Όλη η δραστηριότητα
Αυτή η ροή ανανεώνεται αυτόματα
- Past hour
-
Ενιαίος & Αδιάσπαστος Τίτλος Σπουδών Μεταπτυχιακού Επιπέδου
geoste replied to geoste's θέμα in Προπτυχιακά-Μεταπτυχιακά
Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας ΦΕΚ 3781Β-2025.pdf -
- Σήμερα
-
Η φωτιά αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο που εδώ και χιλιάδες χρόνια διαμορφώνει τα οικοσυστήματα του πλανήτη μας. Όμως, σήμερα, η φωτιά έχει αλλάξει — αντιμετωπίζουμε συχνότερες, μεγαλύτερες και πιο δύσκολες να αντιμετωπιστούν πυρκαγιές. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι έχει αλλάξει το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνεται η φωτιά. Στην πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ, πιστεύουμε ότι η κατανόηση της φωτιάς είναι το πρώτο βήμα για να μάθουμε να ζούμε μαζί της. Γι’ αυτό δημιουργήσαμε, σε συνεργασία με το κανάλι The Skeptic Theory, ένα νέο σύντομο βίντεο που εξηγεί με απλά λόγια: Τι είναι μια δασική πυρκαγιά; Πώς ξεκινά και πώς εξαπλώνεται; Ποιος είναι ο ρόλος του καιρού; Γιατί κάποιες φορές η φωτιά μπορεί να είναι καλή; Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς; Πώς αλλάζουν οι πυρκαγιές σε ένα διαρκώς θερμότερο κλίμα; Το βίντεο απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους και φιλοδοξεί να μεταδώσει γνώση, χωρίς φόβο και υπερβολές.
-
Η φωτιά αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο που εδώ και χιλιάδες χρόνια διαμορφώνει τα οικοσυστήματα του πλανήτη μας. Όμως, σήμερα, η φωτιά έχει αλλάξει — αντιμετωπίζουμε συχνότερες, μεγαλύτερες και πιο δύσκολες να αντιμετωπιστούν πυρκαγιές. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι έχει αλλάξει το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνεται η φωτιά. Στην πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ, πιστεύουμε ότι η κατανόηση της φωτιάς είναι το πρώτο βήμα για να μάθουμε να ζούμε μαζί της. Γι’ αυτό δημιουργήσαμε, σε συνεργασία με το κανάλι The Skeptic Theory, ένα νέο σύντομο βίντεο που εξηγεί με απλά λόγια: Τι είναι μια δασική πυρκαγιά; Πώς ξεκινά και πώς εξαπλώνεται; Ποιος είναι ο ρόλος του καιρού; Γιατί κάποιες φορές η φωτιά μπορεί να είναι καλή; Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς; Πώς αλλάζουν οι πυρκαγιές σε ένα διαρκώς θερμότερο κλίμα; Το βίντεο απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους και φιλοδοξεί να μεταδώσει γνώση, χωρίς φόβο και υπερβολές. View full είδηση
-
Δυστυχώς δεν έχει ολοκληρωθεί ο Φ.Ο. σε όλες τις κατοικίες οπότε θα πρέπει να βγει άδεια αποπεράτωσης για τις δύο από τις 5 μεζονέτες και οι υπόλοιπες μάλλον θα πρέπει να μελετηθούν με τις νέες διατάξεις για τα εκτός σχεδίου...Κάνω τον σταυρό μου να βγάλω άκρη γιατί έχω βρει αγοραστή για το συγκρότημα και τώρα έχω θέματα...Σε ευχαριστώ πολύ συνάδελφε για την απάντηση!
-
Ίσως ανεβάσω φωτογραφίες αργότερα. Ακόμα δεν πήγα γραφείο. Όπως τα ακούς είναι. Κοιλοδοκός 40x80 με ύψος 2,70 μέτρα. Κανένα φορτίο δεν φαίνεται να έχει ασκηθεί. Σε πέργκολα είναι. Έχει φουσκώσει και φαίνεται πλέον κυλινδρική!!! Από πάνω μέχρι κάτω! Χωρίς δεύτερη σκέψη το απέδωσα σε θερμοκρασιακή μεταβολή. Μετά όμως που είδα παραδίπλα σε άλλη κοιλοδοκό το ίδιο φούσκωμα μόνο κοντά στην βάση, εκεί προβληματίστηκα. Πώς γίνεται...;
-
Εισαγωγή αρχείου κανάβου και αρχείου γεωειδούς
nbr replied to jhmmys's θέμα in HEPOS-Προβολικά Συστήματα
Βασικά όσα γράφεις στο υστερογραμμα δεν έχουν βάση. Η πρόθεση μου πάντως δεν ηταν αυτή. Γιαυτό και άφησα κάποιεςε ημέρες μήπως γράψει κάποιος άλλος (ήξερα πως δεν θα γράψει). Αν και συνταξιούχος, τα τελευταία κάπου 5 χρόνια (το έχω ξαναγράψει) , συμμετέχω εδώ στο φόρουμ και συμβουλεύω να το κάνουν όλοι οι συνάδελφοι, λίγο από επαγγελματική διαστροφη αλλά περισσότερο για τους νέους συναδέλφους. Εγώ παντως δεν έχω να "κερδίσω" κάτι..... Νομίζω (εγώ αυτό καταλαβαίνω) πως η αποστολή Π. Μ. Γίνεται όταν υπάρχουν θέματα που δεν μπορούν ή "δεν πρέπει" να είναι σε δημόσια θέα (κακώς για εμένα). Η δημοσίευση π. χ. ενός χάρτη 1:50000 η 1:5000 της ΓΥΣ απαγορεύεται. Η ΓΥΣ το απαγορεύει γιατί τους πουλάει. Κακως! ΥΓ. 1Εγώ πάντως τα έχω ολα τα 1/50000. -
Καλησπέρα. Θα μπορούσες μήπως να ανεβάσεις φωτογραφίες και να μας δώσεις μια περιγραφή του έργου και της τοποθεσίας; Πως εννοούμε την διόγκωση και τι φορτία ασκήθηκαν στην κατασκευή; Έχουμε αστοχία υλικού, αστοχία συγκόλλησης κάτι άλλο;
-
Καλησπέρα σας, Θα μπορούσατε να μου πείτε την τιμή ζώνης για τα ακόλουθα ακίνητα; 1. Λ. Βουλιαγμένης 116 Αθήνα με Χ: 476540.02176429, Y: 4200850.2009028 2. Ομήρου 20 Κερατσίνι με Χ: 467127.03240019, Υ: 4200744.2571841 3. Αγίας Φωτεινής 39 Νέα Σμύρνη με Χ: 474635.23395498, Υ: 4199815.815222 Σας ευχαριστώ πολύ!
-
@DIMITKLADO Μπορεί όπως λες να κάνει μηδενική δήλωση, αλλά τα ακίνητα έχει υποχρέωση να τα έχει δηλώσει σωστά στο ε9. Αν δεν τα έχει θα το κάνει τώρα και πριν κάνεις εσύ την υπαγωγή. Δεν θα προχωρήσεις σε υπαγωγή αν δεν έχεις όσα προβλέπει ο νόμος. Προφανώς για να έχει ακίνητο έχει αποκτήσει ελληνικό ΑΦΜ. Επομένως θα συμπληρώσεις το ελληνικό ΑΦΜ. Από και και πέρα, αν δεν είναι ο ίδιος παρών μπορεί να σου υπογράψει τις δηλώσεις ο ειδικός πληρεξούσιος που έχει ορίσει. Θα ζητήσεις και το πληρεξούσιο έγγραφο. Τον λογιστή δεν θα τον αποφύγει. Συμβουλή (από εμπειρία). Με κάτοικους εξωτερικού θα είσαι ιδιαιτέρως προσεκτικός και αυστηρός διότι όλοι λένε το ίδιο "ποίημα", ότι στην Ελλάδα τους βάζουμε σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, ενώ στο εξωτερικό όλα είναι απλά. Μην ακούς ό,τι και να σου λένε. Θα κάνεις τη δουλειά σου με ό,τι ορίζει ο νόμος.
-
@sikyonios Στο άρθρο 100 παρ 6 αναφέρεται. 6. Για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου εφαρμόζεται συντελεστής 0,30 για τους χώρους σε: α) υπόγειες στάθμες που δεν αποτελούν αυτοτελή χώρο, αλλά συνδέονται λειτουργικά με τον υπερκείμενο όροφο, β) εσωτερικούς εξώστες (πατάρια) και σοφίτες που δεν αποτελούν ανεξάρτητο χώρο. Στις υπόγειες στάθμες, που αποτελούν αυτοτελή χώρο, καθώς και σε ισόγειους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώροι στάθμευσης, κ.λπ.) επιφάνειας έως 50 τ.μ., εφαρμόζεται συντελεστής 0,50.
-
Υπόχρεος στην ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων
ΤΟΠΟΓΑΒΡΟΣ replied to Pavlos33's θέμα in Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου
Παρόλο που στο σύστημα υπάρχει η δυνατότητα καταχώρησης στοιχείων και ψιλού κύριου και επικαρπωτή αν βάλουμε ποσοστό 100% στον καθένα τα προσθέτει και δεν μας αφήνει να προχωρήσουμε. Είναι σωστό να βάλουμε στον επικαρπωτή 0% ; -
Σε μεταλλικό στέγαστρο με υποστυλώματα από κοιλοδοκους παρατηρήθηκε σε ένα εκ των υποστυλωμάτων διόγκωση σε όλο το ύψος του σε σημείο που να σπάσει σημειακά η ραφή συγκόλλησης των τοιχωμάτων της κοιλοδοκού. Σε διπλανή κοιλοδοκό η διόγκωση είναι περιορισμένη σε ύψος 30-40 εκατοστών στην βάση του υποστυλώματος. Ποια φόρτιση μπορεί να προκάλεσε τέτοιες παραμορφώσεις; Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ είναι θερμοκρασιακή μεταβολή. Αλλά θερμοκρασιακή μεταβολή σε όλο το ύψος του ενός υποστυλώματος και δίπλα μόνο στην βάση πως γίνεται...;
-
DIMITKLADO started following [ΑΡΘΡΟ 099 - Ν. 4495/17] Δικαιολογητικά υπαγωγής στο Ν. 4495/17
-
Καλησπέρα συνάδελφοι, Στην περίπτωση τακτοποίησης ακινήτου με ιδιοκτήτη που την ημερομηνία πληρωμής του παραβόλου ήταν κάτοικος εξωτερικού, θα συμπληρώσουμε το ελληνικό ΑΦΜ του και για Ε9 θα αναρτήσουμε τις αντίστοιχες δηλώσεις της ΑΑΔΕ ; Η απορία προέκυψε καθότι δεν έχουν υποχρέωση κατάθεσης φορολογικής δήλωσης οι κάτοικοι του εξωτερικού εάν δεν έχουν εισόδημα στην Ελλάδα. Ο συγκεκριμένος είχε καταθέσει δήλωση (μηδενική ) , και μου προσκόμισε το Ε9 του έτους υπαγωγής , το οποίο όμως δεν έχει καμία δήλωση ακινήτου σε αυτό! Καθότι ζητείται ως δικαιολογητικό η τελευταία δήλωση Ε9 όπου αναφέρεται το τακτοποιούμενο ακίνητο και επίκειται πώληση , θα πρέπει να διορθώσει το Ε9 του ή δεν έχει υποχρέωση δήλωσης του ακινήτου και θα πρέπει να αναζητήσω τα στοιχεία αυτά στις δηλώσεις του εξωτερικού ; (παράλογο μου φαίνεται) Φορολογικός εκπρόσωπός του δηλώνεται δικηγόρος και όχι φοροτεχνικός... Θα προτιμούσα να έχω μια εικόνα πριν τον στείλω σε λογιστή Ευχαριστώ θερμά για την όποια πληροφορία!!
-
Πρόγραμμα Εξοικονομώ 2021
GeorgePi replied to nick_61's θέμα in Εξοικονομώ - Αυτονομώ και Εξοικονομώ 2021
καλησπέρα συνάδελφοι Σε έλεγχο δικαιολογητικών για το Εξοικονομώ 2021 μου έβγαλαν την εξής παρατήρηση: 1)Πλαίσιο αλουμινίου με υαλοπίνακα- Παράθυρο (2 <= U < 3,2) , ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΑ : Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι είναι εκπρόθεσμο το έγγραφο διοικητικής πράξης Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για την υποκατηγορία παρέμβασης 1.Α1, καθώς το σχετικό παραστατικό δαπάνης ή/και δελτίο αποστολής έχει εκδοθεί μετά την ημερομηνία λήξης της διοικητικής πράξης. Όσον αφορά την εν λόγω παράβαση, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, απαιτείται να ακολουθηθεί η διαδικασία νομιμοποίησης των εργασιών. Παρακαλούμε όπως αναρτηθεί αναθεώρηση της ΕΕΔΜΚ ή νέα ΕΕΔΜΚ μαζί με το χρηματικό κατάλογο που έχει εκδοθεί και το αποδεικτικό πληρωμής του προστίμου. Τυχόν ακύρωση/επανέκδοση τιμολογίου ή δελτίου αποστολής δε θα γίνουν αποδεκτά. Εφόσον δεν άλλαζε το άνοιγμα και δεν έχω γράψει κάπου στην ΕΕΔΜΚ για αλλαγή κουφωμάτων αλλά παράλληλα ανέβασα και βεβαίωση του άρθρου 30 τι μπορώ να κάνω; Να τους ανεβάσω το ΦΕΚ του 4495 με σημειωμένο το άρθρο 30; -
Ναι, είναι 2 ξεχωριστά οικόπεδα όπου μπλε γραμμή = όρια οικόπεδου βάση τοπογραφικού τώρα, γαλάζια γραμμή = διανομή και ροζ γραμμή = όρια κτηματολογίου. Το κάθε οικόπεδο έχει αποκλίσεις από την διανομή και τα όρια του κτηματολογίου.
-
Υπολειπόμενος Χρόνος: 1 μήνας and 28 days
- ΠΩΛΗΣΗ
- ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ
Τοπογραφικός εξοπλισμός γεωδαιτικού σταθμού : Τρίποδας αλουμινίου βαρέως τύπου, στυλεός πτυσσόμενος 5.50 μ, πτυσσόμενος στυλεός 2.00 μ, 2 κατάφωτα - μεγάλο μικρό. Tιμή προσφοράς 400 €. τηλ. 6977439330 email : [email protected]400 €
-
Υπολειπόμενος Χρόνος: 1 μήνας and 28 days
- ΠΩΛΗΣΗ
- ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ
Γεωδαιτικός σταθμός ΤΟPCON GTS 703 5'' ακρίβειας, 2 οθόνες ανάγνωσης, made in Japan από τα τελευταία κομμάτια, με εξαιρετικό φακό. Παρελκόμενα : 2 μπαταρίες, φορτιστής, καλώδιο & πρόγραμμα επικοινωνίας, τρίποδας, στυλεός πτυσσόμενος 5.50 μ, πτυσσόμενος στυλεός 2.00 μ 2 κατάφωτα - μεγάλο μικρό. Νέα μειωμένη Tιμή προσφοράς 900 €. τηλ. 6977439330 email : [email protected]900 €
-
Ο κίνδυνος από την υποβάθμιση των ελληνικών υπόγειων υδάτων
Engineer posted μια είδηση in Αρθρογραφία
Καθώς η απειλή της λειψυδρίας κάνει ολοένα και πιο αισθητή την παρουσία της από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, τόσο περισσότερο ακούγεται στη δημόσια συζήτηση ο όρος «υπόγεια ύδατα». «Οταν μιλάμε για υπόγεια νερά συνήθως το μυαλό μας πηγαίνει σε τεράστιες υπόγειες δεξαμενές νερού οι οποίες μας παρέχουν πρακτικά ανεξάντλητες ποσότητες, καλής, συνήθως, ποιότητας νερού», περιγράφει την κοινή αντίληψη που επικρατεί γύρω από αυτό το θέμα, η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και επιβλέπουσα της ομάδας γεωπληροφορικής. Η ίδια προσθέτει πως η πραγματικότητα διαφέρει αρκετά από αυτήν την υπερ-απλουστευτική θεώρηση. Αυτό συμβαίνει διότι αφενός ελάχιστα έχει διδαχθεί ο μέσος πολίτης σχετικά με αυτόν τον πολύτιμο φυσικό πόρο, αφετέρου γιατί από τη φύση του το υπόγειο νερό δεν είναι ορατό στον άνθρωπο, παρά μόνο μέσω των πηγών του. «Αυτή η ιδιαιτερότητά του λοιπόν, το καθιστά μεν περισσότερο προστατευμένο αλλά και δυσκολότερα προσβάσιμο στον άνθρωπο, σε σχέση με τα επιφανειακά νερά», εξηγεί η κ. Γκεμιτζή. Και υπογραμμίζει πως η λογική διαχείριση του νερού θα πρέπει να στηρίζεται στην εκμετάλλευση μόνο των ανανεώσιμων αποθεμάτων νερού. Πώς ορίζεται όμως ο «ανανεώσιμος» πόρος; «Ανανεώσιμος είναι ένας φυσικός πόρος, όπως το γλυκό νερό, ένα δάσος ή η ανανεώσιμη ενέργεια, που αντικαθίσταται με ρυθμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν που χρησιμοποιείται, που έχει την ικανότητα να ανανεώνεται και να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης επ’ αόριστον υπό τις κατάλληλες συνθήκες, αλλά που μπορεί να μετατραπεί σε μη ανανεώσιμο πόρο αν υποστεί υπερεκμετάλλευση», απαντά η κ. Γκεμιτζή. Εν ολίγοις, για να μη μετατραπούν οι υδάτινοι πόροι μας σε μη ανανεώσιμους θα πρέπει να γνωρίζουμε τον ρυθμό ανανέωσής τους και να θεσπίζουμε προσεκτικά όρια χρήσης τους. Πόσο εφικτό είναι αυτό; Η κ. Γκεμιτζή αναφέρει πως ιδιαίτερα για τα υπόγεια νερά η εκτίμηση του ρυθμού εμπλουτισμού τους δεν είναι κάτι εύκολο, μιας και δεν υπάρχει μέθοδος απευθείας μέτρησης της ποσότητας αυτής, αλλά υπολογίζεται έμμεσα μέσω μαθηματικών υπολογισμών, ως μέρος των βροχοπτώσεων που δέχεται μια περιοχή. Η έλλειψη δεδομένων είναι ένα ακόμη πρόβλημα που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τους υπολογισμούς των ειδικών. Μέση ετήσια ποσότητα εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 έως σήμερα. «Ετσι ακόμα και τα περιορισμένα δίκτυα παρακολούθησης που υπάρχουν στη χώρα μας είτε λειτουργούν αποσπασματικά και τα δεδομένα δεν επικαιροποιούνται είτε τα δεδομένα τους δεν είναι ανοιχτά και προσβάσιμα από όλους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει, θα έπρεπε μάλλον, να έχει αντιμετωπίσει η πολιτεία εδώ και καιρό», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας πως την ίδια στιγμή, η επανάσταση που έχει επέλθει στον τομέα της παραγωγής δεδομένων τα οποία αφορούν το περιβάλλον μέσω των δορυφορικών αποστολών αλλά και των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, έρχονται να βοηθήσουν καθοριστικά στον τομέα αυτό. Μέση ετήσια ποσότητα βροχόπτωσης στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 και μετά. Υπολογίζοντας τα υπόγεια ύδατα H ομάδα της κ. Γκεμιτζή δοκίμασε να υπολογίσει την ποσότητα εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων της χώρας μας από το 2001 έως και το 2024 συνδυάζοντας τις παραδοσιακές μεθόδους υπολογισμού με σύνολα ανοιχτών δεδομένων, όπως το Open Land Map Layers που προσφέρουν σε υψηλή ανάλυση τις ιδιότητες του ανώτερου εδαφικού στρώματος (αυτό που διαχωρίζει την ατμόσφαιρα από τα υπόγεια νερά) σε παγκόσμιο επίπεδο, με ανάλυση 250 μέτρων. Γνωρίζοντας αυτές τις ιδιότητες, οι ειδικοί μπορούν με μαθηματικούς υπολογισμούς να εκτιμήσουν πότε το ανώτερο εδαφικό στρώμα δεν μπορεί να συγκρατήσει περισσότερο νερό ύστερα από μια βροχή, οπότε και ξεκινάει ο εμπλουτισμός των υπογείων υδάτων. Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης δεδομένα βροχόπτωσης και δεδομένα εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα λόγω εξάτμισης και διαπνοής των φυτών) από τη δορυφορική αποστολή Terra της NASA. Ο χάρτης των γεωτρήσεων νερού και η πληγή της υπεράντλησης Τα αποτελέσματά των δεδομένων που επεξεργάστηκε η ομάδα τα συνέκρινε με αυτά που της δόθηκαν από την αποστολή GRACE της NASA, η οποία καταγράφει τις μεταβολές των συνολικών αποθεμάτων νερού στις περιοχές του πλανήτη μας, μέσω μέτρησης των βαρυτικών μεταβολών. «Περιοχές με αύξηση της βαρυτικής τους έλξης έχουν πλεόνασμα υδάτων (τυπική περίπτωση περιοχών που αντιμετωπίζουν πλημμύρες ή αυξημένη ποσότητα χιονοκάλυψης), ενώ σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ξηρασία παρατηρούμε μείωση της έλξης του βαρυτικού τους πεδίου», λέει σχετικά η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το χιόνι αποτελεί μικρό μέρος των συνολικών αποθεμάτων νερού, τα δεδομένα της αποστολής GRACE καταγράφουν κυρίως τις μεταβολές των αποθεμάτων υπογείου νερού, όπως έχει δειχθεί από αρκετές επιστημονικές δημοσιεύσεις. Τα βασικά συμπεράσματα για την Ελλάδα Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι πως τα υπόγεια ύδατα μειώνονται με καλπάζοντα ρυθμό. Η κ. Γκεμιτζή εξηγεί τον μηχανισμό που συμβαίνει αυτό: «Πέραν των γνωστών χωρικών διαφορών –π.χ. η Δυτική Ελλάδα δέχεται σχεδόν διπλάσια ποσότητα βροχοπτώσεων– παρατηρούμε ότι στα δεδομένα που εξετάσαμε φαίνεται μια σταδιακή πτώση των βροχοπτώσεων και του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων που κορυφώνεται κατά την τελευταία πενταετία. H μείωση του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα από τις υδάτινες επιφάνειες και το έδαφος καθώς και από τη διαπνοή των φυτών), λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας. Επίσης, οφείλεται και στη μείωση των βροχοπτώσεων, κυρίως λόγω της αύξησης των ημερών χωρίς βροχή». Τα μεμονωμένα περιστατικά ραγδαίων βροχοπτώσεων δεν μπορούν να αναπληρώσουν αποτελεσματικά τα υπόγεια ύδατα. Η μείωση των χιονοπτώσεων και του ύψους χιονιού, ιδίως κάτω από τα 1.800 μέτρα υψόμετρο, συμβάλλει επίσης σε αυτή την προβληματική εικόνα, αν και σε μικρότερο βαθμό. Οπως τονίζει με τη σειρά του ο διευθυντής του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, καθηγητής Κωνσταντίνος Κουρτίδης, η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, που ήταν ιδιαίτερα μεγάλη την τελευταία πενταετία (το 2023 και 2024 ήταν τα πιο θερμά χρόνια από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές θερμοκρασίας) οδήγησε στη μεγάλη αύξηση της εξατμισιδιαπνοής. Οσο για την ιλιγγιώδη αύξηση της θερμοκρασίας τα τελευταία χρόνια; «Αυτή, οφείλεται σε πολλούς λόγους, φυσικά και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η ιδιαίτερη αύξηση το 2023-2024 οφείλεται στο ιδιαίτερα ισχυρό El Nino από τα μέσα του 2023 έως τον Μάιο του 2024. Σε κάθε περίπτωση, οι αυξήσεις της θερμοκρασίας προκαλούν αλλαγές στην παγκόσμια ατμοσφαιρική κυκλοφορία. H περιοχή μας επηρεάζεται, όσον αφορά στη βροχόπτωση, από την κυκλοφορία στον Β. Ατλαντικό Ωκεανό, που μπορεί να μεταφέρει (ή να μη μεταφέρει) μεγάλες ποσότητες υγρασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναλόγως της φάσης της. Αν και αυτή τη στιγμή είναι πολύ αβέβαιο αν στο μέλλον θα μειωθεί ή θα αυξηθεί η βροχόπτωση στην περιοχή της Ελλάδας, είναι βέβαιο ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα συνεχιστεί, οπότε θα αυξηθεί περαιτέρω και η εξατμισιδιαπνοή». Για να ελέγξει η ομάδα ότι τα αποτελέσματα της μεθοδολογίας που εφάρμοσε είναι κοντά στην πραγματικότητα, συνέκρινε τις μεταβολές του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων με τις μεταβολές του βαρυτικού πεδίου στη χώρας μας. Οι δύο αυτές ανεξάρτητες παρατηρήσεις βρίσκονται σε συμφωνία, ενώ οι ελαφρώς μεγαλύτερες μεταβολές που καταγράφονται μέσω των βαρυτικών ανωμαλιών εξηγούνται από το γεγονός ότι στα δεδομένα αυτά περιλαμβάνονται και μεταβολές στα επιφανειακά νερά, μεταβολές της εδαφικής υγρασίας αλλά και στην ποσότητα νερού που προέρχεται από χιόνι. Εικόνα 5. α) Μεταβολές αποθεμάτων νερού σύμφωνα με μετρήσεις του βαρυτικού πεδίου πάνω από την Ελλάδα (αποστολή GRACE), β) μεταβολές εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στη χώρα μας όπως υπολογίστηκαν με την παρούσα μέθοδο. Περιοχές σε δυσμενή θέση Χωρικά, η απώλεια του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων στο καθένα από τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας μας κατά την τελευταία 25ετία παρουσιάζεται στην παρακάτω εικόνα, όπου φαίνεται η πραγματικά πολύ μεγάλη απώλεια που έχουν υποστεί τα υπόγεια νερά της Δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η Ανατολική Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα, αλλά ότι η Δυτική Ελλάδα που υπήρξε ευνοημένη ως προς την ποσότητα των υδάτινων πόρων της, φαίνεται να αντιμετωπίζει μια σημαντική κρίση ως προς το θέμα αυτό», σχολιάζει η κ. Γκεμιτζή. Εικόνα 6. Συνολική μείωση εμπλουτισμού υπογείων υδάτων ανά υδατικό διαμέρισμα στην Ελλάδα (2001 – 2024). «Οπως παρατηρούμε στον χάρτη, η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου, παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων. Αντιθέτως, η Πελοπόννησος και γενικά τα δυτικά τμήματα της χώρας (Ηπειρος, Ιόνια νησιά, Δυτική Πελοπόννησος) ανήκουν στις πιο ευνοημένες περιοχές λόγω των συχνών βροχοπτώσεων και των γεωλογικών συνθηκών τους, οι οποίες ευνοούν τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Η Κρήτη μεταβαίνει σταδιακά σε μια κατάσταση με πολύ μειωμένες τιμές εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτινων πόρων της λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων τα τελευταία χρόνια αλλά και των σταθερά πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στο νησί. Η Αττική επίσης μεταβαίνει σε κατάσταση μείωσης των υπόγειων υδάτινων πόρων, αν και πρέπι να σημειώσουμε πως εδώ οι υδάτινοι πόροι ήταν ούτως ή άλλως περιορισμένοι», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή. Η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή το νευραλγικό αυτό πρόβλημα παραμένει κάτω από το ραντάρ της Πολιτείας. «Συνδέοντας τα παραπάνω με τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) τα οποία αποτελούν το διαχειριστικό εργαλείο για τους υδάτινους πόρους της χώρας μας, θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν εντοπίσει το πρόβλημα και θα ανέλυαν τις ενδεδειγμένες λύσεις. Η 2η Αναθεώρησή τους έχει πρόσφατα ολοκληρωθεί και έτσι έχουμε στα χέρια μας τα διαχειριστικά εργαλεία για τον 3ο Κύκλο Διαχείρισης (2022-2027), στα οποία όμως δεν αποτυπώνεται η ποσοτική υποβάθμιση των υπόγειων νερών μας, σε πολλά από τα Υδατικά Διαμερίσματα της Ελλάδας. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα η καθηγήτρια αναφέρει τον χαρακτηρισμό των υπογείων υδάτων στο Υδατικό Διαμέρισμα 11 (Ανατολικής Μακεδονίας) και 12 (Θράκης) ως «καλής ποσοτικής κατάστασης», τη στιγμή που «καθημερινά όσοι ζούμε σε αυτές τις περιοχές βλέπουμε το αποτέλεσμα της ποσοτικής υποβάθμισης. Ετσι, οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας». «Οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας». Σύμφωνα με την ίδια, «αυτή η αδυναμία των Σχεδίων Διαχείρισης οφείλεται σε διάφορες αιτίες και κυρίως στον τρόπο που συντάσσονται και στη δυσκολία τους να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση, αφού στηρίζονται σε ένα δίκτυο παρακολούθησης που είναι διαμοιρασμένο σε διάφορους φορείς (Γενικό Χημείο του Κράτους, ΕΑΓΜΕ, ΕΛΚΕΘΕ, κ.ά.) και άρα ο συντονισμός του αποτελεί από μόνος του μια πρόκληση, αλλά και δεν επικαιροποιεί τα δεδομένα του με τους ρυθμούς που απαιτούν οι αλλαγές που παρατηρούνται στις υδρολογικές συνθήκες λόγω της αλλαγής του κλίματος. Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020». «Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020». Κλείνοντας η κ. Γκεμιτζή αναφέρει ως ένα άλλο πρόβλημα τη δυσκολία των φορέων να προσαρμοστούν και να χρησιμοποιήσουν σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία. «Δυστυχώς η επικοινωνία των δημόσιων φορέων με τα ερευνητικά κέντρα είναι μάλλον υποβαθμισμένη, και έτσι οποιαδήποτε τεχνολογική εξέλιξη περνάει με πολύ αργούς ρυθμούς στην υιοθέτησή της στην καθημερινότητα των δημοσίων φορέων και ακόμη περισσότερο στη χάραξη πολιτικών. Ενώ έχουμε μια αλματώδη πρόοδο στον τομέα της περιβαλλοντικής παρακολούθησης και μας προσφέρονται πλέον πολύτιμα σύνολα διαρκώς ανανεούμενων δεδομένων αλλά και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να τα αναλύσουμε και να υπολογίσουμε τα ανανεώσιμα αποθέματα των υδάτων, συνεχίζουμε να χαράζουμε τις πολιτικές διαχείρισης του πιο πολύτιμου πόρου μας με βάση ελλιπή και μη επικαιροποιημένα δεδομένα και διαδικασίες που στην καλύτερη περίπτωση δεν είναι κατάλληλες για να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση και να την επικαιροποιούν διαρκώς». -
Καθώς η απειλή της λειψυδρίας κάνει ολοένα και πιο αισθητή την παρουσία της από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, τόσο περισσότερο ακούγεται στη δημόσια συζήτηση ο όρος «υπόγεια ύδατα». «Οταν μιλάμε για υπόγεια νερά συνήθως το μυαλό μας πηγαίνει σε τεράστιες υπόγειες δεξαμενές νερού οι οποίες μας παρέχουν πρακτικά ανεξάντλητες ποσότητες, καλής, συνήθως, ποιότητας νερού», περιγράφει την κοινή αντίληψη που επικρατεί γύρω από αυτό το θέμα, η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και επιβλέπουσα της ομάδας γεωπληροφορικής. Η ίδια προσθέτει πως η πραγματικότητα διαφέρει αρκετά από αυτήν την υπερ-απλουστευτική θεώρηση. Αυτό συμβαίνει διότι αφενός ελάχιστα έχει διδαχθεί ο μέσος πολίτης σχετικά με αυτόν τον πολύτιμο φυσικό πόρο, αφετέρου γιατί από τη φύση του το υπόγειο νερό δεν είναι ορατό στον άνθρωπο, παρά μόνο μέσω των πηγών του. «Αυτή η ιδιαιτερότητά του λοιπόν, το καθιστά μεν περισσότερο προστατευμένο αλλά και δυσκολότερα προσβάσιμο στον άνθρωπο, σε σχέση με τα επιφανειακά νερά», εξηγεί η κ. Γκεμιτζή. Και υπογραμμίζει πως η λογική διαχείριση του νερού θα πρέπει να στηρίζεται στην εκμετάλλευση μόνο των ανανεώσιμων αποθεμάτων νερού. Πώς ορίζεται όμως ο «ανανεώσιμος» πόρος; «Ανανεώσιμος είναι ένας φυσικός πόρος, όπως το γλυκό νερό, ένα δάσος ή η ανανεώσιμη ενέργεια, που αντικαθίσταται με ρυθμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν που χρησιμοποιείται, που έχει την ικανότητα να ανανεώνεται και να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης επ’ αόριστον υπό τις κατάλληλες συνθήκες, αλλά που μπορεί να μετατραπεί σε μη ανανεώσιμο πόρο αν υποστεί υπερεκμετάλλευση», απαντά η κ. Γκεμιτζή. Εν ολίγοις, για να μη μετατραπούν οι υδάτινοι πόροι μας σε μη ανανεώσιμους θα πρέπει να γνωρίζουμε τον ρυθμό ανανέωσής τους και να θεσπίζουμε προσεκτικά όρια χρήσης τους. Πόσο εφικτό είναι αυτό; Η κ. Γκεμιτζή αναφέρει πως ιδιαίτερα για τα υπόγεια νερά η εκτίμηση του ρυθμού εμπλουτισμού τους δεν είναι κάτι εύκολο, μιας και δεν υπάρχει μέθοδος απευθείας μέτρησης της ποσότητας αυτής, αλλά υπολογίζεται έμμεσα μέσω μαθηματικών υπολογισμών, ως μέρος των βροχοπτώσεων που δέχεται μια περιοχή. Η έλλειψη δεδομένων είναι ένα ακόμη πρόβλημα που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τους υπολογισμούς των ειδικών. Μέση ετήσια ποσότητα εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 έως σήμερα. «Ετσι ακόμα και τα περιορισμένα δίκτυα παρακολούθησης που υπάρχουν στη χώρα μας είτε λειτουργούν αποσπασματικά και τα δεδομένα δεν επικαιροποιούνται είτε τα δεδομένα τους δεν είναι ανοιχτά και προσβάσιμα από όλους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει, θα έπρεπε μάλλον, να έχει αντιμετωπίσει η πολιτεία εδώ και καιρό», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας πως την ίδια στιγμή, η επανάσταση που έχει επέλθει στον τομέα της παραγωγής δεδομένων τα οποία αφορούν το περιβάλλον μέσω των δορυφορικών αποστολών αλλά και των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, έρχονται να βοηθήσουν καθοριστικά στον τομέα αυτό. Μέση ετήσια ποσότητα βροχόπτωσης στην Ελλάδα ανά πενταετία από το 2001 και μετά. Υπολογίζοντας τα υπόγεια ύδατα H ομάδα της κ. Γκεμιτζή δοκίμασε να υπολογίσει την ποσότητα εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων της χώρας μας από το 2001 έως και το 2024 συνδυάζοντας τις παραδοσιακές μεθόδους υπολογισμού με σύνολα ανοιχτών δεδομένων, όπως το Open Land Map Layers που προσφέρουν σε υψηλή ανάλυση τις ιδιότητες του ανώτερου εδαφικού στρώματος (αυτό που διαχωρίζει την ατμόσφαιρα από τα υπόγεια νερά) σε παγκόσμιο επίπεδο, με ανάλυση 250 μέτρων. Γνωρίζοντας αυτές τις ιδιότητες, οι ειδικοί μπορούν με μαθηματικούς υπολογισμούς να εκτιμήσουν πότε το ανώτερο εδαφικό στρώμα δεν μπορεί να συγκρατήσει περισσότερο νερό ύστερα από μια βροχή, οπότε και ξεκινάει ο εμπλουτισμός των υπογείων υδάτων. Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης δεδομένα βροχόπτωσης και δεδομένα εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα λόγω εξάτμισης και διαπνοής των φυτών) από τη δορυφορική αποστολή Terra της NASA. Ο χάρτης των γεωτρήσεων νερού και η πληγή της υπεράντλησης Τα αποτελέσματά των δεδομένων που επεξεργάστηκε η ομάδα τα συνέκρινε με αυτά που της δόθηκαν από την αποστολή GRACE της NASA, η οποία καταγράφει τις μεταβολές των συνολικών αποθεμάτων νερού στις περιοχές του πλανήτη μας, μέσω μέτρησης των βαρυτικών μεταβολών. «Περιοχές με αύξηση της βαρυτικής τους έλξης έχουν πλεόνασμα υδάτων (τυπική περίπτωση περιοχών που αντιμετωπίζουν πλημμύρες ή αυξημένη ποσότητα χιονοκάλυψης), ενώ σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ξηρασία παρατηρούμε μείωση της έλξης του βαρυτικού τους πεδίου», λέει σχετικά η κ. Γκεμιτζή, προσθέτοντας ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το χιόνι αποτελεί μικρό μέρος των συνολικών αποθεμάτων νερού, τα δεδομένα της αποστολής GRACE καταγράφουν κυρίως τις μεταβολές των αποθεμάτων υπογείου νερού, όπως έχει δειχθεί από αρκετές επιστημονικές δημοσιεύσεις. Τα βασικά συμπεράσματα για την Ελλάδα Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι πως τα υπόγεια ύδατα μειώνονται με καλπάζοντα ρυθμό. Η κ. Γκεμιτζή εξηγεί τον μηχανισμό που συμβαίνει αυτό: «Πέραν των γνωστών χωρικών διαφορών –π.χ. η Δυτική Ελλάδα δέχεται σχεδόν διπλάσια ποσότητα βροχοπτώσεων– παρατηρούμε ότι στα δεδομένα που εξετάσαμε φαίνεται μια σταδιακή πτώση των βροχοπτώσεων και του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων που κορυφώνεται κατά την τελευταία πενταετία. H μείωση του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της εξατμισιδιαπνοής (η ποσότητα του νερού που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα από τις υδάτινες επιφάνειες και το έδαφος καθώς και από τη διαπνοή των φυτών), λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας. Επίσης, οφείλεται και στη μείωση των βροχοπτώσεων, κυρίως λόγω της αύξησης των ημερών χωρίς βροχή». Τα μεμονωμένα περιστατικά ραγδαίων βροχοπτώσεων δεν μπορούν να αναπληρώσουν αποτελεσματικά τα υπόγεια ύδατα. Η μείωση των χιονοπτώσεων και του ύψους χιονιού, ιδίως κάτω από τα 1.800 μέτρα υψόμετρο, συμβάλλει επίσης σε αυτή την προβληματική εικόνα, αν και σε μικρότερο βαθμό. Οπως τονίζει με τη σειρά του ο διευθυντής του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, καθηγητής Κωνσταντίνος Κουρτίδης, η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, που ήταν ιδιαίτερα μεγάλη την τελευταία πενταετία (το 2023 και 2024 ήταν τα πιο θερμά χρόνια από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές θερμοκρασίας) οδήγησε στη μεγάλη αύξηση της εξατμισιδιαπνοής. Οσο για την ιλιγγιώδη αύξηση της θερμοκρασίας τα τελευταία χρόνια; «Αυτή, οφείλεται σε πολλούς λόγους, φυσικά και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η ιδιαίτερη αύξηση το 2023-2024 οφείλεται στο ιδιαίτερα ισχυρό El Nino από τα μέσα του 2023 έως τον Μάιο του 2024. Σε κάθε περίπτωση, οι αυξήσεις της θερμοκρασίας προκαλούν αλλαγές στην παγκόσμια ατμοσφαιρική κυκλοφορία. H περιοχή μας επηρεάζεται, όσον αφορά στη βροχόπτωση, από την κυκλοφορία στον Β. Ατλαντικό Ωκεανό, που μπορεί να μεταφέρει (ή να μη μεταφέρει) μεγάλες ποσότητες υγρασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναλόγως της φάσης της. Αν και αυτή τη στιγμή είναι πολύ αβέβαιο αν στο μέλλον θα μειωθεί ή θα αυξηθεί η βροχόπτωση στην περιοχή της Ελλάδας, είναι βέβαιο ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα συνεχιστεί, οπότε θα αυξηθεί περαιτέρω και η εξατμισιδιαπνοή». Για να ελέγξει η ομάδα ότι τα αποτελέσματα της μεθοδολογίας που εφάρμοσε είναι κοντά στην πραγματικότητα, συνέκρινε τις μεταβολές του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων με τις μεταβολές του βαρυτικού πεδίου στη χώρας μας. Οι δύο αυτές ανεξάρτητες παρατηρήσεις βρίσκονται σε συμφωνία, ενώ οι ελαφρώς μεγαλύτερες μεταβολές που καταγράφονται μέσω των βαρυτικών ανωμαλιών εξηγούνται από το γεγονός ότι στα δεδομένα αυτά περιλαμβάνονται και μεταβολές στα επιφανειακά νερά, μεταβολές της εδαφικής υγρασίας αλλά και στην ποσότητα νερού που προέρχεται από χιόνι. Εικόνα 5. α) Μεταβολές αποθεμάτων νερού σύμφωνα με μετρήσεις του βαρυτικού πεδίου πάνω από την Ελλάδα (αποστολή GRACE), β) μεταβολές εμπλουτισμού υπογείων υδάτων στη χώρα μας όπως υπολογίστηκαν με την παρούσα μέθοδο. Περιοχές σε δυσμενή θέση Χωρικά, η απώλεια του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων στο καθένα από τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας μας κατά την τελευταία 25ετία παρουσιάζεται στην παρακάτω εικόνα, όπου φαίνεται η πραγματικά πολύ μεγάλη απώλεια που έχουν υποστεί τα υπόγεια νερά της Δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η Ανατολική Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα, αλλά ότι η Δυτική Ελλάδα που υπήρξε ευνοημένη ως προς την ποσότητα των υδάτινων πόρων της, φαίνεται να αντιμετωπίζει μια σημαντική κρίση ως προς το θέμα αυτό», σχολιάζει η κ. Γκεμιτζή. Εικόνα 6. Συνολική μείωση εμπλουτισμού υπογείων υδάτων ανά υδατικό διαμέρισμα στην Ελλάδα (2001 – 2024). «Οπως παρατηρούμε στον χάρτη, η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου, παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων. Αντιθέτως, η Πελοπόννησος και γενικά τα δυτικά τμήματα της χώρας (Ηπειρος, Ιόνια νησιά, Δυτική Πελοπόννησος) ανήκουν στις πιο ευνοημένες περιοχές λόγω των συχνών βροχοπτώσεων και των γεωλογικών συνθηκών τους, οι οποίες ευνοούν τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Η Κρήτη μεταβαίνει σταδιακά σε μια κατάσταση με πολύ μειωμένες τιμές εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτινων πόρων της λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων τα τελευταία χρόνια αλλά και των σταθερά πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στο νησί. Η Αττική επίσης μεταβαίνει σε κατάσταση μείωσης των υπόγειων υδάτινων πόρων, αν και πρέπι να σημειώσουμε πως εδώ οι υδάτινοι πόροι ήταν ούτως ή άλλως περιορισμένοι», σημειώνει η κ. Γκεμιτζή. Η βόρεια και η ανατολική χώρα, δηλαδή η Μακεδονία και Θράκη αλλά και τα νησιά του Αιγαίου παρουσιάζουν τις χαμηλότερες τιμές εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή το νευραλγικό αυτό πρόβλημα παραμένει κάτω από το ραντάρ της Πολιτείας. «Συνδέοντας τα παραπάνω με τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) τα οποία αποτελούν το διαχειριστικό εργαλείο για τους υδάτινους πόρους της χώρας μας, θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν εντοπίσει το πρόβλημα και θα ανέλυαν τις ενδεδειγμένες λύσεις. Η 2η Αναθεώρησή τους έχει πρόσφατα ολοκληρωθεί και έτσι έχουμε στα χέρια μας τα διαχειριστικά εργαλεία για τον 3ο Κύκλο Διαχείρισης (2022-2027), στα οποία όμως δεν αποτυπώνεται η ποσοτική υποβάθμιση των υπόγειων νερών μας, σε πολλά από τα Υδατικά Διαμερίσματα της Ελλάδας. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα η καθηγήτρια αναφέρει τον χαρακτηρισμό των υπογείων υδάτων στο Υδατικό Διαμέρισμα 11 (Ανατολικής Μακεδονίας) και 12 (Θράκης) ως «καλής ποσοτικής κατάστασης», τη στιγμή που «καθημερινά όσοι ζούμε σε αυτές τις περιοχές βλέπουμε το αποτέλεσμα της ποσοτικής υποβάθμισης. Ετσι, οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας». «Οι πηγές στον ορεινό όγκο της Ροδόπης έχουν σχεδόν στερέψει, ενώ δημοσιεύσεις από το 2024 μας πληροφορούσαν για τη μείωση των υδάτων στο μεγαλύτερο ποτάμιο σπήλαιο της Ελλάδας, αυτό του Μααρά στην περιοχή της Δράμας». Σύμφωνα με την ίδια, «αυτή η αδυναμία των Σχεδίων Διαχείρισης οφείλεται σε διάφορες αιτίες και κυρίως στον τρόπο που συντάσσονται και στη δυσκολία τους να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση, αφού στηρίζονται σε ένα δίκτυο παρακολούθησης που είναι διαμοιρασμένο σε διάφορους φορείς (Γενικό Χημείο του Κράτους, ΕΑΓΜΕ, ΕΛΚΕΘΕ, κ.ά.) και άρα ο συντονισμός του αποτελεί από μόνος του μια πρόκληση, αλλά και δεν επικαιροποιεί τα δεδομένα του με τους ρυθμούς που απαιτούν οι αλλαγές που παρατηρούνται στις υδρολογικές συνθήκες λόγω της αλλαγής του κλίματος. Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020». «Είναι ενδεικτικό πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδάτων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα του από το 2020». Κλείνοντας η κ. Γκεμιτζή αναφέρει ως ένα άλλο πρόβλημα τη δυσκολία των φορέων να προσαρμοστούν και να χρησιμοποιήσουν σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία. «Δυστυχώς η επικοινωνία των δημόσιων φορέων με τα ερευνητικά κέντρα είναι μάλλον υποβαθμισμένη, και έτσι οποιαδήποτε τεχνολογική εξέλιξη περνάει με πολύ αργούς ρυθμούς στην υιοθέτησή της στην καθημερινότητα των δημοσίων φορέων και ακόμη περισσότερο στη χάραξη πολιτικών. Ενώ έχουμε μια αλματώδη πρόοδο στον τομέα της περιβαλλοντικής παρακολούθησης και μας προσφέρονται πλέον πολύτιμα σύνολα διαρκώς ανανεούμενων δεδομένων αλλά και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να τα αναλύσουμε και να υπολογίσουμε τα ανανεώσιμα αποθέματα των υδάτων, συνεχίζουμε να χαράζουμε τις πολιτικές διαχείρισης του πιο πολύτιμου πόρου μας με βάση ελλιπή και μη επικαιροποιημένα δεδομένα και διαδικασίες που στην καλύτερη περίπτωση δεν είναι κατάλληλες για να αποτυπώσουν την τρέχουσα κατάσταση και να την επικαιροποιούν διαρκώς». View full είδηση
-
ΕBITDA της τάξης των 150 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2029, από 105 εκατ. ευρώ που είχαν διαμορφωθεί το 2024, συνέχιση των ισχυρών επιδόσεων του 2024 περαιτέρω μείωση του καθαρού δανεισμού, αλλά και νέα στρατηγική με ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών για διαφοροποίηση του μείγματος δραστηριοτήτων με πυρήνα όμως σταθερά την κατασκευαστική δραστηριότητα προανήγγειλε ο πρόεδρος του Ομίλου ΑΒΑΞ κ. Χρήστος Ιωάννου, στην ετήσια γενική συνέλευση, που αποφάσισε την διανομή μερίσματος αυξημένου κατά 130% σε σχέση με πέρυσι, στα 0,07 ευρώ ανά μετοχή. Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον τομέα των Παραχωρήσεων σημειώνοντας ότι η ΑΒΑΞ αναμένει σημαντικά έσοδα ύψους 150 εκατ. ευρώ από μερίσματα κι επιστροφές κεφαλαίου από τον τομέα για τα επόμενα πέντε χρόνια, εκ των οποίων 60 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τη διαδικασία διάλυσης της Αττικής Οδού. «Η εύλογη αξία των παραχωρήσεών μας υπολογίζεται ήδη στα 371 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, έχουμε εξασφαλίσει 90 εκατ. ευρώ ίδιων κεφαλαίων, που μπορούν να αξιοποιηθούν σε νέα έργα ΣΔΙΤ και παραχωρήσεων που ενδεχομένως να αναλάβουμε στο επόμενο διάστημα κι ενώ έχουμε ήδη και άλλα 79 εκατ. ευρώ για την κάλυψη υφιστάμενων αναγκών ίδιας συμμετοχής στα έργα που έχουμε ήδη αναλάβει», σημείωσε. Σαφή θέση πήρε δε ο κ. Ιωάννου για την πιθανότητα πώλησης της εταιρείας, αφού ερωτηθείς σχετικά για το αν διακρίνει τάση συνέχισης της συγκέντρωσης και εν προκειμένω αν ο όμιλος βρίσκεται σε συζητήσεις συγχώνευσης ή πώλησης ανάφερε, πως δεν τίθεται τέτοιο ενδεχόμενο. Πρόσθεσε δε πως «δεν υπάρχει λόγος περαιτέρω συγκέντρωσης. Λειτουργούν τέσσερις εταιρείες με ανώτατο εργοληπτικό πτυχίο που συντηρούν τον ανταγωνισμό και ανταποκρίνονται στις τεχνικές ανάγκες. Εμάς πάντως δεν μας αφορά ένα τέτοιο ενδεχόμενο». Με το νέο Ομολογιακό Δάνειο 300 εκατ. που σύναψε τον Αύγουστο του 2024 η Άβαξ Παραχωρήσεις, με διάρκεια 7 έτη και εξυπηρέτηση αποκλειστικά από τα έσοδα των παραχωρήσεων, αναχρηματοδοτήθηκε σημαντικό μέρος του υφιστάμενου δανεισμού του Ομίλου ύψους 180 εκατ. και εξασφαλίστηκε επιπρόσθετη χρηματοδότηση 120 εκατ. για νέες επενδύσεις. Με την παραπάνω ενέργεια επίσης απελευθερώθηκαν ταμειακές ροές από την κατασκευή προκειμένου να χρηματοδοτηθούν μελλοντικά επενδυτικά σχέδια στους τομείς των παραχωρήσεων, της ενέργειας και του real estate. Ακόμη, όπως ειπώθηκε στους μετόχους, προκειμένου να ενισχύσει τα επαναλαμβανόμενα έσοδα από παραχωρήσεις ο Άβαξ συμμετέχει ενεργά σε όλους σχεδόν τους διαγωνισμούς για έργα ΣΔΙΤ. Βάσει των εκτιμήσεων της διοίκησης θα χρειαστεί κεφάλαιο ύψους 90 εκατ. τα επόμενα έτη ως ιδία συμμετοχή στις νέες παραχωρήσεις, απαιτήσεις που σκοπεύει να καλύψει με ταμειακές ροές που αναμένεται να προκύψουν από την κατασκευή τα επόμενα έτη. Η στρατηγική και οι νέοι τομείς Αναλύοντας τη στρατηγική του Ομίλου, ο κ. Ιωάννου τόνισε ότι η ισχυρή δυναμική που παρουσίασε ο Όμιλος το 2024 -με ιστορικό ρεκόρ EBITDA στα 105 εκατ. ευρώ και που συνεχίστηκε και για το α’ τρίμηνο του 2025 με αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 23%- προμηνύουν περαιτέρω ενίσχυση των θετικών αποτελεσμάτων. Σημείωσε ότι στρατηγικό στόχο αποτελεί το 40% του EBITDA να προέρχεται από μη κατασκευαστική δραστηριότητα, αν και η κατασκευή αποτελεί τον πυρήνα του Ομίλου. Ειδικότερα, όπως αναφέρθηκε σε συνέχεια της εξυγίανσης του ισολογισμού μέσα από τη σημαντική απομόχλευση που συντελέστηκε την τελευταία 5ετία, στόχος είναι και η ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στους τομείς των παραχωρήσεων, του οικιστικού real estate καθώς και της ενέργειας μέσα από greenfield έργα με υψηλές αποδόσεις προκειμένου να διατηρήσει τα επόμενα έτη το ποσοστό EBITDA από μη κατασκευαστική δραστηριότητα στο 40% επί του συνόλου. Πρόθεση της ΑΒΑΞ είναι η ανάπτυξη σε νέα έργα να γίνει οργανικά με ταμειακές ροές που αναμένεται να προκύψουν κυρίως από την κατασκευαστική δραστηριότητα, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του δανεισμού του ομίλου εξυπηρετείται με έσοδα από τις παραχωρήσεις. Αναφορικά με την κατασκευή, η στρατηγική είναι η διατήρηση του υφιστάμενου μεριδίου περίπου 23% που έχει ο Όμιλος στα νέα έργα που πρόκειται να δημοπρατηθούν τα επόμενα έτη στην Ελλάδα, η επιλεκτική τοποθέτηση σε έργα εξωτερικού, όπως τα έργα δικτύων καθώς και τα ενεργειακά έργα και ειδικότερα τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου στα οποία η ΑΒΑΞ έχει αναπτύξει ιδιαίτερη τεχνογνωσία τα τελευταία χρόνια μέσα από την εκτέλεση σημαντικών έργων στη Ρουμανία και το Ιράκ. Στόχος του Ομίλου είναι η υλοποίηση τόσο του υφιστάμενου ανεκτέλεστου ύψους 3 δις. ευρώ, όσο και των νέων έργων που αναμένεται να προκύψουν στο προσεχές μέλλον να γίνει με διατήρηση κατ’ ελάχιστο του μεσοσταθμικού περιθωρίου EBITDA στο 10%. Περιγράφοντας τη στρατηγική των επόμενων ετών και το ενδεχόμενο μιας υποχώρησης του τομέα των κατασκευών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του liberal.gr , ο κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης, διευθύνοντας σύμβουλος της εισηγμένης απάντησε χαρακτηριστικά πως «η εργολαβία ποτέ δεν πεθαίνει». Εκτίμησε πως δεν υπάρχουν ώριμα σχέδια για νέες δημοπρατήσεις οδικών έργων στην Αττική, αναφερόμενος και στην κοινή Πρότυπη Πρόταση για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, για την οποία το δημόσιο δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί. Ειδικότερα σημείωσε πως, "όπως γνωρίζετε οι κατασκευές έχουν μια κυκλικότητα. Αλλά πιστεύω ότι εργολαβίες πάντα θα υπάρχουν, απλώς όχι στους ίδιους τομείς. Για παράδειγμα, τα οδικά έργα φτάνουν σε ένα τέλος. Ωστόσο, θα προκύψουν νέες ευκαιρίες, π.χ. στα έργα διαχείρισης υδάτινων πόρων, που ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει, σε σιδηροδρομικά και σε λιμενικά έργα, για τα οποία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, θα κινηθούμε επιλεκτικά και σε έργα εκτός Ελλάδας", σημείωσε ο κ. Μιτζάλης. Τα 800 εκατ. τζίρος και τα έργα που τρέχουν Σύμφωνα με τον κ. Μιτζάλη, στόχος του ομίλου Άβαξ φέτος είναι η επίτευξη κύκλου εργασιών 800 εκατ. ευρώ, καθώς προχωρά η υλοποίηση του σημαντικού ανεκτέλεστου υπόλοιπου των 3 δις ευρώ. Για τη Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, ο κ. Μιτζάλης σημείωσε ότι η κατασκευή της σήραγγας κινείται απολύτως μέσα στο χρονοδιάγραμμα, καθώς ο ένας μετροπόντικας έχει ήδη διανύσει το 60% της διαδρομής του, και βρίσκεται στα 3,3 χλμ, πλησιάζοντας τον σταθμό Πανεπιστημιούπολη, ενώ ο δεύτερος έχει ήδη φτάσει το 1,6 χλμ. και κινείται προς τον σταθμό Ελικώνος. Ωστόσο, ο κ. Μιτζάλης απέφυγε να δεσμευτεί για το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου, μέχρις ότου υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα, με δεδομένο ότι ακόμα η κοινοπραξία δεν έχει παραλάβει τρεις χώρους σταθμών στην Πανεπιστημιούπολη, την Ριζάρη και του Γουδή και δεν μπορεί προφανώς να προβλέψει παράγοντες που συμβάλλουν στις καθυστερήσεις, όπως η μετακίνηση δικτύων φορέων του δημοσίου και κυρίως τυχόν αρχαιολογικά ευρήματα. Όπως επισήμανε ο κ. Μιτζάλης, το έργο παρουσίασε εξαρχής μία «πρωτοτυπία» στον σχεδιασμό του, καθώς υπήρξε διαχωρισμός των πρόδρομων εργασιών από τις κύριες εργασίες, οι οποίες ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν διαδοχικές καθυστερήσεις. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν οι πρόδρομες εργασίες για να παραληφθούν οι σταθμοί και να ξεκινήσει η κατασκευή τους», εξήγησε ο επικεφαλής της ΑΒΑΞ, σημειώνοντας ότι κάποιοι σταθμοί παραδόθηκαν με καθυστέρηση που φτάνει έως και τα τρία χρόνια. «Προσπαθούμε σε συνεργασία με την Ελληνικό Μετρό να καταλήξουμε σε ένα ρεαλιστικό και σωστό χρονοδιάγραμμα. Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να καλύψουμε τον χαμένο χρόνο και να φέρουμε το έργο εις πέρας όσο το δυνατόν πιο σύντομα», κατέληξε ο κ. Μιτζάλης. Όσον αφορά στο FlyOver στην Περιφερειακή Οδό της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μιτζάλης παραδέχτηκε πως στην αρχή υπήρξε «γκρίνια» από την τοπική κοινωνία, όμως πλέον οι εργασίες εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς. Όπως ανέφερε, λειτουργούν ταυτόχρονα 8 έως 10 εργοτάξια, με στόχο την ολοκλήρωση του έργου στα μέσα του 2027. «Έκλεισαν τα στόματα», σχολίασε χαρακτηριστικά. Αναφορικά με το πολύπαθο έργο Πάτρα – Πύργος, ο Όμιλος ΑΒΑΞ ανέλαβε την κατασκευή τμήματος 40 χλμ., με δέσμευση για ταχύτερη ολοκλήρωση. Αν και η συμβατική υποχρέωση προέβλεπε παράδοση τον Φεβρουάριο του 2026, το μεγαλύτερο τμήμα του έργου παραδίδεται στις 31 Ιουλίου 2025, ενώ τα τελευταία 10 χλμ. θα ολοκληρωθούν έως το τέλος του έτους. Τέλος, για τον οδικό άξονα Μπράλος – Άμφισσα, οι εργασίες βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη και εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2027. Όσον αφορά το Ιωάννινα – Κακαβιά, οριστικοποιούνται οι μελέτες και οι κατασκευές αναμένεται να ξεκινήσουν το φθινόπωρο. Ενέργεια και real estate Στον ενεργειακό τομέα , σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή του μεγαλύτερου εργοστασίου συνδυασμένου κύκλου ισχύος 1.700 MW στην Ντέβα Ρουμανίας, με την έναρξη του ανοιχτού κύκλου να εκτιμάται για τις αρχές του 2026 και του πλήρους συνδυασμένου κύκλου για τις αρχές του 2027. Την ίδια ώρα στο Ιράκ βρίσκεται σε εξέλιξη έργο ισχύος 282,5 MW, το οποίο προχωρά κανονικά και αναμένεται σύντομα η έναρξη λειτουργίας του αεριοστροβίλου. Παράλληλα, ο αγωγός φυσικού αερίου στην Δυτική Μακεδονία έχει ολοκληρωθεί κατά 89% και αναμένεται να παραδοθεί εντός του 2025. Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη πολλαπλές εργολαβίες για την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, με την εταιρεία να έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου από οποιονδήποτε άλλον κατασκευαστικό φορέα στη χώρα. Αναφορικά με τις επόμενες επενδυτικές κινήσεις του ομίλου, η προσπάθεια επικεντρώνεται στην εξασφάλιση νέων έργων ΣΔΙΤ το επόμενο διάστημα. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται, μέσω της Avax Development, η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος για την ανάπτυξη και πώληση οικιστικών συγκροτημάτων συνολικής επιφάνειας 15.000 τ.μ. και εμπορικής αξίας άνω των €73 εκατ. σε νησιωτικούς κυρίως προορισμούς. Ήδη τρέχουν έργα σε Αστυπάλαια, Άνω Κουφονήσι και Κρήτη. Επίσης, η ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών, μέσω της θυγατρικής iXiON Energy σε δραστηριότητες στις οποίες ο όμιλος διαθέτει παραδοσιακά παρουσία, όπως η ενέργεια, μέσα από την πρόσφατη υποβολή πρότασης για σύνδεση σταθμού αποθήκευσης ενέργειας δυναμικότητας 100MWh, που προτίθεται να κατασκευάσει στην περιοχή της Βοιωτίας. Στον τομέα των μαρινών, η τρέχουσα συγκυρία στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της ζήτησης της Μαρίνας Αθηνών, στην οποία την περίοδο αυτή τρέχει επενδυτικό πρόγραμμα επέκτασης κατά 39 θέσεις (+40%). Μαζί με την μειοψηφική συμμετοχή του Ομίλου στη Μαρίνα Λεμεσού, ο τομέας των μαρινών αναμένεται να έχει σημαντική συνεισφορά στα μελλοντικά EBITDA του Ομίλου της τάξης των 8 εκατ. έως το 2029. Η διοίκηση του Ομίλου παραμένει προσηλωμένη στην ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στον τομέα της ενέργειας, όπως αυτά της αποθήκευσης όπου πρόσφατα κατέθεσε αίτηση για σύνδεση συστήματος αποθήκευσης 50MW / 100MWh στο πλαίσιο σχετικής διαδικασίας που τρέχει το Υπουργείο Ενέργειας. Παράλληλα δραστηριοποιείται στον τομέα της ηλεκτροκίνησης υλοποιώντας πλάνο εγκατάστασης ταχυφορτιστών σε όλη την Ελλάδα με στόχο να έχει φτάσει έως το 2026 τους 300 ταχυφορτιστές AC & 30 ταχυφορτιστές DC. Επίσης, στο facilities management μέσω της Task Avax, αποσκοπεί στην υιοθέτηση ενός περισσότερο επιθετικού Business Plan τα επόμενα με στόχο τον τετραπλασιασμό των EBITDA από 1 σε 4 εκατ. ευρώ. View full είδηση
-
ΕBITDA της τάξης των 150 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2029, από 105 εκατ. ευρώ που είχαν διαμορφωθεί το 2024, συνέχιση των ισχυρών επιδόσεων του 2024 περαιτέρω μείωση του καθαρού δανεισμού, αλλά και νέα στρατηγική με ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών για διαφοροποίηση του μείγματος δραστηριοτήτων με πυρήνα όμως σταθερά την κατασκευαστική δραστηριότητα προανήγγειλε ο πρόεδρος του Ομίλου ΑΒΑΞ κ. Χρήστος Ιωάννου, στην ετήσια γενική συνέλευση, που αποφάσισε την διανομή μερίσματος αυξημένου κατά 130% σε σχέση με πέρυσι, στα 0,07 ευρώ ανά μετοχή. Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον τομέα των Παραχωρήσεων σημειώνοντας ότι η ΑΒΑΞ αναμένει σημαντικά έσοδα ύψους 150 εκατ. ευρώ από μερίσματα κι επιστροφές κεφαλαίου από τον τομέα για τα επόμενα πέντε χρόνια, εκ των οποίων 60 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τη διαδικασία διάλυσης της Αττικής Οδού. «Η εύλογη αξία των παραχωρήσεών μας υπολογίζεται ήδη στα 371 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, έχουμε εξασφαλίσει 90 εκατ. ευρώ ίδιων κεφαλαίων, που μπορούν να αξιοποιηθούν σε νέα έργα ΣΔΙΤ και παραχωρήσεων που ενδεχομένως να αναλάβουμε στο επόμενο διάστημα κι ενώ έχουμε ήδη και άλλα 79 εκατ. ευρώ για την κάλυψη υφιστάμενων αναγκών ίδιας συμμετοχής στα έργα που έχουμε ήδη αναλάβει», σημείωσε. Σαφή θέση πήρε δε ο κ. Ιωάννου για την πιθανότητα πώλησης της εταιρείας, αφού ερωτηθείς σχετικά για το αν διακρίνει τάση συνέχισης της συγκέντρωσης και εν προκειμένω αν ο όμιλος βρίσκεται σε συζητήσεις συγχώνευσης ή πώλησης ανάφερε, πως δεν τίθεται τέτοιο ενδεχόμενο. Πρόσθεσε δε πως «δεν υπάρχει λόγος περαιτέρω συγκέντρωσης. Λειτουργούν τέσσερις εταιρείες με ανώτατο εργοληπτικό πτυχίο που συντηρούν τον ανταγωνισμό και ανταποκρίνονται στις τεχνικές ανάγκες. Εμάς πάντως δεν μας αφορά ένα τέτοιο ενδεχόμενο». Με το νέο Ομολογιακό Δάνειο 300 εκατ. που σύναψε τον Αύγουστο του 2024 η Άβαξ Παραχωρήσεις, με διάρκεια 7 έτη και εξυπηρέτηση αποκλειστικά από τα έσοδα των παραχωρήσεων, αναχρηματοδοτήθηκε σημαντικό μέρος του υφιστάμενου δανεισμού του Ομίλου ύψους 180 εκατ. και εξασφαλίστηκε επιπρόσθετη χρηματοδότηση 120 εκατ. για νέες επενδύσεις. Με την παραπάνω ενέργεια επίσης απελευθερώθηκαν ταμειακές ροές από την κατασκευή προκειμένου να χρηματοδοτηθούν μελλοντικά επενδυτικά σχέδια στους τομείς των παραχωρήσεων, της ενέργειας και του real estate. Ακόμη, όπως ειπώθηκε στους μετόχους, προκειμένου να ενισχύσει τα επαναλαμβανόμενα έσοδα από παραχωρήσεις ο Άβαξ συμμετέχει ενεργά σε όλους σχεδόν τους διαγωνισμούς για έργα ΣΔΙΤ. Βάσει των εκτιμήσεων της διοίκησης θα χρειαστεί κεφάλαιο ύψους 90 εκατ. τα επόμενα έτη ως ιδία συμμετοχή στις νέες παραχωρήσεις, απαιτήσεις που σκοπεύει να καλύψει με ταμειακές ροές που αναμένεται να προκύψουν από την κατασκευή τα επόμενα έτη. Η στρατηγική και οι νέοι τομείς Αναλύοντας τη στρατηγική του Ομίλου, ο κ. Ιωάννου τόνισε ότι η ισχυρή δυναμική που παρουσίασε ο Όμιλος το 2024 -με ιστορικό ρεκόρ EBITDA στα 105 εκατ. ευρώ και που συνεχίστηκε και για το α’ τρίμηνο του 2025 με αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 23%- προμηνύουν περαιτέρω ενίσχυση των θετικών αποτελεσμάτων. Σημείωσε ότι στρατηγικό στόχο αποτελεί το 40% του EBITDA να προέρχεται από μη κατασκευαστική δραστηριότητα, αν και η κατασκευή αποτελεί τον πυρήνα του Ομίλου. Ειδικότερα, όπως αναφέρθηκε σε συνέχεια της εξυγίανσης του ισολογισμού μέσα από τη σημαντική απομόχλευση που συντελέστηκε την τελευταία 5ετία, στόχος είναι και η ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στους τομείς των παραχωρήσεων, του οικιστικού real estate καθώς και της ενέργειας μέσα από greenfield έργα με υψηλές αποδόσεις προκειμένου να διατηρήσει τα επόμενα έτη το ποσοστό EBITDA από μη κατασκευαστική δραστηριότητα στο 40% επί του συνόλου. Πρόθεση της ΑΒΑΞ είναι η ανάπτυξη σε νέα έργα να γίνει οργανικά με ταμειακές ροές που αναμένεται να προκύψουν κυρίως από την κατασκευαστική δραστηριότητα, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του δανεισμού του ομίλου εξυπηρετείται με έσοδα από τις παραχωρήσεις. Αναφορικά με την κατασκευή, η στρατηγική είναι η διατήρηση του υφιστάμενου μεριδίου περίπου 23% που έχει ο Όμιλος στα νέα έργα που πρόκειται να δημοπρατηθούν τα επόμενα έτη στην Ελλάδα, η επιλεκτική τοποθέτηση σε έργα εξωτερικού, όπως τα έργα δικτύων καθώς και τα ενεργειακά έργα και ειδικότερα τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου στα οποία η ΑΒΑΞ έχει αναπτύξει ιδιαίτερη τεχνογνωσία τα τελευταία χρόνια μέσα από την εκτέλεση σημαντικών έργων στη Ρουμανία και το Ιράκ. Στόχος του Ομίλου είναι η υλοποίηση τόσο του υφιστάμενου ανεκτέλεστου ύψους 3 δις. ευρώ, όσο και των νέων έργων που αναμένεται να προκύψουν στο προσεχές μέλλον να γίνει με διατήρηση κατ’ ελάχιστο του μεσοσταθμικού περιθωρίου EBITDA στο 10%. Περιγράφοντας τη στρατηγική των επόμενων ετών και το ενδεχόμενο μιας υποχώρησης του τομέα των κατασκευών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του liberal.gr , ο κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης, διευθύνοντας σύμβουλος της εισηγμένης απάντησε χαρακτηριστικά πως «η εργολαβία ποτέ δεν πεθαίνει». Εκτίμησε πως δεν υπάρχουν ώριμα σχέδια για νέες δημοπρατήσεις οδικών έργων στην Αττική, αναφερόμενος και στην κοινή Πρότυπη Πρόταση για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, για την οποία το δημόσιο δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί. Ειδικότερα σημείωσε πως, "όπως γνωρίζετε οι κατασκευές έχουν μια κυκλικότητα. Αλλά πιστεύω ότι εργολαβίες πάντα θα υπάρχουν, απλώς όχι στους ίδιους τομείς. Για παράδειγμα, τα οδικά έργα φτάνουν σε ένα τέλος. Ωστόσο, θα προκύψουν νέες ευκαιρίες, π.χ. στα έργα διαχείρισης υδάτινων πόρων, που ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει, σε σιδηροδρομικά και σε λιμενικά έργα, για τα οποία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, θα κινηθούμε επιλεκτικά και σε έργα εκτός Ελλάδας", σημείωσε ο κ. Μιτζάλης. Τα 800 εκατ. τζίρος και τα έργα που τρέχουν Σύμφωνα με τον κ. Μιτζάλη, στόχος του ομίλου Άβαξ φέτος είναι η επίτευξη κύκλου εργασιών 800 εκατ. ευρώ, καθώς προχωρά η υλοποίηση του σημαντικού ανεκτέλεστου υπόλοιπου των 3 δις ευρώ. Για τη Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, ο κ. Μιτζάλης σημείωσε ότι η κατασκευή της σήραγγας κινείται απολύτως μέσα στο χρονοδιάγραμμα, καθώς ο ένας μετροπόντικας έχει ήδη διανύσει το 60% της διαδρομής του, και βρίσκεται στα 3,3 χλμ, πλησιάζοντας τον σταθμό Πανεπιστημιούπολη, ενώ ο δεύτερος έχει ήδη φτάσει το 1,6 χλμ. και κινείται προς τον σταθμό Ελικώνος. Ωστόσο, ο κ. Μιτζάλης απέφυγε να δεσμευτεί για το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου, μέχρις ότου υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα, με δεδομένο ότι ακόμα η κοινοπραξία δεν έχει παραλάβει τρεις χώρους σταθμών στην Πανεπιστημιούπολη, την Ριζάρη και του Γουδή και δεν μπορεί προφανώς να προβλέψει παράγοντες που συμβάλλουν στις καθυστερήσεις, όπως η μετακίνηση δικτύων φορέων του δημοσίου και κυρίως τυχόν αρχαιολογικά ευρήματα. Όπως επισήμανε ο κ. Μιτζάλης, το έργο παρουσίασε εξαρχής μία «πρωτοτυπία» στον σχεδιασμό του, καθώς υπήρξε διαχωρισμός των πρόδρομων εργασιών από τις κύριες εργασίες, οι οποίες ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν διαδοχικές καθυστερήσεις. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν οι πρόδρομες εργασίες για να παραληφθούν οι σταθμοί και να ξεκινήσει η κατασκευή τους», εξήγησε ο επικεφαλής της ΑΒΑΞ, σημειώνοντας ότι κάποιοι σταθμοί παραδόθηκαν με καθυστέρηση που φτάνει έως και τα τρία χρόνια. «Προσπαθούμε σε συνεργασία με την Ελληνικό Μετρό να καταλήξουμε σε ένα ρεαλιστικό και σωστό χρονοδιάγραμμα. Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να καλύψουμε τον χαμένο χρόνο και να φέρουμε το έργο εις πέρας όσο το δυνατόν πιο σύντομα», κατέληξε ο κ. Μιτζάλης. Όσον αφορά στο FlyOver στην Περιφερειακή Οδό της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μιτζάλης παραδέχτηκε πως στην αρχή υπήρξε «γκρίνια» από την τοπική κοινωνία, όμως πλέον οι εργασίες εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς. Όπως ανέφερε, λειτουργούν ταυτόχρονα 8 έως 10 εργοτάξια, με στόχο την ολοκλήρωση του έργου στα μέσα του 2027. «Έκλεισαν τα στόματα», σχολίασε χαρακτηριστικά. Αναφορικά με το πολύπαθο έργο Πάτρα – Πύργος, ο Όμιλος ΑΒΑΞ ανέλαβε την κατασκευή τμήματος 40 χλμ., με δέσμευση για ταχύτερη ολοκλήρωση. Αν και η συμβατική υποχρέωση προέβλεπε παράδοση τον Φεβρουάριο του 2026, το μεγαλύτερο τμήμα του έργου παραδίδεται στις 31 Ιουλίου 2025, ενώ τα τελευταία 10 χλμ. θα ολοκληρωθούν έως το τέλος του έτους. Τέλος, για τον οδικό άξονα Μπράλος – Άμφισσα, οι εργασίες βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη και εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2027. Όσον αφορά το Ιωάννινα – Κακαβιά, οριστικοποιούνται οι μελέτες και οι κατασκευές αναμένεται να ξεκινήσουν το φθινόπωρο. Ενέργεια και real estate Στον ενεργειακό τομέα , σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή του μεγαλύτερου εργοστασίου συνδυασμένου κύκλου ισχύος 1.700 MW στην Ντέβα Ρουμανίας, με την έναρξη του ανοιχτού κύκλου να εκτιμάται για τις αρχές του 2026 και του πλήρους συνδυασμένου κύκλου για τις αρχές του 2027. Την ίδια ώρα στο Ιράκ βρίσκεται σε εξέλιξη έργο ισχύος 282,5 MW, το οποίο προχωρά κανονικά και αναμένεται σύντομα η έναρξη λειτουργίας του αεριοστροβίλου. Παράλληλα, ο αγωγός φυσικού αερίου στην Δυτική Μακεδονία έχει ολοκληρωθεί κατά 89% και αναμένεται να παραδοθεί εντός του 2025. Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη πολλαπλές εργολαβίες για την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, με την εταιρεία να έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου από οποιονδήποτε άλλον κατασκευαστικό φορέα στη χώρα. Αναφορικά με τις επόμενες επενδυτικές κινήσεις του ομίλου, η προσπάθεια επικεντρώνεται στην εξασφάλιση νέων έργων ΣΔΙΤ το επόμενο διάστημα. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται, μέσω της Avax Development, η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος για την ανάπτυξη και πώληση οικιστικών συγκροτημάτων συνολικής επιφάνειας 15.000 τ.μ. και εμπορικής αξίας άνω των €73 εκατ. σε νησιωτικούς κυρίως προορισμούς. Ήδη τρέχουν έργα σε Αστυπάλαια, Άνω Κουφονήσι και Κρήτη. Επίσης, η ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών, μέσω της θυγατρικής iXiON Energy σε δραστηριότητες στις οποίες ο όμιλος διαθέτει παραδοσιακά παρουσία, όπως η ενέργεια, μέσα από την πρόσφατη υποβολή πρότασης για σύνδεση σταθμού αποθήκευσης ενέργειας δυναμικότητας 100MWh, που προτίθεται να κατασκευάσει στην περιοχή της Βοιωτίας. Στον τομέα των μαρινών, η τρέχουσα συγκυρία στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της ζήτησης της Μαρίνας Αθηνών, στην οποία την περίοδο αυτή τρέχει επενδυτικό πρόγραμμα επέκτασης κατά 39 θέσεις (+40%). Μαζί με την μειοψηφική συμμετοχή του Ομίλου στη Μαρίνα Λεμεσού, ο τομέας των μαρινών αναμένεται να έχει σημαντική συνεισφορά στα μελλοντικά EBITDA του Ομίλου της τάξης των 8 εκατ. έως το 2029. Η διοίκηση του Ομίλου παραμένει προσηλωμένη στην ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στον τομέα της ενέργειας, όπως αυτά της αποθήκευσης όπου πρόσφατα κατέθεσε αίτηση για σύνδεση συστήματος αποθήκευσης 50MW / 100MWh στο πλαίσιο σχετικής διαδικασίας που τρέχει το Υπουργείο Ενέργειας. Παράλληλα δραστηριοποιείται στον τομέα της ηλεκτροκίνησης υλοποιώντας πλάνο εγκατάστασης ταχυφορτιστών σε όλη την Ελλάδα με στόχο να έχει φτάσει έως το 2026 τους 300 ταχυφορτιστές AC & 30 ταχυφορτιστές DC. Επίσης, στο facilities management μέσω της Task Avax, αποσκοπεί στην υιοθέτηση ενός περισσότερο επιθετικού Business Plan τα επόμενα με στόχο τον τετραπλασιασμό των EBITDA από 1 σε 4 εκατ. ευρώ.
-
Οικοδομική άδεια για υπόστεγο
Pavlos33 replied to maninar's θέμα in Έγκριση Δόμησης-Άδεια Δόμησης Ν.4030/11
Δεν διαφωνώ ότι θα χαρακτηριστεί στέγαστρο καθώς αυτό θα απέχει απόσταση μεγαλύτερη του Δ/4 από το κτίριο. Για το μερικό κλείσιμο μιας όψης εκτιμώ ότι θα χρειαστεί Σ.Α καθώς αναφέρεται στο νόμο. Ο προβληματισμός μου είναι το ότι αυτό σκοπεύεις να το ανεγείρεις πάνω σε υποχρεωτικό ακάλυπτο και σύμφωνα με το άρθρο 17 έχεις γεωμετρικούς περιορισμούς (δες το αρχικό μήνυμα που παραθέτω το άρθρο.