Αναζήτηση στην κοινότητα

Εκατόν εβδομήντα έργα και δράσεις θα ενσωματωθούν στις πάνω από 1.000 σελίδες του σχεδίου για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης που θα καταθέσει η χώρα μας στις Βρυξέλλες: Μάλιστα, θα υιοθετηθούν συγκεκριμένοι στόχοι και ορόσημα για την υλοποίηση των έργων, που θα χρηματοδοτηθούν μέσα από ένα «κοκτέιλ» δανείων και επιχορηγήσεων 32 δισ. ευρώ, συνολικά. Στις σελίδες του ελληνικού σχεδίου αποτυπώνονται όχι μόνον οι χρηματοδοτήσεις και το πού αυτές καταλήγουν, αλλά αναδεικνύεται και η τάση να διατεθεί μέρος αυτών των ποσών για ευρύ πλέγμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως στον Δημόσιο Τομέα. Σε κάθε περίπτωση, η ομάδα που εργάζεται υπό τις οδηγίες του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη -και διαμορφώνει το συγκεκριμένο σχέδιο- έχει θέσει δύο στόχους: Να πετύχει την καλύτερη δυνατή βαθμολογία και ταυτόχρονα πρωτιά στο χρόνο κατάθεσης. Η Κομισιόν θα αξιολογήσει όλα τα σχέδια των κρατών μελών με A, B ,C και η Αθήνα τόσο για λόγους ουσίας όσο και εντυπώσεων επιδιώκει την υψηλότερη βαθμολογία. Όπως επίσης επιδιώκει να βρίσκεται μεταξύ των πρώτων χωρών - μελών που θα υποβάλλουν ολοκληρωμένο σχέδιο μέσα στον Απρίλη. Πότε το σχέδιο θα υποβληθεί στις Βρυξέλλες Βάσει του σεναρίου που έχει καταρτιστεί το ελληνικό σχέδιο για την αξιοποίηση των 32 δισ. θα υποβληθεί προς έγκριση στο υπουργικό συμβούλιο της 29ης Απριλίου, ακολουθεί η κατάθεσή του στη Βουλή και κατόπιν μετά και την έγκριση παραδίδεται και τυπικά Βρυξέλλες: Πρακτικά, στο μεγαλύτερο κομμάτι του είναι ήδη συμφωνημένο με την Κομισιόν, καθώς οι προβλέψεις του κινούνται στους άξονες που έχει υποδείξει η Ευρώπη. Εκεί που δίνει έμφαση η Επιτροπή και κατ’ επέκταση και η ελληνική πλευρά είναι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση με «κλειδί» την κινητοποίηση σημαντικών πόρων του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να αυξηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις. Ο «καμβάς» του ελληνικού σχεδίου Έτσι, στο ελληνικό σχέδιο αποτυπώνονται αυτά ακριβώς τα στοιχεία με τις σχετικές παρεμβάσεις να είναι οι εξής: 1. Κίνητρα για επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας (κατοικίες, επιχειρήσεις και Δημόσιος Τομέας). 2. Ηλεκτρικές διασυνδέσεις των ελληνικών νησιών και επενδύσεις ενεργειακής αποθήκευσης. 3. Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης και επενδύσεις στη βιοποικιλότητα. 4. Υποδομές 5G, υποδομή οπτικών ινών σε κτίρια, ψηφιακή διασύνδεση των ελληνικών νησιών. 5. Ψηφιακός μετασχηματισμός του Δημόσιου Τομέα (Υγεία, Παιδεία, Δικαιοσύνη κ.λπ.), συμπεριλαμβανομένης υποδομής και υπηρεσίας κεντρικού υπολογιστικού νέφους, ψηφιακή διαλειτουργικότητα εντός της Γενικής Κυβέρνησης και Ολοκληρωμένη Διαχείριση Συναλλασσόμενων με τη Γενική Κυβέρνηση. 6. Πλήρης ψηφιοποίηση των φορολογικών Αρχών, νέες έξυπνες μέθοδοι καταπολέμησης της φοροδιαφυγής (έλεγχοι με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, on line παρακολούθηση της μεταφοράς αγαθών κ.λπ.), εισαγωγή διασυνδεδεμένων ταμειακών μηχανών και POS, ηλεκτρονική τιμολόγηση για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα. 7. Μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, διευκόλυνση του επιχειρείν και υποστήριξη των επενδύσεων. 8. Ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων, «έξυπνες» βιομηχανικές επενδύσεις, εξωστρέφεια, καινοτομία/έρευνα και ανάπτυξη). 9. Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα σε νέα, μεγάλα έργα υποδομών (αρδευτικά έργα, εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού δικτύου κ.λπ.). 10. Επενδύσεις στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και της αγροδιατροφής, ως κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης. 11. Μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας (εκσυγχρονισμός και απλοποίηση), μεταρρύθμιση ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης, μεγάλες επενδύσεις στην κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού (έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες). 12. Επενδύσεις στην κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων, υποβοήθηση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας για άτομα με αναπηρία, διευκόλυνση της δημιουργίας μονάδων φροντίδας παιδιών στις εγκαταστάσεις ιδιωτικών εταιριών. Πρόσθετες αντίστοιχες επενδύσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. 13. Μεταρρύθμιση του συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εκσυγχρονισμός νοσοκομείων και κέντρων Υγείας και εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Δημόσιας Υγείας και Πρόληψης Ασθενειών. Ποια επενδυτικά σχέδια θα επιλέγονται Τα δάνεια για τη χρηματοδότηση των ιδιωτικών επενδύσεων θα αποδεσμεύονται με βάση αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας των υπό χρηματοδότηση έργων, για: -Πράσινη μετάβαση -Ψηφιακή μετάβαση -Εξωστρέφεια -Καινοτομία -Οικονομίες κλίμακος μέσω επιχειρηματικών συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων. Τα κριτήρια για τις χρηματοδοτήσεις Η αποδέσμευση των ποσών θα γίνεται με τους εξής όρους: – Αποκλειστικά με κριτήρια της αγοράς – Με μέγιστη κρατική χρηματοδότηση 50% της αξίας του έργου, μειώνοντας το κεφαλαιακό κόστος – Με χρηματοδοτική συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών (τουλάχιστον 30% και 20% αντιστοίχως). Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» έκανε σήμερα επανεκκίνηση με το άνοιγμα στις 10.00 π.μ. της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για υποβολή αιτήσεων για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η πλατφόρμα έκλεισε στις 10.46 το πρωί. Υποβλήθηκαν 6.601 αιτήσεις, εκ των οποίων εγκρίθηκαν οι 3.124, δεσμεύοντας ποσό 68,69 εκατ. ευρώ. Η μέση επιχορήγηση ανά εγκριθείσα αίτηση είναι της τάξης των 22.000 ευρώ. Μετά από τις τεχνικές παρεμβάσεις στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο μέσος χρόνος δημιουργίας και υποβολής της κάθε αίτησης ανήλθε σε περίπου 15 λεπτά έναντι χρόνου περίπου 10 λεπτών κατά την προηγούμενη διαδικασία υποβολής. Το πρόγραμμα, το οποίο χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΣΠΑ με συγχρηματοδότηση Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεχίζεται την Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου 2021, για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και ακολουθεί την Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου 2021, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η έναρξη υποβολής αιτήσεων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας θα γίνει τη Δευτέρα, 1η Φεβρουαρίου 2021 και την Τετάρτη, 3 Φεβρουαρίου 2021, θα πάρουν σειρά οι αιτήσεις που αφορούν σε Πολυκατοικίες (Τύπος Α & Β) για όλη την επικράτεια.

Οι έξυπνες πόλεις σε όλο τον κόσμο εστιάζουν στην τεχνολογία για την αύξηση της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας. Στην Ιαπωνία, υπάρχουν σχέδια να δημιουργεί μια νέα ανθρωποκεντρική, έξυπνη κοινωνία. Την ονομάζουν Κοινωνία 5.0. Θα επισκεφτούμε δύο ιαπωνικές πόλεις, που έχουν υιοθετήσει την τελευταία λέξη της τεχνολογίας για να λύσουν προβλήματα και να βελτιώσουν την ευζωία των ανθρώπων. Αϊζουγουακαμάτσου Το Αϊζουγουακαμάτσου είναι μια ιστορική πόλη των Σαμουράι. Βρίσκεται στην περιφέρεια της Φουκουσίμα. Έχει 118.000 κατοίκους. Είναι μια περιοχή τεχνολογικών δοκιμών με στόχο την κοινωνική ανάπτυξη. Σ’ αυτό το κέντρο καινοτομίας, μια σειρά φορέων αναπτύσσει την Πλατφόρμα της Έξυπνης Πόλης. Είναι ένα μοντέλο που η προσδοκία είναι να εφαρμοστεί και στην υπόλοιπη χώρα. Αυτή η πλατφόρμα συγκεντρώνει δεδομένα από συνδεδεμένα αντικείμενα, όπως πληρωμές με κινητό, την οικιακή ενεργειακή κατανάλωση τα οποία μοιράζεται στη συνέχεια με αρχές, εταιρίες και με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Λειτουργεί ως πρότυπο δημιουργίας έξυπνων υπηρεσιών κάθε είδους: μείωση των λογαριασμών κοινής ωφέλειας, έλεγχος της σχολικής προόδου των παιδιών ή παροχή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο. Ο Νακαμούρα Σοζίρο είναι επικεφαλής του Κέντρου Καινοτομίας της Accenture στην Φουκουσίμα: «Οι πολίτες προσφέρουν τα δεδομένα τους για την περιοχή μέσω ενός συστήματος που ονομάζεται "Συμμετοχή". Για παράδειγμα, στο πλαίσιο ενός προγράμματος για την υγεία, τα προσωπικά σας ζωτικά δεδομένα ή τα νοσοκομειακά δεδομένα στέλνονται στην περιφέρεια για ανάλυση. Στη συνέχεια γίνονται προσωπικές συστάσεις για να παραμείνετε υγιείς». Οι πολίτες πρέπει βέβαια να δώσουν τη συγκατάθεσή τους για τη χρήση των δεδομένων. Στην ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί, οι ντόπιοι μπορούν να μοιραστούν τα δεδομένα που θέλουν. Όσο περισσότερα προσφέρουν, τόσο πιο εξατομικευμένες γίνονται οι υπηρεσίες. Όσο περισσότερα άτομα συμμετέχουν στο πρότζεκτ, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αντίκτυπος για την κοινωνία. Αυτός ο κάτοικος συμφώνησε να δώσει πληροφορίες που έχει στο έξυπνο ρολόι του σε ένα πιλοτικό πρότζεκτ για την υγεία. Τα δεδομένα μπορούν να είναι χρήσιμα για την επιστημονική έρευνα, αλλά και για προσωπικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ο Τακαχάσι Μίκι είναι διευθυντής επικοινωνίας της Arise Analytics: «__Όταν τελειώσαμε την πειραματική φάση, το 89% των ατόμων που χρησιμοποίησαν την υπηρεσία απάντησαν ότι άλλαξαν την συμπεριφορά τους για να βελτιώσουν την υγεία τους». Αράο Η επόμενη στάση μας είναι το Αράο, στο νησί Κιούσου. Έχει 52.000 κατοίκους. Το ανθρακωρυχείο της πόλης ήταν μέρος της περιοχής εξορύξεων Μίικε, που είναι η μεγαλύτερη στην Ιαπωνία. Είναι πλέον μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Όταν το ορυχείο έκλεισε στα τέλη της δεκαετίας του ’90, η πόλη είδε τον πληθυσμό της να μειώνεται γρήγορα. Χιλιάδες έφυγαν τα επόμενα χρόνια και η έξοδος επιταχύνθηκε. Για να αντιστρέψει αυτή την τάση, το Αράο πέρασε στον ψηφιακό κόσμο. Αυτός ο ιππόδρομος έκλεισε το 2012. Σύντομα θα ανοίξει τον δρόμο για μια έξυπνη πόλη που θα προσφέρει νέες δυνατότητες στους κατοίκους. Με το σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης αυτών των 350 στρεμμάτων που θα εστιάζουν στην ευζωία, το Αράο προσδοκά να ελκύσει χίλιους νέους κατοίκους. Στο ενδιάμεσο, έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή πολλές πρωτοβουλίες που έχουν να κάνουν με την έξυπνη πόλη. Μία από αυτές είναι η εφαρμογή κοινής χρήσης ταξί, που στηρίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη. Υπολογίζει την βέλτιστη διαδρομή από την αφετηρία στον προορισμό διαφορετικών χρηστών, ώστε να μειωθεί το κόστος. Η τιμή είναι το μισό του κανονικού κόμιστρου, οπότε είναι πάρα πολύ οικονομική. Η πόλη δοκιμάζει πιλοτικά και έναν καθρέφτη ευζωίας. Μπορεί να πιάσει τον σφυγμό και να προσφέρει μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανάλυση της φυσικής εικόνας του ατόμου: όπως ηλικία, φύλο, διάθεση. Μπορεί να κάνει συστάσεις για αθλητισμό και χαλάρωση. Είναι ένας πρακτικός τρόπος για να έχουν οι κάτοικοι περισσότερη υγεία, ευτυχία και μακροζωία. Ο Ταγκάουα Χιντέκι είναι επικεφαλής του τμήματος γενικής πολιτικής της πόλης του Αράο: «__Θέλουμε να φτάσουμε στο σημείο όπου η ποιότητα ζωής της κοινωνίας μας να είναι ένα, δύο επίπεδα καλύτερη από την σημερινή». Με αυτό το νέο μοντέλο κοινωνικής ανάπτυξης, η Ιαπωνία θέλει να πετύχει τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για πιο βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.

Ενεργοποιείται από την 1ηΙανουαρίου 2021 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Ένας θεσμός μείζονος σημασίας για το δημόσιο συμφέρον, την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και την προστασία της ιδιοκτησίας που παρέμενε στον «πάγο» από το 2010. Η ψηφιακή πλατφόρμα «Ταυτότητα Κτιρίου» τίθεται σε πλήρη λειτουργία από την αρχή του νέου έτους. Για ένα μήνα, ως και την 31η Ιανουαρίου 2021, το νέο σύστημα θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση, παράλληλα με την ισχύουσα σήμερα διαδικασία. Το διάστημα προσαρμογής διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση για τους μηχανικούς και την αποφυγή παύσης των δικαιοπραξιών. Μετά την παρέλευση αυτού, η καταχώρηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου και της Ταυτότητας Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησία θα είναι υποχρεωτική και θα γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και χωρίς χρέωση. Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Δημήτρης Οικονόμου δήλωσε: «Η ενεργοποίηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου μας εφοδιάζει με ένα εξαιρετικά σημαντικό πολεοδομικό εργαλείο. Μέσα στα επόμενα χρόνια, με απλές και απόλυτα ψηφιακές διαδικασίες, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που ανέπτυξε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, θα συμπληρωθεί το παζλ του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Δημιουργείται έτσι ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των κατασκευών, αλλά και των μεταβολών σε υφιστάμενα κτίρια καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, που θα βάλει τέλος στις νέες αυθαιρεσίες και θα θωρακίσει την ιδιοκτησία των πολιτών, αλλά έχει και γενικότερη χρησιμότητα, ως πληροφοριακή υποδομή για όλες τις μορφές χωρικού σχεδιασμού στη χώρα. Επιπλέον, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα αναπτύξει συνέργειες και τελικά θα διασυνδεθεί με άλλες πληροφοριακές υποδομές που βρίσκονται σε φάση δημιουργίας, όπως το Κτηματολόγιο και ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης». Σκοπός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών τους κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής τους. Το νέο σύστημα εξασφαλίζει την αποδέσμευση της ταυτότητας του ακινήτου από τον μηχανικό που κάνει την αρχική καταχώρηση. Αποφεύγεται έτσι η ομηρία των ιδιοκτητών που έχει παρατηρηθεί ως σήμερα σε πλήθος διαδικασιών. Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα είναι το τελευταίο βήμα της οριστικής τακτοποίησης των αυθαίρετων κτισμάτων τα οποία έχουν ενταχθεί στους σχετικούς νόμους. Μόνο με την απόκτησή της η τακτοποίηση θα θεωρείται ολοκληρωμένη. Υποχρέωση για εισαγωγή στον θεσμό έχουν: (α) τα νέα κτίρια και διηρημένες ιδιοκτησίες για τα οποία εκδίδονται νέες οικοδομικές άδειες, (β) τα παλαιότερα κτίρια κατά τη στιγμή της μεταβίβασής τους. Για την υποβολή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, βάσει του ν.4495/2017, τα κτίρια διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Κατηγορία Ι: α. Κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ και κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες αυτών β. Κτίρια συνάθροισης κοινού (θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες εκδηλώσεων, συνεδριακά κέντρα, κτίρια εκθέσεων), συμπεριλαμβανομένων βιβλιοθηκών, μουσείων, αθλητικών εγκαταστάσεων, σταθμών μετεπιβίβασης ΜΜΜ γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων, συνεργεία ή πλυντήρια αυτοκινήτων δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των 300 τ.μ. ε. Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στ. Νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας, βρεφοκομεία, παιδικοί-βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με αναπηρία ζ. Καταστήματα κράτησης και ειδικά καταστήματα κράτησης νέων Κατηγορία II: Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλα τα υπόλοιπα κτίρια και οι αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες ανεξαρτήτως χρήσης. Για τα κτίρια της Κατηγορίας Ι, υπάρχει περιθώριο 5 ετών για την καταχώρηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Για τα λοιπά κτίρια της Κατηγορίας II, η υποβολή γίνεται κατά τη μεταβίβαση του κτιρίου ή της αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας και η σχετική δήλωση προσαρτάται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο. Ως χρήστες του πληροφοριακού συστήματος ορίζονται: Οι εξουσιοδοτημένοι μηχανικοί Οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες στο πλαίσιο των καθηκόντων τους και οι εμπλεκόμενοι με τις σχετικές διαδικασίες υπάλληλοι των φορέων αυτών Το πιστοποιητικό πληρότητας θα εκδίδεται από τους εξουσιοδοτημένους μηχανικούς και σε αυτό θα βεβαιώνεται με δήλωσή τους η συμπλήρωση των στοιχείων που περιλαμβάνονται στην ταυτότητα. Το πιστοποιητικό εκδίδεται για κτίριο, οριζόντια ή κάθετη διηρημένη ιδιοκτησία, έχει μοναδικό αριθμό και αναγράφει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του οικοπέδου ή γηπέδου ή διηρημένης ιδιοκτησίας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί δήλωση ψευδών στοιχείων, εκτός των ποινικών κυρώσεων, προβλέπεται πρόστιμο, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 2.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια που δεν έχει αποτυπωθεί στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Τα όρια των κυρώσεων διπλασιάζονται, εάν υπάρξει υποτροπή των παραβάσεων και εάν αυτές αφορούν σε οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατευόμενες περιοχές.

Κατά 10% μειώνονται οι συντελεστές δόμησης για τις εκτός σχεδίου περιοχές, καταργώντας παράλληλα τις παρεκκλίσεις αρτιότητας σε οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τον χωροταξικό νόμο, όσοι ιδιοκτήτες θέλουν να χτίσουν με βάση το υπάρχον καθεστώς έχουν στη διάθεσή τους 6 χρόνια για να το κάνουν. Ειδικότερα, εντός της προβλεπόμενης μεταβατικής περιόδου των δύο ετών, οι ιδιοκτήτες οικοπέδων εκτός σχεδίου κάτω των 4 στρεμμάτων μπορούν να προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, χωρίς όμως να «μετράει» ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες του Δασαρχείου ή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η δε οικοδομική άδεια ισχύει για 4 επιπλέον χρόνια. Από την άλλη, όσοι ιδιοκτήτες δεν βγάλουν οικοδομική άδεια κατά τη μεταβατική περίοδο θα μπορούν να χτίσουν βάσει των όσων θα ορίσουν τα Τοπικά ή Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια που θα εκπονηθούν τα επόμενα έτη. Επιτέλους, φρένο Μπορεί το χωροταξικό νομοσχέδιο κατά τη διαβούλευση και την ψήφισή του να έφερε αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τον τεχνικό κόσμο, ωστόσο πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριξαν πως μπαίνει πράγματι φρένο στην εκτός σχεδίου δόμηση και περιλαμβάνει διατάξεις οι οποίες είναι υπέρ των ιδιοκτητών. Ομως, τι σημαίνει αυτό στην πράξη για τους πολίτες; Τα σημαντικά του νόμου που αφορούν στις αλλαγές που έρχονται για τις κατοικίες στην εκτός σχεδίου δόμηση με τον χωροταξικό νόμο εξηγεί στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η αγρονόμος – τοπογράφος – μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή. Οπως επισημαίνει: 1 Στα γήπεδα που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός οικισμών, οι οικοδομικές άδειες επιβαρύνονται με τέλος 5% επί του κόστους της οικοδομικής άδειας, το οποίο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο, για τη χρηματοδότηση δράσεων στις εκτός σχεδίου περιοχές που αντισταθμίζουν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από το γεγονός ότι δομούνται περιοχές που καταρχήν δεν προορίζονται για δόμηση. 2 Δίνεται η δυνατότητα να παίρνουν μπόνους μέχρι 10% τα γήπεδα που βρίσκονται εκτός σχεδίου, που βρίσκονται όμως σε περιοχές με καθορισμένες χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού (π.χ. Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου), επιτρέπεται η αρτιότητα και οι όροι δόμησης να είναι ευνοϊκότεροι από τους όρους δόμησης που ισχύουν για τις υπόλοιπες εκτός σχεδίου περιοχές που στερούνται χρήσεων γης. Ειδικά ο συντελεστής δόμησης, η κάλυψη, το ύψος και ο όγκος μπορούν να ορίζονται ευνοϊκότεροι για τη δόμηση από τους αντίστοιχους όρους στα εκτός σχεδίου γήπεδα μέχρι 10%. 3 Για τα γήπεδα που βρίσκονται εκτός σχεδίου ο μέγιστος συντελεστής δόμησης ανέρχεται καταρχήν σε 0,18, το μέγιστο ποσοστό κάλυψης σε 10%, ο μέγιστος αριθμός ορόφων σε 2 και το ανώτατο ύψος των κτισμάτων απαγορεύεται να υπερβαίνει τον υδροκρίτη. 4 Σε κτίρια κατοικίας η μέγιστη επιτρεπομένη επιφάνεια του κτιρίου ως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει: α) Για γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 4.000 τ.μ. μέχρι και 8.000 τ.μ., για μεν τα πρώτα 4.000 τ.μ. τα 186 τ.μ., για δε τα λοιπά ίση με το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δόμησης 0,018. β) Για γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 8.000 τ.μ., για μεν τα 8.000 τ.μ. τα 258 τ.μ., για δε τα λοιπά ίση με το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δόμησης 0,009 μη δυναμένη σε καμία περίπτωση να υπερβεί τα τριακόσια εξήντα (360) τ.μ. Για γήπεδα με εμβαδόν πολλαπλάσιο του κανόνα αρτίου 4.000 τ.μ. για τα οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις κατάτμησης, η μέγιστη επιφάνεια κτιρίου ισούται με το άθροισμα του εμβαδού των κτιρίων που θα επιτρεπόταν να ανεγερθούν σε κάθε γήπεδο μετά την κατάτμηση, μειωμένη κατά 15%, και υπό τις προϋποθέσεις ότι: α) Θα ανεγερθεί μία οικοδομή. β) Το γήπεδο θα παραμείνει ενιαίο. Η δόμηση σε ακατοίκητα νησιά επιτρέπεται υπό όρους, που θα καθορίζονται κατά τον πολεοδομικό σχεδιασμό και εφόσον επιτρέπεται από την περιβαλλοντική νομοθεσία που ισχύει για τις προστατευόμενες περιοχές. Η ελάχιστη αρτιότητα δεν μπορεί να ορίζεται κατώτερη των 20 στρεμμάτων. Εάν εμβαδόν γηπέδου που υπερβαίνει τα 4.000 τ.μ. απομειώθηκε λόγω απαλλοτρίωσης, διάνοιξης διεθνούς, εθνικής, επαρχιακής ή δημοτικής οδού ή αναδασμού, το γήπεδο θεωρείται άρτιο, εάν το εμβαδόν του υπερβαίνει τα 2.000 τ.μ. και έχει πρόσωπο σε διεθνή, εθνική, επαρχιακή ή δημοτική οδό τουλάχιστον 25 μέτρα. Στις εκτός σχεδίου περιοχές επιτρέπεται η συνένωση ομόρων γηπέδων, υπό τις εξής προϋποθέσεις: α) Το νέο γήπεδο που προκύπτει μετά τη συνένωση έχει εμβαδόν τουλάχιστον 4.000 τ.μ. β) Τουλάχιστον ένα από τα γήπεδα που συνενώνονται είναι άρτιο και οικοδομήσιμο με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την έναρξη του παρόντος νόμου. Οι μεταβατικές διατάξεις για τα μικρά οικόπεδα Μεταβατικά ορίζεται ότι εάν, μέχρι την έγκριση Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τα 2 έτη από την έναρξη ισχύος του παρόντος, χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας, μπορούν να οικοδομούνται ακίνητα, τα οποία κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος έχουν πρόσωπο σε διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές και εφόσον έχουν: α. Τα γήπεδα που υπάρχουν τη 12-11-62 και έχουν ελάχιστο πρόσωπο: 10 μ., ελάχιστο βάθος: 15 μ., ελάχιστο εμβαδόν: 750 τ.μ. β. Τα γήπεδα που υπάρχουν τη 12-9-64 και έχουν ελάχιστο πρόσωπο: 20 μ., ελάχιστο βάθος: 35 μ., ελάχιστο εμβαδόν: 1.200 τ.μ. γ. Τα γήπεδα που υπάρχουν τη 17-10-78 και έχουν ελάχιστο πρόσωπο: 25 μ., ελάχιστο βάθος: 40 μ., ελάχιστο εμβαδόν: 2.000 τ.μ. δ. Τα γήπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών και οικισμών και είχαν κατά την 24-04-77 ελάχιστο εμβαδόν: 2.000 τ.μ. ε. Είναι άρτια και οικοδομήσιμα και απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ. στ. Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή άρτιων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ. ζ. Εχουν ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όταν επ’ αυτών ανεγείρονται τουριστικές εγκαταστάσεις. Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, γίνεται κατανοητό ότι καταργείται η εκτός σχεδίου δόμηση για γήπεδα επιφανείας έως 2.000 τ.μ. και ότι δεν θίγεται η εκτός σχεδίου δόμηση για γήπεδα ελάχιστης επιφανείας 4.000 τ.μ. (4 στρεμμάτων). Βγήκε από τον «πάγο» η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης Εκτός από την εκτός σχεδίου δόμηση, σημαντική τομή του χωροταξικού είναι και η ενεργοποίηση της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, ενός θεσμού που βρισκόταν επί δεκαετίες στον «πάγο». Πιο συγκεκριμένα, με τη ΜΣΔ θα έχουν πλέον τη δυνατότητα ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων να αξιοποιήσουν τον συντελεστή δόμησης. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας κοινόχρηστων χώρων σε χώρους που παραμένουν για χρόνια δεσμευμένοι, αλλά αναξιοποίητοι, κάνοντας πια εφικτή την αποζημίωση των ιδιοκτητών. Τα στοιχεία των ακινήτων προσφοράς και υποδοχής συντελεστή δόμησης καταχωρίζονται από τους ενδιαφερομένους ιδιοκτήτες τους. Ταυτόχρονα, μέσω της Τράπεζας Γης θα μπορεί ο δήμος να παρεμβαίνει σε εγκαταλελειμμένα ακίνητα, να τα δεσμεύει, να τα αποκαθιστά με χρηματοδότηση από ιδιώτες, που θα αναλαμβάνουν μέσα από διαγωνισμό την εκμετάλλευσή τους για κάποια χρόνια και μόλις αποσβένεται το κόστος αποκατάστασης, να τα επιστρέφει στους ιδιοκτήτες. Αν ενδιάμεσα ο ιδιοκτήτης εμφανιστεί και επιθυμεί να το εκμεταλλευθεί ο ίδιος, θα μπορεί να το κάνει καταβάλλοντας το κόστος αποκατάστασης. Η Ψηφιακή Τράπεζα Γης θα μπορεί, επίσης, να υλοποιεί ανταλλαγές εκτάσεων οικοδομικών συνεταιρισμών, οι οποίες είναι μπλοκαρισμένες είτε επειδή είναι δασικές είτε για άλλο λόγο και δεν είναι οικοδομήσιμες, με άλλες δημόσιες εκτάσεις οι οποίες είναι διαθέσιμες και μπορούν να οικοδομηθούν. Παράλληλα, θα επιτρέπει σε δήμους να πωλούν συντελεστή από δεσμευμένα αδόμητα ακίνητα, έτσι ώστε να αποκτούν πόρους για να απαλλοτριώσουν επιπλέον οικόπεδα, με σκοπό να κατασκευάσουν κοινόχρηστους χώρους. Υπενθυμίζεται ότι η ΜΣΔ καλύπτει ακίνητα για τα οποία ο ιδιοκτήτης δεν επιτρέπεται να αξιοποιήσει ολόκληρο τον συντελεστή που ισχύει στην περιοχή. Από αυτές τις κατηγορίες ακινήτων μπορεί να ζητήσει ο ιδιοκτήτης τους την έκδοση τίτλου Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, ο οποίος θα του δίνει το δικαίωμα να μεταφέρει τον υπόλοιπο συντελεστή του ακινήτου του. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, στη χώρα μας παραμένουν σε εκκρεμότητα συνολικά 3.837 Τίτλοι Δικαιώματος Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, οι οποίοι αντιστοιχούν σε 428.602 τ.μ. μεταφερόμενης επιφάνειας. Συνολικά έχουν εκδοθεί 19.763 Τίτλοι (έγκυροι και άκυροι). Η συνολική μεταφερόμενη επιφάνεια που αντιστοιχεί στους αρχικούς Τίτλους είναι 1.125.815 τ.μ.

Ο Covid-19 ίσως να είναι η χαριστική βολή στη μάχη της ανακύκλωσης σύμφωνα με τα ανησυχητικά στοιχεία που ανέδειξε με μια ειδική έρευνα το Reuters, κάνοντας λόγο για έναν «παγκόσμιο πόλεμο ανακύκλωσης που χάνεται». Η πανδημία έχει αυξήσει σε παγκόσμιο επίπεδο της ζήτησης για μάσκες, γάντια, συσκευασίες φαγητού για πακέτο και περιτύλιγμα για online αγορές, υλικά δηλαδή που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν όπως και τα πλαστικά απόβλητα. Ακόμη όμως, ο κορωνοϊός έχει εντείνει τον πόλεμο τιμών μεταξύ ανακυκλωμένου και νέου πλαστικού, το οποίο κατασκευάζεται από την βιομηχανία πετρελαίου, καθώς η οικονομική επιβράδυνση που προκάλεσε η πανδημία έχει επηρεάσει την ζήτηση για πετρέλαιο, με αποτέλεσμα το νέο πλαστικό να μπορεί να βρεθεί στη μισή τιμή από το πιο κοινό ανακυκλώσιμο πλαστικό. Το πλαστικό, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου δεν αποσυντίθεται, αποτελεί σημαντικό παράγοντα μόλυνσης του περιβάλλοντος. Ήδη από το 1950, ο κόσμος έχει δημιουργήσει 6,3 δισεκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων, το 91% των οποίων δεν έχει ανακυκλωθεί ποτέ, σύμφωνα με μελέτη του 2017 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science. Σύμφωνα με το Naftemporiki.gr, με την έλευση του Covid-19 που συνέβη σε μια περίοδο που Κίνα, ΕΕ και ΗΠΑ είχαν κάνει βήματα καταπολέμησης των απορριμμάτων από πλαστικά μιας χρήσης, ακόμη και μπουκάλια από ανακυκλωμένο πλαστικό – το πιο συχνά ανακυκλωμένο πλαστικό είδος – έχουν γίνει λιγότερο βιώσιμα. Το ανακυκλωμένο πλαστικό από το οποίο κατασκευάζονται είναι 83% έως 93% ακριβότερο από το νέο πλαστικό φιάλης, σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς στο Independent Commodity Intelligence Services (ICIC). Αύξηση της δημιουργίας πλαστικού και αποβλήτων Σήμερα, χιλιάδες πωλητές μικρής κλίμακας στον αναπτυσσόμενο κόσμο προμηθεύουν καθημερινά αγαθά σε πλαστικές σακούλες ή φακέλους που κοστίζουν μερικά λεπτά. Οι εταιρείες καταναλωτικών αγαθών, υποστηρίζουν πως εργάζονται σκληρά για να κάνουν τη συσκευασία τους είτε ανακυκλώσιμη είτε επαναχρησιμοποιήσιμη. Οι σακούλες όμως είναι πολύ δύσκολο να ανακυκλωθούν. Είναι μόνο μια μορφή ρύπανσης που δημιουργεί προβλήματα όπως το φράξιμο των αποχετεύσεων, η ρύπανση του νερού, η ασφυξία της θαλάσσιας ζωής και η προσέλκυση τρωκτικών και εντόμων που μεταφέρουν ασθένειες. Το ίδιο ισχύει και για τις μάσκες προσώπου, οι οποίες κατασκευάζονται εν μέρει από πλαστικό. Τον Μάρτιο, η Κίνα χρησιμοποίησε 116 εκατομμύρια, 12 φορές περισσότερες από ό,τι τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Η συνολική παραγωγή μασκών στην Κίνα αναμένεται να υπερβεί τα 100 δισεκατομμύρια το 2020, σύμφωνα με έκθεση της κινεζικής συμβουλευτικής iiMedia Research. Οι ΗΠΑ, δημιούργησαν ιατρικά απόβλητα ολόκληρου του έτους σε μόλις δύο μήνες στο αποκορύφωμα της πανδημίας, σύμφωνα με την συμβουλευτική εταιρεία, Frost & Sullivan. Και ενώ τα απόβλητα αυξάνονται, πολλά διακυβεύονται για τη βιομηχανία πετρελαίου. Το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε πέρυσι ότι 127 χώρες έχουν υιοθετήσει απαγορεύσεις ή άλλους νόμους για τη χρήση πλαστικής σακούλας. Ωστόσο, οι επενδύσεις στη βιομηχανία του πλαστικού συνεχίζονται. Μόνο φέτος, οι Exxon, Royal Dutch Shell Plc και BASF ανακοίνωσαν επενδύσεις σε εργοστάσια πετροχημικών στην Κίνα αξίας 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αξιοποιώντας την αυξανόμενη ζήτηση καταναλωτικών αγαθών στην πιο πυκνοκατοικημένη χώρα του κόσμου. Επιπλέον, 176 νέα εργοστάσια πετροχημικών προγραμματίζονται τα επόμενα πέντε χρόνια, εκ των οποίων το 80% θα είναι στην Ασία, λέει ο σύμβουλος ενέργειας Wood Mackenzie. Στις ΗΠΑ από το 2010, οι εταιρείες ενέργειας έχουν επενδύσει περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια δολάρια σε 333 έργα παραγωγής πλαστικού, σύμφωνα με το Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας (ACC), με την βιομηχανία να υποστηρίζει ότι τα πλαστικά μιας χρήσης έχουν σώσει ζωές. Αύξηση χρησιμοποίησης πλαστικού και ο σημαντικός παράγοντας Covid-19 Η ξαφνική εμφάνιση της πανδημίας και η εξάπλωσή της, έκανε αναγκαία την χρήση πλαστικών υλικών, ιδιαίτερα σε εργαλεία νοσοκομείου και είδη υγιεινής. «Τα πλαστικά μίας χρήσης έκαναν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου κατά τη διάρκεια αυτής της πανδημίας», δήλωσε στο Reuters ο Τόνι Ραντοζέβσκι, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ένωσης Βιομηχανικών Πλαστικών (PLASTICS). Πολλά εργαλεία και αναπνευστήρες χρειάζονται πλαστικά μιας χρήσης, είπε. «Φόρμες νοσοκομείου, γάντια και μάσκες είναι κατασκευασμένα από ασφαλές, πλαστικό υγιεινής». Τον Μάρτιο, η PLASTICS ζήτησε από το Υπουργείο Υγείας και Ανθρώπινων Υπηρεσιών των ΗΠΑ, την επαναφορά των απαγορευμένων σακουλών για λόγους υγείας. Ανέφερε ότι οι πλαστικές σακούλες είναι ασφαλέστερες επειδή τα μικρόβια ζουν στις επαναχρησιμοποιήσιμες και άλλες ουσίες. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων, διαπιστώθηκε πως τον ίδιο μήνα ο Covid-19 ήταν ακόμη ενεργός στο πλαστικό μετά από 72 ώρες, σε σύγκριση με έως και 24 ώρες σε χαρτόνια και χαλκό. Η επιστολή του κλάδου ήταν μέρος μιας μακροχρόνιας εκστρατείας για το υλικό μιας χρήσης. Η ζήτηση για ανακυκλωμένο υλικό από επιχειρήσεις συσκευασίας μειώθηκε κατά 20% σε 30% στην Ευρώπη το δεύτερο τρίμηνο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, λέει η ICIS. Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι που έμειναν σπίτι δημιούργησαν περισσότερα απορρίμματα ανακύκλωσης που μετατρέπει τα ανακυκλωμένα πλαστικά σε έπιπλα εξωτερικού χώρου. Σύμφωνα με το Reuters, η εταιρεία Coca – Cola Co έχασε τον στόχο να έχει ανακυκλωμένο πλαστικό στις μισές συσκευασίες της στο Ηνωμένο Βασίλειο έως τις αρχές του 2020 λόγω καθυστερήσεων που σχετίζονται με τον Covid-19. Στις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και την Ινδία, περίπου το 80% της βιομηχανίας ανακύκλωσης δεν λειτούργησε κατά της διάρκειας της κορύφωσης της πανδημίας. Επίσης, υπήρξε πτώση της ζήτησης για ανακυκλωμένο πλαστικό κατά 50% μέσο όρο σε ολόκληρη τη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, σύμφωνα με την Circulate Capital, επενδυτή σε ασιατικές δραστηριότητες ανακύκλωσης. «Ο συνδυασμός του αντίκτυπου του Covid-19 και των χαμηλών τιμών του πετρελαίου μοιάζει με διπλό χτύπημα για την ανακύκλωση πλαστικών», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Circulate, Ρομπ Κάμπλαν. «Διαπιστώνουμε μια μαζική διαταραχή».

Στη δημοσιότητα έδωσε το Τεχνικό Επιμλεητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) ενημερωτικό οδηγό για τις ασφαλιστικές εισφορές ελευθέρων επαγγελματιών μηχανικών, με βάση τον νόμο 4670/2020 «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και άλλες διατάξεις». Συγκεκριμένα, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον εν λόγω νόμο, Αποσυνδέονται οι ασφαλιστικές εισφορές από το εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών Θεσπίζεται σταθερό ποσό για τις εισφορές προς τον κλάδο υγείας Για τους νέους ασφαλισμένους, διατηρούνται οι μειωμένες εισφορές για την 1η πενταετία, χωρίς η διαφορά από την υποχρεωτική κατηγορία να είναι οφειλή και η διαγραφή των οφειλών της τριετίας 2017-2019. Βελτιώνονται σημαντικά τα ποσοστά αναπλήρωσης, μετά από τα 30 χρόνια ασφαλιστικού βίου και μέχρι τα 40 με αποτέλεσμα το ποσοστό αναπλήρωσης να φθάνει το 50% του τεκμαρτού εισοδήματος της αναλογικής σύνταξης. Σύμφωνα με το ΤΕΕ, το νέο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό σύστημα βασίζεται σε μία λογική διανεμητικού χαρακτήρα και αναλογιστικής ανταποδοτικότητας. Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ μπορούν να καταταγούν με ελεύθερη επιλογή σε μία από τις έξι ασφαλιστικέςκατηγορίες: Το Τεχνικό Επιμελητήριο επισημαίνει ότι: 1. Αν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία, κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη. 2. Η Παρασκευή 13 Μαρτίου είναι η καταληκτική ημερομηνία πρώτης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας. Μέχρι τότε ο ασφαλισμένος μπορεί να αλλάξει την επιλογή του. 3. Την Παρασκευή 20 Μαρτίου είναι η καταληκτική ημερομηνία πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών, που θα έχουν αναρτηθεί μέχρι τις 16.3.2020. 4. Αίτηση για μεταβολή ασφαλιστικής κατηγορίας δύναται να υποβάλλεται οποτεδήποτε, σε κάθε περίπτωση όμως, η μετάταξη από μία κατηγορία σε άλλη θα γίνεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης και θα ισχύει υποχρεωτικά για όλο το επόμενο έτος από την υποβολή της αίτησης. 5. Η επιλογή πρέπει να γίνεται με προσοχή, γιατί μετά την οριστικοποίησή της οι εισφορές καθίστανται υποχρεωτικές για όλο το 2020 και ο ασφαλισμένος πρέπει να τις πληρώσει, αλλιώς βεβαιώνονται. 6. Οι εισφορές ΕΤΕΑΕΠ εξακολουθούν να καταβάλλονται στην πλατφόρμα του. Η δε ενοποίηση των εισφορών στο ειδοποιητήριο του ΕΦΚΑ προβλέπεται από την1.7.2020 και μετά. 7. Ειδική κατηγορία νέων ασφαλισμένων (για τα πρώτα πέντε έτη ασφάλισης): Από την 1η Ιανουαρίου 2020, θεσπίζεται ειδική ασφαλιστική κατηγορία για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, της οποίας το ποσό της μηνιαίας εισφοράς αντιστοιχεί σε 93 ευρώ για την κύρια σύνταξη. Στην ειδική κατηγορία κατατάσσονται οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι για πέντε έτη από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος, κατόπιν αιτήσεώς τους. Χρήση του ευεργετήματος αυτού είναι δυνατή μόνο μία φορά. Σε περίπτωση διακοπής της ασκήσεως του επαγγέλματος του ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοτελώς απασχολούμενου, δεν είναι δυνατή η συνέχιση ή επανέναρξη του ως άνω ευεργετήματος. Η δυνατότητα καταβολής μειωμένης εισφοράς έως και μιας πενταετίας των νέων επαγγελματιών δεν αποτελεί ασφαλιστική οφειλή και δεν αναζητείται. Δεν αναζητείται επίσης ως ασφαλιστική οφειλή και η χρήση του ευεργετήματος των άρθρων 39 και 39Α του ν.4387/2016 για τους ασφαλισμένους της κατηγορίας αυτής. Συνιστάται προς αποφυγή λαθών η επιλογή της υποχρεωτικής ασφαλιστικής κατηγορίας και της υποκατώτατης ειδικής των 136 ευρώ για τους νέους ασφαλισμένους της πρώτης πενταετίας. 8. Κατά την επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας οι ασφαλιστικές εισφορές καταχωρούνται στα έξοδα της επιχείρησης και άρα μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα. Ασφαλισμένοι με υψηλό συντελεστή φορολογίας θα πρέπει να συνυπολογίσουν την ωφέλεια που θα έχουν από τη μείωση του φόρου και της εισφοράς αλληλεγγύης κατά την επιλογή ανώτερης ασφαλιστικής κατηγορίας. 9. Για τις περιπτώσεις που υπάρχει μικτό εισόδημα από μισθωτή εργασία, αλλά και ελευθέριο επάγγελμα και ο μισθός ανέρχεται άνω των 950 ευρώ περίπου, επομένως καλύπτει τη 2η ασφαλιστική κατηγορία, τότε δεν υπάρχει καμία επιβάρυνση ασφαλιστικής εισφοράς για τα εισοδήματα από το ελευθέριο επάγγελμα. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει οι μισθωτοί μηχανικοί να επιλέγουν υποχρεωτικά με κλικ το πεδίο «Δηλώνω ότι έχω παράλληλη μισθωτή απασχόληση». 10. Οι υπαγόμενοι στην παράγραφο 9 του άρθρου 39 του Νόμου 4387, θα πρέπει να επιλέγουν υποχρεωτικά το πεδίο «Δηλώνω ότι έχω παράλληλη μισθωτή απασχόληση», προκειμένου ο ΕΦΚΑ να συνυπολογίζει τις ασφαλιστικές εισφορές μέσω τις ΑΠΔ του εργοδότη. 11. Πολλοί θα δουν αύξηση στις εισφορές τους της τάξης των 31 ευρώ μηνιαίως μεταξύ της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας (288 ευρώ) και της κατώτατης μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς του προηγούμενου νόμου (257 ευρώ). Η διαφορά αυτή ωστόσο υπερκαλύπτεται από τη μείωση του συντελεστή του φόρου εισοδήματος (από 22% σε 9%), με αποτέλεσμα το νέο συνολικό ετήσιο καθαρό πλεόνασμα στο εισόδημα του μηχανικού 928 ευρώ (1.300 - (31*12). Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΕΕ, Γιώργο Στασινό, «με τους διαχρονικούς, συστηματικούς, αλλά και επίμονους αγώνες και παρεμβάσεις του ΤΕΕ δεν μπορούμε να παραβλέπουμε το γεγονός ότι, μεταξύ άλλων, πετύχαμε τη σημαντική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, την κατάργηση της ασφάλισης της ιδιότητας, την εξάμηνη διάρκεια της ασφαλιστικής ενημερότητας, τη δυνατότητα αναδρομικής διαγραφής, την απρόσκοπτη συνέχιση της εγγυοδοσίας και πιστοδοσίας. Είναι πλέον παραδεκτό από όλους ότι οι νομικά τεκμηριωμένες προτάσεις του ΤΕΕ κατά του Ν.4387/2016 (Νόμος Κατρούγκαλου) συνετέλεσαν καθοριστικά στο να κριθεί αντισυνταγματικός σε μεγάλο μέρος του. Σήμερα, σε συνέχεια όλων αυτών των προσπαθειών, ο νέος ασφαλιστικός νόμος αποκαθιστά σημαντικές αδικίες για τον Τεχνικό Κόσμο σε μία συνεχή προσπάθεια της Πολιτείας να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας». Ο κ. Στασινός υπογραμμίζει πως «μένουν ακόμα πολλά να γίνουν. Ιδιαίτερα, απαιτούνται σημαντικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση της καθημερινότητας των ασφαλισμένων, καθώς παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στην εγγραφή των νέων ασφαλισμένων ελεύθερων επαγγελματιών, στις αιτήσεις διαγραφής και αποχαρακτηρισμού από την ιδιότητα του μη μισθωτού, στις βεβαιώσεις χρόνου ασφάλισης και στις αναδρομικές διαγραφές, αλλά και στις βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας, μέσω της ταχείας και αποτελεσματικής δημιουργίας του e- Ε.Φ.Κ.Α., που πλέον θεσμοθετείται, προκειμένου η χώρα να αποκτήσει ένα σύγχρονο και ευρωπαϊκό ασφαλιστικό σύστημα». Παράλληλα, σημειώνει πως η ανάσχεση του brain drain, η αποτελεσματική αντιμετώπιση των υψηλών ποσοστών ανεργίας, αλλά και οι δράσεις για την ουσιαστική τόνωση της αγοράς και των ελεύθερων επαγγελματιών, αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα του ΤΕΕ και στόχους εθνικής σημασίας για τη δυναμική επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας, το οριστικό ξεπέρασμα της κρίσης και την επιστροφή των χιλιάδων Ελλήνων επιστημόνων στην πατρίδα. Σε κάθε περίπτωση, το ΤΕΕ δηλώνει πως, σε συνεργασία με την πολιτεία κι όλους τους συναρμόδιους φορείς, θα συνεχίσει να διεκδικεί και να συμβάλει θετικά στη δημιουργία των προϋποθέσεων για στιβαρή, βιώσιμη, πραγματική ανάπτυξη, μέσα από τη δυναμική ανάκαμψη του τεχνικού κόσμου. Σε συνεργασία με τα περιφερειακά τμήματά του, μετά τη λήξη των έκτακτων προληπτικών μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης του Covid - 19, θα διοργανώσει, όπως προγραμμάτιζε, ενημερωτικές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα για την πληρέστερη ενημέρωση και κατάρτιση των μελών του, τόσο για ζητήματα που αφορούν στις ασφαλιστικές εισφορές, όσο και τις συντάξιμες αποδοχές. document.pdf

Με ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ανάθεση δημοσίων έργων και συμβάσεων θα ανατεθούν τα 32 δισ. ευρώ του ευρωπαϊκού πακέτου ανάκαμψης, αλλά και τα έργα της πράσινης συμφωνίας. Στόχος του υπουργείου Υποδομών είναι να ανακόψει τις μεγάλες εκπτώσεις, αλλά και τις υπέρμετρες αναθεωρήσεις του προϋπολογισμού των έργων. Παράλληλα, το υπουργείο αναζητεί τρόπους να δημιουργήσει ένα «ανάχωμα», ώστε να μην μπορούν να διεκδικούν έργα (και στη συνέχεια να προκαλούν καθυστερήσεις) εταιρείες που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα ή έχουν κακό ιστορικό στην εκτέλεση δημόσιων έργων. Η νομοθεσία για τα δημόσια έργα τροποποιήθηκε τελευταία φορά το 2016, με τον ν. 4412. Ο νόμος αυτός ήρθε κατά βάση να ενσωματώσει δύο κοινοτικές οδηγίες για τα δημόσια έργα και τις δημόσιες συμβάσεις, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο. Στη συνέχεια δέχθηκε δεκάδες τροποποιήσεις, καθώς ανέκυψαν πολλά σοβαρά ζητήματα στην εφαρμογή του, με κύριο τις τεράστιες εκπτώσεις –ακόμη και κατά 50% ή 60%– σε έργα με μεγάλο προϋπολογισμό, αλλά και σε μελέτες. Η νομοθετική προσπάθεια του υπουργείου, λοιπόν, θα ξεκινά με δύο βασικά ζητούμενα: πώς θα περιορίσει την ανάθεση έργων σε αναξιόπιστες εταιρείες και πώς θα εμποδίσει το «φούσκωμα» του προϋπολογισμού ενός έργου, μέσω αναθεωρήσεων και συμπληρωματικών συμβάσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το 70 άρθρων σχέδιο νόμου θα προβλέπει τα εξής: • Το πιο ενδιαφέρον σημείο αφορά τη δημιουργία ενός συστήματος βαθμονόμησης των εταιρειών που συμμετέχουν σε ένα διαγωνισμό. Με άλλα λόγια, θα συνεξετάζονται κάποια κριτήρια που υποδεικνύουν την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, όπως αν έχει πιστοληπτική ικανότητα, τι δηλώνει στους ισολογισμούς της, αν έχει εγκαταλείψει έργο ζητώντας υποκατάσταση, αν τα έργα που έχει πραγματοποιήσει είχαν προβλήματα. Η πρόβλεψη αυτή, που είναι δεδομένο ότι θα ξεσηκώσει θύελλα από μερίδα του τεχνικού κόσμου, έχει στόχο να προστατεύσει το Δημόσιο από εταιρείες που βρίσκονται σε κακή κατάσταση και κινδυνεύουν να συμπαρασύρουν σημαντικά έργα. • Αυξάνεται η εγγυητική καλής εκτέλεσης, ενώ προστίθεται εγγυητική προκαταβολής. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται δύο «αναχώματα» σε εταιρείες που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση ή περιμένουν την προκαταβολή όχι για να ξεκινήσουν ένα έργο, αλλά... για να «κλείσουν τρύπες» σε άλλα, άσχετα με το έργο μέτωπα. • Θα τίθενται δύο όρια στις εκπτώσεις. Οταν η έκπτωση ξεπερνά το 10% ή η διαφορά στην προσφορά του πρώτου και του δεύτερου επικρατέστερου είναι το ίδιο ποσοστό, τότε ο υποψήφιος ανάδοχος θα καλείται να αιτιολογεί την προσφορά του. Ακόμα σημαντικότερο, η αιτιολόγηση αυτή θα είναι δεσμευτική και θα «συμβασιοποιείται». • Στον ανάδοχο θα δίνεται ένα εύλογο διάστημα να ελέγξει τη σύμβαση πριν υπογράψει, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι όλες οι προδιαγραφές που έχει θέσει ο κύριος του έργου είναι σωστές και υλοποιήσιμες. Ετσι, λ.χ., δεν θα μπορεί να ζητήσει αλλαγή τεχνικής λύσης εκ των υστέρων, παρά μόνο σε περιπτώσεις που όντως θα ανακύπτει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, που δεν θα μπορούσε να έχει εντοπιστεί νωρίτερα. • Περαιτέρω, θα δημιουργηθεί ηλεκτρονικό ημερολόγιο για την πορεία εκτέλεσης ενός έργου. Μέχρι σήμερα ο εργολάβος είναι υποχρεωμένος να τηρεί ημερολόγιο με τις εργασίες που πραγματοποίησε κάθε ημέρα ή εβδομάδα, στις περισσότερες περιπτώσεις όμως τα ημερολόγια αυτά... είναι κενά, και συμπληρώνονται πριν από κάποιον έλεγχο. Αν γίνουν ηλεκτρονικά, θα φαίνεται σε πραγματικό χρόνο τι δηλώνει ο εργολάβος για την πρόοδο ενός έργου και συνεπώς θα μπορεί να ελεγχθεί ευκολότερα. • Δίνεται η δυνατότητα ιδιωτικής επίβλεψης σε όλα τα δημόσια έργα. Η δυνατότητα αυτή αφορά τους φορείς του Δημοσίου ή του ευρύτερου Δημοσίου που δεν έχουν τεχνική επάρκεια ή πολύ περιορισμένο προσωπικό και θα μπορεί να αφορά ακόμη και έργα με σχετικά μικρό προϋπολογισμό. Οι μελετητές θα προσλαμβάνονται από μια «δεξαμενή» που θα δημιουργηθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο, που θα αναλάβει να τους πιστοποιεί (όπως π.χ. τους ενεργειακούς επιθεωρητές). • Λαμβάνονται μέτρα για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που απαντούν συχνά στον σχηματισμό των επιτροπών των διαγωνισμών, ειδικά στα μικρά έργα. • Θεσμοθετούνται οι προτάσεις καινοτομίας, ένας θεσμός που σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών θα βάλει πιο ενεργά τον ιδιωτικό τομέα στον σχεδιασμό των έργων. Το μοντέλο έχει να επιδείξει καλά παραδείγματα εκεί όπου έχει εφαρμοστεί, έχει όμως δεχθεί και ισχυρή κριτική γι’ αυτό μένει να φανεί πώς ακριβώς θα θεσμοθετηθεί και με ποιους όρους. • Θα αυξηθεί το όριο των απευθείας αναθέσεων στους δήμους. Στόχος δεν είναι να περιοριστούν οι διαγωνισμοί, αλλά να μην εξαναγκάζεται ένας δήμος, για να κάνει ένα μικρό έργο, να αποδέχεται με δωρεά μελέτες που έχει κάνει ιδιώτης και οι οποίες «φωτογραφίζουν» ποιος τελικά θα το αναλάβει. Το υπουργείο εκτιμά πως το φαινόμενο αυτό (δηλαδή της δημιουργίας ενός «συστήματος» σε τοπικό επίπεδο) είναι πολύ συχνό και με αυτό τον τρόπο ο δήμαρχος που είναι άμεμπτος να μπορεί να προχωρήσει στο έργο με πιο διαφανή τρόπο. Το σχέδιο νόμου έχει ήδη κατατεθεί από το υπουργείο Υποδομών στο υπουργείο Ανάπτυξης, που είναι και το επισπεύδον υπουργείο, με στόχο να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στον Ιούλιο. Το υπουργείο έχει ήδη συζητήσει τις προτάσεις του με εκπροσώπους του τεχνικού κόσμου και το κλίμα δεν είναι ιδιαίτερα θετικό (ιδίως για τους περιορισμούς στις εκπτώσεις και στο «φούσκωμα» των έργων). Μένει να φανεί εάν οι ρυθμίσεις αυτές θα υποστηριχθούν κεντρικά από την κυβέρνηση ή δεν θα φθάσουν ποτέ στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης.

Η Λίμνη Πηνειού είναι τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε έπειτα από κατασκευή φράγματος στον ποταμό Πηνειό Το φράγμα Πηνειού η Καραμανλή είναι το μεγαλύτερο φράγμα της Ελλάδας και ένα από τα μεγαλύτερα αν όχι το μεγαλύτερο φράγμα της Ευρώπης. Η Λίμνη Πηνειού είναι τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε έπειτα από κατασκευή φράγματος στον ποταμό Πηνειό. Βρίσκεται στο νομό Ηλείας. Η έκτασή της είναι 19,895 τ.χλμ και είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Πελοποννήσου. Το φράγμα άρχισε να κατασκευάζεται τον Σεπτέμβριο του 1961 επί θητείας του Κωνσταντίνου Καραμανλή και το έργο παραδόθηκε το 1968. Πηγή έμπνευσης για την σύλληψη αυτής της ιδέας και την υλοποίηση αυτού του κολοσσιαίου έργου στάθηκε ένας από τους μύθους του Ηρακλή και πιο συγκεκριμένα ο μύθος με τους στάβλους του Αυγεία. Σύμφωνα με τον μύθο "Η 'Κόπρος του Αυγείου" ήταν η κοπριά που είχε συγκεντρωθεί στους τεράστιους στάβλους του βασιλιά της Ήλιδος Αυγεία με τα 3.000 βόδια, οι οποίοι δεν είχαν καθαρισθεί επί πολλά χρόνια. Το καθάρισμα αυτών των στάβλων από όλη την κοπριά μέσα σε μία μόνο ημέρα ήταν ο πέμπτος άθλος του Ηρακλή και για να καταφέρει κάτι τέτοιο ο Ηρακλής χρειάστηκε να παρακάμψει τον Πηνειό ποταμό και να τον περάσει μέσα από τους στάβλους του Βασιλιά της Αρχαίας Ήλιδας που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το σημερινό σημείο όπου έχει κατασκευαστεί το φράγμα. Με τον εμπλουτισμό του φράγματος με νερό εγκαταλείφθηκε το χωριό Ξενιές, που βρισκόταν στον πυθμένα της υπό δημιουργίας λίμνης, αλλά και οι οικισμοί Παλαιοχώρα, Αγία Άννα και Σούλι Βρίσκεται πάνω από την Αρχαία Ήλιδα, 20χλμ. περίπου από την ακτή κοντά στο χωριό Κέντρο. Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά εγγειοβελτιωτικά έργα του Νομού Ηλείας. Το νερό χρησιμοποιείται για την άρδευση των πεδινών εκτάσεων κατά μήκος του άξονα Λάππα – Αμαλιάδα - Καρδαμά, ενώ είχε εκπονηθεί ειδική περιβαλλοντική μελέτη με στόχο την αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της περιοχής, που περιβάλλει τη λίμνη του φράγματος Πηνειού. Παρόλα αυτά και ενώ έχουν περάσει 60 χρόνια από την δημιουργία του φράγματος η τεχνητή λίμνη Πηνειού, το φράγμα του Πηνειού καθώς και η ευρύτερη περιοχή συμπεριλαμβανομένου και την Αρχαία Ήλιδα στερούνται παραμικρής προβολής και κυριολεκτικά παρακμάζουν ενώ οι εγκαταστάσεις του φράγματος είναι έρμαιο σε λεηλασίες και βανδαλισμούς. Δείτε το βίντεο από drone:

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε ο Πανελλήνιος Ανοικτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός δύο σταδίων για την ‘Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας’. Η περιοχή ενδιαφέροντος του διαγωνισμού εκτείνεται επί της παραλιακής ζώνης της πόλης, από το Νέο Λιμάνι ως το έλος στην περιοχή της Αγυάς, συνολικής έκτασης Ε=330 στρεμμάτων, ενώ σκοπός του ήταν η ριζική αναδιοργάνωση του παραλιακού μετώπου, η σύνδεση του κεντρικού τμήματος της πόλης με το υγρό στοιχείο, η αισθητική και λειτουργική αναβάθμισή της παράκτιας ζώνης κλπ. (Για περισσότερες πληροφορίες, βρείτε την προκήρυξη του διαγωνισμού εδώ.) Η έκβαση του διαγωνισμού ακολούθησε μια ιδιαίτερη συνθήκη κατά την οποία δεν υπήρξε 1ο βραβείο, αλλά 3 προτάσεις που κέρδισαν κατ΄ισοβαθμίαν το 2ο βραβείο. Την 1η Οκτωβρίου 2021 από τη Δημοτική Αρχή στον χώρο των Παλαιών Σφαγείων Πάτρας, παρουσιάστηκαν οι τρεις ισότιμα βραβευθείσες μελέτες με κωδικούς Χ23577532Χ, 0055ΑΑ0505, CC20202020, ενώ παράλληλα εγκαινιάστηκε η έκθεση των υπόλοιπων μελετών που διακρίθηκαν στα υπόλοιπα στάδια του Διαγωνισμού. Με βάση την ιδιαίτερη αυτή συνθήκη που επικράτησε, παρακάτω παρατίθενται οι τρείς προτάσεις Χ23577532Χ, 0055ΑΑ0505, CC20202020, που κέρδισαν κατ’ισοβαθμίαν το δεύτερο βραβείο. Οι προτάσεις τοποθετούνται με τη σειρά που αναγράφονται στα πρακτικά επικύρωσης και δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΜΑΔΑΣ: Χ23577532Χ ‘Το Είδωλο μιας πόλης’ είναι ο τίτλος της πρότασης της ομάδας Χ23577532Χ, που κέρδισε κατ’ισοβαθμίαν το 2ο βραβείο στα πλαίσια του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού «Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας». Η σχεδιαστική πρόταση εστιάζει γύρω από την παρατήρηση και μελέτη δύο μετώπων της πόλης που “κινούνται παράλληλα” όπως αναφέρει η ομάδα. Στόχος είναι η σύνδεσή των μετώπων αυτών μέσω πράσινων αρτηριών, στοιχείων νερού και νέων πόλων ενδιαφέροντος. ‘Το Είδωλο μιας πόλης’ Στη σημερινή εικόνα της Πάτρας διαβάζει κανείς δύο λανθάνοντα μέτωπα που κινούνται παράλληλα: την ελεύθερη ζώνη του Σχεδίου Βούλγαρη του 1828, πάνω στην οποία διατηρούνται ακόμη σημαντικά αξιοθέατα και την παραλιακή ζώνη στο όριο στεριάς και θάλασσας που δύναται να παραλάβει νέες χρήσεις και εστίες ενδιαφέροντος. Τα δύο μέτωπα (ζώνη Βούλγαρη και παραλία) σήμερα αποκομμένα μεταξύ τους λόγω της παρουσίας της σιδηροδρομικής γραμμής, προτείνεται να συνδεθούν μέσω των βασικών αρτηριών και των χειμάρρων, που μετατρέπονται σε εν δυνάμει πράσινους διαδρόμους. Η έννοια του ειδώλου και η πολυσημία της [η εικόνα, η ανάκλαση, η ιδέα, το πνεύμα, το ομοίωμα], άρρηκτα συνδεδεμένη με την Πάτρα, επιλέγεται για να αποδώσει μορφή και νόημα στους συνειρμούς για την πόλη και τη σχέση της με τη θάλασσα. Οι κύριοι άξονες προεκτείνονται για να συναντήσουν τη θάλασσα. Τα σημαντικά σημεία αναφοράς πάνω από το όριο της παραλιακής οδού βρίσκουν το ‘είδωλο’ τους στην περιοχή μελέτης σε νέους πόλους ενδιαφέροντος. Έτσι, σε μια ολιστική προσέγγιση, που ενσωματώνει αντιληπτικά, οικολογικά και κοινωνικό-οικονομικά κριτήρια, αναγνωρίζονται οι τάσεις μετεξέλιξης της περιοχής ανάπλασης και διασφαλίζεται η συνεκτικότητα και συνέχεια του τοπίου με την παράλληλη ανάδειξη των υδάτινων και φυσικών πόρων του. Προτείνεται ένας δημόσιος χώρος με διευρυμένο ρόλο μέσα στην πόλη, με μέγεθος και παρουσία, που θα αναδείξει τη διαχρονική της αξία και θα ανακτήσει τη λησμονημένη σχέση με τη θάλασσα. Το σύνολο της επέμβασης αποκτά συνοχή και νόημα μέσα από το μωσαϊκό της φύτευσης. Σχεδιάζεται ως ένα ενιαίο τοπίο ιδιαίτερου χαρακτήρα που αγγίζει τη θάλασσα, κάνοντας χρήση νέων τεχνολογιών με οικολογική και περιβαλλοντική προσέγγιση. Δίνεται ταυτόχρονα έμφαση στη διαμόρφωση του νυχτερινού τοπίου της πόλης, στη διατήρηση και εμπλουτισμό του φυσικού στοιχείου και στην κοινωνική χρήση του χώρου – ενός χώρου ευέλικτου, ικανού να παραλάβει πολλαπλές λειτουργίες και να μετατραπεί σε ζωντανό τόπο αναψυχής και πολιτισμού με ταυτότητα και χαρακτήρα. Στοιχεία έργου Τυπολογία: Πανελλήνιος Ανοιχτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός δύο σταδίων για την “Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας” Τίτλος έργου:Χ23577532Χ Διάκριση: 2ο Βραβείο (από κοινού) Υπεύθυνος ομάδας: Αναστασία Παπαδοπούλου Σχεδιασμός / Αρχιτεκτονική Μελέτη: 40.22.ARCHITECTS Αρχιτέκτονες: Ελευθερία Δισλή, Αναστασία Παπαδοπούλου, Βενετία Τσακαλίδου Συνεργάτες αρχιτέκτονες: A. Γιάγκου, Β. Κασβίκη Συνεργάτης γεωπόνος: A. Μπαντόγιας Σύμβουλοι: OBERMEYER Hellas ΕΠΕ, ΓΕΩΧΩΡΟΣ ΑΕ, Φ. ΤΗΛΕΛΗΣ & ΣΙΑ ΕΕ, Χ. Αφραταίος Φωτορεαλιστικές απεικονίσεις: 40.22.ARCHITECTS Η πρόταση της ομάδας 0055ΑΑ0505, με επικεφαλή τον Αλέξιο Τζομπανάκη, κέρδισε κατ’ισοβαθμία το 2ο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό «Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας». Η πρόταση αυτή, προσεγγίζει την ανάπλαση της ακτογραμμής και την αναβάθμιση των περιοχών ενδιαφέροντος μέσα από την εστίαση στις “επιφάνειες διεπαφής” μεταξύ πόλης και λιμένα και μέσω του σχεδιασμού χώρων αναφοράς, με στόχο τη δημιουργία ταυτότητας σε διάφορες κλίμακες, καθ’ όλη την έκταση του παραλιακού μετώπου. Γραμμικές συνδέσεις και εγκάρσιες διελεύσεις Η μελέτη βασίζεται στην αποκωδικοποίηση της δυναμικής της αστικής μορφολογίας της Πάτρας. Από την ανάλυση της εν λόγω δυναμικής προκύπτει ότι ο αστικός ιστός της πόλης της Πάτρας είναι ένα πεδίο «θυλάκων» και «μικρόκοσμων», που συνθέτουν διαφορετικές οικιστικές ενότητες, οι οποίες μετασχηματίζονται, μετουσιωμένες η μία στην άλλη. Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα όρια, αλλά ζώνες μετάβασης και ώσμωσης μεταξύ μικρόκοσμων. Συνεπώς, η «επιφάνεια διεπαφής» μεταξύ πόλης και λιμένα είναι το κύριο αντικείμενο της στρατηγικής, καθώς αποτελεί μια ενοποιητική συνθήκη, η οποία προσαρμόζεται στις κατά τόπους ιδιαιτερότητες και διαφοροποιήσεις: – Στο «παλιό λιμάνι» καλούνται να συνυπάρξουν η μνήμη της πόλης και η ανάγκη αναδιατύπωσης της αστικής ταυτότητας μέσω της ενίσχυσης του δικτύου δημόσιων χώρων σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της πολιτιστική κληρονομιάς, με σκοπό τη διαμόρφωση νέων αστικών κεντρικοτήτων, διατηρώντας ωστόσο την «ανοικτότητα» του λιμενικού χώρου χωρίς εξωραϊσμούς και ωραιοποιήσεις. Στην περίπτωση των περιοχών «Νότιο Πάρκο» και Τερψιθέα», ο ιστός αποδυναμώνεται διαμορφώνοντας μια συνθήκη χαμηλής πυκνότητας, προαστιοποίησης και συνεπώς χαμηλής αστικότητας, παρά την μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης. Ως εκ τούτου, το παράκτιο μέτωπο γίνεται μια αφορμή για την δημιουργία χώρων αναφοράς και δημιουργίας ταυτότητας σε διάφορες κλίμακες. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόταση αποσκοπεί στον επαναπροσδιορισμό του συνόλου ενός παράκτιου μετώπου εξαιρετικά μεγάλου μήκους, το οποίο συνορεύει με διαφορετικά αστικά «συγκείμενα». Θύλακες και ιστοί με ποικίλους αστικούς χαρακτήρες καλούνται να συνυπάρξουν, μεταξύ άλλων, με ένα «παλιό λιμάνι», το οποίο δεν είναι αρκετά παλιό ώστε να μπορούμε να επικαλεστούμε την «παλαιότητα» ως αξία και ταυτοχρόνως είναι αρκετά παρωχημένο ώστε να χρήζει αντικατάστασης από ένα «νέο», με τις αντιφάσεις και τις αποσταθεροποιήσεις που προκύπτουν εντός του αστικού ιστού από την αναπροσαρμογή των δικτύων και τις μετατοπίσεις αστικών κεντρικοτήτων. Ενότητες: στόχοι και στρατηγικές Το «Νότιο Πάρκο» [Περιοχή 01] χαρακτηρίζεται από έναν μεγάλο βαθμό υπερτοπικότητας. Το υπάρχον αλσύλλιο ευκαλύπτων έρχεται να αποτελέσει μια ισχυρή αναγνωρίσιμη ραχοκοκαλιά, δυτικά της οποίας και με αφορμή τις εγκάρσιες συνδέσεις με τον ιστό, έρχονται να διαμορφωθούν θεματικές υποδιαιρέσεις, που συνδυάζουν χρήσεις αναψυχής, ψυχαγωγίας, αθλητισμού, ναυταθλητισμού, παιδικές χαρές, ενώ, όσο πλησιάζουμε στην ακτογραμμή, επανέρχεται η κλίμακα της παράκτιας promenade, με τα σκληρά χυτά βοτσαλωτά δάπεδα. Ο «Παλαιός Λιμένας» [Περιοχή 02] είναι η περιοχή όπου η διασύνδεση μεταξύ πόλης και λιμένα μπορεί να επιτευχθεί τόσο μέσω της διαμόρφωσης της υπερτοπικής όσο και της τοπικής κλίμακας. Οι εγκάρσιες συνδέσεις σχετίζονται με την πόλη όχι μόνο σε επίπεδο τοπικής κλίμακας και προβολής του ελάσσονος ιστού, αλλά και σε επίπεδο υπερτοπικής κλίμακας, μέσω της διαμόρφωσης [Τοπόσημων], τα οποία νοηματοδοτούν και τα αντίστοιχα τμήματα του λιμένα. Η περιοχή «Τερψιθέα» [Περιοχή 03] αποτελεί ένα απόλυτο «Τerrain Vague», έναν χώρο αδύναμων αστικών σχέσεων και συσχετίσεων. Εδώ κρίνεται απαραίτητη η διαμόρφωση χώρων ικανών να ανταποκριθούν τόσο στην υπερτοπική κλίμακα όσο και στην κλίμακα γειτονιάς, μέσω της συσχέτισης με το υγρό στοιχείο. Τo δίπολο αυτό παράγει, συνεπώς, εννοιολογικά εργαλεία μέσω των οποίων μπορούμε να συσχετιστούμε με τον παράκτιο και λιμενικό χώρο, ως ένα πλαίσιο όπου οι κλίμακες του χώρου παραπέμπουν συνεχώς η μία στη άλλη. Η διαχείριση της μετάβασης γίνεται το κυριότερο στοιχείο της αστικής στρατηγικής, ενώ ταυτόχρονα καλείται να συνδυάσει ζητήματα συλλογικής μνήμης και αστικής μορφής. Στοιχεία έργου Τυπολογία: Πανελλήνιος Ανοιχτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός δύο σταδίων για την “Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας” Διάκριση: 2ο Βραβείο (από κοινού) Υπεύθυνος ομάδας: Αλέξιος Τζομπανάκης, Αρχιτέκτων Μηχανικός Σχεδιασμός / Αρχιτεκτονική Μελέτη: Αλέξιος Τζομπανάκης, Αλέξανδρος-Θεοχάρης Βαζάκας Βιτωράκης Βασίλειος, Βρακίδη Στυλιανή, Μπενιουδάκη Αγγελική, Παπαδοπούλου Ίρις, Ράατ Κάρολος Συνεργάτες: Κλουβιδάκη Εμμανουέλα, Πρωίμου Θίσβη Άλλοι συνεργάτες: ΟΤΜ ΑΤΕ Για την Αρχιτεκτονική μελέτη: Ρήγα Μαρία, Βέττα Θάλεια, Αντωνόπουλος Ευάγγελος Σύμβουλοι: Μαρία Μανδαλάκη, Σύμβουλος βιοκλιματικού σχεδιασμού, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Σύμβουλος φυτοτεχνικής μελέτης-Εύα Παπαδημητρίου, Γεωπόνος – Αρχιτέκτων τοπίου Σύμβουλοι για την Γεωτεχνική, Στατική και Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη: ΟΤΜ ΑΤΕ Ομάδα Στατικής Μελέτης: Σταύρος Θεοδωράκης, Πολ. Μηχανικός Ελένη Κρητικού, Πολ. Μηχανικός Ομάδα Γεωτεχνικής Μελέτης: Κωνσταντίνος Πλυτάς, Πολ. Μηχανικός Γεώργιος Χλιμίντζας, Πολ. Μηχανικός Ομάδα Ηλεκτρομηχανολογικής Μελέτης: Αγγελος Λυγεράκης, Ηλεκτρ/γος-Μηχ/γος Μηχανικός Συλβάνα Μαντά, Μηχ/γος Μηχανικός Σύμβουλος για την μελέτη Υδραυλικών έργων: Χρήστος Δαμβέργης Πολ. Μηχ. Σύμβουλος για την συγκοινωνιακή μελέτη: Χρήστος Ντάλας Πολ. Μηχ. (ΤΟΜΗ ΑΕΜΕΥ) Η πρόταση της ομάδας CC20202020 (Δημήτρης Ίφιτος Ζησιμόπουλος, Κωνσταντίνος Πετράκος, Νατάσα Καντιδάκη, Βύρων Ιωάννου, Μιχάλης Πιρόκκας, ΜΕΤΕ ΣΥΣΜ Α.Ε. + Ειρήνη Ανδρή, Αλεξία Κασιμάτη, Λυδία Κυπριώτη, Αντωνία Μαρίνου, Βίκυ Μπαλή, Ναταλία Σωτήρχου, Πετρίνα Χρονοπούλου) κέρδισε το 2ο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό «Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας». Η μελέτη διερευνά τη δυνατότητα του αστικού σχεδιασμού να αντιμετωπίζει πολύπλοκα προβλήματα, όπως αυτά που έχουν ανακύψει στην περιοχή μελέτης, και ταυτόχρονα να προσφέρει μια νέα χωρική κωδικοποίηση που επαναδιαπραγματεύεται τι σημαίνει αστικό και φυσικό, παρελθόν και παρόν, πραγματικότητα και ουτοπία. Ο χρόνος της πόλης είναι εξίσου σημαντικός με τον χώρο. Ως εργαλείο αποκωδικοποίησης της τοπικής αστικής ζωής επιλέγουμε τον υβριδικό χάρτη, ένα μέσο στο οποίο ο χώρος και ο χρόνος συνυπάρχουν. Ο γραφικός χώρος του χάρτη μας επιτρέπει να συνδέσουμε παρελθόν και παρόν, μας επιτρέπει ακόμα και να φανταστούμε ένα λογικό μέλλον, ένα μέλλον που περιγράφουμε ως «εποχή της αποκατάστασης»: αποκατάσταση προβλημάτων που προκάλεσε η νεωτερικότητα, αποκατάσταση της βιοποικιλότητας σε στεριά και θάλασσα, αποκατάσταση της συνέχειας στον αστικό χώρο και χρόνο. Συνέπεια αυτής της συνθήκης είναι το παραλιακό μέτωπο να αποτελεί πεδίο σύγκρουσης ανάμεσα σε αστικές και φυσικές κωδικοποιήσεις. Ο ανταγωνισμός διαρκώς επιταχύνεται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η πρόταση παρεμβαίνει άμεσα στην παραγωγή του χώρου μέσω της αναδιανομής του αστικού εδάφους. Ένα νέο ανθεκτικό όριο πόλης-θάλασσας σχηματίζεται, μια συνεχής ζώνη όπου η αστική ζωή συνυπάρχει αρμονικά με τις φυσικές παράκτιες διεργασίες. Οι εγκάρσιες ροές επανασχεδιάζονται, διαμορφώνοντας πολλαπλές συνδέσεις ανάμεσα στην παραλία και τον αστικό ιστό, ενώ ένας νέος πεζόδρομος μήκους 5.5 χιλιομέτρων ενοποιεί το παραλιακό μέτωπο σε μια συνεχή αρχιτεκτονική εμπειρία. Κατά μήκος του πεζοδρόμου, τοπικές διευθετήσεις είτε εξυπηρετούν υπάρχουσες λειτουργίες είτε εισάγουν νέες. Το παραλιακό μέτωπο αναλύεται σε τρεις διακριτές περιοχές: Α. Στη νότια περιοχή, όπου το υπάρχον «Νότιο Πάρκο» επεκτείνεται προς βορρά, εμπλουτισμένο με αθλητικές εγκαταστάσεις. Γύρω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα, νέες διαδρομές τονίζουν την ακτινική συμμετρία του, συνδέοντας τη θάλασσα με το εσωτερικό του, το οποίο ουσιαστικά αποτελεί τον κύριο δημόσιο χώρο της περιοχής. Β. Στον κεντρικό λιμένα, η μελέτη επικεντρώνεται στην αποίκηση των υφιστάμενων μόλων, οι οποίοι επανασχεδιάζονται ως ανοιχτοί δημόσιοι χώροι. Ένας κάνναβος σημείων πάνω από τις ενδιάμεσες λιμενολεκάνες υποδηλώνει την κατεύθυνση της μελλοντικής αστικής ανάπτυξης. Στον μόλο Γούναρη αναπτύσσεται ένα νέο κτιριακό συγκρότημα, ένα εργαστήριο που στεγάζει τον παραγωγικό κόμβο του επικείμενου αστικού μετασχηματισμού. Στον μόλο Αγίου Νικολάου ένα αστικό βάθρο ορίζει το κέντρο της μητροπολιτικής Πάτρας. Η ήπια ανύψωση του εδάφους αποκαθιστά την αστική συμμετρία του άξονα της Αγίου Νικολάου, μια συμμετρία που διέπει τον άξονα έως το 1972: στο ένα άκρο οι μνημειώδεις σκάλες οδηγούν στην Άνω Πόλη, στο άλλο άκρο λίγα σκαλιά οδηγούν στο βάθρο του Φάρου. Γ. Το βόρειο τμήμα της περιοχής μελέτης, το παραλιακό μέτωπο της Αγυιάς, χαρακτηρίζεται από έντονη περιβαλλοντική υποβάθμιση, οφειλόμενη κυρίως στις διαδοχικές αστικές επεκτάσεις προς τη θάλασσα. Η πρόταση επιχειρεί την τεχνητή αναδημιουργία παραλιών κατά μήκος του μετώπου, ως μέρος μιας διττής στρατηγικής: αφενός επιδιώκεται η ανάπτυξη μιας εύπλαστης ζώνης εκτόνωσης των παράκτιων διεργασιών, αφετέρου η ανάδειξη της παραλίας στον κύριο δημόσιο χώρο εντός του αστικού ιστού της Βόρειας Πάτρας. Στοιχεία έργου Τυπολογία: Πανελλήνιος Ανοιχτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός δύο σταδίων για την “Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Πάτρας” Διάκριση: 2ο Βραβείο (από κοινού) Σχεδιασμός / Αρχιτεκτονική Μελέτη: Δημήτρης Ίφιτος Ζησιμόπουλος, Κωνσταντίνος Πετράκος, Νατάσα Καντιδάκη, Βύρων Ιωάννου, Μιχάλης Πιρόκκας, ΜΕΤΕ ΣΥΣΜ Α.Ε. + Ειρήνη Ανδρή, Αλεξία Κασιμάτη, Λυδία Κυπριώτη, Αντωνία Μαρίνου, Βίκυ Μπαλή, Ναταλία Σωτήρχου, Πετρίνα Χρονοπούλου Τίτλος έργου: Ομάδα CC20202020 Email: [email protected]

Υπερψηφίστηκε η προκήρυξη του ανοιχτού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για το re-branding στην «καρδιά» της πόλης, σε συνεργασία του Δήμου Αθηναίων με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών. Μία νέα σελίδα ξεκινά να γράφεται για το ιστορικό κέντρο της πόλης, μετά το «πράσινο φως» που έδωσε το δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας υπερ-ψηφίζοντας την προκήρυξη και τους όρους του ανοιχτού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου σε δύο εμβληματικές γειτονιές, στην Πλάκα και στο Μοναστηράκι. Πρόκειται για το σχέδιο «Agora Athens», που υλοποιείται από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών με την υποστήριξη της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ) και φιλοδοξεί να μετατρέψει την ιστορική αγορά της πόλης σε ένα «ανοιχτό κέντρο εμπορίου», αυξάνοντας την αγοραστική κίνηση στην περιοχή, ενισχύοντας τον τουρισμό και ενδυναμώνοντας την τοπική απασχόληση. Το «Agora Athens» εντάσσεται στο ολοκληρωμένο πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων για τη στήριξη της αθηναϊκής επιχειρηματικότητας και των θέσεων εργασίας. Το πρόγραμμα, το οποίο αξιοποιεί κυρίως ευρωπαϊκούς πόρους και έχει συν-διαμορφωθεί με κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς της πόλης, εστιάζει σε δράσεις που αφορούν στην επιχειρηματικότητα, την απασχόληση και κοινωνική συνοχή, τον πολιτισμό – τουρισμό, το ψηφιακό μέλλον – καινοτομία. Για το σχέδιο «Agora Athens», το Επαγγελματικό Επιμελητήριο έχει εκπονήσει στρατηγική μελέτη για το re-branding της περιοχής (με την επικοινωνιακή υποστήριξη της ΕΑΤΑ), η οποία περιλαμβάνει παρεμβάσεις τόσο στον ιδιωτικό χώρο -αναβάθμιση των εμπορικών καταστημάτων και των καταστημάτων εστίασης με νέες προσόψεις, εξωτερικές πινακίδες, σκιάσεις κλπ.- όσο και στο δημόσιο χώρο -αισθητική ενοποίηση και λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων πεζόδρομων σε Πλάκα και Μοναστηράκι- μέσα από τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που προκηρύσσει ο Δήμος Αθηναίων. Οι προγραμματισμένες παρεμβάσεις στους πεζόδρομους της περιοχής, εντάσσονται στον ευρύτερο σχεδιασμό ανάδειξης των ιστορικών σημείων της πόλης, μέσω της σύνδεσης μεταξύ τους, αλλά και με άλλους πόλους έλξης ιστορικής και περιβαλλοντικής σημασίας. Οι προτάσεις που θα κατατεθούν, θα αξιολογηθούν με βάση τη διαμόρφωση ενός λειτουργικού δημόσιου χώρου που θα αναδεικνύει το αστικό και ιστορικό τοπίο, θα υποστηρίζει τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού, θα εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες των κατοίκων και επισκεπτών της πόλης, ενώ ταυτόχρονα θα λαμβάνει υπόψη την ιστορικότητα της περιοχής, αλλά και το σύνολο των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτήν. Στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας για την πρόοδο του εγχειρήματος «Agora Athens», ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης συναντήθηκε σήμερα με τον Πρόεδρο του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννη Χατζηθεοδοσίου και τα μέλη της διοικητικής επιτροπής του Επιμελητηρίου, στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών. «Το “Agora Athens” είναι ένα έργο ξεχωριστής σημασίας, το οποίο εντάσσεται στη συγκροτημένη προσπάθεια του Δήμου Αθηναίων για τη στήριξη και αναβάθμιση του εμπορικού κέντρου της πόλης. Στο πλαίσιο της άριστης συνεργασίας μας με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και τον Πρόεδρο του κ. Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, ενώσαμε τις δυνάμεις μας για να αναδείξουμε τη δυναμική αυτών των δύο ιστορικών γειτονιών της Αθήνας, που αποτελούν πόλο έλξης για εκατομμύρια επισκέπτες όλο τον χρόνο. Η ενεργοποίηση του σχεδίου είναι η αρχή ενός φιλόδοξου εγχειρήματος που αποσκοπεί στην τόνωση της εμπορικής αγοράς, στην ενίσχυση της απασχόλησης, αλλά και στην αναζωογόνηση της περιοχής με πρωτοποριακές παρεμβάσεις, που για πολλά χρόνια αποτελούσαν πάγιο αίτημα των επαγγελματιών. Η Πλάκα και το Μοναστηράκι θα αποκτήσουν, μέσω του “Agora Athens”, μία ανανεωμένη μορφή, διατηρώντας ταυτόχρονα τον ιστορικό και αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα», ανέφερε σε δήλωσή του, αμέσως μετά τη συνάντηση, ο Δήμαρχος Αθηναίων. Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, τόνισε: «Ευχαριστώ πολύ τον Δήμαρχο Αθηναίων κ. Κώστα Μπακογιάννη για την εξαιρετικά αποδοτική συνεργασία μεταξύ Δήμου και Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, προκειμένου να προχωρήσει η δράση του Ε.Ε.Α. «Agora Athens». Με την υλοποίησή της είναι βέβαιο ότι θα στηριχθεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, θα αναβαθμιστεί το ιστορικό εμπορικό κέντρο και θα συμβάλλει στην αύξηση του τουρισμού στην πόλη μας. Η συνεργασία αυτή αξίζει να βρει μιμητές, καθώς Δήμοι και φορείς όπως τα Επιμελητήρια ενώνοντας τις δυνάμεις τους μόνο οφέλη θα προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι τομείς, στους οποίους μπορούμε να συνεργαστούμε με τον Δήμο Αθηναίων προκειμένου να δώσουμε μία σημαντική ώθηση στο επιχειρείν, αλλά και να μετατρέψουμε την Αθήνα σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή μητρόπολη, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για τον ίδιο τον κ. Μπακογιάννη». Υποστήριξη δημιουργίας συνεργατικών σχηματισμών Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της στρατηγικής του Δήμου Αθηναίων για την ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας, η Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής (ΕΑΤΑ) σχεδιάζει να υποστηρίξει τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών (clusters) μεταξύ των οποίων και το «Agora Athens», προκειμένου η αναβάθμιση της περιοχής να συνδυαστεί με την ενίσχυση των υπηρεσιών των καταστημάτων και την αναγνωρισιμότητά τους. Υπό τον συντονισμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, το σύνολο των επιχειρήσεων της περιοχής θα μπορεί να συμμετάσχει στο τοπικό cluster και να επωφεληθεί από τη λειτουργία του.

Σύγχυση επικρατεί σχετικά με το θέμα της κατάτμησης αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων σε περιοχές που είναι εκτός σχεδίου , εντός ΖΟΕ ή εντός ζώνης. Για να μη υπάρχουν παρεξηγήσεις θα πρέπει να διευκρινίσουμε τα ακόλουθα: Αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης, εκτός ζώνης πόλεως και εκτός ΖΟΕ, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΟΑΠ, μπορούσαν πάντοτε και μπορούν και σήμερα να κατατμηθούν και να μεταβιβαστούν σε τρίτους με οποιοδήποτε εμβαδόν καθώς δεν υπάρχει κάποια αντίθετη ή περιοριστική διάταξη, εφόσον βέβαια δεν προορίζονται για οικοδόμηση. Δεν υπάρχει αυτοδίκαιη ακυρότητα, όταν η κατάτμηση δεν γίνεται μέσα σε ζώνη οικιστικού ελέγχου (ΖΟΕ) ή ζώνη πόλεως, αλλά γίνεται στην καθαρά εκτός σχεδίου περιοχή σε οποιοδήποτε μέγεθος με τον περιορισμό όμως ότι το νέο αγροτεμάχιο δεν θα είναι οικοδομήσιμο. Το αγροτεμάχιο αυτό για να είναι οικοδομήσιμο θα πρέπει να έχει την κατά κανόνα αρτιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ 6/17-10-78 (ΦΕΚ 538/Δ/1978), Π.Δ24/31-05-85 (ΦΕΚ 270/Δ/1985), και τις διατάξεις του Ν. 3212/2003 (ΦΕΚ308/Α/ 2003). Κληροτεμάχια που έχουν παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο – με τον Α.Ν 431/1968 (ΦΕΚ 115/Α/1968) απαγορευόταν η κατάτμησή τους μέχρι το έτος 2012. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούσαν ανέκαθεν α) οι οικοπεδικοί κλήροι β) κλήροι με σκοπό ανέγερσης τουριστικών εγκαταστάσεων ( με άδεια του ΕΟΤ) γ) κλήροι εντός ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμών δ) εφημεριακοί ή σχολικοί κλήροι για την ανέγερση εκκλησιών ή σχολείων Από τη δημοσίευση του Ν. 4061/2012, (ΦΕΚ Α΄66/22-3-2012) με το άρθρο 37 παρ. 1β καταργήθηκε ο Ν. 431/1968 και συνεπώς από την 22-3-2012 και μετέπειτα επιτρέπεται νόμιμα η κατάτμηση των κληροτεμαχίων και η προσμέτρηση πράξεων νομής για τη συμπλήρωση της κτητικής παραγραφής επί του τμήματος του κλήρου. Επιτρέπεται η χρησικτησία επί ολόκληρων κληροτεμαχίων , ως και επί τμημάτων κληροτεμαχίων που οι κατατμήσεις αυτών έγιναν δεκτές με επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών από την ημερομηνία της επικύρωσης και μετέπειτα ως και κατατμήσεις που γίνονται από 22-3-2012 και μετέπειτα Η επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών επιτρέπεται μέχρι 22-3-2024 για κατατμήσεις με ιδιωτικά συμφωνητικά που έγιναν πριν από την 22-3-2012 Το θέμα της οικοδομησιμότητας των αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Στην περίπτωση που υπάρχει η βούληση να κατατμηθεί ένα κληροτεμάχιο και αυτό να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο για να δομηθεί, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ώστε το πρόσωπο και το εμβαδόν να καλύπτει τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τα Δ/γματα για την εκτός σχεδίου δόμηση. Με την Εγκύκλιο 7/92 του ΥΠΕΧΩΔΕ επιλύονται θέματα που είχαν προκόψει σχετικά με το χρόνο δημιουργίας των ακινήτων, των παραστατικών απόδειξης αυτού και για θέματα σχετικά με την εφαρμογή της κατά παρέκκλιση αρτιότητας Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω αφού ο Ν.4061/2012 ακυρώνει τον Α.Ν 431/1968 στο σύνολό του, τα κληροτεμάχια συμπεριφέρονται πλέον σαν όλα τα αγροτεμάχια, τα οποία μπορούν να κατατμηθούν σε οποιοδήποτε μέγεθος και σχήμα χωρίς την απαίτηση της αρτιότητας (ελάχιστο πρόσωπο και εμβαδόν) εκτός αν το γεωτεμάχιο εμπίπτει σε κάποια Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ όπου υπάρχει όριο κατάτμησης.

Η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. διενεργεί υποχρεωτικά δειγματοληπτικό έλεγχο της νομιμότητας των υποβαλλόμενων μελετών και στοιχείων, σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) τουλάχιστον των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί με βεβαίωση όρων δόμησης. Κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο ελέγχονται από εξουσιοδοτημένο μηχανικό: α) αναλυτικά τα δικαιολογητικά και οι μελέτες που προβλέπονται στην παρ. 5 του άρθρου 35 του ν. 4495/2017 για τη χορήγηση προέγκρισης. Ειδικότερα, το τοπογραφικό διάγραμμα ελέγχεται ως προς την τήρηση των γενικών και ειδικών πολεοδομικών διατάξεων και προδιαγραφών, καθώς και ως προς τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σ’ αυτό. Το διάγραμμα κάλυψης, και το τυχόν απαιτούμενο έντυπο εισφοράς της εξαγοράς θέσεων στάθμευσης, ελέγχεται ως προς την τήρηση των γενικών και ειδικών πολεοδομικών διατάξεων και προδιαγραφών των απαιτούμενων στοιχείων, που περιγράφονται στο άρθρο 39 του ν. 4495/2017, καθώς και ως προς τα αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας υφιστάμενων κτισμάτων στο οικόπεδο ή γήπεδο, τα οποία έχουν προσκομισθεί με ευθύνη του μελετητή μηχανικού. Ο τίτλος ιδιοκτησίας ελέγχεται για τη διαπίστωση της αρτιότητας, οικοδομησιμότητας και του χρόνου κατάτμησης/δημιουργίας του οικοπέδου ή γηπέδου. Τα αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας υφιστάμενων κτισμάτων στο οικόπεδο ή γήπεδο, ελέγχονται ως προς την ταυτοποίηση των στοιχείων που περιλαμβάνονται στις ήδη εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, καθώς και στις τυχόν δηλώσεις υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών. Ο έλεγχος περιορίζεται στην ορθή αντιστοίχιση των αναγραφόμενων μεγεθών που περιέχονται στα σχέδια των ήδη εκδοθεισών οικοδομικών αδειών και τα σχέδια που συνοδεύουν δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αυθαιρέτων, με αυτά που αποτυπώνονται στο διάγραμμα κάλυψης. β) Τα υπόλοιπα δικαιολογητικά και μελέτες της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4495/2017, που απαιτούνται επιπλέον για την έκδοση Ο.Α., ελέγχονται μόνο ως προς την πληρότητά τους. Τα παραπάνω αναφέρονται στο υπ’ αριθμ. 91Β/17-01-2022 ΦΕΚ, στο οποίο δημοσιεύεται η σχετική απόφαση του Υπουργού ΠΕΝ για τον “Καθορισμό του αντικειμένου ελέγχου των οικοδομικών αδειών και μελετών κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο αδειών, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 86 του ν. 4759/2020.” Περισσότερα εδώ

Περίληψη. Το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον για την πτύχωση αναζωπυρώθηκε με τη δημοσίευση του σημαντικού βιβλίου τού Gilles Deleuze, Η πτύχωση. Ο Leibniz και το μπαρόκ, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 στο Παρίσι. Η πτύχωση είναι μια πολιτιστική παράμετρος που απαντάται σε πολλές περιόδους της ιστορίας, αλλά κατά βάση κατατάγεται στο μπαρόκ. Διότι στο μπαρόκ η πτύχωση τείνει προς την απεριόριστη συμπερίληψη, αναπαριστά τη συνεχή κίνηση, και συνεχώς επίσης αναφέρεται σε άλλες πτυχώσεις. Ο Matthew Krissel θεωρεί ότι η πτύχωση είναι μια διαφοροποιούσα αρχή στην αρχιτεκτονική και ουσιαστικά συνεπάγεται μια συνεχώς εξελισσόμενη αρχιτεκτονική, όπως τα λογισμικά των υπολογιστών, που αντιβαίνει στην κλασική αρχή της firmitas, της σταθερότητας ή της στατικότητας. Πολλά παραδείγματα μπορούν να δοθούν από μια τέτοια συνεχώς εξελισσόμενη αρχιτεκτονική: η αρχιτεκτονική του εικονοκυττάρου του Stephen Perella εξερευνά τη μορφοπλαστική διατύπωση χωρίς αναφορά στη λειτουργία, στατικότητα και άλλες ουσιώδεις αρχές της αρχιτεκτονικής. Έπειτα, η διάσημη υγρή αρχιτεκτονική του Marcos Novak, και η ακριβής, ανακριβής και επακριβής αρχιτεκτονική δημιουργία του Greg Lynn, όπως συνδέεται με τον άμορφο σχεδιασμό και συντελείται μέσα από διαδικασίες πληροφορικής φύσης, είναι επίσης παρόμοια παραδείγματα συνεχώς εξελισσόμενης αρχιτεκτονικής. Η αρχιτεκτονική αυτή δεν αποζητά πλέον τη σταθερότητα, αλλά τη συνεχή εναλλαγή και κίνηση διαμέσου περίπλοκων διαδικασιών πληροφορικής φύσης, και γι' αυτό δίνει την εντύπωση ότι έχει πλέον απολέσει οποιαδήποτε έννοια ανθρωπισμού. Η πτύχωση, ωστόσο, δίνει τη δυνατότητα να επαναφέρουμε την ανθρωπιστική διάσταση της αρχιτεκτονικής, την ίδια στιγμή που θεμελιώνουμε θεωρητικά εξελίξεις στον σχεδιασμό, οι οποίες προκύπτουν από την ψηφιακή τεχνολογία που στην εποχή μας κυριαρχεί στην αρχιτεκτονική πράξη και σκέψη. Το διακύβευμα της πτύχωσης είναι η εγγενής ηθική του αειφόρου σχεδιασμού, όπως προκύπτει από την ανάγνωση και χρήση της πτύχωσης από τον Luke Feast. Δρ Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος, Διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Κριτικός Τέχνης κι Επιμελητής Εκθέσεων, Χανιά Κρήτης, Ελλάδα Λέξεις κλειδιά: Deleuze, πτύχωση, ψηφιακή αρχιτεκτονική, firmitas, ηθική του αειφόρου σχεδιασμού Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει διαπιστωθεί ένα αυξημένο ενδιαφέρον από τους αρχιτέκτονες για την έννοια της πτύχωσης, όπως αυτή αναπτύχθηκε στο σημαδιακό βιβλίο του Gilles Deleuze, Η πτύχωση. Ο Leibniz και το μπαρόκ, το οποίο δημοσιεύτηκε στη Γαλλία στα τέλη της δεκαετίας του 1980¹. Αυτό το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον για την πτύχωση είναι ενδεικτικό των κοινωνικών πιέσεων που ασκούνται στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, αφενός από έναν ολοένα και πιο ψηφιακό κόσμο, αφετέρου από την περιπλοκότητα των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Ωστόσο, το ενδιαφέρον για την πτύχωση είναι επίσης εμβληματικό των δραματικών αλλαγών που έχουν λάβει χώρα, όχι μόνο στην αρχιτεκτονική θεωρία και σκέψη και στην επιστημολογία της αρχιτεκτονικής, αλλά και στην ίδια την αρχιτεκτονική πρακτική. Οι τρεις κλασικές αρχές της αρχιτεκτονικής, οι venustas, firmitas και utilitas, ή χάρη, σταθερότητα και χρησιμότητα, όπως διατυπώθηκαν από τον Ρωμαίο αρχιτέκτονα Βιτρούβιο κατά τον 1ο αιώνα π.Χ., και επανεμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της Ιταλικής Αναγέννησης από τον Alberti, ήταν ανέκαθεν οι πλέον διαχρονικές αξίες της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, οι οποίες έχουν ανεξίτηλα σημαδέψει την ιστορία της αρχιτεκτονικής στον δυτικό κόσμο. Μεταξύ των τριών αυτών αξιών, ο κλασικισμός πάντα θεωρούσε τη χάρη ως προεξάρχουσα, σε σύγκριση με τη σταθερότητα και τη χρησιμότητα, ενώ ο μοντερνισμός μετατόπισε το ενδιαφέρον στη χρησιμότητα ή λειτουργία εις βάρος των άλλων δύο. Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα και ειδικά τα τελευταία τριάντα χρόνια, είναι η firmitas, η σταθερότητα, που αμφισβητείται στο όνομα της πτύχωσης. Η σταθερότητα σημαίνει φυσικά τόσο τη στατική επάρκεια όσο και την αντοχή στον χρόνο. Το καλύτερο πρότυπο σταθερότητας είναι ίσως η Αιγυπτιακή πυραμίδα, η οποία, ως γνωστόν, στόχευε να εξασφαλίσει την κυριαρχία του ηγεμόνα στην αιωνιότητα, ακόμα και μετά τον θάνατό του. Σήμερα, κτίρια όπως το Μουσείο Τέχνης του Tel Aviv στο Ισραήλ, που σχεδιάστηκε από τον Preston Scott-Cohen το 2007 και ολοκληρώθηκε το 2011, ή το Σπίτι μπουκάλι του Klein στο Rye της Victoria στην Αυστραλία, που σχεδιάστηκε από τον Charles Ryan McBride το 2008, φαίνονται να είναι στον αντίποδα της πυραμίδας από τη σκοπιά της σχεδιαστικής λογικής τους. Διότι, πρώτον, η έντονη καμπυλόγραμμη μορφή τους ή η πτύχωση χρειάζεται μεγάλη συντήρηση για να παραμείνει ανέπαφη στον χρόνο, σε αντίθεση με την υποτυπώδη και ελάχιστη συντήρηση που χρειάζεται η πυραμίδα για να αντέξει στον χρόνο. Κατά δεύτερο και ουσιωδέστερο λόγο, αυτά τα σύγχρονα κτίρια που αναφέρθηκαν εν είδει παραδείγματος, είναι η αρχιτεκτονική απάντηση στην ολοένα αυξανόμενη επιθυμία και ανάγκη για ευελιξία στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. 01. Η μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας, 2580-2560 π.Χ., 4η δυναστεία 02. Μουσείο Τέχνης του Tel Aviv, Israel, Preston Scott-Cohen 03. Σπίτι μπουκάλι του Klein, Rye, Victoria, Αυστραλία, Charles Ryan McBride Η ευελιξία σημαίνει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται το κτίριο σε αλλαγές χρήσης και σε απρόσμενες περιστάσεις. Τα πτυχωτικά αυτά κτίρια, folded buildings όπως αποκαλούνται, είναι ένα βήμα πριν την κίνηση, αναπαριστώντας την παγωμένη κίνηση, για να ανακαλέσουμε τον διάσημο ορισμό της αρχιτεκτονικής από τον Friedrich Schelling. Τα πτυχωτικά κτίρια αυτά δείχνουν τη μάχη του αρχιτέκτονα με τον χρόνο, όχι με την έννοια της δημιουργίας ενός προϊόντος που θα αντέξει όσο γίνεται πιο πολύ, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά με την έννοια του σχεδιασμού που προορίζεται να εξυπηρετήσει απαιτήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλάζουν ραγδαία και άρδην και ενίοτε αλληλοσυγκρούονται, καθώς αντικατοπτρίζουν τις περίπλοκες πολυπολιτισμικές κοινωνίες οι οποίες συχνά απαιτούν τη συνεχή αναβάθμιση των κτιρίων, όπως και του λογισμικού των υπολογιστών, για να εξυπηρετήσουν τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές ανάγκες και νέες επιθυμίες. Την ανάγκη αυτή για συνεχή εξέλιξη επισημαίνει και η Σοφία Βυζοβίτη, όταν αναφέρεται στο νέο καθεστώς που διέπει το αρχιτεκτονικό αντικείμενο, που δεν αναφέρεται πλέον σε μια χωρική μήτρα, αλλά σε μια χρονική παράμετρο που υπαινίσσεται τη συνεχή αλλαγή και εξέλιξη της ύλης και μορφής². Θέλοντας να κάνει μια γενεαλογία της αρχιτεκτονικής πρακτικής τής πτύχωσης, η Βυζοβίτη εξετάζει τα πρώτα κτίρια που την ενσωμάτωσαν στη λογική τους, τις δύο βιβλιοθήκες στο Jussieu στο Παρίσι από τους αρχιτέκτονες ΟΜΑ, το 1993, το Bicycle Flat στο Άμστερνταμ από τους αρχιτέκτονες VMX το 1998 και το Eye Beam Building, Museum of Art and Technology στη Νέα Υόρκη το 2002 από τους Diller και Scofidio³. 04. Δύο βιβλιοθήκες στο Jussieu στο Παρίσι, ΟΜΑ, 1993 Ακολούθως, θα παρουσιάσω αρχικά την πτύχωση έτσι όπως την αναπτύσσει ο Deleuze στο σημαδιακό του βιβλίο με τον ομώνυμο τίτλο, με σκοπό να αναδείξω τη σημασία της στην αρχιτεκτονική θεωρία. Κατόπιν, θα επιχειρήσω να διαπιστώσω πώς η πτύχωση εφαρμόζεται στη σύγχρονη αρχιτεκτονική σκέψη και πρακτική, εξετάζοντας ταυτόχρονα ποιες είναι οι επιπτώσεις της, ειδικά σε ό,τι αφορά την επιστημολογία του κλάδου της αρχιτεκτονικής. Τέλος, θα επιχειρήσω να αναλύσω τις συνέπειες της τεκτονικής εντατικοποίησης που παράγεται από την πτύχωση, και θα ελέγξω την υπόθεση του αειφόρου οικολογικού σχεδιασμού που αποδίδεται στην πτυχωτική αρχιτεκτονική από τον Luke Feast. Η πτύχωση ως δυναμική αρχή Από την αρχή του κειμένου του, ο Deleuze ορίζει, στην ιδιαίτερα μεταφορική γλώσσα που χρησιμοποιεί, την πτύχωση ως πολιτιστική δύναμη και ισχύ που φέρει τα χαρακτηριστικά κάθε εποχής στην εξέλιξη του ανθρώπου⁴. Η πτύχωση εφαρμόζει στην Ελληνική, τη Ρωμαϊκή, τη Ρωμανική, τη Γοτθική και την κλασική περίοδο, και αντίστοιχα πτυχώσεις αναπτύσσονται σε όλες αυτές τις περιόδους. Η περίοδος ωστόσο που απασχολεί ιδιαίτερα τον Deleuze και τη θεωρεί εμβληματική για την πτύχωση, είναι η περίοδος του μπαρόκ. Διότι, κατά την περίοδο του μπαρόκ, η πτύχωση οδηγεί στην άπειρη συμπερίληψη ή σύμφυρση⁵, αναπαριστά τη συνεχή κίνηση⁶ και συνεχώς αναφέρεται σε άλλες πτυχώσεις, από τις οποίες προκύπτει⁷ και τις οποίες διαρκώς παράγει. Στην πραγματικότητα, η δραστηριότητα της συστολής και διαστολής της πτύχωσης σημαίνει την εξέλιξη και την εκτύλιξη, την εμπλοκή και την ανάπτυξη⁸. Επιπλέον, η πτύχωση σημαίνει μείωση και περιορισμό, ενώ το αντίθετό της, η εκδίπλωση, σημαίνει την αύξηση και την ανάπτυξη⁹. Η πτύχωση, ως εκ τούτου, έχει έναν πολιτισμικό χαρακτήρα, και εμφανίζεται ως μια δύναμη η οποία αναπαριστά την άπειρη εργασία σε εξέλιξη, δηλαδή την άπειρη δεκτικότητα και τον αέναο αυθορμητισμό¹⁰. Σύμφωνα πάντα με τον Deleuze, η πτύχωση δουλεύει όπως το origami, που είναι ως γνωστόν η Ιαπωνική τέχνη της δίπλωσης του χαρτιού¹¹. 05. Η Ιαπωνική Τέχνη της εκδίπλωσης του χαρτιού Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η πτύχωση εμφανίζεται σε κάθε εποχή. Ωστόσο, αυτή καθαυτή είναι επίσης η λειτουργική έννοια του μπαρόκ τον 17ο αιώνα¹². Διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στο μπαρόκ, διότι εκεί γνωρίζει απεριόριστη ελευθερία¹³. Το ίδιο το μπαρόκ, ως καλλιτεχνικό ύφος, είναι μια δυναμική λειτουργία στον βαθμό που συνεπάγεται την καμπυλόγραμμη ρευστότητα της μορφής¹⁴. Κατά το μπαρόκ, ο κόσμος εμφανίζεται ως μια άπειρη σειρά από καμπυλότητες και κλίσεις¹⁵. Ενώ ο κλασικισμός, δια μέσου των Καρτεσιανών του συντεταγμένων, προωθεί τα καθορισμένα σημεία, τις γωνίες και τα κέντρα, εν συντομία τις ουσιώδεις μορφές, μέσω ενός είδους αφηρημένης οικουμενικότητας¹⁶, το μπαρόκ προωθεί την άπειρη διαφοροποίηση της πτύχωσης¹⁷. Επιπλέον, η αντίθεση που υπάρχει στο μπαρόκ μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού, το έξαλλο εξωτερικό που επιφυλάσσει ένα ήρεμο και γαλήνιο εσωτερικό στις εκκλησίες¹⁸, δεν είναι τίποτα άλλο από την αντίθεση μεταξύ της πτύχωσης και της εκδίπλωσής της. Ο Simon O’Sullivan θεωρεί ότι «η έννοια της πτύχωσης επιτρέπει στον Deleuze να σκεφτεί δημιουργικά την παραγωγή τής υποκειμενικότητας (…), τη σχέση που έχει δηλαδή κανείς με τον εαυτό του.»¹⁹. Το σημείο αυτό είναι σημαντικό για την πτύχωση διότι συνδέεται με τον Leibniz, από του οποίου τα γραπτά προέρχεται η έμπνευση της έννοιας της πτύχωσης. Ο Leibniz ονομάζει μονάδα πότε την ψυχή πότε το υποκείμενο, και αυτή η μονάδα είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος του Deleuze²⁰. Η μονάδα είναι ένα μεταφυσικό σημείο, το οποίο ωστόσο δεν είναι προνομιούχο, ούτε βρίσκεται στο κέντρο των πραγμάτων, αφού ο κόσμος απαρτίζεται από άπειρες μονάδες ή ψυχές²¹. Το υποκείμενο είναι μια μονάδα που καταλαμβάνει ένα σημείο, είναι μια ψυχή και προσφέρει μια προοπτική στα πράγματα²². Ανάλογα, το αντικείμενο είναι ένα συμβάν²³. Ο κόσμος, εννοημένος με τέτοιο τρόπο από τον Deleuze ως αναγνώστης του Leibniz, χαρακτηρίζεται από προοπτικισμό, σχετικισμό και πλουραλισμό²⁴. Ο κόσμος, ωστόσο, είναι επίσης εντός της μονάδας η οποία μοιάζει με κύτταρο, σα δωμάτιο χωρίς πόρτες και παράθυρα²⁵. Όλη η δραστηριότητα της ψυχής που είναι πλήρης πτυχώσεων, λαμβάνει χώρα εντός του κόσμου και εντός της μονάδας²⁶. Η μονάδα ή η ψυχή χαρακτηρίζεται από απόλυτη εσωτερικότητα, ή αλλιώς συνιστά ένα σκοτεινό πλαίσιο, με την έννοια ότι όλα συνάγονται από αυτή και τίποτα δε βγαίνει ή μπαίνει από το εξωτερικό²⁷. Η μονάδα χαρακτηρίζεται από απόλυτη εσωτερικότητα και η ύλη από απόλυτη εξωτερικότητα²⁸. Μεταξύ των μονάδων και της ύλης υφίσταται μια δυνατή ένταση, αν και αλλού ο Deleuze θεωρεί ότι οι μάζες και οι οργανισμοί είναι συμπληρωματικοί ως δύο είδη ισχύος ή δύο είδη πτύχωσης²⁹. Ο Deleuze προσφέρει τη διάσημη αλληγορία της δίπατης οικίας μπαρόκ για να εξηγήσει την ανθρώπινη κατάσταση: το ισόγειο έχει ανοίγματα για παράθυρα και αντιπροσωπεύει την ύλη που επιδρά στις αισθήσεις, ενώ ο πρώτος όροφος προορίζεται για τον νου και την εσωτερικότητα, για τη φρενήρη ζωτικότητα της ψυχής που συνιστά ένα καθαρό εσωτερικό χωρίς εξωτερικό³⁰. Η πτύχωση ως διάγραμμα Ο Graham Livesey παραδέχεται ότι είναι συχνά δύσκολο να μεταφράσει κανείς τις έννοιες του Deleuze στη συγκεκριμένη ή δεδομένη υλική πραγματικότητα, παρά την άμεση και οικουμενική απήχηση που η έννοια της πτύχωσης είχε στον κόσμο της αρχιτεκτονικής, αμέσως μόλις το ομότιτλο βιβλίο του Deleuze δημοσιεύτηκε³¹. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Matthew Krissel θεωρεί ότι η πτύχωση, σε αρχιτεκτονικό πλαίσιο, συνεπάγεται συνεχή διαφοροποίηση, «καθώς νέες και μη προσδοκώμενες δυνατότητες λαμβάνουν χώρα (μεταξύ πτύχωσης που έχει λάβει χώρα, πτύχωσης εν εξελίξει και πτύχωσης που είναι εν αναμονή) χωρίς προκαθορισμένα αποτελέσματα»³². Αυτή η συνεχής διαφοροποίηση του αρχιτεκτονικού πλαισίου συνεπάγεται «έναν ευέλικτο τοπολογικό χώρο (…), ο οποίος δεν μπορεί να αποσπαστεί από το πρόγραμμα και το συμβάν, και στον οποίο οι πτυχώσεις είναι τα ίδια τα συμβάντα»³³. O Krissel συνεχίζει τον προβληματισμό του, θέτοντας το ερώτημα, πώς είναι δυνατό να υπάρξει ο χώρος αυτός στην απτή πραγματικότητα, πέραν της θεωρίας ή του ψηφιακού χώρου. Η απάντηση που προσπορίζει ο ίδιος στο ερώτημά του, φαίνεται ότι δεν είναι σίγουρη: ισχυρίζεται ότι η δυνατότητα να έχει κανείς μια σειρά από επιφάνειες να πτυχώνονται και να αναδιπλώνονται, σημαίνει μια άπειρη και μη προβλέψιμη αρχιτεκτονική, προοδευτική και οπισθοδρομική ταυτόχρονα, αλλά σε κάθε περίπτωση συνεχώς εξελισσόμενη³⁴. Είναι δυνατό να φανταστούμε μια αρχιτεκτονική, όχι μόνο στο επίπεδο της θεωρίας, του διαγράμματος ή της στατικής παραλλαγής, που εφαρμόζεται στην κτιριακή δόμηση και είναι συνεχώς εξελισσόμενη ή αλλιώς διαρκώς αναβαθμιζόμενη, όπως τα λογισμικά των υπολογιστών; Αυτή είναι η ερώτηση που προκύπτει για τους αναγνώστες του από τον προβληματισμό του Krissel. Παρά το γεγονός ότι διάσημοι αρχιτέκτονες που είναι θεωρητικοί ταυτόχρονα, έχουν εξετάσει το ενδεχόμενο μιας τέτοιας συνεχώς αναβαθμιζόμενης αρχιτεκτονικής, και αρκεί να αναφέρουμε εδώ τα ονόματα των Peter Eisenman, Greg Lynn και John Rajchman, η εν λόγω αρχιτεκτονική αυτή είναι μια μελλοντική προβολή και δεν υφίσταται επί του παρόντος. Είναι ωστόσο αξιοσημείωτο ότι η υπάρχουσα πτυχωτική αρχιτεκτονική στις μέρες μας, ήδη δείχνει προς την κατεύθυνση της συνεχώς εξελισσόμενης αρχιτεκτονικής που ακυρώνει τη στατική της αρχή, τη firmitas, ως μια αρχιτεκτονική εν τω έργω, σε συνεχή εξέλιξη. Η συνεχώς αναβαθμιζόμενη αρχιτεκτονική την οποία ο Krissel τοποθετεί στο μέλλον, μπορεί σύμφωνα με τον ίδιο να εφαρμόσει την πτύχωση «στο πλαίσιο της προγραμματιζόμενης ύλης» και «μέσω της ανάπτυξης της νανοτεχνολογίας.»³⁵. Όταν η πτύχωση εφαρμόζεται μόνο στο επίπεδο του μορφοπλαστικού χειρισμού³⁶, και ακόμα χειρότερα όταν δικαιολογείται με αναφορά στην αρχιτεκτονική φαντασία και την υποτιθέμενη ελευθερία της αλλά και το δικαίωμά της για άπειρους νεωτερισμούς, ο ριζοσπαστικός χαρακτήρας της πτύχωσης αλλά και οι πολυάριθμες συνέπειές της χάνονται και η πτυχωτική αρχιτεκτονική απλά παραδίδεται στον προηγμένο καπιταλιστικό καταναλωτισμό. Οι αρχιτέκτονες ανέκαθεν αντιμετώπιζαν αυτόν τον κίνδυνο, αλλά και την πρόκληση να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες και πολλές φορές τις φαντασιώσεις της πλούσιας πελατείας τους, που συνήθως προσανατολίζεται προς την επιδεικτική κατανάλωση, έναν κίνδυνο που απειλεί να μειώσει την αρχιτεκτονική στο επίπεδο της τρέχουσας μόδας. Ο Mark Jackson θεωρεί πως, ό,τι φαίνεται να είναι στην εμπροσθοφυλακή της αρχιτεκτονικής πρωτοπορίας, συγκεκριμένα ο κυβερνοχώρος και η εικονική πραγματικότητα, τείνει πολλές φορές, σιωπηλά και ασυνείδητα, να υιοθετεί, στην πραγματικότητα, τις πλέον συντηρητικές μεταφυσικές αρχές³⁷. Έχοντας τις προειδοποιήσεις του Jackson κατά νου, πρέπει παρόλα αυτά να σημειώσουμε ότι, από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα, υπάρχει στην αρχιτεκτονική δημιουργία ένα αυξανόμενο μέλημα για την τεκτονική διάστασή της, η οποία σύμφωνα με τον Kenneth Frampton «είναι το δομικό στοιχείο αλλά και η μορφοπλαστική εφαρμογή της παρουσίας του, σε σχέση με το σύνολο του οποίου ήταν μέρος.» Ο όρος τεκτονικός «όχι μόνο αναφέρεται σε μια δομική και υλική εφαρμογή αλλά και σε μια ποιητική της κατασκευής, όπως αυτή μπορεί να ασκηθεί στην αρχιτεκτονική και στις συναφείς εικαστικές τέχνες.»³⁸. Η προσοχή που αφιερώνει ο Frampton στο δομικό στοιχείο, που θεωρεί ότι είναι η ουσία της αρχιτεκτονικής μορφής και αξίζει μεγαλύτερη εκτίμηση από ό,τι η χωρική επινόηση και ο αρχιτεκτονικός νεωτερισμός, είναι προφανώς πολεμικής φύσης και απευθύνεται κυρίως στους μεταμοντέρνους, όπως τον Robert Venturi, και την εμπορευματοποίηση της αρχιτεκτονικής, στην οποία συνέβαλαν ηθελημένα ή άθελά τους. Υποστηρίζοντας την τεκτονική διάσταση της αρχιτεκτονικής, ο Frampton αναφέρεται στον Marco Frascari και στον καίριο ρόλο που ο τελευταίος επιφυλάσσει στον αρχιτεκτονικό σύνδεσμο³⁹. O Marco Frascari, ήδη από το 1984, στο κείμενό του “TheTell-the-Tale Detail”, ελεύθερα μεταφραζόμενο «Η λεπτομέρεια που λέει την ιστορία», υποστηρίζει τη δουλειά τού Carlo Scarpa, αξιολογώντας την αίσθηση της λεπτομέρειας που διατρέχει το έργο του και συνίσταται στους εκφραστικούς και τέλειους κτιριακούς συνδέσμους. Σύμφωνα με τον Frascari: Η αρχιτεκτονική είναι τέχνη, διότι όχι μόνο ενδιαφέρεται να ικανοποιήσει την πρωταρχική ανθρώπινη ανάγκη για ένα καταφύγιο, αλλά συναρμόζει χώρους και υλικά με έναν νοήμονα τρόπο. Αυτό συμβαίνει μέσω μορφικών και πραγματικών συνδέσμων. Ο σύνδεσμος, ως η γόνιμη λεπτομέρεια, είναι ο τόπος όπου η δόμηση αλλά και το χτίσιμο της αρχιτεκτονικής λαμβάνουν χώρα. (Επιπλέον, είναι χρήσιμο να ολοκληρώσουμε την κατανόηση αυτού του ουσιώδους ρόλου του συνδέσμου, ως του τόπου της διαδικασίας του νοήματος της αρχιτεκτονικής, εφόσον η καταγωγή της πρώτης Ινδοευρωπαϊκής λέξης για την τέχνη βρίσκεται στον «σύνδεσμο».)⁴⁰. Η προώθηση της τεκτονικής διάστασης της αρχιτεκτονικής από τον Frascari και τον Frampton είχε έναν ιδιαίτερο πολεμικό στόχο, όπως προαναφέρθηκε, αλλά μπορεί να έχει επίσης συμβάλει στην πρόσφατη υποστασιοποίηση της εντατικής τεκτονικής έκφρασής της στην πτυχωτική αρχιτεκτονική. Η κατά βάση λανθασμένη ιδέα ότι η τεκτονική διάσταση που περιλαμβάνει χωρική καινοτομία και φαντασιακό μορφοπλαστικό χειρισμό είναι τελικά η ουσία της αρχιτεκτονικής, δεν προήλθε από το πουθενά αλλά επωάστηκε σταδιακά και βαθμιαία, στο πλαίσιο τής πλέον σημαίνουσας αρχιτεκτονικής θεωρίας και πράξης, κατά τις δεκαετίες του 1980 και 1990. 06. Μουσείο Castelvecchio, Verona, Carlo Scarpa Όσο κι αν οι επιφανειακές εφαρμογές τής πτύχωσης στην αρχιτεκτονική θεωρία και πράξη είναι γενεαλογικά κατανοήσιμες, το γεγονός αυτό δεν αποτρέπει από το να σκεφτούμε σοβαρά τον ουσιώδη ρόλο της πτύχωσης σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις και προεκτάσεις της. Ο Mark Jackson επισημαίνει τους κινδύνους της εμπορευματοποίησης της πτυχωτικής αρχιτεκτονικής⁴¹, αλλά ταυτόχρονα θεωρεί ότι η πτυχωτική ή κυβερνητική αρχιτεκτονική στην πραγματικότητα επαναπροσδιορίζει «τις ιδέες που έχουμε για τον χώρο, την κατοικία και τη μορφή.»⁴² Το πρόβλημα είναι ότι η πτυχωτική αρχιτεκτονική είναι ακόμα καινούρια, και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν έχει γίνει ακόμα πλήρως κατανοητή⁴³. Ο Jackson εξετάζει με κριτικό τρόπο τη δουλειά του Stephen Perella, του οποίου η αρχιτεκτονική της υπερ-επιφάνειας έχει αναφορά στην πτύχωση του Deleuze. Η εικονοκυτταρική αρχιτεκτονική -pixel architecture- του Perella, που εκτυλίσσεται στην οθόνη του υπολογιστή, επινοεί μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας μια νέα πλαστικότητα που εφαρμόζει σε ενεργές επιφάνειες, αλλά το εγχείρημα του Perella είναι περιορισμένο μόνο στον μορφοπλαστικό χειρισμό, χωρίς καμία αναφορά στη λειτουργία ή στη χρήση ή ακόμα και στη στατικότητα της αρχιτεκτονικής δομής, κι έτσι είναι μάλλον συμβατικό⁴⁴. 07. Perella, αρχιτεκτονική της υπερεπιφάνειας. Ξενοδοχείο του μέλλοντος 08. Pixel architecture Η υγρή αρχιτεκτονική του Marcos Novak ταυτίζει την αρχιτεκτονική με τον χώρο της πληροφορικής ή τον κυβερνοχώρο που εμφανίζεται ως μια υπερβατική αρχή, η οποία πάλι αποδεικνύεται μάλλον συμβατική ερμηνεία του Deleuze, εφόσον μάλιστα ο τελευταίος δίνει έμφαση στον εγγενή και ουσιαστικό ρόλο της πτύχωσης⁴⁵. O Jackson ευνοεί περισσότερο την ιδιοποίηση της πτύχωσης από τον Greg Lynn μέσω των εννοιών του τελευταίου: ακριβής, ανακριβής και απακριβής, anexact, αρχιτεκτονική σύνθεση⁴⁶. Ο όρος απακριβής ή anexact είναι νεολογισμός, όπως και στα αγγλικά άλλωστε. Η αρχιτεκτονική, σύμφωνα με τον Lynn, οφείλει να πάψει να γοητεύεται από τις στατικές και κλειστές μορφές και πρέπει να τολμήσει να υιοθετήσει τον ανακριβή και άμορφο σχεδιασμό, όπως αυτός εφορμά από ψηφιακές διαδικασίες⁴⁷. Οι ψηφιακές διαδικασίες επιτρέπουν ευέλικτες επιφάνειες, μετρήσιμους περιορισμούς των παραμέτρων του σχεδιασμού που καθορίζουν όρια, χωρίς να τα κλείνουν, και τέλος εξέλιξη στον χρόνο⁴⁸. Το διακύβευμα είναι η έμψυχη, ζωντανή μορφή. Ωστόσο ο Lynn, σύμφωνα πάντα με τον Jackson, αποτυγχάνει να κατανοήσει την πτύχωση του Deleuze ως ένα διάγραμμα το οποίο μεσολαβεί ανάμεσα στην εικονικότητα και στην πραγματικότητα, και λανθασμένα το εκλαμβάνει ως μορφή. Όμως, πάντα σύμφωνα με τον Jackson, η πτύχωση δεν είναι μορφή αλλά είναι μάλλον μια δύναμη⁴⁹. Αυτό που εννοείται ως πτύχωση είναι μια δύναμη για τον Deleuze και μια μορφή για τον Lynn. Ο Lynn, σύμφωνα με τον Jackson, πτυχώνει υπερβολικά γρήγορα και με τον τρόπο αυτόν περιορίζει τη σύνδεση της πτύχωσης με την εικονική πραγματικότητα ως δύναμη. 09. Novak, Liquid Architecture 10. Novak, Liquid Architecture Η εικονική πραγματικότητα δε συνιστά απειλή για την πραγματικότητα αλλά συνιστά μάλλον τον κορεσμό της. Με άλλα λόγια, η εικονική πραγματικότητα σημαίνει την πραγματικότητα στην πληρότητά της. Η εικονική αφαίρεση του Deleuze είναι εγγενής στην τρέχουσα πραγματικότητα, «είναι κατ’ ουσία η δυνατότητα για το νέο σε αυτό που είναι τρέχον», σύμφωνα με τον Brian Massumi⁵⁰. Το εικονικό δε θα έπρεπε να συγχέεται με τον περίπλοκο χώρο που καθιστά δυνατό η τεχνολογία των πολυμέσων αλλά συμφύεται με το πραγματικό. Επομένως, τα διακυβεύματα της αρχιτεκτονικής δε βρίσκονται στην παρουσίαση νέων μορφών που απαντούν στους τεχνολογικούς νεωτερισμούς ή στα προτάγματα των ψηφιακών τεχνολογιών. Τα διακυβεύματα αφορούν μάλλον την ενεργοποίηση του εικονικού σε ό,τι είναι ήδη πραγματικό, του οποίου οι ορίζοντες αποκαλύπτονται στις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας να ακυρώνει το κοντινό και το μακρινό ως το μη τοπικό (…) Μπορούμε να ξεκινήσουμε να αναγνωρίζουμε την αρχιτεκτονική αφηρημένα ως διάγραμμα δύναμης και εξουσίας, ως τεχνολογία δύναμης, και είναι σε αυτό το επίπεδο της κατανομής της δύναμης που παράγει τις μορφές της γνώσης που μπορούν να αναγνωριστούν οι κοινές συνισταμένες μεταξύ ψηφιοποίησης και αρχιτεκτονικής⁵¹.

Οκτώ σημαντικές αλλαγές που θα πρέπει να εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις, δημιουργώντας τις τάσεις για την επόμενη χρονιά και αργότερα. Ηβιομηχανία της μόδας ίσως είναι η καλύτερη να περιγράφει επερχόμενες τάσεις. Επίσης, η βιομηχανία των πολιτικών και οικονομικών ειδήσεων ακολουθεί την τεχνική της δημοσίευσης τάσεων και συχνά με προβλέψεις που δημιουργούν νέους φόβους. Οι δικές μας τάσεις αφορούν όλους όσους διαβάζουν, εξελίσσονται και επιχειρούν με το βλέμμα στο μέλλον (προς το 2045 όπως λέμε εμείς). Σε αυτούς τους αναγνώστες στέλνουμε σαν ευχές τους νέους κανόνες επιχειρήσεων, που θα έπρεπε -κάθε χρόνο- να λειτουργούν ως Key Performance Indicators για κάθε επιχείρηση. “To μυστικό της επιτυχίας είναι να αλλάζουμε διαρκώς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε. – Jack Welch” Αφήνουμε πίσω τις «ορθόδοξες» λύσεις Η κατάρα του «40 χρόνια φούρναρης» θα σταματήσει, μόνο όταν οι επιχειρήσεις αρχίζουν να αναμοχλεύουν το ρόλο τους στην αγορά, τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας, και το πιο σημαντικό, πως «σερβίρουν» τον πελάτη τους. Είναι ασαφές ποια διαδικασία νέας σκέψης-καινοτομίας εφαρμόζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά θα έπρεπε να υπάρχει -ακόμη και στη μικρότερη επιχείρηση- μια διαδικασία-θεσμός για την πρακτική καινοτομία. Πώς χρησιμοποιούμε τα δεδομένα των πελατών μας για να δημιουργήσουμε καλύτερες υπηρεσίες; Πώς εξαντλούμε όλες τις τεχνολογικές λύσεις για να περιορίσουμε τα κόστη μας; Πώς δημιουργούμε προγράμματα ικανοποίησης και πιστότητας πελατείας; Οι καθηγητές Clayton Christensen, Jeffrey Dyer, και Hal Gregersen ερεύνησαν τις απόψεις 3.000 στελεχών, σε περίοδο έξι ετών, και δημοσίευσαν στο Harvard Business Review 2009 τις επίκτητες ικανότητες που απαιτούνται για την καινοτομία: να αναρωτιέσαι (με ή χωρίς έρευνα), να παρατηρείς, να συνδέεις (καταστάσεις και πράγματα), να πειραματίζεσαι (δοκιμάζεις) και να δημιουργείς δίκτυα συνεργασιών. Το πιο σημαντικό δε στοιχείο, αναφέρουν, είναι να σκέφτεσαι πως μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους «φαινομενικά ασύνδετα γεγονότα, προβλήματα, ή ιδέες». Ερώτημα: Ποια μικρή καινοτομία θα βάλετε στόχο στο 2022; Δίνουμε χώρο σε φρέσκιες απόψεις Το να είσαι δημιουργικός και να σκέφτεσαι ανάλογα παραμένει μια γενικόλογη λέξη-κλισέ, σαν ευχή. Όμως οι επιχειρήσεις πρέπει να γίνουν πιο δημιουργικές, αφήνοντας παγιωμένες παραδοχές πίσω τους, για να βοηθήσουν τα συμφέροντά τους, αλλά και να έχουν θετικό αποτύπωμα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, πως σε ένα workshop του global executive committee της Ericsson, στην ερώτηση ποιος είναι ο ανταγωνισμός μας και τι κάνει, η συν-δημιουργία έφερε στο προσκήνιο «τι θα γίνει αν η Google γίνει κανονικός τηλεπικοινωνιακός πάροχος»… Δημιουργική (αντισυμβατική) σκέψη! Δυστυχώς το ανθρώπινο μυαλό αισθάνεται ασφάλεια σε όσα ξέρει, για αυτό πολλές φορές είναι δύσκολο να μας πείθουν νέα δεδομένα και αποδείξεις. Η ανάγκη να σκεφτεί κάθε επιχείρηση δημιουργικά, σημαίνει να φέρει στην επιφάνεια νέες απόψεις, τη γνώμη των πελατών της και από δίκτυα συν-δημιουργίας (Co-creation) από φυσικές ή ψηφιακές ερευνητικές μεθόδους. Στην πραγματική ζωή συμβαίνουν πιο ολιστικά πράγματα, που δεν αποτυπώνονται στο excel πωλήσεων-κερδών της επιχείρησης. Το 2017 δημοσιεύτηκε η έρευνα της PwC σε 1.379 CEO που επιβεβαίωσαν πως ενώ η «καινοτομία είναι η Νο1 προτεραιότητα για την επιχείρηση», το 77% αυτών συμφώνησε πως δεν βρίσκουν εύκολα εργαζόμενους με δημιουργικά και καινοτόμα μυαλά. Η κότα έκανε το αυγό, ή το αυγό την κότα; Ερώτημα: Σε ποια ομάδα της επιχείρησης θα αναθέσετε το θέμα «νέες ιδέες» στο 2022; Προσλαμβάνουμε εξυπνότερους και καλύτερους Για να αφήσουμε πίσω τις «ορθόδοξες» λύσεις και να φέρουμε στο προσκήνιο νέες ιδέες, χρειάζονται νέα μυαλά. Δεν μπορεί να δείχνουν τα ευρωπαϊκά στατιστικά πως οι κοινωνίες μας γερνούν ηλικιακά και αυτό να μην έχει επηρεάσει την επιχειρηματικότητα. Αλλά δεν είναι στενά ηλικιακό το θέμα. Απαιτούνται νέα μυαλά, καλύτερα και εξυπνότερα από το δικό μας, για να ανθίσουμε όλοι και να εξελίσσεται η επιχείρηση, αποκτώντας νέες οπτικές. . Για να το αντιληφθούμε καλά το θέμα, θα έπρεπε να προσλάβουμε Σουηδό για να αναλάβει τη διαδικασία καινοτομίας, Αμερικανό για τα θέματα Marketing και Γερμανό για τη διαδικασία πιστοποίησης ποιότητας και διαχείρισης ρίσκου στην παραγωγική μας διαδικασία. Θέλει ανοιχτό μυαλό, ανοιχτή αγορά και διάθεση διάκρισης και εξέλιξης, όχι παραμονή στα ίδια και τα ίδια. Αν οι επιχειρήσεις διαβάσουν προσεκτικά την HR έρευνα Randstad 2021 (σε 431 decision-makers), πρέπει να προβληματιστούν αρκετά για τα οφέλη που αναζητά ο υποψήφιος εργαζόμενος (φήμη επιχείρησης, εκπαίδευση, εξέλιξη καριέρας), πέραν των αμοιβών. Ερώτημα: Ποιο ξενόφερτο (με την ευρεία έννοια) μυαλό θα προσλάβετε στο 2022; O χρόνος δεν ορίζει την παραγωγικότητα Από κάποιους θεωρείται παραγωγικότητα, να δουλεύεις έως το βράδυ, ασταμάτητα. Δεν είναι όμως! Είτε freelancer, είτε διευθυντής εργοστασίου, είτε δημοσιογράφος η συμπίεση ομοειδών γεγονότων σε μια περιορισμένη μονάδα χρόνου (ώρα, ημέρα, εβδομάδα), δεν εγγυάται παραγωγικότητα και (ιδιαίτερα) ποιότητα… Οι οικονομίες μας όμως δεν είναι πια στην ένταση εργασίας, όπως τα Κινέζικα εργοστάσια. Θέλουν ποιότητα μέσω της διαχείρισης ιδιαίτερου ταλέντου, κουρασμένων εργαζόμενων, και ευρύτερων ψυχολογικών τάσεων. Αν η επόμενη πανδημία είναι η κατάθλιψη, όπως γράφεται, το α) μειωμένο (σε αριθμούς), β) κουρασμένο (μετά από την οικονομική, τη μεταναστευτική, την πανδημική κρίση), γ) χωρίς εξέλιξη στελεχιακό και εργατικό δυναμικό πρέπει να προσεγγίζεται από όσους διοικούν με ισοτιμία, ηθική, ενσυναίσθηση, (μπόλικη) συζήτηση, και αναθέσεις πρωτοβουλίας και δημιουργίας (με αυτή τη σειρά). Ερώτημα: Ποιες αλλαγές θα κάνετε στα θέματα HR της επιχείρησης στο 2022; Επιβραβεύουμε τη νοημοσύνη Όλοι όσοι έχουν μια στοιχειώδη εργασιακή εμπειρία (ας πούμε άνω των 3 ετών), έχουν νιώσει ή ξέρουν πως τα συστήματα αξιολόγησης και επιβράβευσης είναι σε ένα βαθμό τυπικά. Δεν επιβραβεύεται πάντα η διάκριση, πολύ δε περισσότερο η αξιοποίηση της νοημοσύνης. Οι δημιουργικά σκεπτόμενοι εργαζόμενοι έχουν μια δεξιότητα ανώτερου επιπέδου, αλλά αν δεν τους ακούσει κανείς, κρύβονται στην σπηλιά τους. Έχουν υψηλότερες απαιτήσεις από τον εργοδότη και τη ζωή. Αν η μέση επιχείρηση καταπιέζει τη νοημοσύνη και αγκαλιάζει το «έτσι το κάνουμε εδώ», δημιουργεί λυπημένους εργαζόμενους και κατ’ επέκταση νωχελικές ή κακές εμπειρίες για τον πελάτη-καταναλωτή. Αυτό που δεν ξέρουν (ή ξεχνούν) οι μάνατζερς των ελληνικών επιχειρήσεων είναι πως όπως έχουν αποδείξει κλινικές έρευνες, όταν ο ανθρώπινος εγκέφαλος επεξεργάζεται και συνδυάζει διαφορετικές ιδέες-προοπτικές, τότε λειτουργεί με υπερένταση, με ταχύτερη μνήμη, και οι ορμόνες φέρνουν ικανοποίηση και αίσθημα απόδοσης. Θα έπρεπε κάθε επιχείρηση να πληρώνει μόνο τέτοιους ανθρώπους και όχι οργανογράμματα! Στην πράξη σήμερα επιβραβεύονται οι πειθήνιοι και όχι οι δημιουργοί… Ερώτημα: Πώς θα επιβραβεύσετε τις νέες ιδέες στην επιχείρησή σας στο 2022; Επιχείρηση-οικογένεια, αλλά να αισθανόμαστε καλά σε αυτή! Ένα ακόμη κλισέ στις επιχειρήσεις μας είναι το «εδώ, είμαστε μια οικογένεια». Παραμένει ωραία φράση σαν άκουσμα, αλλά πολλές φορές είναι κενή ουσίας. Τι σημαίνει αυτό σε μια επιχείρηση όπου τα τμήματα δεν συνομιλούν μεταξύ τους, δεν μοιράζονται έργα, δεν ανταλλάσσουν κριτική και ιδέες; Όλοι ξέρουν πως το περιβόητο ‘brainstorming’ δεν παράγει πάντα αυθεντικές ή νέες ιδέες, αλλά τουλάχιστον εγγυάται την κοινωνικοποίηση, ή βήματα προς μια ενιαία κουλτούρα στην επιχείρηση. Αναρωτηθείτε, πότε ήταν η τελευταία φορά που στην επιχείρηση που εργάζεστε, κάνατε μια διατμηματική σύσκεψη για να συζητήσετε ή να δείτε συνθετικά τα αποτελέσματα και τι πρέπει (όλοι μαζί) να διορθώσετε; Οι ηγέτες διεθνών, επιτυχημένων επιχειρήσεων (διαλέξτε εσείς τα παραδείγματα) έχουν στην πράξη εφαρμόσει τη δημιουργικότητα που διαπερνά όλα τα τμήματα και τους ανθρώπους τους, για να διατηρούν συγκριτικό, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Τέτοιες επιχειρήσεις είναι τρεις φορές πιο κερδοφόρες! Ερώτημα: Με ποιο πρακτικό τρόπο θα κάνετε τα τμήματα της επιχείρησης να συνεργάζονται σωστά για κοινά projects στο 2022; Πιο δημοκρατικοί σε ό,τι κάνουμε και λέμε Ο δημόσιος διάλογος διεθνώς αφορά δικαιώματα, ισότητα, ελευθερίες, τη βία που ασκείται, και τους ηθικούς κανόνες που καταπατούνται. Από τη σεξουαλική προτίμηση και τη θρησκεία έως το εμβόλιο-αντιεμβόλιο και κάθε είδους σεβασμό απέναντι στο Νόμο. Στην ουσία, η πανδημία και οι πολιτικές εξελίξεις έκαναν επίκαιρο το θέμα Δημοκρατία εναντίον Απολυταρχίας. Είμαστε μάρτυρες μίας διαρκούς αντιπαράθεσης σε κάθε τομέα της ζωής μας, από το εμπόριο μέχρι τη τεχνολογία, από τους εμβολιασμούς μέχρι και τους διαστημικούς σταθμούς. Νιώθω πως το κοινό -μέρος του είμαι και εγώ- όποια άποψη και αν έχει για διάφορα θέματα, σε γενικές γραμμές αισθάνεται ανησυχία και φόβο για ό,τι συμβαίνει γύρω. Αυτό είναι ένα περιβάλλον που έμμεσα επηρεάζει και τις επιχειρήσεις-εργαζόμενους και αφορά ιδιαίτερα το στυλ διοίκησης που ασκείται. Σαν να λένε οι εργαζόμενοι, ακούω τριγύρω όλη τη μαυρίλα, έρχομαι στη δουλειά και κουράζομαι, άρα εσύ επιχείρηση (στο πρόσωπο του διευθυντή Χ) πως μου εγγυάσαι σταθερότητα, ανάπτυξη και περιβάλλον καινοτομίας; Πώς με κάνεις να νιώθω άξιο μέλος σου; Ερώτημα: Πώς θα χειριστεί η επιχείρηση τους managers κακής ποιότητας στο 2022; Υλοποιούμε νέα πρότυπα Ο συνιδρυτής της Pixar Ed Catmull δεν φημίζεται, γιατί «έστησε το μαγαζί» με τον μακαρίτη Steve Jobs, αλλά για το μοναδικό τρόπο διοίκησης. Μα θα πει κάποιος, η Pixar είναι μια εταιρία παραγωγής σαν χιλιάδες άλλες στην υφήλιο. Αλλά ο Catmull κάθε χρόνο έχει ένα ποσό κρατημένο στο budget της εταιρίας για …firsthand experience! Απλό, τα στελέχη κάνουν ταξίδια σε ομάδες παραγωγής. Όλη η ομάδα που έφτιαξε την ταινία “Monsters University”, πέρασε μήνες και κάθε μέρα στα πανεπιστήμια MIT, Princeton και Harvard ώστε να βοηθηθούν στην τελική συγγραφή του σεναρίου. Άλλη ομάδα της Pixar έζησε για καιρό στη Γαλλία και σαν σκιά αντέγραφε πως και τι έκανε ένας top chef, ώστε να σχεδιάσουν τον υπέροχο “Ratatouille”. Ερώτημα: Σε ποιους νέους προορισμούς θα στείλει η επιχείρηση τα στελέχη της για να εξελιχθούν όλοι μαζί στο 2022; Το σημερινό γραπτό ολοκληρώνει νοηματικά το θέμα «Στρατηγική επιχειρήσεων, ένα ναρκοπέδιο δύσκολων αποφάσεων». Μπορεί και πρέπει όλα αυτά τα θέματα να γίνουν οι τάσεις που θα κάνουμε όλοι πράξη μέσα στο 2022, ή τουλάχιστον θα αρχίσουμε να τα εφαρμόζουμε βήμα-βήμα. Οι επιχειρήσεις άλλωστε είναι οι πελάτες, οι εργαζόμενοι, η κοινωνία, οι προμηθευτές και οι μέτοχοι. Πρόκειται δηλαδή για πολλές ομάδες, με διαφορετικές προσδοκίες, και πολλές εναλλακτικές. Όλες όμως αυτές οι ομάδες αναζητούν καλύτερες εμπειρίες, χαμογελαστούς εργαζόμενους και καλά, χρήσιμα, προσιτά, και αξίας προϊόντα-υπηρεσίες. Ξεκινήστε με έστω ένα από τα ερωτήματα και κάτι θα έχει ήδη αλλάξει!

Μια σειρά από κινήσεις που θα έχουν προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος προωθεί για το νέο έτος το αρμόδιο Υπουργείο. Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων Στην πρώτη γραμμή το Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων που αποτελεί θωράκιση απέναντι στην κλιματική κρίση. Το Σχέδιο περιλαμβάνει την αποκατάσταση 200.000 στρεμμάτων σε πολλά υποβαθμισμένα δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα φυτεύοντας 20 εκατομμύρια δέντρα, τοπικών ελληνικών ποικιλιών αργής καύσης δέντρων. Πρόκειται για ένα έργο ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ και προβλέπει πιλοτικές αναδασώσεις σε Πάρνηθα, Πέραμα, Ροδόπη και Κοζάνη και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί έως το 2025. Αποκατάσταση Δασικών Εκτάσεων Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη βρίσκεται η αποκατάσταση καμένων δασικών εκτάσεων, ενώ ώθηση στις προσπάθειες δίνει ο θεσμός του Αναδόχου Αποκατάστασης και Αναδάσωσης εκτάσεων, που καταστράφηκαν από πυρκαγιά και έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες. (Χρηματοδοτεί την εκπόνηση της μελέτης και την υλοποίηση των έργων). Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ήδη ολοκληρώθηκαν σε χρόνο ρεκόρ όλα τα αντιδιαβρωτικά έργα στη βόρεια Εύβοια και τώρα υλοποιούνται τα αντιπλημμυρικά. Δασικοί Χάρτες Ολοκληρώθηκε η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας εξαιρουμένων των εκτάσεων που αφορούν σε σχέδια πόλης και οικισμούς καθώς και λοιπές υπό εκκρεμότητα υπαγωγής σε πολεοδομικές διατάξεις. Μάλιστα, έγινε αποδοχή της ομόφωνης γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών σύμφωνα με την οποία: εκτάσεις που στο παρελθόν είχαν αγροτικό χαρακτήρα, στις οποίες λόγω εγκατάλειψης αναπτύχθηκαν ασπάλαθοι και φρυγανώδης βλάστηση, δε χάνουν τον αγροτικό χαρακτήρα τους. Όλυμπος Εκδόθηκε το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο ανακηρύχθηκε Εθνικό Πάρκο το μυθικό βουνό του Ολύμπου. Καθορίστηκαν οι ζώνες προστασίας, οι χρήσεις γης και οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες. Παράλληλα, προχωρούν οι απαιτούμενες ενέργειες με τη συγκρότηση τριμερούς Επιτροπής ΥΠΠΟΑ, ΥΠΕΝ και ΟΦΥΠΕΚΑ για τον έλεγχο φακέλου υποψηφιότητας συμπερίληψης της ευρύτερης περιοχής του Ολύμπου στον Κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO ΟΦΥΠΕΚΑ Ολοκληρώθηκε η σύσταση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής που θα ασκεί τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών της χώρας και θα υλοποιεί δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Έχουν ενσωματωθεί οι πρώτοι 7 Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών στον Οργανισμό. Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες Σε διαβούλευση βρίσκονται οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες για τις περιοχές της ανατολικής Κρήτης, της ανατολικής Μακεδονίας και της νότιας Πελοποννήσου. Το έργο έχει ως στόχο να προσφέρει ένα σαφές πλαίσιο οριοθέτησης και θεσμοθέτησης διαβαθμισμένων ζωνών προστασίας στις 446 περιοχές «Natura 2000». Παράλληλα, θα θέσει όρους και περιορισμούς στις χρήσεις γης και στην άσκηση δραστηριοτήτων με πολλαπλά οφέλη τόσο ως προς την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος όσο και προς την ανάπτυξη της χώρας. Εθνική στρατηγική για βιοποικιλότητα Ψηφιακό Κόκκινο Βιβλίο θα καταγράψει και θα αξιολογήσει την κατάσταση διατήρησης περισσότερων από 10.000 ζώων και το σύνολο των 7.000 φυτών που συναντώνται απ' άκρη σ' άκρη στην Ελλάδα. Πρωτοβουλίες για προστασία της άγριας ζωής Έλεγχος της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων για τη μείωση θνησιμότητας σημαντικών πτηνών. Υλοποίηση σχεδίων δράσης για την προστασία καφέ αρκούδας, μεσογειακής φώκιας, ρινοδέλφινου και άλλων ειδών. Κατασκευή ειδικών περασμάτων για την αποτροπή θανάτωσης ζώων από διερχόμενα οχήματα. Μέτρα μείωσης θνησιμότητας ειδών ορνιθοπανίδας με μόνωση πυλώνων και τοποθέτηση σήμανσης στο δίκτυο μεταφοράς ενέργειας εντός περιοχών Νatura 2000. Δημιουργία δικτύου χώρων τροφοδοσίας αρπακτικών πτηνών. Αντιμετώπιση των αιτιών της μείωσης του πληθυσμού των μελισσών. Γεωπάρκα Για πρώτη φορά, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μαζί με τον ΟΦΥΠΕΚΑ αναλαμβάνουν την προστασία και την οικονομική υποστήριξη των έξι αναγνωρισμένων Ελληνικών Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO, την προώθηση των δράσεων τους και την αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων, με στόχο την κάλυψη των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη διεθνή αναγνώριση των Γεωπάρκων. Οι περιοχές αυτές είναι του Βίκου - Αώου με τμήμα του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου, τα μοναδικά αλπικά τοπία της Τύμφης και του Σμόλικα, το μεγάλο πλήθος καρστικών και τεκτονικών δομών, τους Πύργους της Αστράκας, τα εντυπωσιακά φαράγγια του Βίκου και του Αώου με τη μοναδική γεωαρχαιολογική αξία και την εξαιρετική παραδοσιακή αρχιτεκτονική με πλήθος παραδοσιακών οικισμών. Η Νήσος Λέσβος, στην οποία βρίσκεται το Απολιθωμένο Δάσος. Η περιοχή του Ψηλορείτη στην Κρήτη. Η περιοχή του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού, σημαντικό παράδειγμα της ενεργούς τεκτονικής ανύψωσης της βόρειας Πελοποννήσου, με τη δημιουργία του φαραγγιού του Βουραϊκού, των κροκαλοπαγών σχηματισμών του Μεγάλου Σπηλαίου, του Σπηλαίου των Λιμνών και των πηγών της Στυγός. Η περιοχή της Σητείας, με τις εντυπωσιακές παλαιοακτές, τα σπήλαια και τα φαράγγια, που τεκμηριώνουν την πρόσφατη ανύψωση της Κρήτης και τα σπουδαία παλαιοντολογικά ευρήματα Δεινοθηρίων και Πλειστοκαινικών θηλαστικών. Και τέλος το μοναδικής φυσικής ομορφιάς και περιβαλλοντικής αξίας Γεωπάρκο Κοζάνης-Γρεβενών. Οικοτουρισμός Υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του υπουργείου Τουρισμού, της διαΝΕΟσις και του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής για τη διαμόρφωση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Οργάνωσης και Ανάπτυξης του Τουρισμού στις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και τον σχεδιασμό σειράς δράσεων που αποσκοπούν στην ανάδειξή τους. Μάλιστα, εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης η δημιουργία εθνικού δικτύου με μονοπάτια και διαδρομές πεζοπορίας σε ολόκληρη τη χώρα, η αποκατάσταση αναβαθμίδων (ξερολιθιές), η δημιουργίας και αναβάθμισης μουσειακών χώρων για τη φυσική ιστορία της Ελλάδας, η ψηφιοποίησης συλλογών, καθώς και η δημιουργίας εθνικού συστήματος παρακολούθησης ειδών, βιοτόπων και προστατευόμενων περιοχών, συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Νοσοκομείο Άγριων Ζώων Τέλος, προχωρά η δημιουργία του πρώτου νοσοκομείου για Άγρια Ζώα στη Ραπεντώσα Πεντέλης Αττικής, με τη συνδρομή των ΜΚΟ που ασχολούνται χρόνια στο πεδίο και εξετάζεται η προοπτική δημιουργίας δύο μονάδων σε Θεσσαλονίκη και Δωδώνη.

Μια μεγάλη μεταρρύθμιση και ένα νέο πληροφοριακό σύστημα που θα λύσει προβλήματα δεκαετιών στην Ελλάδα μπαίνουν σε φάση υλοποίησης. Πρόκειται για τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη και το Εθνικό Μητρώο Υποδομών που πρότεινε το ΤΕΕ και ο Πρόεδρος του Γιώργος Στασινός, υιοθέτησε και χρηματοδοτεί η Πολιτεία από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και ξεκινά σήμερα να υλοποιείται. Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης και το Εθνικό Μητρώο Υποδομών ως ενιαίο πληροφοριακό σύστημα της Ελληνικής Πολιτείας είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση που απλοποιεί το επιχειρηματικό περιβάλλον, κάνει την πολεοδομική γεωχωρική πληροφορία διάφανη και προσβάσιμη σε όλους, προωθεί έμπρακτα τις επενδύσεις. Τη σύμβαση για την υλοποίηση του έργου, ύψους 44,3 εκατ. Ευρώ, υπέγραψαν σήμερα στα γραφεία του ΤΕΕ αφενός ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, ως εκπρόσωπος του φορέα ανάπτυξης, τήρησης, ενημέρωσης και λειτουργίας του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, όπως ορίστηκε από τα συναρμόδια Υπουργεία, και αφετέρου ο εκπρόσωπος της ένωσης εταιρειών που ανέλαβαν ως ανάδοχος την υλοποίηση του έργου. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός δήλωσε: «Σήμερα υπογράφουμε τη σύμβαση για την υλοποίηση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη και του Εθνικού Μητρώου Υποδομών. Είναι μια θεσμική μεταρρύθμιση για ένα νέο ψηφιακό κράτος που προτείναμε, σχεδιάσαμε και επιμείναμε για χρόνια να υλοποιηθεί. Είναι μια θεσμική μεταρρύθμιση που προτάθηκε, σχεδιάσθηκε και υλοποιείται από εμάς, τους Έλληνες Μηχανικούς για το καλό της οικονομίας και της κοινωνίας. Είναι μια πραγματικά εθνική μεταρρύθμιση, που την ιδιοκτησία της έχει η Ελλάδα. Είχα αναφέρει σε άσχετο χρόνο, όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, ότι είναι στο χέρι μας να προσπαθήσουμε να υλοποιηθούν και ότι ακόμη και η αδράνεια είναι ευθύνη. Για αυτό και εμείς δεν αδρανήσαμε ποτέ για τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη και το Εθνικό Μητρώο Υποδομών. Σήμερα, μετά από 6-7 σχεδόν χρόνια προσπαθειών για την ωρίμασή του, αναλαμβάνουμε ως ΤΕΕ μια μεγάλη ευθύνη για την υλοποίηση – και θα τη φέρουμε εις πέρας. Γιατί είναι απαραίτητη για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας, για να κάνουν, με ασφάλεια δικαίου και σύγχρονα εργαλεία, οι μηχανικοί, οι επιχειρηματίες και οι πολίτες τη δουλειά τους. Γιατί είναι απαραίτητο ως εργαλείο επιτελικού σχεδιασμού στην Ελληνική Πολιτεία. Το ΤΕΕ πρότεινε και η Πολιτεία νομοθέτησε μία ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή με όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης και δραστηριότητας. Τελικός στόχος είναι να μπορεί ο οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός ή επενδυτής, από το σπίτι του ή το γραφείο του, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή του, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία, με ισχύ διοικητικής πράξης, για το τί επιτρέπεται, τί απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει. Και να αποτελέσει, όταν ολοκληρωθεί αυτή η μεταρρύθμιση, το βασικό εργαλείο έκδοσης διοικητικών πράξεων που περιέχουν γεωχωρικά δεδομένα. Το ΤΕΕ, τα τελευταία τέσσερα χρόνια με συνέπεια, σχέδιο, επιχειρήματα, προετοίμασε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση, ενημέρωσε όλους τους ενδιαφερόμενους και κοινωνικούς φορείς, δημιούργησε την απαραίτητη πολιτική, οικονομική και κοινωνική συναίνεση. Η παρούσα κυβέρνηση, από την αρχή, αγκάλιασε, με πρωτοβουλία του ίδιου του Πρωθυπουργού, αυτήν την πρόταση του ΤΕΕ. Μέσα στην κρίση που σήμερα ζούμε, η προώθηση από την Πολιτεία αυτού του νέου θεσμού, αποτελεί κίνηση ελπίδας και προοπτικής για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που αντιλήφθηκε νωρίς, ως αρχηγός κόμματος ακόμη, τη χρησιμότητα αυτής της μεταρρύθμισης, την υιοθέτησε, την προώθησε ως βασική πολιτική επιλογή μόλις έγινε Πρωθυπουργός και θεσμοθετήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω τους δεκάδες εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας, των κοινωνικών και επαγγελματικών φορέων, των διοικητικών και δικαστικών αρχών, που στήριξαν επί τόσα χρόνια την ωρίμανση και θεσμοθέτηση του. Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να κάνω στη συμβολή ορισμένων πολιτικών, πέραν του ίδιου του Πρωθυπουργού, που βοήθησαν αποφασιστικά στην ωρίμανση, θεσμοθέτηση και τώρα έναρξη υλοποίησης: Τους Υπουργούς Κωστή Χατζηδάκη και Κώστα Σκρέκα στο ΥΠΕΝ για την πολιτική συμβολή και τη θεσμική πρωτοβουλία. Τους υφυπουργούς ΠΕΝ Δημήτρη Οικονόμου και Νίκο Ταγαρά για την εργασία στην προώθηση και υλοποίηση. Αξίζει να σημειώσω ότι ο Νίκος Ταγαράς είναι ο πρώτος πολιτικός, μαζί μάλλον με τον προκάτοχό του Σταύρο Καλαφάτη, στην προηγούμενη θητεία τους στο τότε ΥΠΕΚΑ, που αντιλήφθηκαν τη χρησιμότητα και ξεκίνησαν σε θεσμικό επίπεδο την προεργασία που μας οδήγησε σήμερα εδώ. Ο Νίκος Ταγαράς άοκνα συνεχίζει και σήμερα να συμβάλει σε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση. Τον Κώστα Καραμανλή και τον Γιώργο Καραγιάννη στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών που συνέβαλαν τα μέγιστα στο να δημιουργηθεί το Εθνικό Μητρώο Υποδομών μαζί με τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη. Τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη γιατί όχι μόνο αγκάλιασε αλλά διεύρυνε τη σκοπιμότητα του έργου, επιλύοντας προβλήματα και προωθώντας αποτελεσματικά αυτή τη δράση ψηφιακού μετασχηματισμού. Τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη και τον αναπληρωτή του Νίκο Παπαθανάση γιατί ανέλαβαν την θεσμική προώθηση σε ένα από τα πρώτα νομοσχέδιά τους και συμπαραστέκονται έμπρακτα σε κάθε βήμα. Τον Υπουργό Επικρατείας και διαπρεπή νομικό Γιώργο Γεραπετρίτη που συντόνισε σε επίπεδο κυβέρνησης τις προσπάθειες και πίστεψε ως νομικός στην αναγκαιότητα και χρησιμότητα του έργου. Τους Γενικούς Γραμματείς Ευθύμη Μπακογιάννη ως κατ’ αρμοδιότητα υπεύθυνο αλλά και τους Κωνσταντίνο Αραβώση και Αλεξάνδρα Σδούκου στο ΥΠΕΝ για τη στήριξη και συμβολή. Τους Γενικούς Γραμματείς στα συναρμόδια Υπουργεία και ειδικά στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης Τον Γιώργο Σταθάκη και τον Σωκράτη Φάμελλο επί διακύβερνησης ΣΥΡΙΖΑ στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το διάλογο και τη συνεργασία ώστε να ωριμάσει το έργο και να γίνει αποδεκτό ευρέως – αλλά και την εργασία τους σε επιμέρους έργα που τώρα ενοποιούνται. Τους εκπροσώπους πολλών κομμάτων που στήριξαν ουσιαστικά και χωρίς φανφάρες την πρωτοβουλία του ΤΕΕ. Τους ανώτατους δικαστικούς, τους εξαιρετικούς ακαδημαϊκούς και τους διακεκριμένους νομικούς που συνέβαλλαν κριτικά στην ωρίμανση της ιδέας σε έργο. Ιδιαίτερη αναφορά οφείλω στον πρώην Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας και νυν Γενικό Εισαγγελέα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Αθανάσιο Ράντο, για την κριτική στήριξη σε μια μεγάλη αλλαγή. Τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο γιατί αντιλήφθηκε και στήριξε την προσπάθεια. Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να κάνω και στα στελέχη ιδίως του Ελληνικού Κτηματολογίου και της ΚτΠ ΑΕ που συνεργαζόμαστε για τις υπηρεσίες που θα παρέχονται. Και θέλω να ευχαριστήσω ιδίως τα στελέχη του ΤΕΕ που υπερβάλλουν εαυτόν για την υλοποίηση αλλά και του ΥΠΕΝ για τη συνδρομή στην θεσμοθέτηση και επίβλεψη της μεγάλης αυτής μεταρρύθμισης. Χωρίς όλους αυτούς δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ. Θέλω να υποσχεθώ ότι σε 2 χρόνια θα μπορούν όλοι οι πολίτες να δουν έμπρακτα τα οφέλη αυτής της μεταρρύθμισης. Από την οθόνη του υπολογιστή τους, για οποιοδήποτε ακίνητο τους ενδιαφέρει στη χώρα. Θέλω να ευχαριστήσω τις εταιρείες OTE και INTRASOFT για την προσφορά τους και αναμένω να συνεργαστούμε στενά για την έγκαιρη και απροβλημάτιστη υλοποίηση του έργου, προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Και θέλω να σημειώσω ότι είναι ένα έργο που έχει εκ του σχεδιασμού του τη δυνατότητα να επικαιροποιείται συνεχώς. Σε συνέργεια με τα έργα ολοκλήρωσης του Χωροταξικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού που παράλληλα ξεκινούν και υλοποιούνται για όλη τη χώρα, θα έχουμε σε λίγα χρόνια σε επίπεδο γεωχωρικών δεδομένων, ψηφιακού χάρτη δηλαδή, κάθε διοικητική πληροφορία που χρειάζεται για την αδειοδότηση οποιουδήποτε έργου, οποιασδήποτε δραστηριότητας, οποιουδήποτε κτιρίου σε όλη τη χώρα. Όπως είπε ένας διαπρεπής νομικός και δικαστικός, με αυτό το έργο η Ελλάδα πραγματικά αλλάζει, ανεβαίνουμε διοικητικά σε επίπεδο που δεν έχουν καταφέρει πολύ πιο ανεπτυγμένες και προηγμένες χώρες από εμάς. Λίγοι το πίστευαν όταν ξεκινούσαμε. Στην πορεία το πίστεψαν και βοήθησαν πολλοί. Τώρα, που προχωρούμε στην υλοποίηση, όλοι νομίζω αντιλαμβάνονται ότι πραγματικά μπορούμε. Θα δουλέψουμε για να το αποδείξουμε. Για να έχει η χώρα ένα καλύτερο, ψηφιακό, μέλλον.» Οι όροι του έργου συνοπτικά Η συνολική διάρκεια της σύμβασης ορίζεται σε 24 μήνες αρχής γενομένης από την υπογραφή της. Το συνολικό τίμημα που θα καταβληθεί από το ΤΕΕ στον Ανάδοχο ανέρχεται στο ποσό των Τριάντα Πέντε Εκατομμυρίων Επτακοσίων Δέκα Χιλιάδων Ογδόντα Έξι Ευρώ και Τριάντα Δύο Λεπτών πλέον 24% ΦΠΑ (Τίμημα χωρίς ΦΠΑ: € 35.710.086,32 και € 8.570.420,71 ΦΠΑ). Την υλοποίηση του έργου έχει αναλάβει ως ανάδοχος ένωση εταιρειών αποτελούμενη από τις: Ανώνυμη Εταιρεία «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε» με δ.τ. «ΟΤΕ», ανώνυμη εταιρία «INTRASOFT INTERNATIONAL SA», που εδρεύει στο Λουξεμβούργο και διατηρεί μόνιμη εγκατάσταση/υποκατάστημα στην Ελλάδα με την επωνυμία «INTRASOFT International S.A. Ελληνικό Υποκατάστημα» που εδρεύει στην Παιανία Αττικής Η ένωση εταιρειών για το συγκεκριμένο έργο εκπροσωπείται από τον κ. Σπυρίδωνα Πομόνη, General Manager Public Sector Business Unit και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της INTRASOFT INTERNATIONAL. Το περιεχόμενο του έργου συνοπτικά Με το συγκεκριμένο Έργο επιδιώκεται η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, το οποίο θα συγκεντρώνει, συστηματοποιεί και ενσωματώνει ψηφιακή γεωχωρική πληροφορία που τηρείται από διαφορετικούς φορείς της δημόσιας διοίκησης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και αφορά το καθεστώς ιδιοκτησίας, δόμησης, εκμετάλλευσης ή και προστασίας της ακίνητης περιουσίας με σκοπό αυτή να καταστεί διαλειτουργικά διαθέσιμη μέσω ενιαίας διαδικτυακής πλατφόρμας. Στόχος του είναι η βελτίωση και διεύρυνση της εξυπηρέτησης του πολίτη, των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και επενδυτών, μέσω της δημιουργίας ολοκληρωμένων υπηρεσιών «μίας στάσης» για τις οικονομικές και επενδυτικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη Δόμηση στους τομείς Τουρισμού, Παραγωγικών-Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων και Κατοικίας. Ταυτόχρονα, θα συμβάλλει στην αποδοτικότητα του εκάστοτε δημόσιου φορέα, παρέχοντας όλη την πληροφόρηση που χρειάζεται για την ορθότερη λήψη αποφάσεων, την ορθολογικότερη διαχείριση των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων, καθώς και την εφαρμογή διορθωτικών και αναπτυξιακών ενεργειών ώστε να επιτευχθούν οι στρατηγικές κατευθύνσεις. Το έργο αναλύεται σε επιμέρους δράσεις για την τροφοδότηση και ολοκλήρωση των συστημάτων με τις αναγκαίες προς το σκοπό του πληροφορίες καθώς και σε επιχειρησιακές λειτουργίες και διαδικασίες για την ψηφιοποίηση, ενσωμάτωση και τήρηση νέας πληροφορίας, οι οποίες αφορούν: Στη λειτουργική ενοποίηση του Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών «e-Πολεοδομία ΙΙΙ» με όλα τα επιμέρους σχετικά ηλεκτρονικά συστήματα και βάσεις δεδομένων (π.χ. Κυρωθέντες Δασικοί Χάρτες, Ορθοφωτοχάρτες, Natura και πληροφοριακά συστήματα της Ελληνικό Κτηματολόγιο ΑΕ, Β.Δ. Δηλώσεων Αυθαιρέτων Κτισμάτων και e-Άδειες του Τ.Ε.Ε., e-Ευρετήριο Αιγιαλών και χάρτες αντικειμενικών αξιών της Γ.Γ.Δ.Π. κλπ.) που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα και αφορούν το δομημένο περιβάλλον, το θεσμοθετημένο χωροταξικό, πολεοδομικό, ρυμοτομικό και κτιριοδομικό πλαίσιο και το καθεστώς προστασίας. Στην επέκταση αυτών με πρόσθετη πληροφορία για το Νομικό, Χωροταξικό, Πολεοδομικό, Ρυμοτομικό και Κτιριοδομικό πλαίσιο, με σκοπό τη δημιουργία ολοκληρωμένων υπηρεσιών «μίας στάσης» για τις Οικονομικές-Επενδυτικές δραστηριότητες που σχετίζονται με Δόμηση στους τομείς Κατοικίας, Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων, Τουρισμού και Παραγωγικών Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων. Στην ένταξη των ανωτέρω ενοποιημένων συστημάτων σε παραγωγική και υποχρεωτική λειτουργία, με διαρκή επικαιροποίηση της πληροφορίας τους από εξουσιοδοτημένους χρήστες μηχανικούς, κατόπιν σχετικής νομοθετικής έγκρισης, μέσω διαδικασιών και πλήρως τεκμηριωμένων μηχανισμών τήρησης και ενημέρωσης. Στη δημιουργία και λειτουργία κεντρικής πύλης ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών μίας στάσης, βασισμένων σε ανοιχτά πρότυπα. Στη δημιουργία μηχανισμού αξιολόγησης/έγκρισης των πληροφοριών που υποβάλλονται για ένταξη Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, με βάση πρότυπους δείκτες αξιολόγησης δεδομένων από πιστοποιημένους επαγγελματίες μηχανικούς Στη δημιουργία κρίσιμων πληροφοριακών συστημάτων με λειτουργικότητες που στόχο έχουν την ενίσχυση της συνολικής επάρκειας του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη όπως ιδίως α) Γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών Δομημένων Επιφανειών και Μητρώου Κτιρίων, για την πραγματοποιημένη δόμηση και την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, β) Γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών διαχείρισης ζωνών αντικειμενικών αξιών και συντελεστών εμπορικότητας, γ) πληροφοριακού συστήματος, χωροθέτησης και αδειοδότησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, δ) βάσης δεδομένων και συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών του Εθνικού Μητρώου Υποδομών, ε) Μηχανισμού Διαχείρισης Ροών κύκλου ζωής των μελετών που προκηρύσσονται. Στην παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, οι οποίες έχουν κρίσιμη ενισχυτική επίδραση στην βιωσιμότητα και επιτυχή λειτουργία του Έργου όπως ιδίως υπηρεσίες αναβάθμισης των υποδομών υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων που θα ενσωματωθούν στο έργο (Κτηματολόγιο, ΤΕΕ κλπ), η παροχή υπηρεσίας απομακρυσμένων ψηφιακών υπογραφών για τους πιστοποιημένους επαγγελματίες μηχανικούς, η παροχή υπηρεσιών παραγωγικής λειτουργίας και εγγύησης των πληροφοριακών συστημάτων, η παροχή υπηρεσιών διάχυσης των αποτελεσμάτων του Έργου και ενημέρωσης ευαισθητοποίησης του συνόλου των εμπλεκομένων πολιτών, επιχειρήσεων, δημοσίων λειτουργών, επαγγελματιών μηχανικών κ.α Το έργο περιλαμβάνει αφενός μέτρα για την ολοκλήρωση των συστημάτων με αναγκαίες προς το σκοπό του έργου πληροφορίες και αφετέρου δράσεις και διαδικασίες για την καθημερινή λειτουργία, τροφοδότηση των συστημάτων με νέα πληροφορία και ενημέρωσή τους λόγω αλλαγής του νομικού πλαισίου ή σχετικών τροποποιήσεων. Το σύνολο των υπηρεσιών του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη και του Εθνικού Μητρώου Υποδομών, που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του παρόντος έργου, θα παρέχεται μέσω cloud περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, το Έργο θα εγκατασταθεί και θα φιλοξενηθεί στις υποδομές του Κυβερνητικού Υπολογιστικού Νέφους G-Cloud της ΓΓΠΣΔΔ, ενώ θα συνεργάζεται με τις αντίστοιχες υπηρεσίες του Ελληνικού Κτηματολογίου.

Μια ενδεικτική περιήγηση σε επτά από τα δεκαέξι ελληνικά έργα που είναι υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe Award 2022. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν οι 532 υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe Award 2022, έναν θεσμό που δημιουργήθηκε το 1988 και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Γερμανο-Αμερικανού πρωτοπόρου της μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα. Από το 2001 συνδιοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ίδρυμα Mies van der Rohe και είναι το επίσημο βραβείο αρχιτεκτονικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε εξαιρετικά αρχιτεκτονήματα, που έχουν υλοποιηθεί από Ευρωπαίους αρχιτέκτονες ή ομάδες και αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές στον τόπο όπου παράγονται. Για παράδειγμα, το 2019 μπήκαν για πρώτη φορά στις υποψηφιότητες έργα από τη Σερβία, την Αλβανία και τη Σλοβακία, ενώ ανάμεσα στα βραβευμένα έργα είναι το πάρκινγκ και τερματικός σταθμός Hoenheim North στο Στρασβούργο της Zaha Hadid (2003), η Όπερα του Όσλο των Snøhetta (2009), ο μετασχηματισμός του κτιρίου κατοικιών DeFlat Kleiburg, στο Άμστερνταμ των NL Architects και XVW architectuur (2017) κ.ά. Η ποικιλία των κτιρίων επιβεβαιώνει ότι δεν επιβραβεύεται μόνο ο ωραίος σχεδιασμός αλλά και η σημασία ενός αρχιτεκτονήματος στην πόλη. Τα επιλεγμένα έργα από κάθε χώρα αποστέλλονται στο Ίδρυμα Mies van der Rohe, όπου Ομάδα Ανεξάρτητων Ειδικών Συμβούλων και Ειδική Γνωμοδοτική Επιτροπή –οι οποίες συστήνονται για κάθε νέο κύκλο βραβείων– αξιολογούν τις συμμετοχές. Σε ένα έργο θα απονεμηθεί το Βραβείο για τη Σύγχρονη Αρχιτεκτονική, σε έναν πρωτοεμφανιζόμενο αρχιτέκτονα ή ομάδα θα δοθεί Ειδική Μνεία και σε έναν πρόσφατα αποφοιτήσαντα αρχιτέκτονα η δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε έναν από τους διακριθέντες αρχιτέκτονες. Η τελετή απονομής πραγματοποιείται πάντα Μάιο στο περίπτερο Mies van der Rohe στη Βαρκελώνη. Ανάμεσα στα έργα που διεκδικούν το βραβείο για το 2022 βρίσκονται και 16 ελληνικά κτίρια. DECA ARCHITECTURE Voronoi’s Corrals – Μήλος Χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής των DECAarchitecture είναι ότι αποδίδουν σχεδιαστικά τα αισθήματα που τους γεννά ένα μέρος μέσα από την τοπογραφία του, την κίνηση του αέρα και του ήλιου, των φυτών του. © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Τα μαντριά διαχωρίζουν τις χρήσεις της γης, αναβιώνοντας έναν παραδοσιακό τρόπο διαχείρισης εδαφών που εφαρμοζόταν στις Κυκλάδες. Οι τοίχοι που τα περιβάλλουν αποτελούν σαφές όριο με τις γύρω εκτάσεις και ταυτόχρονα προφυλάσσουν την αγροτική παραγωγή από τα ζώα. Μέσα στα πέντε «Μαντριά του Voronoi» το αγροτικό τοπίο συναντά τους χώρους μιας εξοχικής κατοικίας. Κάθε κτίσμα έχει διαφορετικό χαρακτήρα: Το μεγαλύτερο (Orchard Corral) περιβάλλει έναν ελαιώνα με 550 ελιές που σκεπάζουν έναν μικρό ξενώνα δύο υπνοδωματίων. Στο μικρότερο (Preservation Corral) προφυλάσσονται τοπικές ποικιλίες δέντρων με φρούτα που απειλούνται με εξαφάνιση. Ο σχεδιασμός του τοπίου αλλά και των κτισμάτων βασίστηκε στις εφαρμογές των διαγραμμάτων του Ρώσου μαθηματικού Γκεόργκι Βορονόι, κατά τα οποία ο τρόπος και οι μέθοδοι σχεδιασμού δεν επιβάλλονται στο τοπίο, αλλά είναι οργανικοί, μιμούμενοι τη φύση. MOLD ARCHITECTS Ncaved project – Σέριφος Στα κρυφά και στα φανερά. Όλοι οι χώροι –και αυτοί που βυθίζονται στην πλαγιά και αυτοί που είναι ανοιχτοί– βρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους, δημιουργώντας οπτικά μια ευθεία. © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Η ανάγκη δημιουργίας ενός «καταφυγίου» σε έναν χώρο με αφοπλιστική θέα έκανε τους αρχιτέκτονες να εντάξουν το Ncaved στο περιβάλλον του απομονωμένου όρμου, διατηρώντας ωστόσο την κλίση της πλαγιάς και όχι σχεδιάζοντας μια παράθεση χώρων στο επίπεδο του εδάφους. Από ψηλά, η αρχιτεκτονική του σύλληψη μοιάζει να αναπαριστά μια τρισδιάστατη «σκακιέρα» με κλειστούς και ανοιχτούς χώρους. Μια «υπόσκαφη» κλίμακα (σκάλα) ενοποιεί εξωτερικά τα τρία επίπεδα και οδηγεί στην κύρια είσοδο, που πραγματοποιείται από τον εξώστη του καθιστικού. Η ομαλή αυτή κατάβαση στα ενδότερα της κατοικίας αποκαλύπτει τους αρχικά κρυμμένους χώρους της. Η μπροστινή όψη ανοίγεται πλήρως στην ανατολική θέα, ενώ τα πίσω υαλοστάσια καδράρουν εσωτερικούς κήπους, προσφέροντας διαμπερότητα και φυσικό φωτισμό. Οι υπόσκαφοι χώροι που προκύπτουν από την αφαίρεση τμήματος του βράχου έχουν μια ένταση την οποία οι αρχιτέκτονες θέλησαν να διατηρήσουν και να αναδείξουν, με την επιλογή των υλικών της χρωματικής παλέτας. ARISTIDES DALAS ARCHITECTS The Lap Pool House – Τήνος © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Μια ενιαία πλάκα από μπετόν με φυτεμένο δώμα που μοιάζει να αποτελεί φυσική συνέχεια του εδάφους στεγάζει τους τρεις όγκους του Lap pool house και διαμορφώνει τις επιμέρους αρχιτεκτονικές χρήσεις κλειστών και ανοιχτών χώρων της κατοικίας. Ο σχεδιασμός των αρχιτεκτόνων εμπνέεται από τις κοιλότητες και τις προεξοχές των βράχων, δίνοντας την αίσθηση ότι το σπίτι αναδύεται μέσα από το φυσικό τοπίο. Τα δύο στοιχεία που προεξέχουν από την πλάκα –αντιδιαμετρικά του κεντρικού κτιρίου– στεγάζουν ένα υπνοδωμάτιο και έναν ξενώνα. Ένας προστατευμένος ημιυπαίθριος χώρος καδράρει τη θέα, προσφέροντας συνολικά την αίσθηση ενός καταφυγίου. Τη δυναμική του κτιρίου υπογραμμίζει η είσοδος στο σπίτι μέσα από μια ρωγμή στην πλάτη του κτίσματος, ενώ επιμέρους σχισμές στο δώμα επιτρέπουν τη δίοδο του φωτός και του αέρα. Το υγρό στοιχείο της πισίνας έρχεται σε αντίστιξη με την άγρια υφή του εμφανούς σκυροδέματος, υπενθυμίζοντας πόσες αντιθέσεις υπάρχουν μεταξύ των στοιχείων στη φύση. Η πισίνα διεισδύει μέσα στο άγριο τοπίο, εισάγοντας το στοιχείο της ρευστότητας και της κίνησης ανάμεσα στους αυστηρούς συμπαγείς όγκους του κτίσματος. Έλληνες για το MIES VAN DER ROHE PALY ARCHITECTS Livadia House – Χανιά © Γιώργος Αναστασάκης Φτιαγμένη από τα υλικά της γης, η κατοικία είναι ένας επιμήκης γραμμικός όγκος λαξευμένος μέσα στο βραχώδες τοπίο μιας έκτασης 4.800 τ.μ. στο ακρωτήριο Κουτουλάς. Χαρακτηριστικά οι αρχιτέκτονες αναφέρουν ότι «η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν οι μεγάλες αποστάσεις που είχαν να διανύσουν για να μεταφέρουν τα υλικά κατασκευής μέσα στο δύσβατο τοπίο της περιοχής». Η λιθοδομή σε σχήμα Γ προφυλάσσει το σπίτι από τον βορρά και γίνεται το όριό του προς το ύψωμα, ορίζοντας ταυτόχρονα την κεντρική είσοδο από τη δύση. Δύο καθαροί όγκοι –αυτός του καθιστικού-κουζίνας-τραπεζαρίας και αυτός των υπνοδωματίων– συνδέονται με ένα προστατευμένο διαμπερές ημιυπαίθριο καθιστικό. Το εμφανές μπετόν στις πλάκες, το kourasanit στο χρώμα της άμμου στους εσωτερικούς τοίχους, τα σκουριασμένα μέταλλα, τα στραβά ξύλα στις πέργκολες και η φυσική πέτρα ξερολιθιάς είναι τα βασικά υλικά της κατοικίας. Η φύτευση έγινε σαν συνέχεια του βουνού. Τη σύνθεση συμπληρώνουν πέργκολες και σκίαστρα από μέταλλο και ξύλο. Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι «το στέγαστρο», το οποίο δημιουργεί έναν ενδιάμεσο χώρο διημέρευσης. Τα μεγάλα συρόμενα υαλοστάσια ενοποιούν το μέσα με το έξω, προσφέροντας εικόνες διαφυγής και μια εξωστρέφεια και στους περίκλειστους χώρους του σπιτιού. EN ROUTE ARCHITECTURE Parallel House – Τζια © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Το Parallel House βρίσκεται σε μια απομονωμένη πλευρά του νησιού. Λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους, το πίσω μέρος του σπιτιού είναι βυθισμένο στο χώμα, ενώ η μπροστινή όψη του είναι εκτεθειμένη στη θέα της θάλασσας. Η τοπογραφία του περιβάλλοντος χώρου ενέπνευσε την κεντρική ιδέα για τον σχεδιασμό της εξοχικής κατοικίας, δηλαδή μια διαδοχή αίθριων, υπαίθριων και κλειστών χώρων, οι οποίοι μέσω μεγάλων ανοιγμάτων καδράρουν εντυπωσιακές θέες. Η επιλογή του ανεπίχριστου σκυροδέματος αποτελεί μια φρέσκια ερμηνεία της εικόνας ενός παραδοσιακού πέτρινου σπιτιού, επιχειρώντας τη σύνδεση παλαιότερων στοιχείων στις σύγχρονες λειτουργίες της κατοικίας. Ο χωνευτός διάδρομος στο πίσω μέρος του κτίσματος προφυλάσσει από τους δυνατούς ανέμους και επιτρέπει τον διαμπερή εξαερισμό και τη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας στο εσωτερικό. Οι βοηθητικές χρήσεις είναι τοποθετημένες στον πίσω τοίχο, επιτρέπεται όμως η επικοινωνία με το εσωτερικό και τους γύρω χώρους του σπιτιού. Τα ηλιακά πανέλα που βρίσκονται κρυμμένα στο τοπίο παράγουν αρκετή ενέργεια, με αποτέλεσμα το σπίτι να είναι σχεδόν ενεργειακά ανεξάρτητο, ενώ το νερό της βροχής συλλέγεται από την οροφή και οδηγείται σε ειδικές υπόγειες δεξαμενές όπου φιλτράρεται και έπειτα επαναχρησιμοποιείται. POINT SUPREME Σπίτι στα Πετράλωνα – Πετράλωνα Στα κείμενά του ο Tyler Brule έκανε αναφορά στην αρχιτεκτονική των Point Supreme και στη σχέση των κτιρίων τους με το περιβάλλον όπου βρίσκονται. © Γιώργος Μεσσιταράκης Στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του περιοδικού Monocle, Quality of Life Conference, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, διοργανώθηκε ένα VIP δείπνο στο Σπίτι στα Πετράλωνα – έργο που το περιοδικό συμπεριέλαβε στο Τhe Monocle Book of Homes, έκδοση με τα καλύτερα σπίτια του κόσμου. Μάλιστα, μετά το δείπνο, ο Tyler Brule ανάρτησε ενθουσιώδη σχόλια για το σπίτι και την αρχιτεκτονική των Point Supreme. Το έργο προτείνει μια βιώσιμη πρακτική για έναν νέο τρόπο δημιουργίας αρχιτεκτονικής, που περιλαμβάνει ποικιλία στοιχείων, ανακύκλωση υλικών, έξυπνες πρακτικές που βοηθούν στο να ξεπεραστούν οικονομικοί περιορισμοί και δυσκολίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το υλοποιεί μετασχηματίζοντας μια υπάρχουσα ισόγεια κατοικία με την προσθήκη δύο ορόφων. Η κατασκευή ενσωμάτωσε στοιχεία που συλλέχθηκαν σε σκουπίδια, μάντρες κ.α. και αξιοποίησε λεπτομέρειες, στοιχεία και υλικά διαφόρων αρχιτεκτονικών εποχών της Αθήνας. Τα ανακυκλωμένα υλικά έγιναν σημεία αναφοράς για μια σύγχρονη αρχιτεκτονική και σχεδιαστική νοοτροπία στενά συνδεδεμένη με τους βιωμένους χώρους και το πώς αυτοί εξελίσσονται στο σήμερα. Αποτέλεσμα ήταν το Σπίτι στα Πετράλωνα να ξεπεράσει όρια και κανόνες, εξομοιώνοντας την αρχιτεκτονική με το έπιπλο και με το αντικείμενο. AREA (ARCHITECTURE RESEARCH ATHENS) SALAMIS HOUSE – Σαλαμίνα Ένα σπίτι που μοιάζει με ολόκληρη γειτονιά συναντά όποιος περνά τη μεγάλη πόρτα της εισόδου και εισέρχεται στο προστατευμένο περιβάλλον της κατοικίας. © Γιώργης Γερόλυμπος Η εξοχική κατοικία στην Αγία Παρασκευή Σαλαμίνας επαναπροσδιορίζει την έννοια του παραθερισμού σε ένα νησί όπου κυριαρχεί η παρουσία της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Εξωτερικά, οι συμπαγείς τοίχοι δίνουν την εντύπωση μιας μονολιθικής κατασκευής, μέσα της όμως κρύβει μια κεντρική αυλή. Μια στενή πύλη οδηγεί από τον δρόμο στο εσωτερικό και μια δεύτερη στον πίσω κήπο με την πισίνα. Μέσα στην αυλή τέσσερα ζεύγη συρόμενων υαλοστασίων μοιράζουν τον χώρο σε δύο κλειστά και δύο υπαίθρια δωμάτια, που αποτελούν τους χώρους διημέρευσης. Καθώς τα υαλοστάσια μετακινούνται, η εικόνα του μονολιθικού κτίσματος ανατρέπεται και η ισορροπία μεταξύ κλειστού και ανοιχτού αλλάζει. Από την πρώτη επίσκεψη, οι αρχιτέκτονες διαπίστωσαν ότι η ζωή στη Σαλαμίνα συμβαίνει έξω και όχι μέσα στα σπίτια. Γι’ αυτό, στόχος τους ήταν να σχεδιάσουν ένα σπίτι ευέλικτο και εξωστρεφές, που ταυτόχρονα διαθέτει έναν προστατευμένο μικρόκοσμο. Εξωτερικά η κατοικία φαίνεται εσωστρεφής και κλειστή, όμως αυτή η εντύπωση αλλάζει όταν κανείς περάσει τη μεγάλη συρόμενη πόρτα της εισόδου. Κάθε αυλή έχει διαφορετικό χαρακτήρα, που ξεκινάει από το είδος των φυτών. Για παράδειγμα, η αυλή με το παλιό πηγάδι έχει πιο υδροχαρή φυτά, ενώ αλλού κυριαρχούν οι φραγκοσυκιές, οι αλόες ή οι μυρωδικοί θάμνοι. Τη μελέτη Αρχιτεκτονικής Τοπίου έκαναν η Άννα Αμπατζή και οι AREA (Architecture Research Athens).

Σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ υπό το φόντο των στόχων του ΕΣΕΚ για πράσινη ενέργεια αναμένεται να δώσουν τα έργα του ΑΔΜΗΕ μέχρι το 2030. Συγκεκριμένα, τα έργα του ΑΔΜΗΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διαχειριστή, μέχρι το τέλος της δεκαετίας πρόκειται να δημιουργήσουν ηλεκτρικό χώρο για την ανάπτυξη νέων μονάδων ανανεώσιμης και συμβατικής παραγωγής που υπερακαλύπτει τους στόχους του ΕΣΕΚ για το 2030 κατά σχεδόν 2 GW. Τα έργα που έχει δρομολογήσει ο ΑΔΜΗΕ εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, ενώ αποσκοπούν να εξυπηρετήσουν την διασφάλιση της αδιάκοπης τροφοδοσίας με ηλεκτρικό ρεύμα όλων των περιοχών της χώρας. Η πορεία αυτών των έργων έχει ως εξής: Διασύνδεση Κρήτης - Αττικής: Η δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, προχωρά κανονικά: Έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες βυθού. Έχει ξεκινήσει η παραγωγή των καλωδιακών τμημάτων στα εργοστάσια των αναδόχων καθώς και μέρος του εξοπλισμού των Σταθμών Μετατροπής. Οι εργασίες εγκατάστασης καλωδιακών τμημάτων έχουν ξεκινήσει στην πλευρά της Αττικής και μέχρι το τέλος του 2021 θα προχωρήσει η εγκατάσταση των υποβρύχιων καλωδίων οπτικών ινών. Σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα, η ηλέκτριση του έργου αναμένεται το 2023. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί με ίδια κεφάλαια ύψους 200 εκατ. ευρώ, της θυγατρικής εταιρείας ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ που υλοποιεί το έργο, Αριάδνη Interconnection, μέσω τραπεζικού δανεισμού 400 εκατ. ευρώ (από την ΕΤΕπ και τη Eurobank) καθώς και ευρωπαϊκούς πόρους 400 εκ. ευρώ. Διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου: H δύσκολη τεχνικά διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου ολοκληρώθηκε τον Μάιο και τέθηκε σε λειτουργία στις 3 Ιουλίου 2021. Ήδη έχει φέρει απτά οφέλη στην Κρήτη, καθώς μείωσε την παραγωγή ρεύματος από συμβατικές μονάδες και θωράκισε την ενεργειακή ασφάλεια του νησιού εν μέσω τουριστικής περιόδου, μετά από βλάβη που παρουσιάστηκε σε τοπική πετρελαϊκή μονάδα στις αρχές Ιουλίου. Ηλεκτρική διασύνδεση Κυκλάδων: Η Δ’ Φάση (διασύνδεση Σαντορίνης, Μήλου, Φολεγάνδρου και Σερίφου με την Νάξο) έχει ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και θα λάβει χρηματοδότηση 165 εκ. ευρώ. Μέσα στον Σεπτέμβριο προβλέπεται να υπογραφούν οι συμβάσεις με τους αναδόχους της διασύνδεσης Σαντορίνης με την Νάξο, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου θα προκηρυχθούν οι διαγωνισμοί για τα υπόλοιπα νησιά των νοτιοδυτικών Κυκλάδων, την Φολέγανδρο, την Μήλο και την Σέριφο. Στις 14 Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για τον υποσταθμό Σαντορίνης με αναδόχους την Damco Energy και την Xian Electric και τίμημα 30 εκατ. ευρώ. Επέκταση του Συστήματος 400 kV στην Πελοπόννησο: Στο έργο διασύνδεσης του ΚΥΤ Μεγαλόπολης με την υφιστάμενη Γραμμή Μεταφοράς 400 kV Αχελώου – Διστόμου εκκρεμεί η τοποθέτηση δύο πυλώνων στα Καλάβρυτα. Ο ΑΔΜΗΕ εξετάζει όλες τις πιθανές λύσεις για την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση του έργου. Παράλληλα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει εκφράσει την πολιτική βούληση να επιταχύνει τις αδειοδοτικές διαδικασίες για την υλοποίηση του έργου μέσω εναλλακτικής όδευσης εάν αυτό καταστεί απαραίτητο. Ανατολικός Διάδρομος: Μέχρι το τέλος του 2021 ολοκληρώνεται η Γ.Μ. Μεγαλόπολη-Κόρινθος και το νέο ΚΥΤ Κορίνθου. Το έργο, που θα ενισχύσει περαιτέρω το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς με την επέκταση του συστήματος 400 kV στην Πελοπόννησο μέσω της νέας γραμμής Κόρινθος-ΚΥΤ Κουμουνδούρου, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024 και συνδέεται με το παρακάτω έργο, την αναβάθμιση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Η αναβάθμιση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου: Το έργο ανακατασκευής του ΚΥΤ Κουμουνδούρου συμβασιοποιήθηκε στις 6 Μαΐου, έναντι τιμήματος 45.759.256 ευρώ. Μαζί με τη Γ.Μ. Κόρινθος-Κουμουνδούρος, έχει ενταχθεί για συγχρηματοδότηση ύψους 30 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Διεθνείς διασυνδέσεις Σημαντικός πυλώνας εμβάθυνσης και εναρμόνισης της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι οι διεθνείς διασυνδέσεις και για τον λόγο αυτό ο ΑΔΜΗΕ δρομολογεί σημαντικά έργα σε συνεργασία με τις γείτονες χώρες. Ειδικότερα: Προκηρύσσεται άμεσα ο διαγωνισμός για το ελληνικό τμήμα της δεύτερης διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας. Υπογράφηκε το Μνημόνιο Συνεργασίας με την Terna για τη δεύτερη ενισχυτική διασύνδεση Ελλάδας-Ιταλίας Ομοίως οι Διαχειριστές Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας εξετάζουν την αναβάθμιση της γραμμής 400 kV που συνδέει τις δύο χώρες. Ο Όμιλος ΑΔΜΗΕ συνδράμει στη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας των συνδέσεων Αττική–Κρήτη και Κρήτη–Κύπρος σε συνεργασία με τον Euroasia Interconnector. Δημοσιοποιήθηκε η πρόθεση δημιουργίας υποβρυχίου καλωδίου για την σύνδεση της Αιγύπτου με την Ελλάδα από τους Διαχειριστές των δύο χωρών, με σκοπό την πρόσβαση των μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων της Β. Αφρικής στην Ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στις 11 Μαΐου, επιτεύχθηκε ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία σύγκλισης της εγχώριας με τις γειτονικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας με τη ζεύξη της Αγοράς Επόμενης Ημέρας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Στις 22 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία και η σύζευξη της ελληνικής Ενδοημερήσιας Αγοράς με τις αγορές της Ιταλίας και της Σλοβενίας. Επόμενος στόχος είναι η σύζευξη της ελληνικής Ενδοημερήσιας Αγοράς με την πανευρωπαϊκή αγορά συνεχούς διαπραγμάτευσης (XBID) στο σύνορο της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Grid Telecom Η θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ, Grid Telecom, ενισχύει την παρουσία της στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά τηλεπικοινωνιών, έχοντας συνάψει ήδη σημαντικές εμπορικές συμφωνίες για την αξιοποίηση του οπτικού δικτύου της. H Grid Telecom σε κοινοπραξία με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ήταν ένα από τα δύο σχήματα που κατέθεσαν προσφορά για το τηλεπικοινωνιακό έργο ΣΔΙΤ Ultra-Fast Broadband (UFBB), προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ. SEleNe CC H έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (SEleNe CC) τον Ιούλιο 2021 σηματοδότησε μία νέα εποχή για την ενεργειακή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή. Πλέον συμβάλλει ενεργά στην ομαλή λειτουργία της ενιαίας Ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και στην ενσωμάτωση των ηλεκτρικών συστημάτων των Δυτικών Βαλκανίων σε αυτή. Το SEleNe CC, αναμένεται να βελτιώσει την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας ανάμεσα στους Διαχειριστές και να εξασφαλίσει ενεργειακή επάρκεια. Αύξηση της διείσδυσης ΑΠΕ Τα έργα του ΑΔΜΗΕ μέχρι το τέλος της δεκαετίας πρόκειται να δημιουργήσουν ηλεκτρικό χώρο για την ανάπτυξη νέων μονάδων ανανεώσιμης και συμβατικής παραγωγής που υπερκαλύπτει τους στόχους του ΕΣΕΚ για το 2030 κατά σχεδόν 2 GW. Σημαντικό ρόλο στην ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο ΕΣΜΗΕ θα διαδραματίσει και η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Διαχειριστής υλοποιεί δύο σχετικά πιλοτικά έργα: Εγκατάσταση συσσωρευτών ισχύος 7-10 MW στην Νάξο με ικανότητα αποθήκευσης 4 MWh. Το έργο θα συμβάλλει στην κάλυψη μέρους της απαιτούμενης εφεδρείας έκτακτων αναγκών. Εγκατάσταση συσσωρευτών ισχύος 20 MW στη Θήβα με αποθηκευτική χωρητικότητα 20 MWh, με στόχο τη μεγαλύτερη ευελιξία και ευστάθεια του Συστήματος, ιδιαίτερα σε συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ. Εκσυγχρονισμός του Συστήματος Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός του Ομίλου ΑΔΜΗΕ, που υλοποιεί επενδυτικό πλάνο ύψους 5 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, περιλαμβάνει σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού του Συστήματος. Με στόχο την ανανέωση και την αναβάθμιση παλαιωμένου εξοπλισμού, ο Διαχειριστής αντικαθιστά κυκλώματα και στοιχεία, κυρίως αυτομετασχηματιστές και διακόπτες που υπέστησαν φθορές από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ο πρόσφατος παρατεταμένος καύσωνας ή η Μήδεια τον περασμένο χειμώνα. Επιπλέον, ο ΑΔΜΗΕ υλοποιεί έργα αναβάθμισης υφιστάμενων διασυνδέσεων ύψους 90 εκατ. ευρώ στα Ιόνια Νησιά, στη Δυτική Ελλάδα, την Ήπειρο και την Εύβοια και προχωρά με κυλιόμενο εμπροσθοβαρές πρόγραμμα ανανέωσης παγίων ύψους 200 εκατ. ευρώ στα επόμενα πέντε χρόνια.

Επιτακτική είναι η ανάγκη για ελέγχους σε χιλιάδες γέφυρες ολόκληρης της χώρας, καθώς πολλές από αυτές δεν έχουν συντηρηθεί εδώ και χρόνια, παρουσιάζοντας προβλήματα που χρήζουν άμεσης αποκατάστασης. «Αγκάθι» αποτελεί το γεγονός ότι απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Μητρώο Γεφυρών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνολική εικόνα για τις συγκεκριμένες υποδομές. Του Δημήτρη Καλογερόγιαννη Από τις 17.000 γέφυρες της χώρας οι 3.000 δεν ελέγχονται συστηματικά Με αφορμή τις εικόνες εγκατάλειψης σε γέφυρες της Πάτρας, που είδαν το φως της δημοσιότητας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Αχαΐας Άρης Γκατζόγιας μίλησε στο enikos.gr και μεταξύ άλλων σχολίασε ότι «το φαινόμενο αυτό συναντάται σε όλο τον ελλαδικό χώρο». «Περίπου 17.000 γέφυρες υπάρχουν στην χώρα, σύμφωνα με πρόχειρη καταμέτρηση. Οι 3.000 εξ αυτών ανήκουν στο παλαιό οδικό δίκτυο, στο οποίο οι έλεγχοι δεν γίνονται συστηματικά», είπε. Συγκεκριμένα, ο κ. Γκατζόγιας υπογράμμισε ότι «υπάρχουν ανεπίσημα 17.000 γέφυρες στον ελλαδικό χώρο , οι 3.000 μάλιστα βρίσκονται στο επαρχιακό οδικό δίκτυο της χώρας και κατασκευάστηκαν πριν από το 1982». Γέφυρα Μόρνου, Ναύπακτος «Είναι αυτονόητο ότι για κάποιες από αυτές που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1960 – 1970 δεν υπάρχουν ούτε αρχεία, ούτε σχέδια και κατ’ επέκταση δεν γνωρίζουμε την καταλληλότητά τους», δήλωσε στο enikos.gr και στην συνέχεια επισήμανε ότι «οι γέφυρες της χώρας- ειδικά αυτές που ανήκουν στο επαρχιακό δίκτυο- ελέγχονται μόνο σποραδικά όταν εντοπίζεται κάποιο πρόβλημα από τους τοπικούς φορείς» «Είναι ανάγκη να στραφεί η πολιτεία στα έργα υποδομών. Εδώ και χρόνια θα έπρεπε να υπάρχει επίσημος φορέας καταγραφής γεφυρών που θα εξετάζει τις γέφυρες της χώρας οργανωμένα και συντεταγμένα. Η έλλειψη φορέα καταδεικνύει τις χρόνιες παθογένειες που παρουσιάζουν οι υποδομές της χώρας. Δεν χωρούν περαιτέρω αναβολές, οι γέφυρες δεν θα πρέπει να εξετάζονται πια αποσπασματικά αλλά στο σύνολό τους», τόνισε ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Αχαΐας. Γεφύρι του Εμίν Αγά, Ιωάννινα Παράλληλα, σχολιάζοντας το Εθνικό (πρωτεύον) οδικό δίκτυο της χώρας ο κ. Γκατζόγιας δήλωσε ότι παρόλο που δεν υπάρχουν υποψίες για προβλήματα θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί αυτοψία σε γέφυρες στα ορεινά της Αιτωλοακαρνανίας αλλά και σε όλες τις γέφυρες στην Περιμετρική της Πάτρας. «Ακόμη κι αν δεν υπάρχει κάποιο μείζον ζήτημα όλοι μας περνάμε με δική μας ευθύνη κάτω από τις γέφυρες της χώρας, δεδομένου ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί συντήρηση, βελτίωση και αποκατάσταση σε αυτές. Ο συντονισμένος έλεγχος κρίνεται αναγκαίος και πρέπει να γίνει άμεσα. Θα είναι πολύ αργά αν ένας μεγάλος σεισμός ή κάποιο ατύχημα μας χτυπήσει το καμπανάκι», κατέληξε. «Χρειάζεται να δημιουργηθεί Εθνικό Μητρώο Γεφυροποιίας» Από την πλευρά του, o Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης δήλωσε στο enikos.gr ότι «δίνουμε καθημερινή μάχη για να καλυφθούν υπάρχοντα ή αιφνιδίως ανακύπτοντα προβλήματα σε σχέση με συντήρηση, μελέτες και κατασκευή νέων υποδομών, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο από τις αρμόδιες υπηρεσίες επί τη βάσει των δημοσιονομικών μας δυνατότητων». Παράλληλα ο κ. Φαρμάκης εξηγεί ότι κάθε φορά που προκύπτει κάποιο ζήτημα στις υποδομές, «κατατίθεται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας το προϊόν εργασιών των Τεχνικών Υπηρεσιών από τους κατά περίπτωση ελέγχους και κυρίως όπου οι υπηρεσίες διαπιστώνουν ανάγκη άμεσης παρέμβασης. Αυτή είτε δρομολογείται από την Περιφέρεια, αν καλύπτεται από τις οικονομικές δυνατότητές μας, είτε ζητείται η συνδρομή του κεντρικού κράτους. Όπως για παράδειγμα συνέβη με την ανακατασκευή της γέφυρας του Ευήνου που έγινε άμεσα μέσω της Κοινοπραξίας της Ιονίας Οδού υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υποδομών. Οι υπηρεσίες μας καθημερινά με δική τους πρωτοβουλία ή από αναφορές πολιτών, προβαίνουν σε αυτοψίες όπου και αν παρίσταται ανάγκη». Φωτογραφία: dete.gr Τέλος, μιλώντας στο enikos.gr για το κόστος συντήρησης των έργων υποδομών τόνισε ότι «τα 3/4 των χρήματων των δημοσίων επενδύσεων καταναλώνονται για την οδοποιία, τις γέφυρες αλλά και σε αντιπλημμυρικά έργα», ενώ επεσήμανε την ανάγκη δημιουργίας Εθνικού Μητρώου Γεφυροποιίας για την επίλυση των ανακυπτομένων προβλημάτων «χωρίς αλληλεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων και κυρίως για να υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα ως προς την προτεραιότητα των αναγκών», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. «Υπό βαριά συντήρηση» τέσσερις γέφυρες στη περιμετρική της Πάτρας Είναι ενδεικτικό ότι αυτή τη στιγμή στην περιμετρική της Πάτρας βρίσκονται «υπό βαριά συντήρηση» τέσσερις γέφυρες , όπως είπε στο enikos.gr ο Αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας Χαράλαμπος Μπονάνος. «Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις γέφυρες στην περιμετρική της Πάτρας που βρίσκονται υπό “βαριά” συντήρηση. Είχαν επισημανθεί ορατά σημεία φθοράς και η Ολυμπία Οδός ανέλαβε αμέσως την αποκατάσταση τους», ανέφερε στο enikos.gr ο κ. Μπονάνος και στη συνέχεια τόνισε ότι «σε καθεμία από τις τέσσερις γέφυρες πραγματοποιείται ανακατασκευή σε πολλά σημεία». «Αυτή την στιγμή, ωστόσο, δεν υπάρχει άλλη “επικίνδυνη” γέφυρα», υποστήριξε ο Αντιπεριφερειάρχης και επεσήμανε ότι «όποτε υπάρχει ανάγκη, η περιφέρεια παρεμβαίνει άμεσα πάντα σε επικοινωνία με τον εκάστοτε δήμο ή το υπουργείο Υποδομών και η αποκατάσταση των προβλημάτων γίνεται σταδιακά». Φωτογραφία: dete.gr

Η κλιματική αλλαγή και η μικροβιακή αντοχή είναι δύο από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία, σύμφωνα με νέα έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον. Η έκθεση εστιάζει στον κίνδυνο δημιουργίας υπερ-μικροβίων, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής και άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων, που εντείνουν το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής. Η μικροβιακή αντοχή (AMR) είναι η κατάσταση κατά την οποία ιοί και μικρόβια (όπως βακτήρια και μύκητες) αναπτύσσουν αντοχή στις αντιμικροβιακές ουσίες, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο ή και καθόλου ευάλωτα στα φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για την αντιμετώπισή τους. Τα ανθεκτικά μικρόβια δεν καταστρέφονται από τα αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν, να πολλαπλασιάζονται ελεύθερα, μεταδίδοντας την αντοχή στις επόμενες γενιές μικροβίων, με αποτέλεσμα να επικρατούν και να αναπτύσσονται στις χλωρίδες ανθρώπων και ζώων, όπως εξηγεί ο ΕΟΔΥ. «Η ανάπτυξη και η εξάπλωση της AMR σημαίνει ότι τα αντιμικροβιακά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και τη θεραπεία λοιμώξεων σε ανθρώπους, ζώα και φυτά μπορεί να καταστούν αναποτελεσματικά, με τη σύγχρονη ιατρική να μην είναι πλέον σε θέση να θεραπεύσει ακόμη και ήπιες λοιμώξεις», αναφέρει το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην ανάπτυξη επικίνδυνων υπερ-μικροβιών-1 Πηγή Unsplash Εκατομμύρια νεκροί κάθε χρόνο Σύμφωνα με την έκθεση, το 2019 περίπου πέντε εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως συνδέθηκαν με τη μικροβιακή αντοχή, και ο ετήσιος απολογισμός αναμένεται να έχει αυξηθεί στα 10 εκατομμύρια μέχρι το 2050, εάν δεν ληφθούν μέτρα. Αντιμικροβιακές ουσίες χρησιμοποιούνται σε φάρμακα, προϊόντα καθαρισμού και φυτοφάρμακα για να σκοτώνουν μικροοργανισμούς και να αποτρέπουν την εξάπλωση μικροβίων μεταξύ ανθρώπων, ζώων και καλλιεργειών. Η ανθεκτικότητα στα φάρμακα μπορεί να προκύψει και φυσικά, μέσω της εξέλιξης, αλλά οι ειδικοί λένε πως η υπερβολική χορήγηση αντιμικροβιακών ουσιών σε ανθρώπους και ζώα και η χρήση τέτοιων ουσιών στην παραγωγή τροφίμων, επιταχύνει τη μικροβιακή αντοχή. Οι μικροοργανισμοί που επιβιώνουν είναι ισχυρότεροι και μπορούν να μεταδώσουν τα ανθεκτικά στα φάρμακα γονίδιά, σε μικρόβια που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ σε αντιμικροβιακά φάρμακα. Το κλίμα αλλάζει. Μαζί με αυτό και οι ρυθμοί εξάπλωσης Μέχρι στιγμής, η προσοχή έχει επικεντρωθεί στην υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, αλλά οι ειδικοί επισημαίνουν τα ολοένα και περισσότερα στοιχεία, που αποδεικνύουν ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και διεύρυνση της μικροβιακής αντοχής. «Η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, οι αλλαγές στα καιρικά μοτίβα, οι συχνότερες βροχοπτώσεις, οι πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις και αστικές περιοχές – όλα αυτά διευκολύνουν την εξάπλωση της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά. Και είμαι βέβαιος ότι αυτό το φαινόμενο θα ενταθεί σε βάθος χρόνου, αν δεν λάβουμε δραστικά μέτρα για να το περιορίσουμε», δήλωσε ο Δρ. Σκοτ Ρόμπερτς, ειδικός στις λοιμώδεις νόσους στην Ιατρική Σχολή του Γέιλ. Η κλιματική κρίση επιδεινώνει την αντιμικροβιακή αντοχή με διάφορους τρόπους. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες αυξάνουν τόσο τον ρυθμό ανάπτυξης βακτηρίων όσο και τον ρυθμό εξάπλωσης γονιδίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά μεταξύ μικροοργανισμών. Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην ανάπτυξη επικίνδυνων υπερ-μικροβιών-2 Πηγή Unsplash Οι ακραίες συνθήκες, και ιδίως η υπερθέρμανση, επιταχύνουν τον ρυθμό εξέλιξης της μικροβιακής αντοχής. Έτσι, περιορίζοντας την άνοδο της θερμοκρασίας και τη σφοδρότητα των φαινομένων, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά την πιθανότητα ανάπτυξης μιας νέας περίπτωσης ανθεκτικότητας σε φάρμακα, εξήγησε ο Δρ Ντέιβιντ Γκράχαμ, καθηγητής μηχανικής οικοσυστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ και ένας από τους συγγραφείς της έκθεσης του ΟΗΕ. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι σοβαρές πλημμύρες (ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής) επίσης μπορούν να οδηγήσουν σε συνθήκες υπερπληθυσμού, κακής υγιεινής και αυξημένης ρύπανσης, οι οποίες είναι γνωστό ότι αυξάνουν τα ποσοστά μόλυνσης και τη μικροβιακή αντοχή. Η ανθρωπογενής ρύπανση, τα βαρέα μέταλλα και άλλοι ρύποι στο νερό δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας από τα μικρόβια. «Οι ίδιοι παράγοντες που προκαλούν περιβαλλοντική υποβάθμιση επιδεινώνουν το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής. Οι επιπτώσεις της θα μπορούσαν να καταστρέψουν τα συστήματα υγείας και (σ.σ τις «αλυσίδες») διατροφής μας», προειδοποίησε στη συνέντευξη τύπου η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον. Πιο δύσκολη η αντιμετώπιση ασθενειών Η περιβαλλοντική πίεση δημιουργεί σταδιακά μικροοργανισμούς που ευδοκιμούν στο ανθρώπινο σώμα, κάτι που είναι ασυνήθιστο για ορισμένα είδη. Ένας διακεκριμένος ειδικός μυκητολογίας υποστηρίζει ότι ο λόγος που η θερμοκρασία του σώματος είναι 37 βαθμοί Κελσίου, είναι επειδή αυτή είναι η θερμοκρασία στην οποία οι μύκητες δεν μπορούν να αναπτυχθούν τόσο καλά. «Τώρα βλέπουμε το Candida auris και μερικά από τα νέα μικρόβια που έχουν εμφανιστεί, να αναπτύσσονται πραγματικά αρκετά καλά – ακόμη και σε θερμοκρασίες 37 βαθμών Κελσίου στο ανθρώπινο σώμα», παρατηρεί ο Ρόμπερτς, υποστηρίζοντας πως η κλιματική αλλαγή αποτελεί το υπόβαθρο για μία «φυσική επιλογή» οργανισμών που θα μπορούν να προσαρμοστούν σε θερμότερα περιβάλλοντα, αυξάνοντας την πιθανότητα να μολύνουν ανθρώπους. Τέτοιες ευκαιριακές λοιμώξεις απειλούν όχι μόνο μεμονωμένους ασθενείς αλλά ολόκληρες ιατρικές μεθόδους και πρακτικές, όπως οι αντικαταστάσεις αρθρώσεων, οι μεταμοσχεύσεις οργάνων και η χημειοθεραπεία – διαδικασίες στις οποίες οι ασθενείς διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο μόλυνσης και για τις οποίες απαιτούνται αποτελεσματικά αντιβιοτικά. Οι ανθεκτικές στα φάρμακα λοιμώξεις μπορούν να καταστήσουν τη θεραπεία δύσκολη, ακόμα και αδύνατη. Ο Ρόμπερτς λέει ότι η προσφυγή σε θεραπείες που αποτελούν την «τελευταία επιλογή» των γιατρών, δεν είναι το καλύτερο σενάριο για έναν ασθενή: «υπάρχουν λόγοι που δεν τις χρησιμοποιούμε εκ των προτέρων», όπως η τοξικότητα τους και ο κίνδυνος να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια οργάνων, εξηγεί ο Ρόμπερτς. «Όταν κάποιος έχει μολυνθεί από ένα ανθεκτικό στα φάρμακα βακτήριο ή μύκητα και πρέπει πραγματικά να βασιστούμε σε ένα από αυτά τα φάρμακα τελευταίας γραμμής, η θεραπεία είναι συνήθως πρόκληση (…) Σπάνια ξεμένουμε από επιλογές, και σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει πραγματικά τίποτα που μπορούμε να κάνουμε. Ευτυχώς, αυτές οι περιπτώσεις παραμένουν αρκετά σπάνιες, αλλά είμαι βέβαιος ότι με το εντεινόμενο πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, θα αυξηθούν σε συχνότητα με την πάροδο του χρόνου».

O ψηφιακός μετασχηματισμός στον κατασκευαστικό κλάδο, η σημασία των ψηφιακών δεξιοτήτων που καλείται να διαθέτει ο σύγχρονος μηχανικός, καθώς και η αξιοποίηση των επιχειρηματικών ευκαιριών που ανοίγονται με τη χρήση της τεχνολογίας, ήταν οι κεντρικοί άξονες εκδήλωσης, που διοργάνωσε το ΤΕΕ/ΤΚΜ στο αμφιθέατρο του Τμήματος με θέμα: «BIM and Beyond: Ψηφιακές Δεξιότητες και Επιχειρηματικές Ευκαιρίες για μηχανικούς», κατά την οποία, διακεκριμένοι εισηγητές, μπροστά σε ένα κοινό που έδειξε θερμό ενδιαφέρον, παρουσίασαν τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και εφαρμογές των ΒΙΜ (Building Information Modeling) και 3D printing. Χαιρετίζοντας την εκδήλωση ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιώργος Τσακούμης υπογράμμισε την προσήλωση του Τμήματος στην ενίσχυση της προσπάθειας των μελών του, που ενδιαφέρονται να προσαρμόσουν τη δραστηριότητά τους σε ένα σύγχρονο προφίλ Μηχανικού-Επιχειρηματία, σε ένα περιβάλλον διαρκώς ψηφιοποιούμενο και εξαιρετικά ανταγωνιστικό. Κατά τον δικό του χαιρετισμό, ο κ. Ιωάννης Τσιτσόπουλος, Πρόεδρος της ΜΕ Ανταγωνιστικότητας, Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, που είχε και την οργανωτική ευθύνη της εκδήλωσης, ανέδειξε τη σημασία των δεξιοτήτων που θα πρέπει να διαθέτει ο σύγχρονος μηχανικός μπαίνοντας στον επιχειρηματικό στίβο, αλλά και τη σημασία της δημιουργίας σταθερών μηχανισμών πρόσληψης δεξιοτήτων μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΚΜ, κ.Μανώλης Μπελιμπασάκης, προαναγγέλοντας τους εισηγητές της εκδήλωσης. τόνισε ιδιαίτερα την εξειδίκευσή τους και την πρωτοπόρο δράση τους σε πεδία που ουσιαστικά διερευνούν τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίζουν τα επόμενα χρόνια οι μηχανικοί. Η κ. Λιάνα Αναγνωστάκη, μέλος του EU BIM TASK GROUP και Διευθύντρια Δημοσίων Σχέσεων, Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων του ΤΕΕ, έδωσε έμφαση στην αναγκαιότητα και στα οφέλη που θα έχουν ο κλάδος των μηχανικών, οι Δημόσιοι Φορείς, αλλά και εν γένει η χώρα από την χρήση του τρισδιάστατου μοντέλου BIM, σε πολλούς τομείς, όπως το περιβάλλον και η οικονομία. Η κ. Νικολέτα Παναγιωτίδου, ιδρύτρια του BIM Design Hub, ανέλυσε συγκεκριμένα στάδια χρήσης του μοντέλο BIM, τον ρόλο των εμπλεκόμενων με τις απαραίτητες δεξιότητες στην παραγωγική διαδικασία χρήσης του, καθώς και τα στάδια της διαδικασίας πιστοποίησης σύμφωνα με το πρότυπο ΙSO 19650. Ο αρχιτέκτονας και Διευθύνων Σύμβουλος των EB/Architects, κ. Εμμανουήλ Μπόγρης, επικεντρώθηκε στις προωθημένες τεχνικές χωρικού συντονισμού κτιριακών έργων με χρήση BIM παρουσιάζοντας μία πραγματική εφαρμογή κατασκευής έργου στο εξωτερικό. Ο κ. Νικόλαος Κεραμίδας ως Αρχιτέκτονας Μηχανικός με εξειδίκευση στον σχεδιασμό κτιρίων πολιτιστικών δραστηριοτήτων, ανέλυσε τη μεθοδολογία BIM για εφαρμογές κουφωμάτων στο κέλυφος για εξοικονόμηση ενέργειας Ο Μηχανολόγος Μηχανικός συνιδρυτής του project 3D Hub, κ. Γιώργος Σμυρνάκης αναφέρθηκε στην τρισδιάστατη εκτύπωση, τους λόγους που χρησιμοποιείται και τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση του παρουσιάζοντας έξι απτά παραδείγματα εφαρμογής του. Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε μία ενδιαφέρουσα συζήτηση «Στρογγυλής Τράπεζας», με την ενεργή συμμετοχή του κοινού στην οποία συμμετείχαν ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιώργος Τσακούμης, ο καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ κ. Νίκος Μιχαηλίδης, ο κ. Ιωάννης Λαδόπουλος, β΄ Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών-Γραφείων Μελετών, κ. ο Θεόφιλος Μυλωνάς, Πρόεδρος Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος, και ο κ. Νικόλαος Τσονιώτης, Ιδρυτής/Εταίρος της Ideas Forward. Τη συζήτηση συντόνισε ο Πρόεδρος ΜΕ Ανταγωνιστικότητας – Επιχειρηματικότητας- Καινοτομίας, Ιωάννης Τσιτσόπουλος. Στη συζήτηση αναλύθηκαν και απαντήθηκαν πολλές από τις ανησυχίες και τα προβλήματα που υπάρχουν στον κατασκευαστικό κλάδο σε σχέση με τις δεξιότητες και τη γνώση των μηχανικών σε νέες τεχνολογίες, όπως η προσαρμογή της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης στα νέα δεδομένα και στις απαιτήσεις του επαγγέλματος του μηχανικού, η προσαρμογή των μηχανικών στις νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στον ελληνικό κατασκευαστικό κλάδο και η ανάγκη να εξοπλιστούν οι σημερινοί φοιτητές (αυριανοί μηχανικοί) των πολυτεχνικών σχολών, με γνώσεις και δεξιότητες που συνδέονται με την χρήση των τεχνολογικών μέσων, με ένταξη στο πρόγραμμα σπουδών των πολυτεχνικών σπουδών του μοντέλου BIM, ως υποχρεωτικού μαθήματος.

Το αυτοκίνητο θα χρησιμοποιεί το 30%-40% των 14.000 εργαζομένων στο Δημόσιο που θα μετακινηθούν σε λίγα χρόνια στο κυβερνητικό πάρκο στον χώρο της ΠΥΡΚΑΛ. Ως απάντηση για τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν, η κυκλοφοριακή μελέτη προτείνει… να γίνει δύσκολη η ζωή των νεοεισερχόμενων οδηγών, με απαγόρευση της ελεύθερης στάθμευσης στην περιοχή, μείωση των βασικών οδών σε μια λωρίδα κυκλοφορίας κ.ά. ώστε να υποχρεωθούν να μετακινηθούν με τις συγκοινωνίες ή με ποδήλατο. Εντυπωσιακή είναι η απουσία οποιασδήποτε πρόβλεψης ή μέτρου για την επίπτωση που θα έχει η αποχώρηση εννέα υπουργείων από το κέντρο της Αθήνας. Τις επόμενες ημέρες πρόκειται να συζητηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής το σχέδιο δημιουργίας ενός «κυβερνητικού πάρκου» στην περιοχή του Δήμου Δάφνης-Υμηττού, με τη μετεγκατάσταση δημοσίων υπηρεσιών από το ευρύτερο κέντρο της Αθήνας. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε και μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων, από την οποία προκύπτουν πολλά και ενδιαφέροντα: • Πού κατοικούν οι δημόσιοι υπάλληλοι; Από τους 14.013 απασχολουμένους στις υπηρεσίες του Δημοσίου που προτείνεται να μετεγκατασταθούν, οι 3.145 κατοικούν στον Δήμο Αθηναίων. Ακόμα 460 κατοικούν στο Χαλάνδρι, 446 στην Ηλιούπολη, 422 στην Αγία Παρασκευή, 422 στη Νέα Σμύρνη, 383 στο Μαρούσι, 373 στο Περιστέρι, 366 στη Γλυφάδα, 339 στον Βύρωνα, 339 στην Καλλιθέα. Μόλις 95 κατοικούν στον Υμηττό, όπου βρίσκεται η ΠΥΡΚΑΛ. Να σημειωθεί ότι η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), μέρος της οποίας είναι η κυκλοφοριακή μελέτη, δεν έχει καμία πρόβλεψη για την επίπτωση που θα έχει η μετακίνηση του χώρου εργασίας 14.000 ανθρώπων στην αγορά κατοικίας του Δήμου Δάφνης-Υμηττού. • Οι συναλλασσόμενοι (με φυσική παρουσία) στις δημόσιες υπηρεσίες που πρόκειται να μετακινηθούν υπολογίζονται στους 1.000 ημερησίως, εκ των οποίων το 48% χρησιμοποιεί ιδιωτικό αυτοκίνητο και 22% συγκοινωνία. Ωστόσο εκτιμάται ότι ο αριθμός τους θα μειωθεί όσο προχωράει η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών. • Σύμφωνα με ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν οι απασχολούμενοι, εκτιμάται ότι ποσοστό από 28% των εργαζομένων (για όσους μένουν κοντά στην ΠΥΡΚΑΛ) έως 40% (για όσους μένουν εκτός της περιμέτρου του έργου) θα μετακινείται με αυτοκίνητο και 50%-56% με συγκοινωνία. «Αναμένεται επιβάρυνση στην ώρα αιχμής του οδικού δικτύου πρόσβασης στην ευρύτερη περίμετρο με επιπλέον φόρτους από 650 μέχρι 1.550 ιδιωτικά αυτοκίνητα και του δικτύου δημόσιας συγκοινωνίας κατά 3.400 (η γραμμή 2 του μετρό κατά 1.900-2.600) επιβάτες αντίστοιχα». • Ως κύριο τρόπο αποτροπής της δημιουργίας κυκλοφοριακού χάους στην περιοχή του Υμηττού, η μελέτη προβλέπει «την αλλαγή του προτύπου των μετακινήσεων, με έμφαση σε μέσα βιώσιμης κινητικότητας». Ετσι προτείνει την «εξάντληση των περιθωρίων βελτίωσης της χωρητικότητας του βασικού οδικού δικτύου (Λ. Βουλιαγμένης, Λ. Ηλιουπόλεως) για τις υπερτοπικές μετακινήσεις» και την ανακατασκευή των «συλλεκτηρίων» οδών, που συνδέουν τις βασικές αρτηρίες με την περιοχή της ΠΥΡΚΑΛ διατηρώντας μόνο μια λωρίδα κυκλοφορίας. Επίσης προτείνεται η (ήδη θεσμοθετημένη) πεζοδρόμηση τμήματος της λεωφόρου Ηλιουπόλεως και η υπογειοποίηση τμήματος της λεωφόρου Βουλιαγμένης. • Ριζοσπαστική είναι η προτεινόμενη λύση και για τη στάθμευση. «Επιδιώκεται ο έλεγχος και η αποθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων, με διαχείριση των θέσεων παρόδιας στάθμευσης με σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης, το οποίο θα εξασφαλίζει κατά απόλυτη προτεραιότητα τη στάθμευση των περιοίκων». Να σημειωθεί ότι στο κυβερνητικό πάρκο προβλέπονται περίπου 2.000 θέσεις στάθμευσης, στην περιοχή υπάρχουν περί τις 900 παρόδιες θέσεις, ενώ η εκτιμώμενη ζήτηση θα είναι της τάξης των 4.770 θέσεων. • Οσον αφορά τις συγκοινωνίες, προτείνεται η αναδιάταξη των λεωφορειακών γραμμών, ώστε να βελτιωθεί η σύνδεση με τους γειτονικούς δήμους. Και η κατασκευή μιας υπόγειας διάβασης για την απευθείας σύνδεση με τον σταθμό του μετρό της Δάφνης. • Τέλος, προτείνεται η δημιουργία εκτενούς δικτύου ποδηλατοδρόμων. Σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη, τα 4.770 Ι.Χ. που αναμένεται να επιβαρύνουν κυκλοφοριακά την περιοχή, αν επιβληθεί ελεγχόμενη στάθμευση και με ενίσχυση των συγκοινωνιών θα μειωθούν στα 1.893. Οσον αφορά τη ΣΜΠΕ του έργου, με τη μεταστέγαση υπουργείων και υπηρεσιών του Δημοσίου από 127 κτίρια σε μια ενιαία έκταση θεωρείται ότι «προκύπτει άμεσα και η καλύτερη οργάνωση και αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, δημιουργώντας ένα υπερτοπικό cluster». Η αντίθεση του σχεδίου στον υφιστάμενο σχεδιασμό (στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας, που ζητεί ρητώς τη διατήρηση στο κέντρο των επιτελικών λειτουργιών της διοίκησης) «ξεπερνιέται» με μια… ακροβασία, θεωρώντας την περιοχή του Δήμου Δάφνης-Υμηττού κομμάτι της «ευρύτερης κεντρικής μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας» (το ΥΠΕΝ πάντως έχει προκηρύξει την αναθεώρηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας). Τρικ στη δόμηση Τέλος, προκειμένου η δόμηση στο ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ να εμφανιστεί ως χαμηλή, χρησιμοποιήθηκε από τη μελέτη ένα «τρικ»: σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ο μέσος συντελεστής δόμησης υπολογίστηκε επί του συνόλου του ακινήτου και όχι επί της οικοδομήσιμης έκτασης που απομένει μετά την αφαίρεση της εισφοράς γης. Αποτέλεσμα, στην πραγματικότητα ο συντελεστής να φθάνει το 3,6 (αντί 1,8, όπως αναφέρεται). Ομως το κυριότερο πρόβλημα του εν λόγω εγχειρήματος παραμένει το ίδιο: η απομάκρυνση σημαντικών λειτουργιών του κράτους (και 14.000 εργαζομένων) από το κέντρο της Αθήνας. Η ΣΜΠΕ περιορίζεται στην επίδραση που θα έχει το εγχείρημα στην περιοχή του Υμηττού. Αντίθετα δεν εξετάζεται πώς θα επηρεαστεί ο επιδιωκόμενος πολυ-λειτουργικός χαρακτήρας του κέντρου (και αν θα ενισχυθεί η τουριστικοποίησή του), η οικονομία των περιοχών που επηρεάζονται από τη διοίκηση κ.ο.κ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι με τη μετακίνηση των δημοσίων υπηρεσιών εκτός κέντρου, θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό απόθεμα ιδιωτικών κτιρίων προς αξιοποίηση. Με γνώμονα την καλύτερη οικονομική διαχείριση ακινήτων, η κυβέρνηση αναζήτησε τη βέλτιστη λύση και προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. [INTIME NEWS] «Αποσυμφόρηση και νέα πνοή στο κέντρο» Τη φιλοσοφία πίσω από τη δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στην περιοχή του Υμηττού και τις εκτιμήσεις του για τα πλεονεκτήματα και τις επιπτώσεις του σχεδίου δίνει ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος. Οπως ανέφερε στην «Κ» (βλ. 15.8.2022), «το ελληνικό Δημόσιο έως το 2019 δεν γνώριζε κεντρικά ποια είναι η ακίνητη περιουσία του, ούτε και τα μισθώματα που καταβάλλει. Αυτή η παραδοξότητα μας κινητοποίησε από την πρώτη στιγμή και αμέσως μετά τις εκλογές ξεκίνησε συστηματική καταγραφή. Διαπιστώσαμε, λοιπόν, ότι το ελληνικό Δημόσιο στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες των 19 υπουργείων του συνολικά σε 191 κτίρια στο λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141. Τα μισθώματα που καταβάλλει μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Κάθε άλλο παρά υπόδειγμα καλής οικονομικής διαχείρισης. Αναζητήσαμε τη βέλτιστη λύση και έτσι προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. Στα οφέλη, ασφαλώς, πρέπει να προσθέσουμε τη δημιουργία συνεργειών στη λειτουργία, στον συντονισμό και στην παραγωγικότητα της κυβέρνησης, τη σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση από τη δημιουργία νέων βιοκλιματικών κτιρίων, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη και τη θεαματική αναβάθμιση της περιοχής γύρω από το κυβερνητικό πάρκο». Οσον αφορά την αντίθεση του εγχειρήματος με τον θεσμοθετημένο σχεδιασμό, ο κ. Σκέρτσος εκτιμά πως «η μετακίνηση δεν είναι αντίθετη με τους στόχους του Ρυθμιστικού, δεδομένου ότι η χωρική υποενότητα κεντρικής Αθήνας στην οποία ανήκει ο Δήμος Δάφνης – Υμηττού αποτελεί το επιτελικό κέντρο της μητροπολιτικής περιοχής και της χώρας. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη πως έχει παρέλθει η πενταετία από τη θεσμοθέτηση του Ρυθμιστικού, προετοιμάζεται ήδη η διαδικασία αναθεώρησής του με στόχο να συμβάλει σε μια σύγχρονη αστική πολιτική για τον χώρο. Με τη δημιουργία του κυβερνητικού κέντρου, δεν αποδυναμώνεται το κέντρο, αλλά αποσυμφορείται. Η απελευθέρωση 127 κτιρίων αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε την αναζωογόνηση του κέντρου με την αξιοποίηση και την αλλαγή χρήσης τόσο των κτιρίων που θα μείνουν κενά, όπως η χάραξη πολιτικών για την παροχή προσιτής στέγης που θα δώσει κίνητρα επιστροφής στο κέντρο σε νεότερους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, μας δίνεται η δυνατότητα να συζητήσουμε με νηφαλιότητα την ενδεχόμενη κατεδάφιση κάποιων από τα κτίρια αυτά, ώστε να αποδοθεί περισσότερος δημόσιος χώρος. Σε αυτόν τον ζωντανό διάλογο που τώρα ανοίγει, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν ήδη οι δημοτικές αρχές, επιστημονικοί φορείς, η κοινωνία των πολιτών, αλλά και εκπρόσωποι της αγοράς. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα φιλόδοξο και δύσκολο εγχείρημα, που συνομιλεί με το μέλλον και απαιτεί σοβαρό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό».