόνες από το Google Earth για να εντοπίσει την οικογένειά του, από την οποία είχε χωριστεί σε ηλικία πέντε ετών. Ύστερα από χρόνια αναζήτησης, κατάφερε να βρει τον δρόμο της επιστροφής στην Ινδία και να επανενωθεί με τη βιολογική του μητέρα το 2011, έπειτα από 25 χρόνια. Τα Ιμαλάια… που φέρνει κοντά σε εκατομμύρια χρήστες απο όλο τον κόσμο,το Google Earth. 2017: Η Google ενημέρωσε το Google Earth Timelapse, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη απεικόνιση της μεταβαλλόμενης επιφάνεια της Γης, μέσα από 24 εκατομμύρια δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν σε διάστημα 35 ετών. Η Google τις συγκέντρωσε, επίσης, σε μια διαδραστική εμπειρία 4D. 2019: Για χρόνια, άνθρωποι δημιουργούσαν τους δικούς τους χάρτες χρησιμοποιώντας τις εικόνες της Google. Η εταιρεία για να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία, πρόσθεσε νέα εργαλεία στο Google Earth, όπως η δυνατότητα προσθήκης γραμμών, σχημάτων, κειμένου, εικόνων και βίντεο. Ορισμένα από τα έργα που δημιουργήθηκαν με αυτά τα εργαλεία περιλάμβαναν μια τρισδιάστατη περιήγηση στην αναγεννησιακή αρχιτεκτονική της Ιταλίας, μια ιστορική περιήγηση στον ποταμό Χάντσον στη Νέα Υόρκη και πολλά άλλα. Λίμνες Toshka στην Αίγυπτο. 2023: Το Google Earth απέκτησε νέο σχεδιασμό και πρόσθετα εργαλεία για επαγγελματίες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αξιολογούν επιλογές για σχεδιασμό κτιρίων ή εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μέσα σε λίγα λεπτά. Με την αναβάθμιση αυτή, οι επαγγελματίες μπορούν να εξερευνήσουν εικονικά μια τοποθεσία και να εκτιμήσουν τη βιωσιμότητα ενός έργου, χωρίς να απαιτείται επίσκεψη. 2024: Η Google πρόσθεσε ιστορικές εικόνες στο Google Earth για web και κινητά, δίνοντας σε ακόμη περισσότερους χρήστες πρόσβαση στην πλούσια βιβλιοθήκη της με δορυφορικές και εναέριες λήψεις. Παράλληλα, παρουσίασε το Gemini στο Google Earth — ένα νέο εργαλείο που βοηθά πολεοδόμους και επαγγελματίες να αποκτούν πιο στοχευμένες πληροφορίες σε επίπεδο πόλης, όπως για παράδειγμα τις θέσεις σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. 2025: Πέρυσι, το hashtag #somewhereonGoogleMaps έγινε viral στα Social Media, με ανθρώπους από όλο τον κόσμο να χρησιμοποιούν το ιστορικό Street View για να ταξιδέψουν πίσω στον χρόνο και να δουν πώς έχει αλλάξει ένα μέρος με την πάροδο του χρόνου. Τώρα, μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε ιστορικές εικόνες του Street View απευθείας από το Google Earth και, εάν χρησιμοποιείτε το Google Earth σε επαγγελματικό επίπεδο, μπορείτε εύκολα να έχετε πρόσβαση σε νέες βάσεις δεδομένων, όπως η κάλυψη δέντρων στις πόλεις, οι θερμοκρασίες εδάφους και άλλα. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σε αυτήν την ανάρτηση στο Medium. View full είδηση
  11. Για 20 χρόνια, το Google Earth μάς έχει βοηθήσει να εξερευνήσουμε και να κατανοήσουμε τον κόσμο. Με δισεκατομμύρια εικόνες από εναέρια φωτογραφία, δορυφορικές λήψεις, Street View και τρισδιάστατες (3D) απεικονίσεις, το Google Earth προσφέρει μια εντυπωσιακή εικόνα του πλανήτη μας. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο το έχουν χρησιμοποιήσει για να δημιουργήσουν πιο ανθεκτικές πόλεις, πιο δυνατές κοινότητες και έναν πιο υγιή πλανήτη. Μόνο τον τελευταίο χρόνο, οι αναζητήσεις τοποθεσιών στο Google Earth ξεπέρασαν τα 2 δισεκατομμύρια. Η Ρώμη σε 3D απεικόνιση απο το Google Earth. Στις 24 Ιουνίου, η Google γιόρτασε τα 20ά γενέθλια του Google Earth, φέρνοντας το ιστορικό υλικό του Street View στο Google Earth. Πλέον, μπορείτε να εξερευνήσετε τα θαύματα του πλανήτη από ακόμα περισσότερες οπτικές — είτε από ψηλά, είτε σε επίπεδο δρόμου. Παράλληλα, η Google κάνει μια χρονική αναδρομή στα σημαντικότερα ορόσημα του Google Earth: 2005: Το Google Earth έγινε viral αμέσως μετά την κυκλοφορία του, με 100 εκατομμύρια λήψεις μόνο την πρώτη εβδομάδα. Δύο μήνες αργότερα, ο τυφώνας Κατρίνα έπληξε τις ΗΠΑ και η Google συνεργάστηκε άμεσα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) για να παρέχει ενημερωμένο φωτογραφικό υλικό στους διασώστες επί τόπου — μια πρόγευση του αντίκτυπου που επρόκειτο να έχει το Google Earth . 2008: Ο επιστήμονας Chris Simpson ανακάλυψε περιθωριακούς κοραλλιογενείς υφάλους — ένα σπάνιο είδος ύφαλου που αποκαλείται συχνά «το τροπικό δάσος της θάλασσας» — στα δυτικά παράλια της Αυστραλίας, όταν εντόπισε έναν ασυνήθιστο σχηματισμό σε δορυφορικές εικόνες του Google Earth. Οι περιθωριακοί ύφαλοι προσφέρουν καταφύγιο και τροφή σε ένα τέταρτο της θαλάσσιας ζωής και μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα όσα συμβαίνουν στους ωκεανούς. 2010: Επιστήμονες χρησιμοποίησαν το Google Earth για να εντοπίσουν σπήλαια και απολιθωματοφόρες τοποθεσίες μέσα από δορυφορικές εικόνες, γεγονός που συνέβαλε στην ανακάλυψη ενός εντελώς νέου είδους ανθρωποειδούς, του Australopithecus sediba. Δορυφορική λήψη του Google Earth απο τα Νησιά Μάρσαλ. 2012: Η Google δημοσίευσε εικόνες του Όκλαντ στην Καλιφόρνια, χρησιμοποιώντας χαρταετούς και μπαλόνια. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η εταιρεία κατέγραψε εικόνες από κάτι διαφορετικό πέρα από αεροπλάνα ή δορυφόρους, χάρη στο Public Laboratory for Open Technology and Science. Αυτό το πρόγραμμα έδινε τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε, με μια οικονομική ψηφιακή κάμερα, ένα μπαλόνι με ήλιον και μερικά ακόμα απλά υλικά, να τραβήξει εναέριες φωτογραφίες. 2014: Για να αναδείξει την ομορφιά του πλανήτη μας, η Google δημιούργησε το Earth View – μια εύχρηστη επέκταση για τον Chrome που μετατρέπει σε ψηφιακές ταπετσαρίες και screensavers μερικά από τα πιο εντυπωσιακά τοπία της Γης, όπως φαίνονται από το διάστημα. 2016: Η ταινία “Lion” αφηγήθηκε την απίστευτη ιστορία του Saroo Brierley, ο οποίος χρησιμοποίησε εικόνες από το Google Earth για να εντοπίσει την οικογένειά του, από την οποία είχε χωριστεί σε ηλικία πέντε ετών. Ύστερα από χρόνια αναζήτησης, κατάφερε να βρει τον δρόμο της επιστροφής στην Ινδία και να επανενωθεί με τη βιολογική του μητέρα το 2011, έπειτα από 25 χρόνια. Τα Ιμαλάια… που φέρνει κοντά σε εκατομμύρια χρήστες απο όλο τον κόσμο,το Google Earth. 2017: Η Google ενημέρωσε το Google Earth Timelapse, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη απεικόνιση της μεταβαλλόμενης επιφάνεια της Γης, μέσα από 24 εκατομμύρια δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν σε διάστημα 35 ετών. Η Google τις συγκέντρωσε, επίσης, σε μια διαδραστική εμπειρία 4D. 2019: Για χρόνια, άνθρωποι δημιουργούσαν τους δικούς τους χάρτες χρησιμοποιώντας τις εικόνες της Google. Η εταιρεία για να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία, πρόσθεσε νέα εργαλεία στο Google Earth, όπως η δυνατότητα προσθήκης γραμμών, σχημάτων, κειμένου, εικόνων και βίντεο. Ορισμένα από τα έργα που δημιουργήθηκαν με αυτά τα εργαλεία περιλάμβαναν μια τρισδιάστατη περιήγηση στην αναγεννησιακή αρχιτεκτονική της Ιταλίας, μια ιστορική περιήγηση στον ποταμό Χάντσον στη Νέα Υόρκη και πολλά άλλα. Λίμνες Toshka στην Αίγυπτο. 2023: Το Google Earth απέκτησε νέο σχεδιασμό και πρόσθετα εργαλεία για επαγγελματίες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αξιολογούν επιλογές για σχεδιασμό κτιρίων ή εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μέσα σε λίγα λεπτά. Με την αναβάθμιση αυτή, οι επαγγελματίες μπορούν να εξερευνήσουν εικονικά μια τοποθεσία και να εκτιμήσουν τη βιωσιμότητα ενός έργου, χωρίς να απαιτείται επίσκεψη. 2024: Η Google πρόσθεσε ιστορικές εικόνες στο Google Earth για web και κινητά, δίνοντας σε ακόμη περισσότερους χρήστες πρόσβαση στην πλούσια βιβλιοθήκη της με δορυφορικές και εναέριες λήψεις. Παράλληλα, παρουσίασε το Gemini στο Google Earth — ένα νέο εργαλείο που βοηθά πολεοδόμους και επαγγελματίες να αποκτούν πιο στοχευμένες πληροφορίες σε επίπεδο πόλης, όπως για παράδειγμα τις θέσεις σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. 2025: Πέρυσι, το hashtag #somewhereonGoogleMaps έγινε viral στα Social Media, με ανθρώπους από όλο τον κόσμο να χρησιμοποιούν το ιστορικό Street View για να ταξιδέψουν πίσω στον χρόνο και να δουν πώς έχει αλλάξει ένα μέρος με την πάροδο του χρόνου. Τώρα, μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε ιστορικές εικόνες του Street View απευθείας από το Google Earth και, εάν χρησιμοποιείτε το Google Earth σε επαγγελματικό επίπεδο, μπορείτε εύκολα να έχετε πρόσβαση σε νέες βάσεις δεδομένων, όπως η κάλυψη δέντρων στις πόλεις, οι θερμοκρασίες εδάφους και άλλα. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σε αυτήν την ανάρτηση στο Medium.
  12. Τέθηκαν σε εφαρμογή σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) οι υποχρεώσεις, που απορρέουν από τον κανονισμό για την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού. Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ φιλοδοξεί να αυξήσει τη διαφάνεια, την ασφάλεια και τη λογοδοσία των συστημάτων ΑΙ, που διατίθενται στην αγορά. Οι κανόνες αυτοί διασφαλίζουν σαφέστερη πληροφόρηση σχετικά με το πώς εκπαιδεύονται τα μοντέλα ΑΙ, καλύτερη επιβολή της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και πιο υπεύθυνη ανάπτυξη της ΑΙ. Για να βοηθήσει τους παρόχους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές, που διευκρινίζουν ποιος πρέπει να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις. Οι κανόνες ΕΕ για τα μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού άρχισαν να εφαρμόζονται, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη διαφάνεια, ασφάλεια και λογοδοσία Ως μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού ορίζονται εκείνα που έχουν εκπαιδευτεί με πάνω από 10^23 FLOP και είναι ικανά να παράγουν γλώσσα. Επιπλέον, η Επιτροπή δημοσίευσε ένα υπόδειγμα για να βοηθήσει τους παρόχους να συνοψίσουν τα δεδομένα, που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των μοντέλων τους. Η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη επιβεβαίωσαν, επίσης, ότι ο κώδικας ορθής πρακτικής για την ΑΙ γενικού σκοπού, ο οποίος αναπτύχθηκε από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, αποτελεί επαρκές εθελοντικό εργαλείο για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού, ώστε να αποδείξουν τη συμμόρφωσή τους με τον κανονισμό για την ΑΙ. Οι πάροχοι, που υπογράφουν και τηρούν τον κώδικα, θα επωφεληθούν από τη μείωση του φόρτου και από αυξημένη ασφάλεια δικαίου. Τι πρέπει να κάνουν οι πάροχοι Με την έναρξη εφαρμογής των νέων κανόνων, οι πάροχοι θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις διαφάνειας και σεβασμού των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, όταν εισάγουν στην αγορά της ΕΕ μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού. Τα μοντέλα, που κυκλοφορούσαν ήδη στην αγορά πριν από τις 2 Αυγούστου 2025, πρέπει να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τον κανονισμό για την ΑΙ έως τις 2 Αυγούστου 2027. Οι πάροχοι των πλέον προηγμένων ή αποτελεσματικών μοντέλων, που παρουσιάζουν συστημικούς κινδύνους - δηλαδή εκείνων των μοντέλων που υπερβαίνουν τα 10^25 FLOP - θα πρέπει να εκπληρώσουν πρόσθετες υποχρεώσεις, όπως να ενημερώνουν την Επιτροπή και να εγγυώνται την ασφάλεια του μοντέλου και την προστασία των χρηστών κατά τη χρήση του. Κατευθυντήριες γραμμές Οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των υποχρεώσεων για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού βοηθούν τους παράγοντες του οικοσυστήματος να κατανοήσουν αν οι υποχρεώσεις ισχύουν για αυτούς και τι αναμένεται από αυτούς, διασφαλίζοντας ότι μπορούν να καινοτομούν με εμπιστοσύνη. Σαφείς ορισμοί: Οι κατευθυντήριες γραμμές εισάγουν απλά τεχνικά κριτήρια, για παράδειγμα όταν ένα μοντέλο ΑΙ θεωρείται «γενικού σκοπού». Αυτό βοηθά τους προγραμματιστές να κατανοήσουν αν πρέπει να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις, που απορρέουν από την πράξη για την ΑΙ. Πραγματιστική προσέγγιση: Οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι ρεαλιστικές. Για παράδειγμα, διευκρινίζουν ότι μόνο εκείνοι που επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στα μοντέλα ΑΙ πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις των παρόχων μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού και όχι εκείνοι που επιφέρουν ήσσονος σημασίας αλλαγές. Εξαιρέσεις για ανοικτού κώδικα: Οι κατευθυντήριες γραμμές διευκρινίζουν, επίσης, υπό ποιες προϋποθέσεις οι πάροχοι μοντέλων ΑΙ ανοικτού κώδικα εξαιρούνται από ορισμένες υποχρεώσεις, με σκοπό την προώθηση της διαφάνειας και της καινοτομίας.
  13. Τέθηκαν σε εφαρμογή σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) οι υποχρεώσεις, που απορρέουν από τον κανονισμό για την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού. Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ φιλοδοξεί να αυξήσει τη διαφάνεια, την ασφάλεια και τη λογοδοσία των συστημάτων ΑΙ, που διατίθενται στην αγορά. Οι κανόνες αυτοί διασφαλίζουν σαφέστερη πληροφόρηση σχετικά με το πώς εκπαιδεύονται τα μοντέλα ΑΙ, καλύτερη επιβολή της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και πιο υπεύθυνη ανάπτυξη της ΑΙ. Για να βοηθήσει τους παρόχους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές, που διευκρινίζουν ποιος πρέπει να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις. Οι κανόνες ΕΕ για τα μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού άρχισαν να εφαρμόζονται, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη διαφάνεια, ασφάλεια και λογοδοσία Ως μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού ορίζονται εκείνα που έχουν εκπαιδευτεί με πάνω από 10^23 FLOP και είναι ικανά να παράγουν γλώσσα. Επιπλέον, η Επιτροπή δημοσίευσε ένα υπόδειγμα για να βοηθήσει τους παρόχους να συνοψίσουν τα δεδομένα, που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των μοντέλων τους. Η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη επιβεβαίωσαν, επίσης, ότι ο κώδικας ορθής πρακτικής για την ΑΙ γενικού σκοπού, ο οποίος αναπτύχθηκε από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, αποτελεί επαρκές εθελοντικό εργαλείο για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού, ώστε να αποδείξουν τη συμμόρφωσή τους με τον κανονισμό για την ΑΙ. Οι πάροχοι, που υπογράφουν και τηρούν τον κώδικα, θα επωφεληθούν από τη μείωση του φόρτου και από αυξημένη ασφάλεια δικαίου. Τι πρέπει να κάνουν οι πάροχοι Με την έναρξη εφαρμογής των νέων κανόνων, οι πάροχοι θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις διαφάνειας και σεβασμού των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, όταν εισάγουν στην αγορά της ΕΕ μοντέλα ΑΙ γενικού σκοπού. Τα μοντέλα, που κυκλοφορούσαν ήδη στην αγορά πριν από τις 2 Αυγούστου 2025, πρέπει να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τον κανονισμό για την ΑΙ έως τις 2 Αυγούστου 2027. Οι πάροχοι των πλέον προηγμένων ή αποτελεσματικών μοντέλων, που παρουσιάζουν συστημικούς κινδύνους - δηλαδή εκείνων των μοντέλων που υπερβαίνουν τα 10^25 FLOP - θα πρέπει να εκπληρώσουν πρόσθετες υποχρεώσεις, όπως να ενημερώνουν την Επιτροπή και να εγγυώνται την ασφάλεια του μοντέλου και την προστασία των χρηστών κατά τη χρήση του. Κατευθυντήριες γραμμές Οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των υποχρεώσεων για τους παρόχους μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού βοηθούν τους παράγοντες του οικοσυστήματος να κατανοήσουν αν οι υποχρεώσεις ισχύουν για αυτούς και τι αναμένεται από αυτούς, διασφαλίζοντας ότι μπορούν να καινοτομούν με εμπιστοσύνη. Σαφείς ορισμοί: Οι κατευθυντήριες γραμμές εισάγουν απλά τεχνικά κριτήρια, για παράδειγμα όταν ένα μοντέλο ΑΙ θεωρείται «γενικού σκοπού». Αυτό βοηθά τους προγραμματιστές να κατανοήσουν αν πρέπει να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις, που απορρέουν από την πράξη για την ΑΙ. Πραγματιστική προσέγγιση: Οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι ρεαλιστικές. Για παράδειγμα, διευκρινίζουν ότι μόνο εκείνοι που επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στα μοντέλα ΑΙ πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις των παρόχων μοντέλων ΑΙ γενικού σκοπού και όχι εκείνοι που επιφέρουν ήσσονος σημασίας αλλαγές. Εξαιρέσεις για ανοικτού κώδικα: Οι κατευθυντήριες γραμμές διευκρινίζουν, επίσης, υπό ποιες προϋποθέσεις οι πάροχοι μοντέλων ΑΙ ανοικτού κώδικα εξαιρούνται από ορισμένες υποχρεώσεις, με σκοπό την προώθηση της διαφάνειας και της καινοτομίας. View full είδηση
  14. Στα χέρια της ΔΕΗ βρίσκονται από τις 18 Ιουνίου 31 εταιρείες που διαθέτουν άδειες για αιολικά πάρκα στην Κρήτη συνολικής ισχύος που αγγίζει το 1 GW (968,5 MW για την ακρίβεια), τις οποίες η εταιρεία ενοποίησε με τη μέθοδο της ολικής ενσωμάτωσης αφού εξαγόρασε το 100% των μετοχών των εταιρειών. Όπως αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις της ΔΕΗ για το α’ εξάμηνο του 2025, η συναλλαγή έλαβε χώρα σε συνέχεια της στρατηγικής συμφωνίας-πλαισίου συνεργασίας της ΔΕΗ με τους Ομίλου Κοπελούζου και Σαμαρά, που χρονολογείται από το φθινόπωρο του 2024. Το τίμημα της εξαγοράς ανήλθε σε 100 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23,8 εκατ. ευρώ καταβλήθηκαν με μετρητά και 76,3 εκατ. ευρώ (που αντιστοιχεί στην εύλογη αξία των μετοχών) έναντι παράδοσης 5.733.006 ιδίων μετοχών που είχε αγοράσει η ΔΕΗ βάσει προγράμματος επαναγοράς στους πωλητές. Επισημαίνεται επίσης ότι το συμφωνητικό αγοράς μετοχών περιλαμβάνει αφενός όρο πρόσθετου ενδεχόμενου τιμήματος με βάσει την επίτευξη προσυμφωνημένων ορόσημων (3 στάδια) κατά τη διαδικασία ανάπτυξης και κατασκευής των έργων ΑΠΕ και εφόσον αυτά επιτευχθούν εντός χρονικού διαστήματος 11 ετών από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της εξαγοράς, αφετέρου όρο επιστροφής ενδεχόμενου τιμήματος στην ΔΕΗ υπό προϋποθέσεις. Σε κάθε περίπτωση, η συναλλαγή ανοίγει το δρόμο για την είσοδο του εν λόγω χαρτοφυλακίου στη φάση της υλοποίησης, με το βλέμμα και στην επικείμενη έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, διά της οποίας θα μεταφέρεται στην ηπειρωτική Ελλάδα η καθαρή ενέργεια που θα παράγεται από τα εν λόγω πάρκα όταν κατασκευαστούν και ηλεκτριστούν. Στο 71% η συμμετοχή της ΔΕΗ στην Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Στο «κάδρο» της ίδιας συμφωνίας-πλαίσιο της ΔΕΗ με τους Ομίλους Κοπελούζου και Σαμαρά, εξάλλου, εντάσσεται και η εξαγορά από τη ΔΕΗ –στις 27 Ιουνίου 2025- επιπλέον ποσοστού 20% στην θυγατρική Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης από τον πρώην μέτοχο Damco Energy έναντι 12,1 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή της ΔΕΗ στη μονάδα φυσικού αερίου ισχύος 840 MW που βρίσκεται υπό κατασκευή με ορίζοντα ολοκλήρωσης των εργασιών το δ’ τρίμηνο του 2027 ανέρχεται πλέον σε 71%, με το υπόλοιπο 29% να ανήκει στη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Το συμβατικό τίμημα του έργου μετά αναθεωρήσεων στις αρχές του 2024 ανέρχεται σε 393,9 εκατ. ευρώ ενώ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο την 30η Ιουνίου 2025 διαμορφωνόταν σε 153,1 εκατ. ευρώ. Υδροηλεκτρικά έργα και αντλησιοταμίευση Στις οικονομικές καταστάσεις της ΔΕΗ παρέχονται στοιχεία για τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά της Επιχείρησης καθώς και για τις μονάδες αποθήκευσης (μπαταρίες) που μπήκαν σε τροχιά κατασκευής τους τελευταίους μήνες, projects στα οποία αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης στην τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές που ακολούθησε τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων α’ εξαμήνου. Παρουσιάζεται επίσης η πρόοδος και στο «μέτωπο» των άλλων καθαρών τεχνολογιών (υδροηλεκτρικές μονάδες, αντλησιοταμίευση, γεωθερμία, μπαταρίες ). Πιο συγκεκριμένα, το υδροηλεκτρικό έργο Μετσοβίτικου ισχύος 29 ΜW αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία εντός του β’ εξαμήνου 2026. Οσον αφορά στα μικρά υδροηλεκτρικά, στα τέλη Απριλίου ολοκληρώθηκε η οριστική παραλαβή του μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού (ΜΥΗΣ) Μακροχώρι ΙΙ στη Βέροια. Τον Μάιο, εξάλλου, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ολοκλήρωσε την εξαγορά της εταιρείας ΒΟΡΕΙΝΟ ΠΕΛΛΗΣ Α.Ε. στην οποία διατηρούσε ποσοστό 49% του μετοχικού της κεφαλαίου, μέσω απόκτησης του 51% του ετέρου μετόχου ΜΕΚ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Η εταιρεία έχει υπό την ιδιοκτησία της ένα μικρό υδροηλεκτρικό σε λειτουργία ισχύος 4,1MW στη θέση «Ασπρόρεμα» του Δήμου Αλμωπίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η ΔΕΗ συνεχίζει εξάλλου τη διαδικασία ωρίμανσης τεσσάρων έργων αντλησιοταμίευσης, που είναι τα εξής: Έργο αντλησιοταμίευσης στο πρώην λιγνιτωρυχείο της Καρδιάς στη Δυτική Μακεδονία, το πιο ώριμο από τα τέσσερα έργα καθώς έλαβε περιβαλλοντικούς όρους τον Μάιο για ισχύ 148 MW. Τον Ιούλιο η ΔΕΗ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση (έως την 1η Σεπτεμβρίου) νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την τροποποίηση της ΑΕΠΟ ώστε να προβλέπει την αύξηση της μέγιστης ισχύος έγχυσης στα 304 ΜW και της μέγιστης ισχύος απορρόφησης 294 MW, ενώ προ ημερών προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για τους αναδόχους. Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 183 ΜW και απορρόφησης 181 MW στο πρώην λιγνιτωρυχείο της Μεγαλόπολης, Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 475 ΜW και απορρόφησης 448 MW στη θέση του ταμιευτήρα του υδροηλεκτρικού σταθμού Σφηκιάς στη Βέροια. Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 238 ΜW και απορρόφησης 231 MW στο Ορυχείο Νότιου Πεδίυ της Κοζάνης. Επιπλέον η Επιχείρηση η εξετάζει την προσθήκη τεχνολογιών άντλησης και αποθήκευσης στους υφιστάμενους Υδροηλεκτρικούς σταθμούς Πουρναρίου και Καστρακίου. Νέα θυγατρική στη Ρουμανία για παραγωγή ενέργειας από μη ανανεώσιμες πηγές Τέλος, ένα ακόμα ενδιαφέρον ειδησάριο που προκύπτει από τις οικονομικές καταστάσεις α’ εξαμήνου της ΔΕΗ είναι η ίδρυση στις 6 Ιουνίου της 100% θυγατρικής PPC Productie Romania στη Ρουμανία, με βασικό μέτοχο την PPC Romania και βασικό αντικείμενο την ηλεκτροπαραγωγή από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μια κίνηση που πιθανότητα συνδέεται με το σχέδιο της ΔΕΗ για αυξημένη έμφαση στην ευέλικτη παραγωγή που πέρα από τις μπαταρίες, περιλαμβάνει όπως έχει δηλώσει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Επιχείρησης Γιώργος Στάσσης και μικρές ευέλικτες μονάδες φυσικού αερίου (peakers) που μπαίνουν στο σύστημα για να καλύψουν τις αιχμές της ζήτησης (peaks). Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της ΔΕΗ εξετάζει στην παρούσα φάση δυο σενάρια για τις peakers, ένα που προβλέπει πολλές μικρές μονάδες στη Ρουμανία και ένα δεύτερο που αφορά μια…όχι και τόσο μικρή μονάδα με ισχύ της τάξης των 300 MW. Πάντως, το ισχύον επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ για την περίοδο 2023-2027 που τελεί υπό αναθεώρηση κάνει λόγο για αύξηση της ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου της Επιχείρησης από 2,7 GW το 2023 σε 2,8 GW το 2027 που υπονοεί την κατασκευή μιας peaker 100 ΜW έως το τέλος του έτους αναφοράς. View full είδηση
  15. Στα χέρια της ΔΕΗ βρίσκονται από τις 18 Ιουνίου 31 εταιρείες που διαθέτουν άδειες για αιολικά πάρκα στην Κρήτη συνολικής ισχύος που αγγίζει το 1 GW (968,5 MW για την ακρίβεια), τις οποίες η εταιρεία ενοποίησε με τη μέθοδο της ολικής ενσωμάτωσης αφού εξαγόρασε το 100% των μετοχών των εταιρειών. Όπως αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις της ΔΕΗ για το α’ εξάμηνο του 2025, η συναλλαγή έλαβε χώρα σε συνέχεια της στρατηγικής συμφωνίας-πλαισίου συνεργασίας της ΔΕΗ με τους Ομίλου Κοπελούζου και Σαμαρά, που χρονολογείται από το φθινόπωρο του 2024. Το τίμημα της εξαγοράς ανήλθε σε 100 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23,8 εκατ. ευρώ καταβλήθηκαν με μετρητά και 76,3 εκατ. ευρώ (που αντιστοιχεί στην εύλογη αξία των μετοχών) έναντι παράδοσης 5.733.006 ιδίων μετοχών που είχε αγοράσει η ΔΕΗ βάσει προγράμματος επαναγοράς στους πωλητές. Επισημαίνεται επίσης ότι το συμφωνητικό αγοράς μετοχών περιλαμβάνει αφενός όρο πρόσθετου ενδεχόμενου τιμήματος με βάσει την επίτευξη προσυμφωνημένων ορόσημων (3 στάδια) κατά τη διαδικασία ανάπτυξης και κατασκευής των έργων ΑΠΕ και εφόσον αυτά επιτευχθούν εντός χρονικού διαστήματος 11 ετών από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της εξαγοράς, αφετέρου όρο επιστροφής ενδεχόμενου τιμήματος στην ΔΕΗ υπό προϋποθέσεις. Σε κάθε περίπτωση, η συναλλαγή ανοίγει το δρόμο για την είσοδο του εν λόγω χαρτοφυλακίου στη φάση της υλοποίησης, με το βλέμμα και στην επικείμενη έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, διά της οποίας θα μεταφέρεται στην ηπειρωτική Ελλάδα η καθαρή ενέργεια που θα παράγεται από τα εν λόγω πάρκα όταν κατασκευαστούν και ηλεκτριστούν. Στο 71% η συμμετοχή της ΔΕΗ στην Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Στο «κάδρο» της ίδιας συμφωνίας-πλαίσιο της ΔΕΗ με τους Ομίλους Κοπελούζου και Σαμαρά, εξάλλου, εντάσσεται και η εξαγορά από τη ΔΕΗ –στις 27 Ιουνίου 2025- επιπλέον ποσοστού 20% στην θυγατρική Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης από τον πρώην μέτοχο Damco Energy έναντι 12,1 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή της ΔΕΗ στη μονάδα φυσικού αερίου ισχύος 840 MW που βρίσκεται υπό κατασκευή με ορίζοντα ολοκλήρωσης των εργασιών το δ’ τρίμηνο του 2027 ανέρχεται πλέον σε 71%, με το υπόλοιπο 29% να ανήκει στη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Το συμβατικό τίμημα του έργου μετά αναθεωρήσεων στις αρχές του 2024 ανέρχεται σε 393,9 εκατ. ευρώ ενώ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο την 30η Ιουνίου 2025 διαμορφωνόταν σε 153,1 εκατ. ευρώ. Υδροηλεκτρικά έργα και αντλησιοταμίευση Στις οικονομικές καταστάσεις της ΔΕΗ παρέχονται στοιχεία για τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά της Επιχείρησης καθώς και για τις μονάδες αποθήκευσης (μπαταρίες) που μπήκαν σε τροχιά κατασκευής τους τελευταίους μήνες, projects στα οποία αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης στην τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές που ακολούθησε τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων α’ εξαμήνου. Παρουσιάζεται επίσης η πρόοδος και στο «μέτωπο» των άλλων καθαρών τεχνολογιών (υδροηλεκτρικές μονάδες, αντλησιοταμίευση, γεωθερμία, μπαταρίες ). Πιο συγκεκριμένα, το υδροηλεκτρικό έργο Μετσοβίτικου ισχύος 29 ΜW αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία εντός του β’ εξαμήνου 2026. Οσον αφορά στα μικρά υδροηλεκτρικά, στα τέλη Απριλίου ολοκληρώθηκε η οριστική παραλαβή του μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού (ΜΥΗΣ) Μακροχώρι ΙΙ στη Βέροια. Τον Μάιο, εξάλλου, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ολοκλήρωσε την εξαγορά της εταιρείας ΒΟΡΕΙΝΟ ΠΕΛΛΗΣ Α.Ε. στην οποία διατηρούσε ποσοστό 49% του μετοχικού της κεφαλαίου, μέσω απόκτησης του 51% του ετέρου μετόχου ΜΕΚ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Η εταιρεία έχει υπό την ιδιοκτησία της ένα μικρό υδροηλεκτρικό σε λειτουργία ισχύος 4,1MW στη θέση «Ασπρόρεμα» του Δήμου Αλμωπίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η ΔΕΗ συνεχίζει εξάλλου τη διαδικασία ωρίμανσης τεσσάρων έργων αντλησιοταμίευσης, που είναι τα εξής: Έργο αντλησιοταμίευσης στο πρώην λιγνιτωρυχείο της Καρδιάς στη Δυτική Μακεδονία, το πιο ώριμο από τα τέσσερα έργα καθώς έλαβε περιβαλλοντικούς όρους τον Μάιο για ισχύ 148 MW. Τον Ιούλιο η ΔΕΗ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση (έως την 1η Σεπτεμβρίου) νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την τροποποίηση της ΑΕΠΟ ώστε να προβλέπει την αύξηση της μέγιστης ισχύος έγχυσης στα 304 ΜW και της μέγιστης ισχύος απορρόφησης 294 MW, ενώ προ ημερών προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για τους αναδόχους. Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 183 ΜW και απορρόφησης 181 MW στο πρώην λιγνιτωρυχείο της Μεγαλόπολης, Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 475 ΜW και απορρόφησης 448 MW στη θέση του ταμιευτήρα του υδροηλεκτρικού σταθμού Σφηκιάς στη Βέροια. Έργο μέγιστης ισχύος έγχυσης 238 ΜW και απορρόφησης 231 MW στο Ορυχείο Νότιου Πεδίυ της Κοζάνης. Επιπλέον η Επιχείρηση η εξετάζει την προσθήκη τεχνολογιών άντλησης και αποθήκευσης στους υφιστάμενους Υδροηλεκτρικούς σταθμούς Πουρναρίου και Καστρακίου. Νέα θυγατρική στη Ρουμανία για παραγωγή ενέργειας από μη ανανεώσιμες πηγές Τέλος, ένα ακόμα ενδιαφέρον ειδησάριο που προκύπτει από τις οικονομικές καταστάσεις α’ εξαμήνου της ΔΕΗ είναι η ίδρυση στις 6 Ιουνίου της 100% θυγατρικής PPC Productie Romania στη Ρουμανία, με βασικό μέτοχο την PPC Romania και βασικό αντικείμενο την ηλεκτροπαραγωγή από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μια κίνηση που πιθανότητα συνδέεται με το σχέδιο της ΔΕΗ για αυξημένη έμφαση στην ευέλικτη παραγωγή που πέρα από τις μπαταρίες, περιλαμβάνει όπως έχει δηλώσει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Επιχείρησης Γιώργος Στάσσης και μικρές ευέλικτες μονάδες φυσικού αερίου (peakers) που μπαίνουν στο σύστημα για να καλύψουν τις αιχμές της ζήτησης (peaks). Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της ΔΕΗ εξετάζει στην παρούσα φάση δυο σενάρια για τις peakers, ένα που προβλέπει πολλές μικρές μονάδες στη Ρουμανία και ένα δεύτερο που αφορά μια…όχι και τόσο μικρή μονάδα με ισχύ της τάξης των 300 MW. Πάντως, το ισχύον επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ για την περίοδο 2023-2027 που τελεί υπό αναθεώρηση κάνει λόγο για αύξηση της ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου της Επιχείρησης από 2,7 GW το 2023 σε 2,8 GW το 2027 που υπονοεί την κατασκευή μιας peaker 100 ΜW έως το τέλος του έτους αναφοράς.
  16. Υπεγράφη η προγραμματική σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του αθλητικού συλλόγου «Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς» (ΟΣΦΠ) για την κατασκευή Κέντρου Υδάτινου Αθλητισμού και Πολιτισμού σε έκταση 10.550 τ.μ. του περιβάλλοντος χώρου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το έργο περιλαμβάνει κατασκευή κλειστού και ανοικτού ολυμπιακών διαστάσεων κολυμβητηρίου, παιδικές πισίνες, αποδυτήρια, ιατρείο, VIP σουίτες, γραφεία, χώρους αναψυχής, εμπορικά καταστήματα, πολιτιστικές χρήσεις και προσβασιμότητα για ΑΜΕΑ Η υλοποίηση και χρηματοδότηση γίνεται από την Περιφέρεια Αττικής με προϋπολογισμό περίπου 23,5 εκατ. ευρώ. Η Περιφέρεια είναι υπεύθυνη για τη δημοπράτηση, κατασκευή και επίβλεψη, ενώ μετά την ολοκλήρωση το σωματείο ΟΣΦΠ αναλαμβάνει τη συντήρηση και διαχείριση του έργου. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 53 μήνες, με δυνατότητα παράτασης, και προβλέπεται συνεχής ενημέρωση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Η συμφωνία αυτή στοχεύει στην ενίσχυση του αθλητισμού στην περιοχή, τη βελτίωση της ποιότητας των αθλητικών υπηρεσιών και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής μέσω του αθλητισμού. View full είδηση
  17. Υπεγράφη η προγραμματική σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του αθλητικού συλλόγου «Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς» (ΟΣΦΠ) για την κατασκευή Κέντρου Υδάτινου Αθλητισμού και Πολιτισμού σε έκταση 10.550 τ.μ. του περιβάλλοντος χώρου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το έργο περιλαμβάνει κατασκευή κλειστού και ανοικτού ολυμπιακών διαστάσεων κολυμβητηρίου, παιδικές πισίνες, αποδυτήρια, ιατρείο, VIP σουίτες, γραφεία, χώρους αναψυχής, εμπορικά καταστήματα, πολιτιστικές χρήσεις και προσβασιμότητα για ΑΜΕΑ Η υλοποίηση και χρηματοδότηση γίνεται από την Περιφέρεια Αττικής με προϋπολογισμό περίπου 23,5 εκατ. ευρώ. Η Περιφέρεια είναι υπεύθυνη για τη δημοπράτηση, κατασκευή και επίβλεψη, ενώ μετά την ολοκλήρωση το σωματείο ΟΣΦΠ αναλαμβάνει τη συντήρηση και διαχείριση του έργου. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 53 μήνες, με δυνατότητα παράτασης, και προβλέπεται συνεχής ενημέρωση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Η συμφωνία αυτή στοχεύει στην ενίσχυση του αθλητισμού στην περιοχή, τη βελτίωση της ποιότητας των αθλητικών υπηρεσιών και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής μέσω του αθλητισμού.
  18. Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε χθες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων το Σχέδιο Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2025–2034 του ΑΔΜΗΕ ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστικοποίηση ενός επενδυτικού σχεδίου που φτάνει τα 5,994 δισ. ευρώ και θα καθορίσει την εικόνα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς για την επόμενη δεκαετία. Από το συνολικό αυτό ποσό, τα 4,49 δισ. ευρώ προγραμματίζεται να επενδυθούν την πρώτη τετραετία 2025–2028, με ετήσιες χρηματοροές που ανέρχονται σε 705,2 εκατ. ευρώ το 2025, 1,14 δισ. ευρώ το 2026, 1,26 δισ. ευρώ το 2027 και 1,385 δισ. ευρώ το 2028. Το επενδυτικό βάρος για την υλοποίηση των έργων φαίνεται πως βρίσκεται στην περίοδο 2026-2028. Η ουσία των διαφορών σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση είναι τριπλή: πρώτον, η λίστα των «Νέων Έργων» διευρύνεται. Εκεί όπου η αρχική εκδοχή κατέγραφε 9 νέα έργα, το επικαιροποιημένο ΔΠΑ παρουσιάζει 14, με χαρακτηριστικές προσθήκες: Αντικατάσταση υφιστάμενων υποβρυχίων καλωδίων με νέο, ανθεκτικότερο εξοπλισμό για τη θωράκιση των νησιωτικών φορτίων, προϋπολογισμού 16,6 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση σύνδεσης 150 kV Μολάοι – Τερματικό Αντιστάθμισης Πελοποννήσου για αποσυμφόρηση και μεγαλύτερη ευστάθεια στη νότια Πελοπόννησο, 6,0 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση επαγωγικής αντιστάθμισης με νέο/αναβαθμισμένο εξοπλισμό αέργου ισχύος για έλεγχο τάσης και μείωση απωλειών, 27,6 εκατ. ευρώ· Σύνδεση του ΚΥΤ Μεσογείων με το Σύστημα 150 kV για ενίσχυση της Ανατολικής Αττικής και περιθώρια μελλοντικών επεκτάσεων, 35,0 εκατ. ευρώ· και Υποσταθμός Ζακύνθου ΙΙ που προσθέτει εφεδρείες και χωρητικότητα στο Ιόνιο, 7,2 εκατ. ευρώ. Δεύτερον, στα μεγάλα διασυνοριακά έργα καταγράφονται μετατοπίσεις χρονοδιαγραμμάτων. Η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας–Ιταλίας μεταφέρεται από το 2030 στο 2031 και «κλειδώνει» σε λύση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης ισχύος 1.000 MW, με διπολική αρχιτεκτονική μετατροπέων τάσης (VSC), ώστε να αυξηθεί η ικανότητα ανταλλαγών και να ενισχυθεί η ευστάθεια του συστήματος στη δυτική πύλη. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί πως η ιταλική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Arera) εξέφρασε, σύμφωνα με δημοσίευμα του Montel, σοβαρές επιφυλάξεις για την υλοποίηση των διασυνδέσεων της Ιταλίας με την Ελλάδα και την Τυνησία, δίνοντας σαφές μήνυμα ότι η προτεραιότητα της χώρας θα πρέπει να στραφεί στις βόρειες διασυνδέσεις. Η Arera εκτιμά ότι τα οφέλη για την Ιταλία το 2035 θα είναι περιορισμένα, της τάξης των 40–50 εκατ. ευρώ ετησίως, και θα γίνουν «πολύ σημαντικά» μόνο μετά το 2040, οπότε αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 140–250 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τα σενάρια. Ζητά, επομένως, περαιτέρω ανάλυση και αποσαφήνιση του κόστους, επισημαίνοντας ότι το ποσό των 1,2 δισ. ευρώ που ανέφερε η Terna για το ιταλικό τμήμα δεν συνάδει ούτε με τα στοιχεία του ENTSO-E ούτε με τις εκτιμήσεις της λίστας PCI 2025. Αντίθετα, σύμφωνα με το δημοσίευμα φαίνεται πως ανάβει το «πράσινο» φως για τον διπλασιασμό της ισχύος της διασύνδεσης Ιταλίας–Μαυροβουνίου κατά 600 MW, με στόχο ολοκλήρωση έως το 2032, και χαρακτηρίζει «προτεραιότητας» τις βόρειες διασυνδέσεις, ιδίως με Γαλλία, Ελβετία και Αυστρία, όπου εκτιμάται ότι απαιτούνται τουλάχιστον 2,6 GW επιπλέον χωρητικότητας. Από την άλλη πλευρά η δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Αλβανίας προβλέπεται να υλοποιηθεί νωρίτερα, έως το 2030, ενώ προηγουμένως ως χρονολογία ολοκλήρωσης αναφερόταν το 2031. Τρίτον, καταγράφονται εσωτερικές μετατοπίσεις σε μεγάλα εγχώρια clusters έργων, οι οποίες επηρεάζουν την «αλυσίδα» ενίσχυσης του Συστήματος προς τις βόρειες και δυτικές πύλες εισόδου–εξόδου. Η τροφοδότηση των Ιονίων Νήσων και οι παρεμβάσεις γύρω από το ΚΥΤ Θεσπρωτίας μετατίθενται χρονικά κατά περίπου ένα έτος, ακολουθώντας τις ανάγκες επαναπρογραμματισμού. Αντίστοιχα, έργα σε τμήματα της Δυτικής Ελλάδας και της Θεσσαλίας «γλιστρούν» ώστε να ευθυγραμμιστούν με την ωρίμανση των αδειοδοτήσεων και τις νέες καμπύλες φορτίου που προβλέπονται για τις περιοχές αυτές. Το 2028 (από 2027 που ήταν ο χρόνος ολοκλήρωσης στην αρχική εκδοχή του ΔΠΑ) τοποθετείται η περάτωση των έργων ενίσχυσης του Συστήματος της Κρήτης που θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και την αξιοποίηση των ΑΠΕ στο νησί, μετά και τη θέση σε πλήρη λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, ενώ και τα έργα της Δ΄ Φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων (Σαντορίνη- Φολέγανδρος-Μήλος- Σέριφος) έχουν πλέον ως ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026 (από 2025 στην αρχική εκδοχή του Προγράμματος). Η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων, η οποία αποτελεί κρίσιμο βήμα για την πλήρη ένταξη του νησιωτικού συμπλέγματος στο Εθνικό Σύστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, όπως και η διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, η οποία “έρχεται” ένα χρόνο πιο μπροστά, αφού στην προηγούμενη εκδοχή ως έτος περάτωσης προσδιοριζόταν το 2030. Παράλληλα καταγράφεται σημαντική διεύρυνση του χρονοδιαγράμματος για τις ενισχύσεις στο δίκτυο 150 kV, που αφορούν υφιστάμενους Υποσταθμούς και Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης σε όλη τη χώρα. Οι παρεμβάσεις αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν αντικαταστάσεις εξοπλισμού, αναβαθμίσεις διακοπτικού υλικού και εκσυγχρονισμό συστημάτων ελέγχου, επεκτείνονται πλέον έως το 2031. Το γεγονός αυτό αποτυπώνει τον μεγάλο όγκο εργασιών που «τρέχουν» ταυτόχρονα με τις εμβληματικές διασυνδέσεις, διασφαλίζοντας ότι η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας και η ενσωμάτωση νέων ΑΠΕ θα συνοδεύονται από την απαιτούμενη ενίσχυση και αξιοπιστία των εσωτερικών δικτύων μεταφοράς. Όλα τα παραπάνω συνδέονται άμεσα με την οικονομική διάσταση του σχεδίου. Στο σχέδιο αποτυπώνεται η κλιμάκωση των ετήσιων δαπανών, με την κορύφωση να καταγράφεται το 2028, στα 1,385 δισ. ευρώ, και το συνολικό κόστος της δεκαετίας να ανέρχεται σε 5,995 δισ. ευρώ. Η εικόνα αυτή εξηγεί γιατί η ΡΑΑΕΥ ζητά, όπως αποτελεί πάγια πρακτική, από τους Διαχειριστές εκτίμηση των επιπτώσεων των επενδύσεων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις πριν από την οριστικοποίηση του σχεδίου. Η αγορά χρειάζεται σαφή ορατότητα για το πώς τα μεγάλα έργα «μεταφράζονται» στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει μέχρι στιγμής ανταποκριθεί στα αιτήματα για την αποστολή της συγκεκριμένης εκτίμησης, την ώρα που ο ίδιος ο Διαχειριστής δηλώνει ότι προτίθεται να επικαιροποιήσει το ΔΠΑ 2025–2034, ιδίως ως προς το σκέλος των κοστών για τις μεγάλες διασυνδέσεις. Η Αρχή αποδίδει σε αυτά τα δύο στοιχεία την καθυστέρηση της ανάρτησης του σχεδίου σε διαβούλευση, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι περαιτέρω αναμονή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το ΔΠΑ παραμένει σε δημόσια διαβούλευση, με τη ΡΑΑΕΥ να καλεί τους ενδιαφερόμενους να αποστείλουν παρατηρήσεις ηλεκτρονικά ή εγγράφως, έως και την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025. View full είδηση
  19. Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε χθες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων το Σχέδιο Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2025–2034 του ΑΔΜΗΕ ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστικοποίηση ενός επενδυτικού σχεδίου που φτάνει τα 5,994 δισ. ευρώ και θα καθορίσει την εικόνα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς για την επόμενη δεκαετία. Από το συνολικό αυτό ποσό, τα 4,49 δισ. ευρώ προγραμματίζεται να επενδυθούν την πρώτη τετραετία 2025–2028, με ετήσιες χρηματοροές που ανέρχονται σε 705,2 εκατ. ευρώ το 2025, 1,14 δισ. ευρώ το 2026, 1,26 δισ. ευρώ το 2027 και 1,385 δισ. ευρώ το 2028. Το επενδυτικό βάρος για την υλοποίηση των έργων φαίνεται πως βρίσκεται στην περίοδο 2026-2028. Η ουσία των διαφορών σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση είναι τριπλή: πρώτον, η λίστα των «Νέων Έργων» διευρύνεται. Εκεί όπου η αρχική εκδοχή κατέγραφε 9 νέα έργα, το επικαιροποιημένο ΔΠΑ παρουσιάζει 14, με χαρακτηριστικές προσθήκες: Αντικατάσταση υφιστάμενων υποβρυχίων καλωδίων με νέο, ανθεκτικότερο εξοπλισμό για τη θωράκιση των νησιωτικών φορτίων, προϋπολογισμού 16,6 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση σύνδεσης 150 kV Μολάοι – Τερματικό Αντιστάθμισης Πελοποννήσου για αποσυμφόρηση και μεγαλύτερη ευστάθεια στη νότια Πελοπόννησο, 6,0 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση επαγωγικής αντιστάθμισης με νέο/αναβαθμισμένο εξοπλισμό αέργου ισχύος για έλεγχο τάσης και μείωση απωλειών, 27,6 εκατ. ευρώ· Σύνδεση του ΚΥΤ Μεσογείων με το Σύστημα 150 kV για ενίσχυση της Ανατολικής Αττικής και περιθώρια μελλοντικών επεκτάσεων, 35,0 εκατ. ευρώ· και Υποσταθμός Ζακύνθου ΙΙ που προσθέτει εφεδρείες και χωρητικότητα στο Ιόνιο, 7,2 εκατ. ευρώ. Δεύτερον, στα μεγάλα διασυνοριακά έργα καταγράφονται μετατοπίσεις χρονοδιαγραμμάτων. Η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας–Ιταλίας μεταφέρεται από το 2030 στο 2031 και «κλειδώνει» σε λύση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης ισχύος 1.000 MW, με διπολική αρχιτεκτονική μετατροπέων τάσης (VSC), ώστε να αυξηθεί η ικανότητα ανταλλαγών και να ενισχυθεί η ευστάθεια του συστήματος στη δυτική πύλη. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί πως η ιταλική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Arera) εξέφρασε, σύμφωνα με δημοσίευμα του Montel, σοβαρές επιφυλάξεις για την υλοποίηση των διασυνδέσεων της Ιταλίας με την Ελλάδα και την Τυνησία, δίνοντας σαφές μήνυμα ότι η προτεραιότητα της χώρας θα πρέπει να στραφεί στις βόρειες διασυνδέσεις. Η Arera εκτιμά ότι τα οφέλη για την Ιταλία το 2035 θα είναι περιορισμένα, της τάξης των 40–50 εκατ. ευρώ ετησίως, και θα γίνουν «πολύ σημαντικά» μόνο μετά το 2040, οπότε αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 140–250 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τα σενάρια. Ζητά, επομένως, περαιτέρω ανάλυση και αποσαφήνιση του κόστους, επισημαίνοντας ότι το ποσό των 1,2 δισ. ευρώ που ανέφερε η Terna για το ιταλικό τμήμα δεν συνάδει ούτε με τα στοιχεία του ENTSO-E ούτε με τις εκτιμήσεις της λίστας PCI 2025. Αντίθετα, σύμφωνα με το δημοσίευμα φαίνεται πως ανάβει το «πράσινο» φως για τον διπλασιασμό της ισχύος της διασύνδεσης Ιταλίας–Μαυροβουνίου κατά 600 MW, με στόχο ολοκλήρωση έως το 2032, και χαρακτηρίζει «προτεραιότητας» τις βόρειες διασυνδέσεις, ιδίως με Γαλλία, Ελβετία και Αυστρία, όπου εκτιμάται ότι απαιτούνται τουλάχιστον 2,6 GW επιπλέον χωρητικότητας. Από την άλλη πλευρά η δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Αλβανίας προβλέπεται να υλοποιηθεί νωρίτερα, έως το 2030, ενώ προηγουμένως ως χρονολογία ολοκλήρωσης αναφερόταν το 2031. Τρίτον, καταγράφονται εσωτερικές μετατοπίσεις σε μεγάλα εγχώρια clusters έργων, οι οποίες επηρεάζουν την «αλυσίδα» ενίσχυσης του Συστήματος προς τις βόρειες και δυτικές πύλες εισόδου–εξόδου. Η τροφοδότηση των Ιονίων Νήσων και οι παρεμβάσεις γύρω από το ΚΥΤ Θεσπρωτίας μετατίθενται χρονικά κατά περίπου ένα έτος, ακολουθώντας τις ανάγκες επαναπρογραμματισμού. Αντίστοιχα, έργα σε τμήματα της Δυτικής Ελλάδας και της Θεσσαλίας «γλιστρούν» ώστε να ευθυγραμμιστούν με την ωρίμανση των αδειοδοτήσεων και τις νέες καμπύλες φορτίου που προβλέπονται για τις περιοχές αυτές. Το 2028 (από 2027 που ήταν ο χρόνος ολοκλήρωσης στην αρχική εκδοχή του ΔΠΑ) τοποθετείται η περάτωση των έργων ενίσχυσης του Συστήματος της Κρήτης που θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και την αξιοποίηση των ΑΠΕ στο νησί, μετά και τη θέση σε πλήρη λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, ενώ και τα έργα της Δ΄ Φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων (Σαντορίνη- Φολέγανδρος-Μήλος- Σέριφος) έχουν πλέον ως ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026 (από 2025 στην αρχική εκδοχή του Προγράμματος). Η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων, η οποία αποτελεί κρίσιμο βήμα για την πλήρη ένταξη του νησιωτικού συμπλέγματος στο Εθνικό Σύστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, όπως και η διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, η οποία “έρχεται” ένα χρόνο πιο μπροστά, αφού στην προηγούμενη εκδοχή ως έτος περάτωσης προσδιοριζόταν το 2030. Παράλληλα καταγράφεται σημαντική διεύρυνση του χρονοδιαγράμματος για τις ενισχύσεις στο δίκτυο 150 kV, που αφορούν υφιστάμενους Υποσταθμούς και Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης σε όλη τη χώρα. Οι παρεμβάσεις αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν αντικαταστάσεις εξοπλισμού, αναβαθμίσεις διακοπτικού υλικού και εκσυγχρονισμό συστημάτων ελέγχου, επεκτείνονται πλέον έως το 2031. Το γεγονός αυτό αποτυπώνει τον μεγάλο όγκο εργασιών που «τρέχουν» ταυτόχρονα με τις εμβληματικές διασυνδέσεις, διασφαλίζοντας ότι η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας και η ενσωμάτωση νέων ΑΠΕ θα συνοδεύονται από την απαιτούμενη ενίσχυση και αξιοπιστία των εσωτερικών δικτύων μεταφοράς. Όλα τα παραπάνω συνδέονται άμεσα με την οικονομική διάσταση του σχεδίου. Στο σχέδιο αποτυπώνεται η κλιμάκωση των ετήσιων δαπανών, με την κορύφωση να καταγράφεται το 2028, στα 1,385 δισ. ευρώ, και το συνολικό κόστος της δεκαετίας να ανέρχεται σε 5,995 δισ. ευρώ. Η εικόνα αυτή εξηγεί γιατί η ΡΑΑΕΥ ζητά, όπως αποτελεί πάγια πρακτική, από τους Διαχειριστές εκτίμηση των επιπτώσεων των επενδύσεων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις πριν από την οριστικοποίηση του σχεδίου. Η αγορά χρειάζεται σαφή ορατότητα για το πώς τα μεγάλα έργα «μεταφράζονται» στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει μέχρι στιγμής ανταποκριθεί στα αιτήματα για την αποστολή της συγκεκριμένης εκτίμησης, την ώρα που ο ίδιος ο Διαχειριστής δηλώνει ότι προτίθεται να επικαιροποιήσει το ΔΠΑ 2025–2034, ιδίως ως προς το σκέλος των κοστών για τις μεγάλες διασυνδέσεις. Η Αρχή αποδίδει σε αυτά τα δύο στοιχεία την καθυστέρηση της ανάρτησης του σχεδίου σε διαβούλευση, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι περαιτέρω αναμονή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το ΔΠΑ παραμένει σε δημόσια διαβούλευση, με τη ΡΑΑΕΥ να καλεί τους ενδιαφερόμενους να αποστείλουν παρατηρήσεις ηλεκτρονικά ή εγγράφως, έως και την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025.
  20. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών στην Ευρώπη και στην περιφέρεια της Μεσογείου εξακολούθησαν να πλήττονται από την ξηρασία την περίοδο από τις 11 ως τις 19 Ιουλίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση από το Γαλλικό Πρακτορείο των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO). Αυτό το ποσοστό του 51,9%, 21 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, είναι το πιο αυξημένο που έχει καταγραφεί σ’ αυτή την περίοδο της χρονιάς αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις το 2012. Η αναλογία των εδαφών που πλήττονται είναι σταθερή σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Ο δείκτης ξηρασίας του παρατηρητηρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus, που βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, συνδυάζει τρεις παραμέτρους: βροχοπτώσεις, υγρασία των εδαφών και κατάσταση της βλάστησης. Περιλαμβάνει τρία επίπεδα ξηρασίας (παρακολούθηση, προειδοποίηση, συναγερμός). Η ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πλήττονται ιδιαίτερα. Στη Σερβία, όπου σχεδόν το σύνολο (99%) των εδαφών αντιμετωπίζει λειψυδρία, το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 68%. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί τους παραγωγούς σμέουρων (φραμπουάζ), των οποίων η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγούς. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού, με ποσοστά 63%, 52% και 51% αντιστοίχως. Στη δυτική Ευρώπη, η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Με 21% των εδαφών σε συναγερμό, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ισχυρή ξηρασία, έπειτα από μια άνοιξη που ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία του. Στη Γερμανία, το τμήμα της χώρας που βρίσκεται σε συναγερμό αυξήθηκε πολύ, περνώντας από το 9% στο 26% από το πρώτο στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου. Στη Γαλλία, το ποσοστό αυτό φθάνει το 19%, κυρίως στο δυτικό τμήμα της χώρας. Η ξηρασία αυτή ευνοεί τις πυρκαγιές, όπως η ιστορικών διαστάσεων και φονική φωτιά που ξέσπασε την Τρίτη στο νομό Οντ, στη νότια Γαλλία. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με τη λειψυδρία: πάνω από τα τρία τέταρτα της χώρας (76%) αντιμετωπίζει ξηρασία. Το ποσοστό των εδαφών της που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 18%. Στην περιφέρεια της Σμύρνης, η ξηρασία αυτή ενισχύει τις συγκρούσεις για τη χρήση του νερού ανάμεσα σε τουρίστες και κατοίκους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και σε άλλες χώρες της μεσογειακής περιφέρειας, οι οποίες συγκεντρώνουν το 30% του παγκόσμιου τουρισμού και θα γνωρίσουν, σύμφωνα με τους κλιματολόγους, μείωση των βροχοπτώσεων στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών. Αντιθέτως η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (10% και 7%). ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
  21. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών στην Ευρώπη και στην περιφέρεια της Μεσογείου εξακολούθησαν να πλήττονται από την ξηρασία την περίοδο από τις 11 ως τις 19 Ιουλίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση από το Γαλλικό Πρακτορείο των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO). Αυτό το ποσοστό του 51,9%, 21 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, είναι το πιο αυξημένο που έχει καταγραφεί σ’ αυτή την περίοδο της χρονιάς αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις το 2012. Η αναλογία των εδαφών που πλήττονται είναι σταθερή σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Ο δείκτης ξηρασίας του παρατηρητηρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus, που βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, συνδυάζει τρεις παραμέτρους: βροχοπτώσεις, υγρασία των εδαφών και κατάσταση της βλάστησης. Περιλαμβάνει τρία επίπεδα ξηρασίας (παρακολούθηση, προειδοποίηση, συναγερμός). Η ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πλήττονται ιδιαίτερα. Στη Σερβία, όπου σχεδόν το σύνολο (99%) των εδαφών αντιμετωπίζει λειψυδρία, το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 68%. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί τους παραγωγούς σμέουρων (φραμπουάζ), των οποίων η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγούς. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού, με ποσοστά 63%, 52% και 51% αντιστοίχως. Στη δυτική Ευρώπη, η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Με 21% των εδαφών σε συναγερμό, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ισχυρή ξηρασία, έπειτα από μια άνοιξη που ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία του. Στη Γερμανία, το τμήμα της χώρας που βρίσκεται σε συναγερμό αυξήθηκε πολύ, περνώντας από το 9% στο 26% από το πρώτο στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου. Στη Γαλλία, το ποσοστό αυτό φθάνει το 19%, κυρίως στο δυτικό τμήμα της χώρας. Η ξηρασία αυτή ευνοεί τις πυρκαγιές, όπως η ιστορικών διαστάσεων και φονική φωτιά που ξέσπασε την Τρίτη στο νομό Οντ, στη νότια Γαλλία. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με τη λειψυδρία: πάνω από τα τρία τέταρτα της χώρας (76%) αντιμετωπίζει ξηρασία. Το ποσοστό των εδαφών της που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 18%. Στην περιφέρεια της Σμύρνης, η ξηρασία αυτή ενισχύει τις συγκρούσεις για τη χρήση του νερού ανάμεσα σε τουρίστες και κατοίκους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και σε άλλες χώρες της μεσογειακής περιφέρειας, οι οποίες συγκεντρώνουν το 30% του παγκόσμιου τουρισμού και θα γνωρίσουν, σύμφωνα με τους κλιματολόγους, μείωση των βροχοπτώσεων στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών. Αντιθέτως η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (10% και 7%). ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση
  22. Ίσως ο πιο βασικός παράγοντας για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, πέραν του αρχικού κόστους αγοράς ενός ηλεκτρικού οχήματος (EV), είναι η ύπαρξη επαρκούς αριθμού σταθμών φόρτισης για τον ανεφοδιασμό των οχημάτων, που θα δημιουργήσει ένα αίσθημα ασφάλειας στον Έλληνα οδηγό πως θα μπορεί να ταξιδέψει εντός της χώρας δίχως να ξεμείνει από ρεύμα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η Ελλάδα διαθέτει αυτή τη στιγμή 3.447 δημοσίως προσβάσιμους σταθμούς φόρτισης και συνολικά 9.250 σημεία φόρτισης. Από αυτούς τους σταθμούς, ένα μεγάλο μέρος βρίσκεται στην Αττική, η οποία διαθέτει πάνω από 1000 σταθμούς φόρτισης. Πέραν της Αττικής, γύρω στους 500 σταθμούς φόρτισης υπάρχουν στη Μακεδονία, γύρω στους 450 υπάρχουν στην Πελοπόννησο, 245 στην Κρήτη, κοντά στους 200 υπάρχουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μαζί με τα Δωδεκάνησα, γύρω στους 140 διαθέτουν τα νησιά των Κυκλάδων και περίπου 100 η Θράκη. Ένα μέσο ηλεκτρικό αυτοκίνητο «καίει» περίπου 15-17 kWh ανά 100 χιλιόμετρα. Όπως φανερώνουν τα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, στην Ελλάδα οι τιμές φόρτισης κυμαίνονται από 25 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ανάλογα με την ισχύ της φόρτισης, ενώ μια μέση τιμή φόρτισης βρίσκεται γύρω στα 50 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Συνεπώς, για να καλύψει κάποιος με το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο στην Ελλάδα απόσταση 100 χιλιομέτρων, χρησιμοποιώντας κάποιον δημόσια προσβάσιμο σταθμό φόρτισης και όχι τον φορτιστή του σπιτιού του, χρειάζεται γύρω στα 8 ευρώ. Για σύγκριση, ένα μέσο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο που καταναλώνει 6,5-7,5 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα, με μια υποθετική τιμή βενζίνης γύρω στο 1,80 ευρώ το λίτρο, χρειάζεται 11,5 με 13,5 ευρώ για να καλύψει την ίδια απόσταση. Αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα η φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, οι μεγάλοι παίκτες Η φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων αποτελεί μια αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα, όπου ήδη υπάρχουν κάποιοι μεγάλοι παίκτες. Οι εταιρείες με τους περισσότερους εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης είναι η ΔΕΗ blue, του ομίλου ΔΕΗ, και η nrg incharge, του ομίλου Motor Oil. Οι δύο αυτές εταιρείες διαθέτουν τουλάχιστον 770 σταθμούς φόρτισης η καθεμία. Η ΔΕΗ blue προσφέρει τιμές φόρτισης που κυμαίνονται από 45 έως 64 λεπτά ανά κιλοβατώρα για επισκέπτες, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης, και από 40 έως 59 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τα μέλη της. Από την πλευρά της, η nrg incharge προσφέρει χρεώσεις από 45 έως 67 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Πολύ δυναμικά έχει εισέλθει στην αγορά φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και η Chargespot της Protergia, του ομίλου Metlen, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 450 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα. Οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 43 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης και άλλες παροχές. Ισχυρή παρουσία διαθέτει και η Joltie, θυγατρική της Eunice, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 264 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα, ενώ οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 42 έως 53 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Παράλληλα, δυναμική παρουσία έχει και η ElpeFuture (σύντομα ΕΚΟ Charge & Go), του ομίλου Helleniq Energy, με πάνω από 150 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα και χρεώσεις που κυμαίνονται από 45 έως 55 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Οι παραπάνω εταιρείες διαθέτουν συνολικά 2.400 εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης στη χώρα μας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και πολλοί μικροί παίκτες, όπως ξενοδοχεία και καταστήματα, αλλά και αναδυόμενοι παίκτες, όπως η αμερικανική Blink. Η ανάπτυξη ενός πυκνού δικτύου σταθμών φόρτισης εντός της ελληνικής επικράτειας, και ιδιαίτερα σε επαρχιακές περιοχές, θα παίξει κομβικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, καθώς θα μειώσει την ανασφάλεια των οδηγών και θα τους κάνει να επιλέξουν πιο εύκολα να αγοράσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Ταυτόχρονα, προγράμματα όπως το «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μπορούν να ενισχύσουν οικονομικά τους υποψήφιους αγοραστές στο κόστος επένδυσης. View full είδηση
  23. Ίσως ο πιο βασικός παράγοντας για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, πέραν του αρχικού κόστους αγοράς ενός ηλεκτρικού οχήματος (EV), είναι η ύπαρξη επαρκούς αριθμού σταθμών φόρτισης για τον ανεφοδιασμό των οχημάτων, που θα δημιουργήσει ένα αίσθημα ασφάλειας στον Έλληνα οδηγό πως θα μπορεί να ταξιδέψει εντός της χώρας δίχως να ξεμείνει από ρεύμα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η Ελλάδα διαθέτει αυτή τη στιγμή 3.447 δημοσίως προσβάσιμους σταθμούς φόρτισης και συνολικά 9.250 σημεία φόρτισης. Από αυτούς τους σταθμούς, ένα μεγάλο μέρος βρίσκεται στην Αττική, η οποία διαθέτει πάνω από 1000 σταθμούς φόρτισης. Πέραν της Αττικής, γύρω στους 500 σταθμούς φόρτισης υπάρχουν στη Μακεδονία, γύρω στους 450 υπάρχουν στην Πελοπόννησο, 245 στην Κρήτη, κοντά στους 200 υπάρχουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μαζί με τα Δωδεκάνησα, γύρω στους 140 διαθέτουν τα νησιά των Κυκλάδων και περίπου 100 η Θράκη. Ένα μέσο ηλεκτρικό αυτοκίνητο «καίει» περίπου 15-17 kWh ανά 100 χιλιόμετρα. Όπως φανερώνουν τα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, στην Ελλάδα οι τιμές φόρτισης κυμαίνονται από 25 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ανάλογα με την ισχύ της φόρτισης, ενώ μια μέση τιμή φόρτισης βρίσκεται γύρω στα 50 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Συνεπώς, για να καλύψει κάποιος με το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο στην Ελλάδα απόσταση 100 χιλιομέτρων, χρησιμοποιώντας κάποιον δημόσια προσβάσιμο σταθμό φόρτισης και όχι τον φορτιστή του σπιτιού του, χρειάζεται γύρω στα 8 ευρώ. Για σύγκριση, ένα μέσο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο που καταναλώνει 6,5-7,5 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα, με μια υποθετική τιμή βενζίνης γύρω στο 1,80 ευρώ το λίτρο, χρειάζεται 11,5 με 13,5 ευρώ για να καλύψει την ίδια απόσταση. Αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα η φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, οι μεγάλοι παίκτες Η φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων αποτελεί μια αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα, όπου ήδη υπάρχουν κάποιοι μεγάλοι παίκτες. Οι εταιρείες με τους περισσότερους εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης είναι η ΔΕΗ blue, του ομίλου ΔΕΗ, και η nrg incharge, του ομίλου Motor Oil. Οι δύο αυτές εταιρείες διαθέτουν τουλάχιστον 770 σταθμούς φόρτισης η καθεμία. Η ΔΕΗ blue προσφέρει τιμές φόρτισης που κυμαίνονται από 45 έως 64 λεπτά ανά κιλοβατώρα για επισκέπτες, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης, και από 40 έως 59 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τα μέλη της. Από την πλευρά της, η nrg incharge προσφέρει χρεώσεις από 45 έως 67 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Πολύ δυναμικά έχει εισέλθει στην αγορά φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και η Chargespot της Protergia, του ομίλου Metlen, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 450 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα. Οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 43 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης και άλλες παροχές. Ισχυρή παρουσία διαθέτει και η Joltie, θυγατρική της Eunice, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 264 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα, ενώ οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 42 έως 53 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Παράλληλα, δυναμική παρουσία έχει και η ElpeFuture (σύντομα ΕΚΟ Charge & Go), του ομίλου Helleniq Energy, με πάνω από 150 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα και χρεώσεις που κυμαίνονται από 45 έως 55 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Οι παραπάνω εταιρείες διαθέτουν συνολικά 2.400 εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης στη χώρα μας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και πολλοί μικροί παίκτες, όπως ξενοδοχεία και καταστήματα, αλλά και αναδυόμενοι παίκτες, όπως η αμερικανική Blink. Η ανάπτυξη ενός πυκνού δικτύου σταθμών φόρτισης εντός της ελληνικής επικράτειας, και ιδιαίτερα σε επαρχιακές περιοχές, θα παίξει κομβικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, καθώς θα μειώσει την ανασφάλεια των οδηγών και θα τους κάνει να επιλέξουν πιο εύκολα να αγοράσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Ταυτόχρονα, προγράμματα όπως το «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μπορούν να ενισχύσουν οικονομικά τους υποψήφιους αγοραστές στο κόστος επένδυσης.
  24. Το παραλιακό μέτωπο της Μαρώνειας, η κοντινότερη παραλία στην Κομοτηνή, απέχει 30 χιλιόμετρα από την πόλη. Ο Παντελής Χαβιαράς είναι ψυκτικός με έδρα την Κομοτηνή από το 1996, και γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ψυκτικών Ελλάδος (ΟΨΕ) σήμερα. Θυμάται πως, μέχρι πρόσφατα, στην Μαρώνεια δεν υπήρχε ζήτηση για τον ίδιο και τους συναδέλφους του. «Δεν είχε δουλειά για εμάς εκεί, δεν είχαν κλιματιστικά», λέει στο Solomon. Αλλά ακόμα και στη Ροδόπη, που φημίζεται για τον βαρύ χειμώνα, η καλοκαιρινή περίοδος έχει διευρυνθεί καθιστώντας την χρήση κλιματισμού απαραίτητη. «Υπάρχουν βράδια που έχει 30 βαθμούς έξω. Δεν γίνεται να μην ανάψεις κλιματιστικό. Αναγκαίο κακό έχει γίνει — και σας το λέει ένας ψυκτικός!», σχολιάζει ο κ. Χαβιαράς. Σε όλη την Ελλάδα, οι ολοένα πιο παρατεταμένες περίοδοι ζέστης δεν επηρεάζουν μόνο την καθημερινότητα των πολιτών — αποτυπώνονται με μετρήσιμο τρόπο στις ανάγκες των νοικοκυριών και των δημόσιων υποδομών για τεχνητή ψύξη. Όπως αποκαλύπτει η νέα έρευνα του Solomon, σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογραφίας Correctiv.Europe, η Ελλάδα κατέχει σήμερα την τρίτη θέση σε ανάγκες κλιματισμού σε σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών, πίσω μόνο από τη Μάλτα (πρώτη) και την Κύπρο (δεύτερη). Πώς εξελίσσεται η ανάγκη για ψύξη Η σταθερά αυξανόμενη ανάγκη για κλιματισμό σε όλους τους νομούς της χώρας, από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα, αποτυπώνεται μέσω των λεγόμενων «βαθμοημερών ψύξης» (Cooling Degree-Days, CDD). Πρόκειται για μια μονάδα μέτρησης που υπολογίζει την ενέργεια που απαιτείται για να διατηρηθεί εντός των κτιρίων μια άνετη εσωτερική θερμοκρασία 21°C, κατά τη θερμή περίοδο του έτους, δηλαδή από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο. Αν, για παράδειγμα, η μέση θερμοκρασία μιας ημέρας είναι 27°C, τότε προστίθενται 6 βαθμοημέρες ψύξης (27-21) στο ετήσιο άθροισμα της περιοχής. Με απλά λόγια, όσο περισσότερες οι βαθμοημέρες ψύξης, τόσο περισσότερο δουλεύουν τα air condition, και τόσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση ρεύματος. Τα δεδομένα που δημοσιεύει για πρώτη φορά το Solomon έχουν αντληθεί από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ (JRC), και καταγράφουν εντυπωσιακές μεταβολές σε όλη την Ελλάδα, αποτυπώνοντας πως από την δεκαετία 1979-1988 στη δεκαετία 2014-2023: Στην Κάλυμνο, την Κάρπαθο, και την Κω, ο δείκτης βοθμοημερών ψύξης αυξήθηκε από 475 βαθμοημέρες (1979-1988), σε 666 (2014-2023). Στη Ζάκυνθο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σχεδόν τριπλασιάστηκε: από 150 σε 435. Η ανάγκη για ψύξη υπερδιπλασιάστηκε, μεταξύ άλλων, στην Λέσβο (από 249 σε 518) και την Κέρκυρα (από 244 σε 528). Ακόμη και σε πιο ψυχρές περιοχές, όπως η Φλώρινα και η Καστοριά, οι αριθμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί. Πώς αλλάζει η κατανάλωση ρεύματος Ό,τι κάποτε αποτελούσε μια θερμοκρασιακή εξαίρεση, είναι σήμερα η νέα κανονικότητα. Μεταξύ 2000-2022, η κατανάλωση ενέργειας του μέσου νοικοκυριού στην Ελλάδα, λόγω χρήσης κλιματιστικών, αυξήθηκε κατά 265%. Την ίδια ώρα, έρευνα έδειξε πως τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στην Ελλάδα δαπανούν έως και 95% περισσότερη ενέργεια για ψύξη, κυρίως επειδή υπολείπονται σε υποδομές όπως η θερμομόνωση. Μιλώντας στο Solomon, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός για ενεργειακή θωράκιση του κτιριακού αποθέματος, νοικοκυριά, υποδομές και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αναμένεται να γνωρίσουν ισχυρές πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει σημασία να δούμε όχι μόνο πού και πόσο έχει αυξηθεί η θερμοκρασία, αλλά και πόσοι άνθρωποι επηρεάζονται σε κάθε περιοχή. Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει πώς έχει αλλάξει η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό σε όλη την Ελλάδα, συγκρίνοντας τη δεκαετία του 1980 με την δεκαετία 2014-2023. Συνυπολογίζοντας τις μεταβολές στον πληθυσμό κάθε περιοχής, ο χάρτης δεν δείχνει απαραίτητα πού κάνει περισσότερη ζέστη, αλλά και πού έχει αυξηθεί η συνολική ζήτηση για ρεύμα που καταναλώνεται για κλιματισμό. Οι μεταβολές σε Έβρο, Κρήτη, Μακεδονία Περιοχές που έχουν αναπτυχθεί πληθυσμιακά τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίζουν μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση ρεύματος για κλιματισμό, ακόμη και αν δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση θερμοκρασίας. Συμβαίνει όμως και το ανάποδο, εξηγεί στο Solomon ο Δρ. Σταύρος Ντάφης, φυσικός-μετεωρολόγος και συνιδρυτής του κόμβου πληροφόρησης climatebook.gr, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας. «Οι παραμεθόριες περιοχές, όπως ο Έβρος, όπου παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος για κλιματισμό, γνωρίζουμε πως έχουν μείωση πληθυσμού. Οπότε εκεί μπορούμε να αποδώσουμε τις αυξημένες ανάγκες για κλιματισμό αποκλειστικά στο κλίμα», επισημαίνει ο κ. Ντάφης. Από την άλλη, συμπληρώνει, «αν λάβουμε υπόψη μόνο τη θερμοκρασία, δεν δικαιολογείται γιατί στο Λασίθι έχει αυξηθεί η ανάγκη κλιματισμού σε σχέση με τα Χανιά ή το Ρέθυμνο. Η θερμοκρασία σε όλες αυτές τις περιοχές αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό. Αυτό που αλλάζει είναι η ανάγκη για ψύξη, δηλαδή οι ανάγκες ρεύματος». Ο κ. Χαβιαράς επισημαίνει, εμπειρικά, πως η σεζόν για τους ψυκτικούς παραδοσιακά διαρκούσε πέντε μήνες, το πολύ έξι μήνες σε νότιες περιοχές της Ελλάδας. «Φανταστείτε ότι στην Κομοτηνή ανάβαμε θέρμανση τέλη Σεπτεμβρίου. Φέτος, μέχρι τις 10 Οκτωβρίου είχαμε κλιματισμό για να δροσιστούμε». Το ίδιο ισχύει και για τη Μακεδονία, όπου καταγράφεται εκ των μεγαλύτερων αυξήσεων θερμοκρασίας από το 1980, και όπου τα περισσότερα σπίτια δεν διαθέτουν μονώσεις. Αθωράκιστα τα κτίρια Το οικιστικό απόθεμα θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της λύσης. Αλλά, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), το 55% του συνόλου των κατοικιών της χώρας έχει χτιστεί πριν το 1980, δηλαδή πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε κανονισμού θερμομόνωσης. Ο Άλκης Καφετζής, συντονιστής έργου θερινής ενεργειακής φτώχειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, υπογράφει σχετική έρευνα της οργάνωσης, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025, και εξετάζει την ζωή στα ελληνικά σπίτια σε συνθήκες υπερθέρμανσης. Λέει στο Solomon πως ο πρώτος κανονισμός θερμομόνωσης, το 1980, αφορούσε ένα κομμάτι φελιζόλ ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων. «Οι ίδιοι οι μηχανικοί παραδέχονται ότι αυτό δεν είχε κανέναν αντίκτυπο», σημειώνει ο ίδιος. Η έρευνα της Greenpeace δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025. Προσθέτει πως επειδή για δεκαετίες τα ελληνικά κτίρια δεν είχαν καμία θερμομόνωση, «έχουμε πλέον ένα ιδιαίτερα γερασμένο οικιστικό απόθεμα με αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα». Οι κατοικίες στην Ελλάδα ευθύνονται για το 43% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπεται να συμβάλει «στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 11.500 κατοικιών έως το 2025». Ο κ. Καφετζής υπογραμμίζει πως οι μεμονωμένες παρεμβάσεις που υλοποιούνται σε κατοικίες, στο πλαίσιο του προγράμματος, εφαρμόζονται αποσπασματικά, χωρίς στρατηγική στόχευση και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Έτσι, δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τη μεγάλη εικόνα της κατανάλωσης ενέργειας και θερμοκρασιακής άνεσης μέσα στις κατοικίες, ενώ τα έργα «συνήθως υπερκοστολογούνται γιατί κανένας δεν ελέγχει το έργο πριν και μετά», συμπληρώνει. Εκτός από την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης, υποχρεωτικό βήμα της διαδικασίας, ο κ. Καφετζής υποστηρίζει πως δεν ελέγχεται πραγματικά εάν έχει αλλάξει το βιοτικό επίπεδο των ίδιων των κατοίκων. «Απλώς παρακολουθούμε έναν βασικό, πολύ απλό δείκτη. Όμως, έχει μειώσει πραγματικά τους λογαριασμούς του αυτό το νοικοκυριό; Έχει -ακόμα πιο σημαντικό- βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης το νοικοκυριό μετά τις παρεμβάσεις;», αναρωτιέται. Λόγω της αποσπασματικότητάς τους, οι παρεμβάσεις του «Εξοικονομώ» ενδέχεται ακόμα και να βλάψουν ένα σπίτι, σύμφωνα με τον Δημήτρη Παλλαντζά, υπεύθυνο εκπαίδευσης στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου (ΕΙΠΑΚ). «Τα προγράμματα “Εξοικονομώ” υλοποιούνται πλέον με πολύ μικρότερη οικονομική κλίμακα, για να συμπεριλάβουν περισσότερο κόσμο. Όμως αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν μόνο μικρο-παρεμβάσεις, οι οποίες πολλές φορές έφεραν χειρότερο αποτέλεσμα από αυτό που υπήρχε», λέει ο Παλλαντζάς. Το λεγόμενο παθητικό κτίριο στηρίζεται σε αρχές φυσικής και βιοκλιματικού σχεδιασμού, με στόχο ιδανικές και μετρήσιμες συνθήκες διαβίωσης. Λειτουργεί όπως ένας θερμός: διατηρεί παθητικά σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του χωρίς να χρειάζεται ενεργή θέρμανση ή ψύξη. Η θερμοκρασία εσωτερικού χώρου διατηρείται σταθερά μεταξύ 20 και 25 βαθμών Κελσίου, η σχετική υγρασία στο 35% έως 55%, ενώ τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν κάτω από 1.000 ppm – όλα αυτά με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας: θερμομόνωση, ενεργειακά κουφώματα, αεροστεγανότητα, ελεγχόμενος αερισμός και εξάλειψη θερμογεφυρών. Το κόστος τέτοιων παρεμβάσεων κυμαίνεται μεταξύ 200-400 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και την κατάσταση του εκάστοτε κτιρίου. Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα πάνω από 200 παθητικά κτίρια, αρκετά από τα οποία υλοποιήθηκαν μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ». Κατά την περίοδο υπουργίας Χατζηδάκη, λέει ο κ. Παλλαντζάς, το ανώτατο ποσό επιδότησης έφτανε τις 50.000 ευρώ/κατοικία. Το ποσο επαρκούσε για να καλύψει τις παρεμβάσεις που χρειάζεται ένα παθητικό κτίριο, και πολλά έργα προχώρησαν με σχετική ευκολία. «Στην πορεία όμως, ο προϋπολογισμός του προγράμματος περιορίστηκε, μαζί και η δυνατότητα να γίνονται τέτοιες ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις», λέει ο κ. Παλλαντζάς. Επαρκούν τα φωτοβολταϊκά; Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αν και αποτελεί δημοφιλή λύση για ενεργειακή εξοικονόμηση, φαίνεται πως δεν επαρκεί από μόνη της. Ο υπεύθυνος εκπαίδευσης του ΕΙΠΑΚ μοιράστηκε με το Solomon τα πρώτα ευρήματα μιας αδημοσίευτης μελέτης του Ινστιτούτου, που εξετάζει τι θα συνέβαινε εάν οι ταράτσες των πολυκατοικιών στην Αθήνα καλύπτονταν εξ ολοκλήρου με φωτοβολταϊκά. Ως μοντέλο χρησιμοποιήθηκε ένα τυπικό κτίριο τριών έως έξι ορόφων -τα πιο συνηθισμένα στην πόλη- από διαφορετικές περιόδους κατασκευής: πολυκατοικίες πριν το 1980 χωρίς μόνωση, μετά το 1980 με τις πρώτες κανονιστικές απαιτήσεις (ΚΕΝΑΚ), και σύγχρονες ή παθητικές κατοικίες. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα παλιά κτίρια, καθώς αυτά αποτελούν την πλειονότητα του οικιστικού αποθέματος. Το βασικό εύρημα ήταν αποκαλυπτικό: ακόμη και αν καλυφθεί με φωτοβολταϊκά ολόκληρη η ταράτσα, η παραγόμενη ενέργεια δεν καλύπτει πάνω από 20% των συνολικών αναγκών ενός εξαώροφου κτιρίου. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου παραμένει βασικό κομμάτι της εξίσωσης. Ο Άλκης Καφετζής εξηγεί πως το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται και στο γεγονός οτι οι παρεμβάσεις υλοποιούνται σε επίπεδο διαμερίσματος και όχι πολυκατοικίας. «Η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος από τα 20 μιας πολυκατοικίας, όσο σωστά κι αν γίνει, δεν σημαίνει ότι το κτίριο λειτουργεί καλύτερα συνολικά. Το κέλυφος παραμένει παλιό, οι απώλειες είναι μεγάλες, και οι υπόλοιποι ένοικοι συνεχίζουν να ζουν σε συνθήκες υπερθέρμανσης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατανάλωση ρεύματος και την ποιότητα ζωής». Ο κ. Καφετζής συμπληρώνει ότι πραγματική μονάδα αποτελεί η πολυκατοικία, όχι το μεμονωμένο διαμέρισμα. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχουν υπάρξει πολιτικές που να στηρίζουν ολική ανακαίνιση σε επίπεδο κτιρίου, σχολιάζει, «τη στιγμή που στην Ευρώπη μιλάνε ήδη για παρεμβάσεις σε επίπεδο οικοδομικού τετραγώνου ή γειτονιάς». Το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο Στις 18 Ιουλίου έληξε η δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο της Ελλάδας, ένα κρίσιμο κείμενο πολιτικής που κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ανοίγει την πόρτα σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Μέσω του σχεδίου, η χώρα διεκδικεί πρόσβαση σε περίπου 8 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Οι πόροι στοχεύουν κατά κύριο λόγο σε ευάλωτα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κάνουν λόγο για 1,5 εκατ. ωφελούμενους. Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2025, η Ελλάδα καλείται, όπως και όλα τα κράτη-μέλη, να καταθέσει στην Κομισιόν ένα πενταετές εθνικό σχέδιο ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος. Η υποχρέωση προκύπτει από την πρόσφατη ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Κτίρια, με στόχο τη σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα. Με φόντο τα 8 δισ. ευρώ που διεκδικεί η Ελλάδα από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης στα κτίρια: η θεσμική είσοδος των ESCOs (Energy Services Companies), δηλαδή ιδιωτικών εταιρειών που θα αναλαμβάνουν ανακαινίσεις κτιρίων με ανταπόδοση την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ψυκτικών κατήγγειλε πρόσφατα ότι ο σχεδιασμός παρακάμπτει τους μικρούς επαγγελματίες, τους πιστοποιημένους τεχνικούς, και τις τοπικές αγορές. «Εκτιμούμε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και η επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας προϋποθέτουν τη συνεργασία όλων των ειδικοτήτων του τεχνικού κόσμου, με διαφανείς και ανοιχτές διαδικασίες, και όχι τον αποκλεισμό επαγγελματιών που διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία για την επιτυχή υλοποίηση τέτοιων έργων», αναφέρει η επιστολή διαμαρτυρίας προς το υπουργείο. Ταυτόχρονα, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Φραγκίσκος Παρασύρης, επισήμανε πως ο κυβερνητικός σχεδιασμός ανοίγει το δρόμο της ενεργειακής αγοράς «μόνο για τους μεγάλους», χωρίς να διασφαλίζεται πως τα χρήματα αξιοποιούνται αποτελεσματικά. Η ενεργειακή αναβάθμιση, υποστήριξε, κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο κερδοφορίας, όχι κοινωνικής πολιτικής. Το Solomon απέστειλε αναλυτικά ερωτήματα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κοινοποιώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας, και ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν. Το υπουργείο δεν απάντησε στα ερωτήματά μας έως και τη δημοσίευση του ρεπορτάζ. View full είδηση
  25. Το παραλιακό μέτωπο της Μαρώνειας, η κοντινότερη παραλία στην Κομοτηνή, απέχει 30 χιλιόμετρα από την πόλη. Ο Παντελής Χαβιαράς είναι ψυκτικός με έδρα την Κομοτηνή από το 1996, και γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ψυκτικών Ελλάδος (ΟΨΕ) σήμερα. Θυμάται πως, μέχρι πρόσφατα, στην Μαρώνεια δεν υπήρχε ζήτηση για τον ίδιο και τους συναδέλφους του. «Δεν είχε δουλειά για εμάς εκεί, δεν είχαν κλιματιστικά», λέει στο Solomon. Αλλά ακόμα και στη Ροδόπη, που φημίζεται για τον βαρύ χειμώνα, η καλοκαιρινή περίοδος έχει διευρυνθεί καθιστώντας την χρήση κλιματισμού απαραίτητη. «Υπάρχουν βράδια που έχει 30 βαθμούς έξω. Δεν γίνεται να μην ανάψεις κλιματιστικό. Αναγκαίο κακό έχει γίνει — και σας το λέει ένας ψυκτικός!», σχολιάζει ο κ. Χαβιαράς. Σε όλη την Ελλάδα, οι ολοένα πιο παρατεταμένες περίοδοι ζέστης δεν επηρεάζουν μόνο την καθημερινότητα των πολιτών — αποτυπώνονται με μετρήσιμο τρόπο στις ανάγκες των νοικοκυριών και των δημόσιων υποδομών για τεχνητή ψύξη. Όπως αποκαλύπτει η νέα έρευνα του Solomon, σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογραφίας Correctiv.Europe, η Ελλάδα κατέχει σήμερα την τρίτη θέση σε ανάγκες κλιματισμού σε σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών, πίσω μόνο από τη Μάλτα (πρώτη) και την Κύπρο (δεύτερη). Πώς εξελίσσεται η ανάγκη για ψύξη Η σταθερά αυξανόμενη ανάγκη για κλιματισμό σε όλους τους νομούς της χώρας, από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα, αποτυπώνεται μέσω των λεγόμενων «βαθμοημερών ψύξης» (Cooling Degree-Days, CDD). Πρόκειται για μια μονάδα μέτρησης που υπολογίζει την ενέργεια που απαιτείται για να διατηρηθεί εντός των κτιρίων μια άνετη εσωτερική θερμοκρασία 21°C, κατά τη θερμή περίοδο του έτους, δηλαδή από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο. Αν, για παράδειγμα, η μέση θερμοκρασία μιας ημέρας είναι 27°C, τότε προστίθενται 6 βαθμοημέρες ψύξης (27-21) στο ετήσιο άθροισμα της περιοχής. Με απλά λόγια, όσο περισσότερες οι βαθμοημέρες ψύξης, τόσο περισσότερο δουλεύουν τα air condition, και τόσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση ρεύματος. Τα δεδομένα που δημοσιεύει για πρώτη φορά το Solomon έχουν αντληθεί από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ (JRC), και καταγράφουν εντυπωσιακές μεταβολές σε όλη την Ελλάδα, αποτυπώνοντας πως από την δεκαετία 1979-1988 στη δεκαετία 2014-2023: Στην Κάλυμνο, την Κάρπαθο, και την Κω, ο δείκτης βοθμοημερών ψύξης αυξήθηκε από 475 βαθμοημέρες (1979-1988), σε 666 (2014-2023). Στη Ζάκυνθο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σχεδόν τριπλασιάστηκε: από 150 σε 435. Η ανάγκη για ψύξη υπερδιπλασιάστηκε, μεταξύ άλλων, στην Λέσβο (από 249 σε 518) και την Κέρκυρα (από 244 σε 528). Ακόμη και σε πιο ψυχρές περιοχές, όπως η Φλώρινα και η Καστοριά, οι αριθμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί. Πώς αλλάζει η κατανάλωση ρεύματος Ό,τι κάποτε αποτελούσε μια θερμοκρασιακή εξαίρεση, είναι σήμερα η νέα κανονικότητα. Μεταξύ 2000-2022, η κατανάλωση ενέργειας του μέσου νοικοκυριού στην Ελλάδα, λόγω χρήσης κλιματιστικών, αυξήθηκε κατά 265%. Την ίδια ώρα, έρευνα έδειξε πως τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στην Ελλάδα δαπανούν έως και 95% περισσότερη ενέργεια για ψύξη, κυρίως επειδή υπολείπονται σε υποδομές όπως η θερμομόνωση. Μιλώντας στο Solomon, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός για ενεργειακή θωράκιση του κτιριακού αποθέματος, νοικοκυριά, υποδομές και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αναμένεται να γνωρίσουν ισχυρές πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει σημασία να δούμε όχι μόνο πού και πόσο έχει αυξηθεί η θερμοκρασία, αλλά και πόσοι άνθρωποι επηρεάζονται σε κάθε περιοχή. Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει πώς έχει αλλάξει η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό σε όλη την Ελλάδα, συγκρίνοντας τη δεκαετία του 1980 με την δεκαετία 2014-2023. Συνυπολογίζοντας τις μεταβολές στον πληθυσμό κάθε περιοχής, ο χάρτης δεν δείχνει απαραίτητα πού κάνει περισσότερη ζέστη, αλλά και πού έχει αυξηθεί η συνολική ζήτηση για ρεύμα που καταναλώνεται για κλιματισμό. Οι μεταβολές σε Έβρο, Κρήτη, Μακεδονία Περιοχές που έχουν αναπτυχθεί πληθυσμιακά τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίζουν μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση ρεύματος για κλιματισμό, ακόμη και αν δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση θερμοκρασίας. Συμβαίνει όμως και το ανάποδο, εξηγεί στο Solomon ο Δρ. Σταύρος Ντάφης, φυσικός-μετεωρολόγος και συνιδρυτής του κόμβου πληροφόρησης climatebook.gr, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας. «Οι παραμεθόριες περιοχές, όπως ο Έβρος, όπου παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος για κλιματισμό, γνωρίζουμε πως έχουν μείωση πληθυσμού. Οπότε εκεί μπορούμε να αποδώσουμε τις αυξημένες ανάγκες για κλιματισμό αποκλειστικά στο κλίμα», επισημαίνει ο κ. Ντάφης. Από την άλλη, συμπληρώνει, «αν λάβουμε υπόψη μόνο τη θερμοκρασία, δεν δικαιολογείται γιατί στο Λασίθι έχει αυξηθεί η ανάγκη κλιματισμού σε σχέση με τα Χανιά ή το Ρέθυμνο. Η θερμοκρασία σε όλες αυτές τις περιοχές αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό. Αυτό που αλλάζει είναι η ανάγκη για ψύξη, δηλαδή οι ανάγκες ρεύματος». Ο κ. Χαβιαράς επισημαίνει, εμπειρικά, πως η σεζόν για τους ψυκτικούς παραδοσιακά διαρκούσε πέντε μήνες, το πολύ έξι μήνες σε νότιες περιοχές της Ελλάδας. «Φανταστείτε ότι στην Κομοτηνή ανάβαμε θέρμανση τέλη Σεπτεμβρίου. Φέτος, μέχρι τις 10 Οκτωβρίου είχαμε κλιματισμό για να δροσιστούμε». Το ίδιο ισχύει και για τη Μακεδονία, όπου καταγράφεται εκ των μεγαλύτερων αυξήσεων θερμοκρασίας από το 1980, και όπου τα περισσότερα σπίτια δεν διαθέτουν μονώσεις. Αθωράκιστα τα κτίρια Το οικιστικό απόθεμα θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της λύσης. Αλλά, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), το 55% του συνόλου των κατοικιών της χώρας έχει χτιστεί πριν το 1980, δηλαδή πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε κανονισμού θερμομόνωσης. Ο Άλκης Καφετζής, συντονιστής έργου θερινής ενεργειακής φτώχειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, υπογράφει σχετική έρευνα της οργάνωσης, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025, και εξετάζει την ζωή στα ελληνικά σπίτια σε συνθήκες υπερθέρμανσης. Λέει στο Solomon πως ο πρώτος κανονισμός θερμομόνωσης, το 1980, αφορούσε ένα κομμάτι φελιζόλ ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων. «Οι ίδιοι οι μηχανικοί παραδέχονται ότι αυτό δεν είχε κανέναν αντίκτυπο», σημειώνει ο ίδιος. Η έρευνα της Greenpeace δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025. Προσθέτει πως επειδή για δεκαετίες τα ελληνικά κτίρια δεν είχαν καμία θερμομόνωση, «έχουμε πλέον ένα ιδιαίτερα γερασμένο οικιστικό απόθεμα με αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα». Οι κατοικίες στην Ελλάδα ευθύνονται για το 43% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπεται να συμβάλει «στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 11.500 κατοικιών έως το 2025». Ο κ. Καφετζής υπογραμμίζει πως οι μεμονωμένες παρεμβάσεις που υλοποιούνται σε κατοικίες, στο πλαίσιο του προγράμματος, εφαρμόζονται αποσπασματικά, χωρίς στρατηγική στόχευση και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Έτσι, δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τη μεγάλη εικόνα της κατανάλωσης ενέργειας και θερμοκρασιακής άνεσης μέσα στις κατοικίες, ενώ τα έργα «συνήθως υπερκοστολογούνται γιατί κανένας δεν ελέγχει το έργο πριν και μετά», συμπληρώνει. Εκτός από την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης, υποχρεωτικό βήμα της διαδικασίας, ο κ. Καφετζής υποστηρίζει πως δεν ελέγχεται πραγματικά εάν έχει αλλάξει το βιοτικό επίπεδο των ίδιων των κατοίκων. «Απλώς παρακολουθούμε έναν βασικό, πολύ απλό δείκτη. Όμως, έχει μειώσει πραγματικά τους λογαριασμούς του αυτό το νοικοκυριό; Έχει -ακόμα πιο σημαντικό- βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης το νοικοκυριό μετά τις παρεμβάσεις;», αναρωτιέται. Λόγω της αποσπασματικότητάς τους, οι παρεμβάσεις του «Εξοικονομώ» ενδέχεται ακόμα και να βλάψουν ένα σπίτι, σύμφωνα με τον Δημήτρη Παλλαντζά, υπεύθυνο εκπαίδευσης στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου (ΕΙΠΑΚ). «Τα προγράμματα “Εξοικονομώ” υλοποιούνται πλέον με πολύ μικρότερη οικονομική κλίμακα, για να συμπεριλάβουν περισσότερο κόσμο. Όμως αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν μόνο μικρο-παρεμβάσεις, οι οποίες πολλές φορές έφεραν χειρότερο αποτέλεσμα από αυτό που υπήρχε», λέει ο Παλλαντζάς. Το λεγόμενο παθητικό κτίριο στηρίζεται σε αρχές φυσικής και βιοκλιματικού σχεδιασμού, με στόχο ιδανικές και μετρήσιμες συνθήκες διαβίωσης. Λειτουργεί όπως ένας θερμός: διατηρεί παθητικά σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του χωρίς να χρειάζεται ενεργή θέρμανση ή ψύξη. Η θερμοκρασία εσωτερικού χώρου διατηρείται σταθερά μεταξύ 20 και 25 βαθμών Κελσίου, η σχετική υγρασία στο 35% έως 55%, ενώ τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν κάτω από 1.000 ppm – όλα αυτά με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας: θερμομόνωση, ενεργειακά κουφώματα, αεροστεγανότητα, ελεγχόμενος αερισμός και εξάλειψη θερμογεφυρών. Το κόστος τέτοιων παρεμβάσεων κυμαίνεται μεταξύ 200-400 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και την κατάσταση του εκάστοτε κτιρίου. Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα πάνω από 200 παθητικά κτίρια, αρκετά από τα οποία υλοποιήθηκαν μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ». Κατά την περίοδο υπουργίας Χατζηδάκη, λέει ο κ. Παλλαντζάς, το ανώτατο ποσό επιδότησης έφτανε τις 50.000 ευρώ/κατοικία. Το ποσο επαρκούσε για να καλύψει τις παρεμβάσεις που χρειάζεται ένα παθητικό κτίριο, και πολλά έργα προχώρησαν με σχετική ευκολία. «Στην πορεία όμως, ο προϋπολογισμός του προγράμματος περιορίστηκε, μαζί και η δυνατότητα να γίνονται τέτοιες ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις», λέει ο κ. Παλλαντζάς. Επαρκούν τα φωτοβολταϊκά; Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αν και αποτελεί δημοφιλή λύση για ενεργειακή εξοικονόμηση, φαίνεται πως δεν επαρκεί από μόνη της. Ο υπεύθυνος εκπαίδευσης του ΕΙΠΑΚ μοιράστηκε με το Solomon τα πρώτα ευρήματα μιας αδημοσίευτης μελέτης του Ινστιτούτου, που εξετάζει τι θα συνέβαινε εάν οι ταράτσες των πολυκατοικιών στην Αθήνα καλύπτονταν εξ ολοκλήρου με φωτοβολταϊκά. Ως μοντέλο χρησιμοποιήθηκε ένα τυπικό κτίριο τριών έως έξι ορόφων -τα πιο συνηθισμένα στην πόλη- από διαφορετικές περιόδους κατασκευής: πολυκατοικίες πριν το 1980 χωρίς μόνωση, μετά το 1980 με τις πρώτες κανονιστικές απαιτήσεις (ΚΕΝΑΚ), και σύγχρονες ή παθητικές κατοικίες. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα παλιά κτίρια, καθώς αυτά αποτελούν την πλειονότητα του οικιστικού αποθέματος. Το βασικό εύρημα ήταν αποκαλυπτικό: ακόμη και αν καλυφθεί με φωτοβολταϊκά ολόκληρη η ταράτσα, η παραγόμενη ενέργεια δεν καλύπτει πάνω από 20% των συνολικών αναγκών ενός εξαώροφου κτιρίου. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου παραμένει βασικό κομμάτι της εξίσωσης. Ο Άλκης Καφετζής εξηγεί πως το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται και στο γεγονός οτι οι παρεμβάσεις υλοποιούνται σε επίπεδο διαμερίσματος και όχι πολυκατοικίας. «Η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος από τα 20 μιας πολυκατοικίας, όσο σωστά κι αν γίνει, δεν σημαίνει ότι το κτίριο λειτουργεί καλύτερα συνολικά. Το κέλυφος παραμένει παλιό, οι απώλειες είναι μεγάλες, και οι υπόλοιποι ένοικοι συνεχίζουν να ζουν σε συνθήκες υπερθέρμανσης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατανάλωση ρεύματος και την ποιότητα ζωής». Ο κ. Καφετζής συμπληρώνει ότι πραγματική μονάδα αποτελεί η πολυκατοικία, όχι το μεμονωμένο διαμέρισμα. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχουν υπάρξει πολιτικές που να στηρίζουν ολική ανακαίνιση σε επίπεδο κτιρίου, σχολιάζει, «τη στιγμή που στην Ευρώπη μιλάνε ήδη για παρεμβάσεις σε επίπεδο οικοδομικού τετραγώνου ή γειτονιάς». Το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο Στις 18 Ιουλίου έληξε η δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο της Ελλάδας, ένα κρίσιμο κείμενο πολιτικής που κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ανοίγει την πόρτα σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Μέσω του σχεδίου, η χώρα διεκδικεί πρόσβαση σε περίπου 8 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Οι πόροι στοχεύουν κατά κύριο λόγο σε ευάλωτα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κάνουν λόγο για 1,5 εκατ. ωφελούμενους. Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2025, η Ελλάδα καλείται, όπως και όλα τα κράτη-μέλη, να καταθέσει στην Κομισιόν ένα πενταετές εθνικό σχέδιο ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος. Η υποχρέωση προκύπτει από την πρόσφατη ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Κτίρια, με στόχο τη σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα. Με φόντο τα 8 δισ. ευρώ που διεκδικεί η Ελλάδα από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης στα κτίρια: η θεσμική είσοδος των ESCOs (Energy Services Companies), δηλαδή ιδιωτικών εταιρειών που θα αναλαμβάνουν ανακαινίσεις κτιρίων με ανταπόδοση την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ψυκτικών κατήγγειλε πρόσφατα ότι ο σχεδιασμός παρακάμπτει τους μικρούς επαγγελματίες, τους πιστοποιημένους τεχνικούς, και τις τοπικές αγορές. «Εκτιμούμε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και η επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας προϋποθέτουν τη συνεργασία όλων των ειδικοτήτων του τεχνικού κόσμου, με διαφανείς και ανοιχτές διαδικασίες, και όχι τον αποκλεισμό επαγγελματιών που διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία για την επιτυχή υλοποίηση τέτοιων έργων», αναφέρει η επιστολή διαμαρτυρίας προς το υπουργείο. Ταυτόχρονα, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Φραγκίσκος Παρασύρης, επισήμανε πως ο κυβερνητικός σχεδιασμός ανοίγει το δρόμο της ενεργειακής αγοράς «μόνο για τους μεγάλους», χωρίς να διασφαλίζεται πως τα χρήματα αξιοποιούνται αποτελεσματικά. Η ενεργειακή αναβάθμιση, υποστήριξε, κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο κερδοφορίας, όχι κοινωνικής πολιτικής. Το Solomon απέστειλε αναλυτικά ερωτήματα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κοινοποιώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας, και ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν. Το υπουργείο δεν απάντησε στα ερωτήματά μας έως και τη δημοσίευση του ρεπορτάζ.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.